Η Μάχη Ενάντια στην Αρρώστια
«Τα έθνη στο μέλλον από την ιστορία μόνο θα μάθουν ότι υπήρξε η απαίσια ευλογιά,» έγραψε ο τρίτος πρόεδρος της Αμερικής, ο Τόμας Τζέφερσον, το 1806. Αυτό ήταν απόσπασμα μιας επιστολής που έστειλε στον Βρετανό φυσικό Έντουαρντ Τζέννερ, με τα συγχαρητήριά του για την ανακάλυψη του δαμαλισμού.
Ωστόσο, πρόσφατα το 1967 υπολογίζεται ότι 2.000.000 πέθαναν από ευλογιά. Αλλά μια παγκόσμια εκστρατεία του Οργανισμού Παγκόσμιας Υγείας φαίνεται πως κατάφερε να ξεριζώσει αυτή την φρικτή αρρώστια το 1979. Επιτέλους, μετά από 173 χρόνια, η πρόρρηση του Τζέφερσον αποδείχτηκε αληθινή.
Το 1928, ο Σερ Αλεξάντερ Φλέμινγκ ανακάλυψε το πρώτο αντιβιοτικό—την πενικιλίνη. Αυτή χρησιμοποιείται για τη θεραπεία μολύνσεως του αίματος, για την πνευμονία, τη μηνιγγίτιδα και πολλές άλλες αρρώστιες. «Η ιστορία της πενικιλίνης είναι μια από τις πιο δραματικές στην ιστορία της ιατρικής,» αναφέρει το Ιατρικό Λεξικό του Μπλακ, συγκρίνοντας την πενικιλίνη με την εμφάνιση των αναισθητικών και των αντισηπτικών.
Στη διάρκεια του 19ου αιώνα, η κυριότερη αιτία θανάτου ήταν η φυματίωση. Ο Σοπέν, ο Παγκανίνι, ο Ρόουντς και πολλοί άλλοι φημισμένοι άνθρωποι έπασχαν από φυματίωση. Το 1906, δύο Γάλλοι, ο Καλμέτ και ο Γκερέν, ανακάλυψαν μια βατσίνα που βοήθησε πολύ. Και το 1944 ανακαλύφτηκε η στρεπτομυκίνη. Μ’ αυτά και με άλλα βοηθήματα «η λευκή πληγή,» όπως τη λένε μερικές φορές τη φυματίωση, νικήθηκε σχεδόν στις ανεπτυγμένες χώρες.
Ωστόσο, η φυματίωση είναι τώρα διαδεδομένη στις υπανάπτυχτες περιοχές, και μάλιστα και σε μερικές αναπτυσσόμενες κοινωνίες. Για παράδειγμα, στη Νότια Αφρική εμφανίζονται κατά μέσο όρο 45.000 νέες περιπτώσεις κάθε χρόνο. Χιλιάδες πεθαίνουν. Ενώ υπάρχουν αποτελεσματικά εμβόλια για την καταπολέμηση της ιλαράς, της πολιομυελίτιδας, της διφθερίτιδας και άλλων παιδικών ασθενειών, εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν απ’ αυτές τις αρρώστιες κάθε χρόνο στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες.
Εν τω μεταξύ, σε μερικές Δυτικές κοινωνίες έχουν λάβει επιδημικές διαστάσεις και άλλες αρρώστιες. Σύμφωνα με τον Ιατρικό Ταχυδρόμο της Νότιας Αφρικής, το 70 τα εκατό περίπου του πληθυσμού τους τώρα πεθαίνουν από καρδιακά νοσήματα, εγκεφαλικά και καρκίνους.
Αν και διαφεύγουν το θάνατο, πολλοί που προσβάλλονται απ’ αυτές τις ασθένειες αχρηστεύονται για όλη τους τη ζωή. Το 1981 ο πρώην γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, ο Κουρτ Βαλντχάιμ προειδοποίησε ότι τα 400 εκατομμύρια των ανίκανων ανθρώπων σ’ όλο τον κόσμο θα αυξάνονταν σε 500 εκατομμύρια μέχρι το 2.000. Μήπως αυτό σημαίνει, λοιπόν, ότι η επιστήμη, παρά τις θαυμαστές ανακαλύψεις της και την πρόοδό της, χάνει στην πραγματικότητα τον αγώνα κατά της αρρώστιας; Τι δείχνουν τα γεγονότα των καιρών μας;