Η Ηθική Διαστρέβλωση στη Σημερινή Διασκέδαση

«Ακόμη και οι καλοί συγγραφείς, που κάποτε γνώριζαν καλύτερες λέξεις

Ξέπεσαν τώρα σε τετραγράμματες λέξεις

Γράφοντας πρόζα ...

Ταιριάζουν όλα.

Ο κόσμος τρελάθηκε σήμερα

Και το καλό είναι κακό σήμερα

Και το μαύρο είναι άσπρο σήμερα

Και η μέρα είναι νύχτα σήμερα . . .

Ταιριάζουν όλα.»—Λόγια του Αμερικανού ποιητή Κόουλ Πόρτερ, 1934.

«Ουαί εις εκείνους, οίτινες λέγουσι το κακόν καλόν

και το καλόν κακόν·

οίτινες θέτουσι το σκότος δια φως

και το φως δια σκότος.»—Λόγια του Ισραηλίτη προφήτη Ησαΐα, 732 π.Χ.—Ησαΐας 5:20.

ΤΑ παραπάνω αποσπάσματα γράφτηκαν με διαφορά χρόνου 26 αιώνες. Καθένα γράφτηκε για διαφορετικό σκοπό, το πρώτο για να διασκεδάσει ακροατήρια στο Μπροντγουαίη, το άλλο για να αποκαλύψει την παρανομία των κατοίκων του αρχαίου Ιούδα. Ωστόσο, και τα δύο ταιριάζουν στην δική μας δεκαετία. Σήμερα, καθώς οι αντιλήψεις για το σωστό και το εσφαλμένο διαρκώς αλλάζουν, φαινομενικά ‘όλα επιτρέπονται.’

Ίσως πουθενά αλλού να μη φαίνεται αυτό πιο καθαρά απ’ ό,τι στη διαστρέβλωση που έχει υποστεί η διασκέδαση. Η διασκέδαση είναι μέρος της κουλτούρας, και η κουλτούρα είναι ο χαρακτηριστικός τρόπος με τον οποίο έχει μάθει μια κοινωνία να ενεργεί, να σκέφτεται και να αισθάνεται. Είναι ολόκληρος ο τρόπος ζωής των ανθρώπων. Γιαυτό, οι ηθικές απόψεις μιας κοινωνίας μπορούν να φανούν από την κουλτούρα της.

Πιθανόν καμιά άλλη τέχνη να μην έχει αυξηθεί τόσο πολύ σ’ αυτόν τον αιώνα ή να μην είναι τόσο δημοφιλής και ισχυρή όσο ο κινηματογράφος και η τηλεόραση. Μερικοί λένε ότι οι ταινίες καθρεφτίζουν τη ζωή. Ταυτόχρονα όμως, επειδή οι αστέρες του κινηματογράφου είναι σύγχρονοι λαϊκοί ήρωες, οι ταινίες μπορούν να διαδώσουν τα πράγματα, να δώσουν κύρος σε νέες ηθικές συνήθειες και να τις χαρακτηρίσουν σαν αποδεκτές. Η βιομηχανία του κινηματογράφου κατανοεί την πολύ μεγάλη δύναμη που έχει να επηρεάζει. Ο «Κώδικας Παραγωγής» της αναφέρει: «Η διασκέδαση μπορεί να έχει ΩΦΕΛΙΜΟ ή ΒΛΑΒΕΡΟ χαρακτήρα στην ανθρώπινη φυλή.» Τι λέει σε σας η σύγχρονη διασκέδαση για τα ήθη του κόσμου και πού κατευθύνεται η ανθρώπινη φυλή;

Το 1939 το βραβευμένο κινηματογραφικό έργο Όσα Παίρνει ο Άνεμος χρησιμοποίησε μια άσχημη λέξη που συγκλόνισε πολλούς. Σήμερα δεν θα έκανε καμιά απολύτως εντύπωση. Ένα είδος διασκέδασης που κάποτε ήταν για όλη την οικογένεια έγινε ακατάλληλο για τα παιδιά. Μερικοί δικαιολογούν αυτή τη ριζική διαστρέβλωση σαν μια αθώα διάθεση φυγής. Αλλά είναι; Το γεγονός είναι ότι τρία πράγματα έχουν απογυμνώσει τη σύγχρονη διασκέδαση από κάθε ηθική αξία που θα μπορούσε να έχει—τα παράνομα ναρκωτικά, η υπερβολική βία και το ζωντανό σεξ.

Ναρκωτικά, Αίμα και Σκοτωμοί

Για δεκαετίες από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση ακούγονταν κάθε μέρα αισθηματικά σήριαλ. Τώρα έχουμε τα «σήριαλ με ναρκωτικά.» Πάνω στην σκηνή, στην οθόνη του κινηματογράφου και της τηλεόρασης παρουσιάζεται σαν φυσιολογικό, σαν μέρος της καθημερινής ζωής, το πολύ διαδεδομένο πνεύμα των παράνομων ναρκωτικών. Δεν χαρακτηρίζονται πια αυτοί που χρησιμοποιούν και προωθούν τα αθέμιτα ναρκωτικά σαν τιποτένιοι, διεφθαρμένοι και παλιάνθρωποι. Αντίθετα, συχνά γίνονται οι ήρωες, οι νικητές, οι αστέρες, άτομα για να τα μιμηθούν νέοι και ηλικιωμένοι. Και οι παραγωγοί των σώου ρίχνουν το φταίξιμο γι’ αυτήν την αλλαγή στο κοινό και φωνάζουν: ‘Τους δίνουμε αυτό που θέλουν!’

Η επιχείρηση της διασκέδασης κολυμπάει μέσα στα «σήριαλ με αίματα και σκοτωμούς.» Ποτέ πριν στην ιστορία του κινηματογράφου δεν παρουσιαζόταν η βία τόσο ωμή. Ποτάμια αίματος περνούν στην κυριολεξία μπροστά στα μάτια των θεατών του κινηματογράφου. Ηλεκτρικά πριόνια διαμελίζουν ανθρώπινα μέλη, τρυπάνια ανοίγουν τρύπες στα κεφάλια των θυμάτων, από τις οποίες το αίμα τρέχει ποτάμι, ακούγονται ήχοι ανθρώπων που μασάνε σαν κανίβαλοι μέρη ανθρώπινου σώματος. Συχνά αυτό το αποκρουστικό μακελειό είναι ανακατεμένο με κάποιο είδος ερωτικής κατάστασης. Και οι σκηνές αυτές και άλλες ακόμη πιο αηδιαστικές έχουν γίνει μέρος αυτού που πολλοί άνθρωποι επιθυμούν για διασκέδαση.

Σήμερα οι άνθρωποι δεν χρειάζεται να πάνε κρυφά στους κινηματογράφους για να δουν αυτό το είδος φρικτών ταινιών. Αν έχουν στο σπίτι τους βίντεο, μπορούν να νοικιάσουν ή ν’ αγοράσουν δικές τους ταινίες. Μια βιντεοκασέτα διαφημίστηκε ως εξής: «92 λεπτά βιασμού και σφαγής»! Η αγορά τέτοιων εξαχρειωτικών βίαιων ταινιών αυξάνεται ραγδαία. Για παράδειγμα, ένα Βρετανικό εμπορικό περιοδικό για βίντεο, αφού ανασκοπούσε μια από τις καινούργιες φρικιαστικές ταινίες του βίντεο στις οποίες τα θύματα πετσοκόβονται μέχρι θανάτου, προείπε: «Κάτι που επιβάλλεται για κάθε ντήλερ: Το εμπόρευμα αυτό δεν πρέπει να μείνει για πολύ καιρό στα ράφια μας.»

Στο μόνο συμπέρασμα για τη ζωή που θα μπορούσαν οι τακτικοί θεατές αυτών των «σήριαλ με αίματα και σκοτωμούς» να φτάσουν—είναι ότι η φυσιολογική ζωή είναι γεμάτη από συχνή και μηχανική βία. Μήπως προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η βία παγκόσμια, στην πραγματική ζωή, γίνεται πιο αποδεκτή σε όλο και περισσότερα άτομα; Με λίγα λόγια, αυτό το είδος διασκέδασης λέγεται βίαιη πορνογραφία.

Βία Βιντεορόκ

Τώρα, στις Ηνωμένες Πολιτείες ιδιαίτερα, έχουμε τα «σήριαλ βιντεορόκ». Σε ολοένα και περισσότερες πόλεις μπορούν τώρα οι συνδρομητές της τηλεόρασης, όχι μόνο ν’ ακούνε τη σκληρή μουσική ροκ με τον απειλητικό χτύπο της, αλλά και να βλέπουν να συνοδεύεται η μουσική αυτή από βία. Σε κασέτες μπορεί κανείς ν’ αγοράσει βιντεορόκ ή σε λέσχες ροκ να τη δει κανείς σε μεγάλη οθόνη.

Ένας θεατής, σαστισμένος από το πρόγραμμα βιντεορόκ μουσικής που είδε, λέει σχετικά μ’ αυτό στη Γουώλ Στρητ Τζώρναλ «ήταν το πιο αχρείο και πιο αηδιαστικό έργο σαδισμού που είδα ποτέ.» Η περιγραφή της εφημερίδας συνεχίζει: «Ανάμεσα στα νούμερα της ροκ υπήρχαν μικρές τσόντες, όπως για παράδειγμα μια έδειχνε μια γυναίκα που ούρλιαζε υστερικά επειδή την εξανάγκαζαν να φάει ένα ψόφιο ποντίκι.» Λίγοι θεατές παραπονιούνται.

Επειδή η μουσική μπορεί να διεγείρει τα συναισθήματα, αυτό το νέο είδος της μουσικής ροκ έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει τις διεστραμμένες απόψεις για τη ζωή. Γιατί; Επειδή περιλαμβάνονται άμεσα δύο ανθρώπινες αισθήσεις—η ακοή και η όραση. Ο ακροατής, όταν ακούει τη μουσική, σχηματίζει τη δική του εικόνα σύμφωνα με τη σημασία της μουσικής. Όταν ο ακροατής συνδυάζει τη μουσική με το βίντεο τότε χάνει τη δική του φαντασία και υιοθετεί τις ηθικές αξίες κάποιου άλλου—του δημιουργού της βιντεορόκ. Το περιοδικό Νιούσγουηκ σχολιάζει: «Μια από τις αξιοσημείωτες αρετές της μουσικής είναι η δύναμη που έχει να προκαλεί βαθιές, βουβές εντυπώσεις—αποτελέσματα που διαφέρουν από τον ένα ακροατή στον άλλο. Το βίντεο αποφασίζει ποια θα είναι η φαντασία σας και την παρουσιάζει στην οθόνη κάθε φορά που παίζεται το τραγούδι.»

Πορνογραφία

Ένα άλλο είδος χυδαίας διέγερσης είναι τα «σήριαλ με σεξ.» Η πορνογραφία δεν είναι καινούργια. Η δημόσια προβολή της είναι. Τα τείχη που κρύβουν την πορνογραφία από τα μάτια των ανθρώπων άρχισαν γενικά να καταρρέουν στη δεκαετία του 1960, όταν η Δανία έγινε η πρώτη χώρα που νομιμοποίησε όλα τα είδη της πορνογραφίας. Από τότε, σαν πύον που στάζει από μια μολυσμένη πληγή, η πορνογραφία έχει διαδώσει το αποκρουστικό στίγμα της σε όλο τον κόσμο.

Σε μερικές χώρες η πορνογραφία εξακολουθεί να είναι μια κρυφή, αν και προσοδοφόρα, επιχείρηση. Σε άλλες χώρες, είναι σκανδαλωδώς ελεύθερη σε όλους, ακόμη και στους νεαρούς. Εκρηκτικό είναι το ποσοστό της αύξησης των ξεκάθαρων και διεστραμμένων σεξουαλικών σκηνών που διαβάζει κανείς σε μυθιστορήματα ή βλέπει στα περιοδικά, στην τηλεόραση ή στον κινηματογράφο. Οι άνθρωποι συχνά κατακλύζουν τους κινηματογράφους που παίζουν ακατάλληλα έργα όπως οι μύγες πηγαίνουν στις κοπριές.

Για παράδειγμα, τα βιβλιοπωλεία της Ισπανίας είναι γεμάτα από ερωτικές εκδόσεις. Και μερικές από τις εφημερίδες της έχουν πορνογραφικές διαφημίσεις όπως η ακόλουθη: «Σεξ, διαφθορά και διαστροφές, σε μια ταινία που φαίνεται να είναι φτιαγμένη από τον Διάβολο.» Στην Αγγλία η Ντέηλυ Τέλεγκραφ αναφέρει: «Το γεγονός είναι ότι τα καταστήματα που έχουν σχέση με το σεξ αποτελούν τη μόνη σχεδόν βιομηχανία που ανθίζει στη σημερινή Βρετανία.» Και στην Ιαπωνία «οι πορνογραφικές επιχειρήσεις ανέρχονται σταθερά,» αναφέρει, η Μαϊνίκι Ντέηλυ Νιους. «Προσφέρουν όλο και περισσότερο απαίσιες υπηρεσίες.» Πέρυσι, στις Ηνωμένες Πολιτείες και μόνο, η πορνογραφία αποκόμισε περίπου εφτά δισεκατομμύρια δολλάρια!

Γιατί η πορνογραφία ανθίζει; Εξαιτίας του πανάρχαιου νόμου της προσφοράς και της ζήτησης. Όπως αναφέρθηκε στην εφημερίδα Δε Μάντσεστερ Γκάρντιαν Γουίκλυ, ένας Γάλλος πρώην πορνογραφικός αστέρας του κινηματογράφου έδωσε την εξής απάντηση: «Η πορνογραφία, όσο μέτρια κι αν είναι, έχει μέλλον εξαιτίας της ζήτησης που υπάρχει.» Και τώρα τα άτομα εκείνα τα οποία θα ντρέπονταν μήπως τους δει κάποιος αν πήγαιναν σε ένα πορνογραφικό κινηματογραφικό έργο, γίνονται αχόρταγοι πελάτες βιντεοκασετών τις οποίες τις βλέπουν μόνοι τους μέσα στο σπίτι τους. Έτσι, φαίνεται πως η ζήτηση δικαιολογεί την προσφορά.

Η σεξουαλική κατάπτωση παγιδεύει ακόμη και τους νέους—από τα μωρά μέχρι τους έφηβους. «Οι σεξουαλικές πράξεις σε μωρά μέχρι την ηλικία ακόμη και των οχτώ μηνών κινηματογραφίζονται και φωτογραφίζονται από κρυφούς εμπόρους με σκοπό τη διάδοση της παιδοπορνογραφίας,» αναφέρει η Ντέηλυ Νιους της Νέας Υόρκης. Η ίδια πηγή προσθέτει ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες «υπολογίζεται ότι 50.000 παιδιά το χρόνο εξαφανίζονται και ποτέ δεν δίνονται εξηγήσεις γι’ αυτό.» Πολλά παιδιά πέφτουν θύματα στη σεξουαλική εκμετάλλευση και στην πορνογραφία. Οι πορνογραφικές ταινίες στέλνονται στις Σκανδιναβικές χώρες για εκτύπωση και για να διανεμηθούν παγκόσμια με σκοπό την ικανοποίηση της απαίσιας όρεξης όλο και περισσότερων ανώμαλων ανθρώπων.

Γιαυτό, η διασκέδαση, είτε παρουσιάζει ξεκάθαρο σεξ ανάμεσα σε ενήλικους ή νέους, είτε παρουσιάζει βία, κάνει το «κακό,» το διεφθαρμένο, να φαίνεται ότι είναι «καλό,» αποδεκτό.

Μπορεί αυτό το σύστημα να επιβιώσει απ’ αυτές τις διεφθαρμένες επιρροές που κατατρώνε τα θεμέλιά του; «Δύναται τις να βάλη πυρ εις τον κόλπον αυτού, και τα ιμάτια αυτού να μη καώσι;» (Παροιμίαι 6:27) Πού ακριβώς οδηγούν τα σημερινά ήθη τον κόσμο;