Οι Νεαροί Ρωτούν....

Γιατί οι Γονείς μου Δεν με Καταλαβαίνουν;

Αγαπητή Εταιρία Σκοπιά,

Τα τελευταία δύο χρονιά, έχουν μέσα μου δημιουργηθεί χιλιάδες προβλήματα. Μερικές φορές πιστεύω πως τρελαίνομαι. Αρχίζω ν’ αλλάζω σωματικά, και ξαφνικά οι γονείς μου δεν με εμπιστεύονται με τα αγόρια πια. Κάθε φορά που κάνω κάτι λάθος, η μητέρα μου και ο πατέρας μου με συγκρίνουν με τη μεσαία μεγαλύτερη αδελφή μου, και αυτό με πληγώνει. Τους έπιασα και τους μίλησα. αλλά δεν κατάλαβαν τα αισθήματά μου. Ίσως χρειάζεται να πάω κάπου για να είμαι μόνη μου τουλάχιστον για ένα χρόνο. Ελπίζω να έχετε κάποια απάντηση για μένα.—Μια 16-χρονη.

ΙΣΩΣ κι εσύ να αισθάνεσαι παρόμοια, να θέλεις οι γονείς σου να σε καταλαβαίνουν καλύτερα. Στο κάτω-κάτω, είναι ανθρώπινο να θέλεις να σε καταλαβαίνουν. Κι αν έχεις προβλήματα και οι γονείς σου επικρίνουν τα πράγματα που σου αρέσουν ή που νομίζεις ότι είναι σπουδαία, αισθάνεσαι πολύ απογοητευμένος. Έτσι, για παράδειγμα, αισθανόταν ο 16-χρονος Ρόμπερτ του οποίου ο πατέρας δεν καταλάβαινε γιατί του άρεσε κάποιο είδος μουσικής. «Όλο φωνάζει και λέει, ‘Σταμάτα την!’» είπε. Πώς ενήργησε ο Ρόμπερτ σ’ αυτή την κατάσταση; «Έτσι σταμάτησα ν’ ακούω κι αυτή κι εκείνον.»

Έτσι αντιδρούν πολλοί νέοι. Μπορεί να στραφούν συναισθηματικά στον δικό τους κόσμο ή να καταφύγουν σε συνομηλίκους τους. Όπως είπε η 19-χρονη Μπίργκιτ από τη Δυτική Γερμανία: «Όταν έχω προβλήματα με τους γονείς μου, θέλω να κλάψω και να τα πω σε κάποιον, σε κάποιον που θα με καταλάβει διαφορετικά.» Άλλοι πάλι αποφασίζουν να φύγουν από το σπίτι. Μια μελέτη που έγινε το 1981 από τους ερευνητές Όφφερ, Όστροβ και Χόουαρντ πάνω σε 20.000 και πλέον μέσους εφήβους σε τέσσερις χώρες αποκάλυψε ότι μολονότι η συντριπτική πλειονότητα «δεν διέκρινε κάποιο μεγάλο πρόβλημα ανάμεσα σ’ αυτούς και στους γονείς τους,» το 26 τα εκατό παραδέχτηκε. «Προσπαθώ να είμαι μακριά από το σπίτι τον περισσότερο χρόνο.» Έτσι αισθανόταν το 50 τα εκατό εκείνων που είχαν προβλήματα με το νόμο.—Ο Έφηβος—Μια Ψυχολογική αυτοεξέταση.

Είτε απομακρύνεται κάποιος σωματικά είτε συναισθηματικά, το αποτέλεσμα αυτής της έλλειψης κατανόησης δημιουργεί χάσμα ανάμεσα στους νέους και στους γονείς τους. Αλλά είναι αλήθεια πως το χάσμα αυτό δημιουργείται μόνο και μόνο επειδή οι γονείς δεν καταλαβαίνουν τα έφηβα παιδιά τους;

Η ‘Δύναμη’ Ενάντια στα ‘Γκρίζα Μαλλιά’

Χωρίς αμφιβολία υπάρχουν πολλά πράγματα που θέλεις να δεις και να κάνεις τώρα που είσαι έφηβος. Βρίσκεσαι στο κατώφλι της ενήλικης ζωής και πιθανόν να θέλεις ν’ απολαύσεις μερικά προνόμια των ενήλικων. Το εδάφιο Παροιμίες 20:29 λέει: «Καύχημα των νέων [ή των νεανίδων] είναι η δύναμις αυτών.»

Αυτή η νεοαποκτηθείσα δύναμη μπορεί να δημιουργήσει χάσμα γενιάς. Η παροιμία συνεχίζει: «Και δόξα των γερόντων η πολιά [τα γκρίζα μαλλιά].» Οι ηλικιωμένοι, όπως είναι οι γονείς σου, βλέπουν τη ζωή διαφορετικά. Μολονότι ίσως να καταλαβαίνουν τα αισθήματά σου, ξέρουν πως κάθε εμπειρία της ζωής δεν έχει καλό τέλος. Ο ρεαλισμός που έμαθαν με το διάβα των χρόνων (ίσως από κάποια σκληρή προσωπική εμπειρία) τους έχει μετριάσει τον γεμάτο ενθουσιασμό ιδεαλισμό που είχαν κάποτε σαν νέοι. Εξαιτίας αυτής της σοφής εμπειρίας, των ‘γκρίζων μαλλιών’ όπως θα λέγαμε—μπορεί να μη συμμερίζονται την προθυμία σου για ορισμένα πράγματα.

Για παράδειγμα, ο Τζιμ, ένας έφηβος, είπε: «Σχετικά με το ζήτημα των χρημάτων, οι γονείς μου (παιδιά μιας εποχής οικονομικής κατάρρευσης) νομίζουν ότι το χρήμα πρέπει να αποταμιεύεται για την αγορά αναγκαίων πραγμάτων.» Οι έμπειροι γονείς του είδαν πόσο χρειάζεται ν’ ανησυχούν για τη μελλοντική ασφάλεια.«Αλλά εγώ ζω τώρα,» επιμένει ο Τζιμ. «Αυτό είναι ένα σπουδαίο μέρος της ζωής μου. Θέλω να κάνω πολλά ταξίδια.» Ναι, η ‘δύναμή’ του και τα ‘γκρίζα μαλλιά’ των γονιών του βοήθησαν για να δημιουργηθεί ένα συναισθηματικό χάσμα.

Αυτό το συναισθηματικό χάσμα μπορεί να γίνει πιο βαθύ με άλλα ζητήματα, όπως το ντύσιμο και το χτένισμα, η συμπεριφορά στο αντίθετο φύλο, η χρήση ναρκωτικών και οινοπνεύματος, οι περιορισμοί στις εξόδους, οι παρέες και ακόμη οι τρόποι και η εκτέλεση μικροδουλειών στο σπίτι. Μπορεί να έχεις ‘νεανικές επιθυμίες’ κι ωστόσο να προσπαθείς ν’ ακολουθήσεις τους δίκαιους κανόνες. (2 Τιμόθεον 2:22) Αυτό μπορεί να σου δημιουργεί συναισθηματική σύγχυση. Ενώ αγωνίζεσαι για περισσότερη ανεξαρτησία, ωστόσο, διστάζεις και μπορεί να αισθάνεσαι την ανάγκη της καθοδηγίας των γονιών σου. Η μελέτη που αναφέρθηκε προηγουμένως διαπίστωσε ότι το 63 τα εκατό αυτών στους οποίους έγινε η σφυγμομέτρηση συμφώνησαν με τη δήλωση, «Όταν οι γονείς μου είναι αυστηροί, νομίζω ότι έχουν δίκιο ακόμη κι όταν εγώ θυμώνω.»

Έτσι οι λόγοι που δημιουργείται συναισθηματικό χάσμα ανάμεσα στους νέους και στους γονείς είναι πολύπλοκοι. Το χάσμα αυτό, όμως, μπορεί να γεφυρωθεί! Ένα πρώτο βήμα είναι να καταλάβει κανείς την ανάγκη για αμοιβαία κατανόηση.

Καταλαβαίνω Εγώ τους Γονείς Μου;

«Όταν ήμουν πιο μικρός ήταν φυσικό να πιστεύω πως η μητέρα μου ήταν ‘τέλεια’ και δεν είχε καμιά αδυναμία ούτε αισθανόταν όπως εγώ,» δήλωσε ο Τζων, καθώς σκεφτόταν τον καιρό προτού οι γονείς του πάρουν διαζύγιο. Τώρα η μητέρα του προσπαθούσε να φροντίσει μόνη της και τα εφτά παιδιά της.

«Όλο και περισσότερο η μητέρα μάς ρωτάει πώς να ενεργήσει σε διάφορα ζητήματα,» συνέχισε ο Τζων. «Μάλιστα μια μέρα είδα στο πρόσωπό της πόσο πραγματικά ζαλισμένη ήταν. Σκέφτηκα, ‘Τι τρέχει, πραγματικά δεν ξέρει τι να κάνει;’ Έτσι άρχισα να βλέπω ότι δεν τα ήξερε όλα. Άρχισα να τη συμπαθώ περισσότερο από εκείνη τη στιγμή, κατανοώντας ότι κι αυτή είναι ‘φυσιολογική’ όπως όλοι οι άνθρωποι.» Η έφηβη αδελφή του Τζων, η Έιπριλ, πρόσθεσε, «Θυμάμαι που την είδα να κλαίει επειδή είχε απογοητευθεί προσπαθώντας να τα καταφέρει όλα. Τότε κατάλαβα πόσο λάθος βλέπαμε τα πράγματα. Δεν μπορεί να τα κάνει όλα, όταν πρέπει και με τον σωστό τρόπο. Την πλησιάσαμε περισσότερο όταν διακρίναμε ότι κι εκείνη είχε αισθήματα και ήταν επίσης άνθρωπος.»

Αυτά τα παιδιά ανέπτυξαν συμπάθεια, και συνέβαλαν σε μια ζεστή οικογένεια. «Εάν, Κύριε, παρατήρησης ανομίας,» είπε ο ψαλμωδός, «Κύριε, τις θέλει δυνηθή να σταθή;» (Ψαλμός 130:3) Κανένας! Ούτε εσύ ούτε οι γονείς σου. Όπως αναφέρει το 1 Πέτρου 3:8 : «Γίνεσθε πάντες ομόφρονες, συμπαθείς, φιλάδελφοι, εύσπλαγχνοι.»

Να θυμάσαι ότι οι γονείς σου μπορεί να αισθάνονται πολύ ανασφαλείς σχετικά με την ικανότητά τους να σε αναθρέψουν σωστά. Μπορεί να νιώθουν παραφορτωμένοι απ’ όλους τους ηθικούς κινδύνους και πειρασμούς που αντιμετωπίζεις και αντιδράς ίσως υπερβολικά. Καθώς μεγαλώνεις, μπορεί να αισθάνεσαι άχρηστος, ότι δεν σε αγαπούν και δεν σε καταλαβαίνουν.

Οι γονείς σου μπορεί να έχουν ορισμένα σωματικά, οικονομικά ή συναισθηματικά προβλήματα που εσύ μπορεί να μην καταλαβαίνεις πλήρως. Για παράδειγμα, ένας πατέρας μπορεί να αντιπαθεί τη δουλειά του, αλλά για χάρη της οικογένειάς του καταπνίγει τα αισθήματά του αυτά. Όταν το παιδί του λέει, «Δεν αντέχω το σχολείο,» αντί να δείξει συμπάθεια μπορεί ν’ απαντήσει, «Τι θα γίνει μ’ εσένα; Για σύνελθε!» Μήπως όμως η δική σου συμπαράσταση θα διευκόλυνε την κατάσταση;

«Ποτέ δεν έχω σκεφτεί τα προβλήματα των γονιών μου επειδή έχω τα δικά μου,» είπε ένας έφηβος. Δεν το εκτιμάς όταν κάποιος σε ακούει, απορροφάει αυτά με τα οποία τον βομβαρδίζεις και δείχνει συμπάθεια για σένα; Νιώθεις πως αξίζεις κάτι. Έτσι αισθάνεται και η Μητέρα σου και ο Πατέρας σου. Όπως δίδαξε ο Ιησούς Χριστός, «Λοιπόν πάντα όσα αν θέλητε να κάμνωσιν εις εσάς οι άνθρωποι, ούτω και εσείς κάμνετε εις αυτούς.»—Ματθαίος 7:12.

Φυσικά είναι πιο εύκολο να το λέει κανείς από το να το κάνει, αλλά μια μεγάλη βοήθεια είναι: «Μη αποβλέπετε έκαστος τα εαυτού [μη δείχνετε μόνο προσωπικό ενδιαφέρον για τα δικά σας ζητήματα, ΜΝΚ], αλλ’ έκαστος και τα των άλλων [προσωπικό ενδιαφέρον για τα ζητήματα των άλλων, ΜΝΚ].» (Φιλιππησίους 2:4) Πώς;

Δείξτε «Προσωπικό Ενδιαφέρον»

«Προσπάθησε να ρωτήσεις τη μητέρα σου για τη σχέση που είχε με τη μητέρα της, τι ευκαιρίες είχε ή δεν είχε όταν ήταν στην ηλικία σου, ή ποιες εκλογές υπήρχαν ή δεν υπήρχαν στη διάθεσή της όταν μεγάλωνε», έγραψε η εκδότρια Ορόρα Μάκυ στο περιοδικό Την. «Αν καταλάβει πως ενδιαφέρεσαι γι’ αυτήν, πως γνωρίζεις τους λόγους για μερικά από τα αισθήματά της, υπάρχει πιθανότητα να προσπαθήσει να γνωρίσει καλύτερα και τα δικά σου.» Το ίδιο αληθεύει και για τους πατέρες.

Είναι αλήθεια πως δεν μπορείς να ελέγξεις τι λένε ή τι κάνουν οι γονείς σου, αλλά μπορείς να ελέγξεις τη δική σου αντίδραση. Όταν προσπαθήσεις όμως να δεις τις πιθανές πιέσεις και τα προβλήματα από την πλευρά του άλλου, και καταλάβεις ότι όλοι κάνουμε λάθη, θα αναπτύξεις διορατικότητα. «Η φρόνησις [διορατικότητα, ΜΝΚ] του ανθρώπου συστέλλει τον θυμόν αυτού· και είναι δόξα αυτού να παραβλέπη την παράβασιν.»—Παροιμίαι 19:11.

Αν ο γονιός σου δεν δείχνει ευαισθησία, κάνε στον εαυτό σου τις ερωτήσεις που υπάρχουν στο συνοδευτικό πλαίσιο. Αυτή η ανάλυση μπορεί να σε βοηθήσει να «παραβλέπεις την παράβαση» και να μη βλέπεις την έλλειψη κατανόησης. Αυτό θα ήταν «δόξα» από μέρους σου και θα συνέβαλε στην αμοιβαία κατανόηση—σε δική σου χαρά και σε χαρά των γονιών σου.a

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 22]

«Η συνεργασία στο σπίτι βοηθάει πάρα πολύ στο να υπάρχει επικοινωνία ανάμεσα στους γονείς και στα παιδιά. . . . Αν υπάρχει συνεργασία στη διοίκηση του σπιτιού, οι οικογένειες μαθαίνουν πολλά για τις πετυχημένες ανθρώπινες σχέσεις ακριβώς κάτω από την ίδια τους τη στέγη.»—Η Συνεργατική Οικογένεια της Ελεονώρας Μπέρμαν

[Πλαίσιο στη σελίδα 23]

Αν ο γονιός σου δεν δείχνει ευαισθησία, ρώτα τον εαυτό σου: Μήπως ο γονιός μου—

● Δεν αισθάνεται καλά, ή είναι (αυτός/αυτή ) στενοχωρημένος για κάποιο ζήτημα;

● Πληγώθηκε για κάποια απερίσκεπτη πράξη μου ή λόγο μου;—Παροιμίαι 12:18.

● Φοβάται ότι θα μπλέξω σε φασαρίες και (αυτός/αυτή) έχει ίσως δίκιο;

● Δεν καταλαβαίνει απλώς τι λέω;

[Εικόνα στη σελίδα 21]

Σε καταλαβαίνουν οι γονείς σου;