Πλησιάζει το Τέλος των Ασθενειών;

«ΔΕΝ γνωρίζω ιατρικά προβλήματα που δεν θα μπορέσουμε να επιλύσουμε στο κοντινό μέλλον.»

Ο ομιλητής ήταν ένας από τους ηγετικούς επιστήμονες όλου του κόσμου, ένας ερευνητής στο Ινστιτούτο Σλόαν-Κέττερινγκ της Νέας Υόρκης, των ΗΠΑ. Μόλις είχε τελειώσει την μεταμόσχευση οστού που περιείχε μυελό και που ήταν η πρώτη που έγινε σ’ όλο τον κόσμο. Η εγχείρηση είχε ανοίξει το δρόμο για έρευνες σε συχνά θανάσιμες αρρώστιες του αίματος, όπως είναι η λευχαιμία, η αιμοφιλία, η δρεπανοκυτταρική αναιμία και η ασθένεια του Χότζκιν.

Μήπως ήταν πολύ νωρίς για να οραματιστεί κανείς μια γη όπου κανένας δεν θα λέει «Είμαι άρρωστος»; (Ησαΐας 33:24, ΜΝΚ) Ο επιστήμονας Δρ Ρόμπερτ Γκουντ πίστευε ότι μόλις άρχιζε μια επανάσταση στην ιατρική. Ήταν το 1975. Ο Δρ Γκουντ δεν ήταν ο μόνος που πρόβλεπε το τέλος της ασθένειας.

Δύο χρόνια νωρίτερα, εμπειρογνώμονες στις Αποδημίες στο ΚΕΑ (Εθνικά Κέντρα Έλεγχου Ασθένειας των Ηνωμένων Πολιτειών) ήταν συνεπαρμένοι. Οι ιατρικοί επιστήμονες μόλις είχαν αποτρέψει μια αναμενόμενη επιδημία ερυθράς. Η απειλή, είπε ο Δρ Τζων Γουίτ του ΚΕΑ, αποτράπηκε με την ανοσοποίηση παιδιών ανάμεσα στα πέντε και στα εννιά χρόνια με ένα πάρα πολύ αποτελεσματικό καινούργιο εμβόλιο. Το ποσοστό ανοσίας που επιτεύχθηκε ήταν ανάμεσα στο 75 και στο 80 τα εκατό.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες τα μαζικά ξεσπάσματα ερυθράς συνέβαιναν τακτικά κάθε έξι ως εννιά χρόνια. Στην τελευταία επιδημία ερυθράς το 1964 εκατοντάδες χιλιάδες άτομα είχαν γλυτώσει από τη μάστιγα. Το 1964-65 προκάλεσε μέχρι 50.000 τραγωδίες της μιας ή της άλλης μορφής—βλάβες κατά τη γέννα, θανάτους στη γέννα ή εκτρώσεις για θεραπευτικούς λόγους. Αλλά το 1970 αναφέρθηκαν μόνο 77 περιπτώσεις παιδιών που γεννήθηκαν παραμορφωμένα εξαιτίας ερυθράς που έπαθε η μητέρα τους πριν γεννηθούν. Το 1971 υπήρχαν μόνο 68 περιπτώσεις και το 1972, 33 περιπτώσεις.

«Η Επιδημία Που Ποτέ Δεν Συνέβη,» έγραφε ο τίτλος μιας εφημερίδας, χαιρετίζοντας το θρίαμβο. Κατόπιν, ξαφνικά, η χώρα καταλήφθηκε από φόβο για μια άλλη επιδημία. Το 1976 ήταν η απειλή της «γρίπης των χοίρων.» Οι εφημερίδες παρέβαλαν τον ιό της νέας αυτής γρίπης με την Ισπανική γρίπη, η οποία είχε σκοτώσει 21,6 εκατομμύρια άτομα το 1918-19. Σύντομα, ο πρόεδρος και το Κονγκρέσσο των Ηνωμένων Πολιτειών ενέκριναν ένα κονδύλιο 135 εκατομμυρίων δολλαρίων για να παραχθεί δωρεάν ορός για όλους. Έτσι αποφεύχθηκε η επιδημία.

Τον ίδιο εκείνο χρόνο, η ευλογιά—η μάστιγα που παραμορφώνει, τυφλώνει και σκοτώνει το ανθρώπινο γένος—κόντευε να εξαλειφθεί από τη γη. Ο ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) ανέφερε ότι μέχρι τον Σεπτέμβριο μόνο εφτά άτομα σε απομονωμένα έρημα χωριά της Αιθιοπίας ήταν γνωστό ότι είχαν ευλογιά. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, μόλις εννιά χρόνια προηγουμένως η ευλογιά είχε πλήξει 10 ως 15 εκατομμύρια άτομα και 2 εκατομμύρια είχαν πεθάνει σε 43 χώρες. Μέχρι το 1980 ο Οργανισμός ήταν σε θέση να αναγγείλει με πεποίθηση: «Η ευλογιά είναι νεκρή!»

Μπορούν και οι Άλλοι Μεγάλοι Φονιάδες να Νικηθούν Επίσης;

Το 1977 οι Ηνωμένες Πολιτείες έβαλαν σαν στόχο να εξαλειφθούν εφτά μεταδοτικές παιδικές ασθένειες. Η επίθεση έγινε σε πανεθνική κλίμακα από τον οργανισμό Πρωτοβουλία Ανοσοποίησης των Παιδιών. (ΠΑΠ) Στα επόμενα πέντε χρόνια, ο ΠΑΠ ανέφερε ότι τουλάχιστον το 90 τα εκατό των παιδιών σε όλο το έθνος είχαν ανοσοποιηθεί. Στις 7 Μαΐου 1982 ο ΠΑΠ ανακοίνωσε αξιοσημείωτες επιτυχίες: Η ιλαρά είχε μειωθεί κατά 77 τα εκατό, οι μαγουλάδες κατά 45 τα εκατό, η πολιομυελίτιδα κατά 25 τα εκατό, η ερυθρά κατά 47 τα εκατό, ο τέτανος κατά 37 τα εκατό· η διφθερίτιδα και ο κοκίτης είχαν επίσης μειωθεί σε επίπεδα ρεκόρ.

Σε πολλούς τομείς η ιατρική επιστήμη ανύψωνε τις ελπίδες του πάσχοντος ανθρώπινου γένους. Νέα αντιβιοτικά, εμβόλια και φάρμακα για τις διανοητικές ταραχές· νέες διαδικασίες—προσθετική χειρουργική (αντικατάσταση μελών), μικροχειρουργική, μεταμοσχεύσεις οργάνων—η πρόοδος της ιατρικής επιστήμης υποσχόταν την παράταση της ζωής και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής σε βαθμό που δεν μπορούσαν να ονειρευτούν λίγα χρόνια πριν.

«Είκοσι χρόνια πριν,» ανέφερε ο Δρ Τ. Άλμπερτ Φάρμερ, του Πανεπιστημίου του Μαίρυλαντ, το 1981, «τα παιδιά κάτω από 15 ετών που έπασχαν από λευχαιμία είχαν πιθανότητα λιγότερο από 1% να ζήσουν για πέντε χρόνια· σήμερα, περισσότερα από τα μισά θεραπεύονται. Δεκαπέντε χρόνια πριν το χωριοκαρκίνωμα της ωοθήκης είχε 100 τα εκατό ποσοστό θνησιμότητας· σήμερα θεραπεύεται σχεδόν κατά 100 τα εκατό.»

Πρόσθεσε: «Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1960 είχαμε ουσιαστικά εξαλείψει την πολιομυελίτιδα· εισαγάγαμε τα ψυχοενεργητικά φάρμακα τα οποία μας κατέστησαν ικανούς να κρατάμε πολλούς ανθρώπους έξω από τα ψυχιατρεία.»

Με τόσο πολλούς τρόπους, η επιστημονική πρόβλεψη Σλόαν-Κέττερινγκ εμφανιζόταν ότι έβγαινε αληθινή. Αλλά τι θα πούμε για τους άλλους μεγάλους φονιάδες; Δεν θα έπρεπε να συμμεριζόμαστε τη φλογερή διαβεβαίωση του Δρ Γκουντ ότι «η ίδια επιστημονική επανάσταση . . . θα εξαλείψει ασθένειες όπως η εγκεφαλική συμφόρηση, οι καρδιακές προσβολές, ο καρκίνος, και οι ασθένειες εκείνες που προξενούνται από βακτηρίδια, ιούς και ελαττώματα στις γεννήσεις»;

Μήπως βρισκόμαστε επιτέλους μπροστά στο θρίαμβο του ανθρώπου πάνω στην ασθένεια;

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 4]

Δεν γνωρίζω να υπάρχουν ιατρικά προβλήματα που δεν θα μπορέσουμε να λύσουμε στο κοντινό μέλλον.»