Οι Νεαροί Ρωτούν . . .
Πώς Μπορώ ν’ Αντιμετωπίσω την Πίεση των Συνομηλίκων
ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ δεκατεσσάρων ετών η Κάρεν ήδη έπαιρνε βαριά ναρκωτικά και είχε τακτικά σεξουαλικές σχέσεις. Στα δεκαπέντε της η Μισέλ συλλήφθηκε για βανδαλισμό και κλοπή και με την κατηγορία κατοχής ναρκωτικών. Όταν έφθασε στα δεκαεπτά, ο Τζιμ είχε γίνει αλκοολικός και έκανε ανήθικη ζωή. Όμως, και οι τρεις τους παραδέχτηκαν ότι δεν τους άρεσε πραγματικά η ζωή που ζούσαν ούτε τα πράγματα που έκαναν.
«Η συνείδησή μου με έλεγχε διαρκώς», παραδέχτηκε η Μισέλ. Τότε γιατί αυτή και οι άλλοι ενεργούσαν μ’ αυτό τον τρόπο; «Όλοι όσους έκανα παρέα ήταν μπλεγμένοι σ’ αυτά τα πράγματα και αυτό είχε πολύ μεγάλη επίδραση πάνω μου», αφηγείται η Κάρεν. Ο Τζιμ συμφώνησε, λέγοντας, «Δεν ήθελα να χάσω τους φίλους μου με το να είμαι διαφορετικός.»
Ο παντοδύναμος κοινός παρονομαστής που τους ωθούσε όλους το αλκοόλ, τα ναρκωτικά, το έγκλημα και το σεξ ήταν η πίεση των συνομηλίκων. Αλλά, είναι κάθε πίεση των συνομηλίκων κακή; Μπορεί να είναι καλή; Τι είναι εκείνο που κάνει πολλά άτομα να καθυποτάσσονται σ’ αυτή;
Ποιος ή Τι καθορίζει τα Ηθικά Πρότυπα των Συνομηλίκων;
Καθώς οι νεαροί μεγαλώνουν, γνωρίζουν ολοένα και περισσότερο τους συνομηλίκους και τους ηθικούς κανόνες τους. Η επιθυμία να είναι δημοφιλείς και να γίνονται δεκτοί από τις ομάδες των συνομηλίκων τους έχει μια παντοδύναμη επιρροή πάνω στη ζωή τους· γι’ αυτό υπάρχει ο φόβος της απορρίψεως. Με την ολοένα και μικρότερη επιρροή των γονέων πάνω στην πορεία που τραβάνε οι νεαροί, αυτοί οι νεαροί γίνονται ιδιαίτερα ευάλωτοι στη διαμόρφωσή τους από τους συνομηλίκους τους. Επίσης ο κινηματογράφος, η τηλεόραση, η μουσική και η διασκέδαση έρχονται αμέσως για να γεμίσουν κάθε κενό-που μπορεί να αφεθεί. Όλα αυτά τα πράγματα προωθούν την ιδέα ότι η σεξουαλική δραστηριότητα είναι αναγκαία προκειμένου το άτομο να γίνει δεκτό και να το αγαπήσουν. Μερικές μελέτες στις Ηνωμένες Πολιτείες αποκάλυψαν ότι μέχρι να φτάσουν στα δεκαεννιά τους χρόνια, το 90 τα εκατό των νεαρών είχαν ήδη κάνει σεξ.
Παρόλ’ αυτά η Δρ Κορίν Ντέλβιν, του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου ΜακΜάστερ δηλώνει αμερόληπτα ότι εκείνο που πραγματικά θέλουν πολλοί νεαροί δεν είναι το σεξ. Σε μια ανταπόκριση στην Τορόντο Σταρ, είπε: «Όταν οι έφηβοι κάνουν σεξ αυτό γίνεται συχνά όχι για σεξουαλικούς λόγους, αλλά για να τους θεωρήσουν ‘φυσιολογικούς’ ή για να πάρουν απάντηση σε ορισμένα βασικά ερωτήματα της εφηβείας, όπως ‘Σου αρέσω, ή θέλεις απλά και μόνο να με τραβολογάς;’ Είναι πολύ καθαρό το μήνυμα: Αν ενδιαφέρεσαι για κάποιον ο τρόπος για να το δείξεις δεν είναι με την τιμή, το σεβασμό, τη φιλική συναναστροφή. Το δείχνεις με το να έχεις σεξουαλική επαφή.»
Το μήνυμα αυτό διατυμπανίζεται στους έφηβους οπουδήποτε κι αν στραφούν.
Το ίδιο μήνυμα υπάρχει στη μουσική και στους δίσκους με τη μεγαλύτερη πώληση που προορίζονται αποκλειστικά και μόνο για τους νεαρούς. Αυτά, μαζί με τη συμπεριφορά των δημοφιλών μουσικών, συνεισφέρουν στην καθιέρωση των ηθικών προτύπων των συνομηλίκων. «Η συντροφιά μου είχε τη δικιά της μουσική και τα δικά της είδωλα», αφηγείται η Κάρεν που τώρα έχει να παιδί χωρίς πατέρα, «γι’ αυτό άκουγα τους δίσκους που άρεσαν στους φίλους μου. Όμως δεν συνειδητοποιούσα πόσο μεγάλη ήταν η επιρροή της μουσικής, όχι μονάχα στη χρήση ναρκωτικών και στο σεξ, αλλά επίσης και στην ανάπτυξη ενός συναισθήματος μνησικακίας ενάντια στους γονείς μου και σε κάθε άλλον που έχει εξουσία.»
Ένας άλλος παράγοντας που διαμορφώνει τα ηθικά πρότυπα των συνομηλίκων είναι ότι οι νεαροί είναι επιρρεπείς στον αισθησιασμό και στο πάθος. Με την έναρξη της εφηβείας, οι έφηβοι πετούν στα σύννεφα με την πλημμυρίδα που έρχεται από νέες εμπειρίες, συνειδητοποιήσεις και τα συναισθήματα που δεν γνώρισαν ποτέ πριν. Και με την αυξανόμενη απόρριψη των πρωϊμότερων ηθικών προτύπων, πολλοί ανακαλύπτουν ότι είναι πια μπλεγμένοι σε μια συμπεριφορά που ατομικά δεν τους αρέσει.
Πώς να Αντιμετωπίζεται Με Επιτυχία Η Πίεση των Συνομηλίκων
Οι νεαροί αποβλέπουν για κατεύθυνση και αισθάνονται την ανάγκη να μιλάνε με κάποιον. Οι διορατικοί γονείς ενθαρρύνουν τις απροκατάληπτες συζητήσεις από πολύ μικρή ηλικία και αφιερώνουν χρόνο για ν’ ακούν τα προβλήματα και τους πειρασμούς που αντιμετωπίζουν οι έφηβοι. Οι περισσότεροι νεαροί ανταποκρίνονται πρόθυμα στην αγάπη και στην προσοχή· χρειάζονται τη διαβεβαίωση ότι τους θέλουν και τους καταλαβαίνουν. Όταν δεν τα βρουν αυτά στο σπίτι, θα ψάξουν να τα βρουν κάπου αλλού. Αυτό μπορεί να τους κάνει ευάλωτους στην πίεση των συνομηλίκων τους.
Συχνά οι νεαροί υποκύπτουν στην πίεση των συνομηλίκων, επειδή τους λείπει η εμπιστοσύνη στον εαυτό τους ή επειδή έχουν συναισθήματα ανασφάλειας. Έτσι αν οι γονείς σας σάς ενθαρρύνουν ν’ αναπτύξετε τα ταλέντα σας, τις ικανότητες και τις δεξιότητές σας, να αναγνωρίσετε την αξία που έχει το πράγμα αυτό. «Οι έφηβοι που είναι καλοί σε κάποιο πράγμα, αισθάνονται ότι βασίζονται στον εαυτό τους», λέει ο Μπέθ Γουίνσιπ, σύμβουλος εφήβων στις Ηνωμένες Πολιτείες. «Δεν είναι υποχρεωμένοι να εξαρτιούνται από την επιδοκιμασία των συνομηλίκων τους για να φτιάξουν καλή εικόνα για τον εαυτό τους.»
Και αν οι γονείς σας προσπαθούν να σας διδάξουν τις σωστές ηθικές αξίες μαζί με τις δεξιότητες του ενήλικου, όπως είναι η αποφασιστικότητα και ο αυτοέλεγχος, μην αντιδράτε σ’ αυτό. Ένα νεαρό κορίτσι είπε : «Οι γονείς μου ήταν σταθεροί μαζί μου. Κατά καιρούς αυτό δεν μου άρεσε, αλλά είμαι ευχαριστημένη που μου έσφιγγαν τα λουριά και περιόριζαν τις συναναστροφές μου.» Επειδή υπήρχε η στοργική αυτή φροντίδα των γονέων, δεν υπέκυψε στην πίεση να μπλεχτεί στα ναρκωτικά και στο σεξ.
Επειδή οι συναναστροφές σας αναπόφευκτα επηρεάζουν εσάς και την ηθική σας, είναι σημαντικό να είστε επιλεκτικοί στους φίλους σας. Η συναναστροφή μ’ εκείνους που έχουν καλές αξίες και ηθικά πρότυπα μπορεί να σας προστατεύσει από τα παραστρατήματα. Έτσι, η πίεση αυτή των συνομηλίκων μπορεί να εξυπηρετήσει για καλό.
Όμως, το να είστε επιλεκτικοί μπορεί επίσης να σημαίνει ότι θα έχετε λιγότερους γνωστούς. Πώς μπορεί κανείς ν’ αντιμετωπίσει πετυχημένα το πρόβλημα αυτό και τα συναισθήματα της απομονώσεως; Μια έφηβη εκφράστηκε ως εξής: «Όταν σταμάτησα να συμβαδίζω με τους άλλους στο σχολείο στις ιδέες τους για τα ναρκωτικά και το σεξ, σύντομα με εγκατέλειψαν. Παρόλο που αυτό σήκωσε από πάνω μου το βάρος να συμβιβαστώ μαζί τους, με έκανε να αισθάνομαι κάπως μοναχή. Αλλά μετά έψαξα, μέχρι που βρήκα ένα άλλο κορίτσι που ήταν σοβαρό και το απασχολούσε η μελέτη, που είχε παρόμοιες αξίες με τις δικές μου και το οποίο μπορούσα να συναναστρέφομαι όταν ήμουν στο σχολείο. Αυτό με βοήθησε πολύ.»
Μερικοί συνετοί νεαροί που δεν έχουν γονείς για να συζητάνε, κάνουν φίλους μεγαλύτερους ανθρώπους, με περισσότερη εμπειρία, που τους δίνουν σωστές συμβουλές. Όπως λέει η Αγία Γραφή: «Ο περιπατών μετά σοφών θέλει είσαι σοφός.»—Παροιμίαι 13:20.
Για να σταθείς σταθερός, ενάντια στην πίεση των συνομηλίκων να κάνεις ασύνετα πράγματα, χρειάζεται να έχεις ισχυρές ατομικές πεποιθήσεις και επαρκή κίνητρα για να πατήσεις μέσα σου. Πώς μπορείς να τ’ αποκτήσεις αυτά; Ποιος, λοιπόν, γνωρίζει περισσότερα για τη ζωή απ’ όσα ο Δημιουργός του ανθρωπίνου γένους; Στην Αγία Γραφή έχει καταγράψει τις καθοδηγητικές γραμμές για τη ζωή που είναι αληθινά ικανοποιητική.—Ψαλμός 119:9-11, 105.
Η γνωριμία με τον Ιεχωβά σαν φίλο, σαν κάποιο που μπορείς να τον πλησιάσεις για βοήθεια οποιαδήποτε ώρα, μέρα και νύχτα μέσα από προσωπική, εγκάρδια προσευχή, έχει δώσει σε πολλούς το θάρρος να είναι διαφορετικοί και τη δύναμη ν’ αντισταθούν, όταν ο κόσμος προσπάθησε να ‘τους συμμορφώσει κατά το πρότυπό του’. (Ρωμαίους 12:2) «Η μεγαλύτερη ελπίδα που βρήκα για ν’ αντιμετωπίσω την πίεση των συνομηλίκων και να αντισταθώ στη ζωή της ανηθικότητας, των ναρκωτικών και του αλκοόλ, ήταν η ανάπτυξη μιας στενής σχέσεως με τον Ιεχωβά Θεό», αναπολεί η Μισέλ.
Όπως ξέρουν πολλοί νεαροί ανάμεσα στους Μάρτυρες του Ιεχωβά, γενικά τους εκτιμούν και τους θαυμάζουν, γιατί έχουν σωστές αρχές. Γνωρίζουν ότι, όπως το εκφράζει το εδάφιο Παροιμίες 29:25, «ο φόβος του ανθρώπου στήνει παγίδα· ο δε πεποιθώς επί Κύριον θέλει είσθαι εν ασφαλεία.»
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 22]
«Οι έφηβοι που είναι καλοί σε κάποιο πράγμα αισθάνονται ότι βασίζονται στον εαυτό τους», λέει ο Μπέθ Γουίνσιπ, σύμβουλος εφήβων στις Ηνωμένες Πολιτείες. «Δεν είναι υποχρεωμένοι να εξαρτιούνται από την επιδοκιμασία των συνομηλίκων τους για να φτιάξουν καλή εικόνα για τον εαυτό τους»