Βγάζοντάς τα Πέρα με τις Υψηλές Τιμές
Οι νοικοκυρές σ’ όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν τις ανερχόμενες τιμές, συχνά, με μειωνόμενα εισοδήματα. Πώς τα βγάζουν πέρα;
Το άρθρο αυτό από τη Δομινικανή Δημοκρατία δείχνει πώς μερικές νοικοκυρές στη χώρα αυτή της Καραϊβικής χειρίζονται αυτά τα προβλήματα
«ΕΧΟΥΜΕ αλλάξει τον τρόπο της ζωής μας από τότε που ήσουν εδώ», παραδέχτηκε η φίλη μου την οποία δεν είχα δει από αρκετό καιρό. «Καθώς οι τιμές ανεβαίνουν και το χρήμα ολοένα και μειώνεται, δεν μπορούσαμε να συνεχίσουμε κάνοντας τον προηγούμενο τρόπο ζωής μας».
Αυτό, βέβαια, είναι κάτι κοινό σε πολλές οικογένειες σ’ όλο τον κόσμο. Η τηλεόραση, οι εφημερίδες και τα περιοδικά καθημερινά μας παρουσιάζουν στατιστικές πάνω στην οικονομική κατάσταση—στατιστικές που συνεχώς αλλάζουν, αλλά σπάνια βελτιώνονται. Μιλάνε για πληθωρισμό παντού και επίσης για δυσκολίες που απορρέουν από την υψηλή ανεργία και από την οικονομική ύφεση.
Πολλές από μας σαν νοικοκυρές και μητέρες, δεν έχουμε εξαιρετικό ενδιαφέρον για τη στατιστική. Αλλά ενδιαφερόμαστε να φροντίσουμε για το σπίτι και την οικογένειά μας. Θέλουμε τα παιδιά μας να τρέφονται και να εκπαιδεύονται σωστά. Θέλουμε να μπορούμε να τους παρέχουμε κατάλληλη ιατρική περίθαλψη και ευπρεπή στέγη. Έχοντας αυτά κατά νου, ενδιαφέρθηκα να ακούσω τι αλλαγές έχει κάνει η φίλη μου για να αντιμετωπίσει πετυχημένα την κατάσταση.
Σχεδιασμένες Αγορές—Μη Σπαταλάτε
Εξήγησε: «Πρώτα, δεν τρώμε αυτά που συνηθίζαμε να τρώμε. Κάποτε απολαμβάναμε τα καλύτερα είδη από όλα τα πράγματα, χωρίς να σκεφτόμαστε και πολύ τις τιμές. Αλλά τώρα συνηθίσαμε να κάνουμε γεύματα χωρίς κρέας μια ή δυο φορές την εβδομάδα. Τα γεύματά μας δεν έχουν πια την ποικιλία ή την ποσότητα της τροφής που είχαν πριν. Κοντολογίς έχω μάθει να σπαταλάω λιγότερα και να εξοικονομώ. Αγοράζω εκεί που μπορώ να βρω τις καλύτερες τιμές.
«Μαζί μ’ αυτό», συνέχισε, «έχουμε μάθει να είμαστε πιο προσεκτικοί σχετικά με τα ρούχα μας. Προτού κάνουμε αγορές αναρωτιόμαστε: Είναι αληθινά απαραίτητο; Θα βγει μήπως γρήγορα από τη μόδα; Κατόπιν, αν το αγοράσουμε, προσπαθούμε να το φροντίσουμε έτσι ώστε να κρατήσει πολύ. Νομίζω ότι μερικά από τα οικονομικά μας προβλήματα μας έχουν κάνει να εκτιμήσουμε περισσότερο τα πράγματα που έχουμε».
«Η εμπειρία σας δεν είναι κάτι το πρωτόγνωρο», απάντησα. «Όχι πολύ καιρό πριν μια φοιτήτρια μού είπε ότι από τον καιρό που πέθανε ο πατέρας της πριν από λίγα χρόνια, η μητέρα της υποχρεώθηκε να δουλέψει σαν μαγείρισσα σε κάποιο σπίτι για να στηρίξει την οικογένειά της. Είπε: ‘Όταν βλέπω πόσο σκληρά εργάζεται η μητέρα μου για να μας παρέχει τα αναγκαία, δεν μπορώ να αντέξω να βλέπω κάτι να σπαταλιέται. Φροντίζω ώστε να μαγειρεύουμε ακριβώς την τροφή που είναι απαραίτητη, έτσι ώστε να επαρκέσει για όλους, αλλά να μη μείνει τίποτα ώστε να πεταχτεί. Όταν η μητέρα έρχεται σπίτι με το μισθό της, γνωρίζει ακριβώς πού πρέπει να πάει το καθένα σεντ, και δεν εναπομένει τίποτα για έξτρα πράγματα’».
«Ναι», συμφώνησε η φίλη μου, «είναι αληθινά σημαντικό να έχει κανείς σταθερό έλεγχο πάνω στις δαπάνες εάν δε θέλει να έρθει σε δυσκολίες. Γνωρίζω ένα νεαρό παντρεμένο ζευγάρι που έχουν πολύ μικρό εισόδημα. Όταν παίρνουν τα χρήματά τους, κάθονται κάτω μαζί και πρώτα βάζουν στην άκρη τα χρήματα για το νοίκι και για τα έξοδα του σπιτιού. Το επόμενο μέρος πηγαίνει για τα τρόφιμα και για τα υλικά καθαρισμού τα οποία μπορούν να αγοράζονται σε μηνιαία βάση—αφήνοντας έξω αυτά τα οποία μπορούν να δαπανηθούν σε πράγματα που αγοράζονται καθημερινά. Παρ’ ότι το εισόδημά τους είναι περιορισμένο, αφήνουν στην άκρη ένα ή δυο πέσος κάθε μήνα για ταμείο έκτακτης ανάγκης και κατά περιόδους λίγα πέσος για να συμβάλλουν και αυτοί στην προώθηση του έργου της Βιβλικής εκπαίδευσης σ’ όλο τον κόσμο που κάνουν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά. Είναι τελείως εκπληκτικό πώς τα καταφέρνουν όλα αυτά».
«Ο καλός σχεδιασμός και η συνεργασία είναι σημαντικά πράγματα», πρόσθεσα. «Αλλά φανταστείτε πώς όλη αυτή η διευθέτηση θα χαλούσε τελείως αν δαπανούσαν τα χρήματά τους στο κάπνισμα, στο ποτό και στα τυχερά παιχνίδια—σε κακές συνήθειες που κάνουν πολλές οικογένειες να στερούνται».
Αποφύγετε τις Κακές Συνήθειες
Προχώρησα για να επεξηγήσω τι είχα κατά νου: «Έτσι συνέβη και με την Άννα. Λίγα χρόνια πριν, αυτή, ο σύζυγός της και τα παιδιά της ζούσαν σ’ ένα δωμάτιο. Το μόνο που είχαν από έπιπλα ήταν ένα κρεβάτι. Ο σύζυγός της είναι ένας μηχανικός που εργαζόταν σκληρά, αλλά τα έδινε όλα στην Άννα, και αυτή με τα χρήματα αυτά και με οσαδήποτε άλλα μπορούσε η ίδια να αποκτήσει έπαιζε τυχερά παιχνίδια ή κάπνιζε. Τουλάχιστον 14 πέσος την εβδομάδα πήγαιναν στο λαχείο. Περισσότερα εξαφανίζονταν στα παιχνίδια μπίνγκο και δεν μπορεί να θυμηθεί πόσα περισσότερα δαπανούσε στα τσιγάρα. Δεν υπήρχε ποτέ ένα σεντ για να αγοράσει κάτι για τα παιδιά. Αυτά ντύνονταν και τρέφονταν με ό,τι τους έδιναν οι γείτονες. Η ένταση και ο εκνευρισμός οδηγούσε σε πικρούς καβγάδες μαζί με εκείνους που χαρτόπαιζε, και ασφαλώς δεν ήταν καθόλου φίλη του συζύγου και των παιδιών της.
«Κατόπιν η Άννα άρχισε να μελετάει με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά και τι μεγάλη αλλαγή ήρθε στη ζωή της! Σύντομα συνειδητοποίησε ότι οι πιθανότητες που είχε για έναν καλύτερο τρόπο ζωής δεν εξαρτιόταν από το να κερδίσει το λαχείο αλλά, μάλλον, από το να αναπτύξει μια στενή σχέση με το Δημιουργό της. Σιγά-σιγά καθώς προόδευε σε γνώση, έγινε διαφορετικό άτομο. Τώρα η οικογένεια ζει σ’ ένα μέτριο, νοικιασμένο σπίτι, και τα χρήματα που κάποτε χρησιμοποιούνταν για το χαρτοπαίξιμο και για το κάπνισμα παρέχουν τρόφιμα και ρουχισμό. Αντί να καβγαδίζει διαρκώς με το σύζυγό της για περισσότερα χρήματα, τώρα η ίδια η Άννα βοηθάει με ένα μικρό σαλόνι αισθητικής στο πίσω μέρος του σπιτιού της. Έχει καιρό για να βρίσκεται μαζί με το σύζυγό της και τα παιδιά της, να παρακολουθεί τις θρησκευτικές συναθροίσεις και να συμμετέχει με άλλους στο να μιλάει για τα καλά νέα που άλλαξαν τη ζωή της».
«Ο σύζυγός της πρέπει να εκτιμάει την αλλαγή που έγινε σ’ αυτήν», σχολίασε η φίλη μου, «και τα παιδιά της επίσης, αλλά αναρωτιέμαι τι συμβαίνει με όλες τις γυναίκες αυτής της χώρας που είναι υποχρεωμένες να αγωνίζονται μόνες τους. Πώς πιθανόν αντιμετωπίζουν τις υψηλές τιμές κάθε μέρα; Υπάρχουν τόσο πολλές γυναίκες που έχουν εγκαταλειφθεί ή έχουν διαζευχθεί ή έχουν μείνει χήρες και παρ’ όλ’ αυτά έχουν οικογένειες για να μεγαλώνουν. Πώς τα καταφέρνουν αυτές;»
«Πολλές δεν τα καταφέρνουν πραγματικά», απάντησα. «Απλώς ζουν, από βοήθειες των γειτόνων και των συγγενών. Αυτό μου φέρνει στο νου την τελευταία φορά που είδα τη Ντομίγκα. Τη ρώτησα τι έκαναν οι γυναίκες στην κωμόπολή της σχετικά με τις υψηλές τιμές, και αυτή απάντησε: «Παραπονιούνται». Ευτυχώς, όμως, έχουμε πολλά παραδείγματα γυναικών που αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία να κάνουν κάτι για την κατάστασή τους».
Κάνετε Χρήση Αυτών που Γνωρίζετε
«Μια τυπική περίπτωση είναι της Χουάνα», συνέχισα. «Ζει εδώ κοντά με τα δυο έφηβα παιδιά της. Μου είπε ότι παρ’ ότι ζει με τη μητέρα της, ήρθε σε κατάσταση απελπισίας. Πώς θα μπορούσε να τα βγάλει πέρα με το κόστος της εκπαίδευσης των παιδιών, τα δίδακτρά τους, τα βιβλία και το ρουχισμό καθώς και την τροφή τους; Θα έπρεπε να βρει μια δουλειά. Αλλά πού; Να κάνει τι; Οι εργασίες είναι ακόμη σπανιότερες στις κωμοπόλεις και στα χωριά απ’ ό,τι στις μεγαλύτερες πόλεις, και δεν έχει καμιά ειδική εκπαίδευση. Ωστόσο, γνωρίζει να πλένει και να σιδερώνει, έτσι έψαξε να βρει κάποιον που χρειαζόταν τις υπηρεσίες αυτές και σαν αποτέλεσμα, μπόρεσε να ελαφρώσει το οικονομικό φορτίο».
«Έτσι το μάθημα είναι: Κάνετε χρήση οποιασδήποτε εκπαίδευσης ή γνώσης έχετε που μπορεί να ωφελήσει τους άλλους», παρατήρησε η φίλη μου.
«Ακριβώς», είπα. «Πολλές γυναίκες βγάζουν το ψωμί τους με το ράψιμο. Άλλες πλέκουν με το βελονάκι σεμαίν και πετσετάκια για τα τραπέζια, πουλάνε ψάθες και άλλα είδη για τις πλάτες των καρεκλών και έχουν περισσότερες παραγγελίες απ’ όσες μπορούν να ανταποκριθούν. Σε μερικούς τόπους, η διδασκαλία αυτών των δεξιοτήτων και άλλων τεχνών έχει αποδειχτεί πολύ επικερδής. Μια βαλίτσα με οδηγίες για ράψιμο ή με καλλυντικά μετατρέπει πολλά μπροστινά δωμάτια σε καταστήματα με εμπορεύματα ή ένα τραπέζι με λαχανικά σε μια εξώπορτα γίνεται μια τοπική αγορά.
«Μερικές γυναίκες προσφέρουν υπηρεσίες αγορών για λογαριασμό άλλων. Για παράδειγμα, ξέρω μια που έχει πελατεία σε υπαλλήλους γραφείου. Αγοράζει ρούχα, τσάντες ή παπούτσια και παραδίνει τα είδη στα γραφεία. Έρχεται σε επαφή με ειδικά καταστήματα, τα οποία της κάνουν ειδικές τιμές, και τα κορίτσια ευχαρίστως γλιτώνουν από τη φασαρία να ψωνίσουν στον ελεύθερο χρόνο τους. Μια ευχάριστη προσωπικότητα και η πρωτοβουλία να παίρνεις αυτά που χρειάζονται οι άνθρωποι, βοηθάει πάρα πολύ στην επιτυχία αυτών των επιχειρήσεων».
Ψυχαγωγία
«Ο τομέας της ψυχαγωγίας έχει επίσης επηρεάσει το ανερχόμενο κόστος. Μήπως χρειάστηκε να κάνετε προσαρμογές και σ’ αυτόν τον τομέα;» ρώτησα.
«Ασφαλώς», δήλωσε σταθερά. «Πιθανόν θυμάσαι πόσο συχνά πηγαίναμε στον κινηματογράφο και σε οποιοδήποτε έργο ή θέαμα παρουσιαζόταν στο Εθνικό Θέατρο ή στο στάδιο. Έχουμε αληθινά περικόψει όλα αυτά τα πράγματα. Εκτός από αυτό, έχει γίνει προοδευτικά δύσκολο να βρει κανείς κινηματογραφικά έργα που θα μπορούσε να τα δει μαζί σαν οικογένεια».
«Έτσι, τι κάνετε για διασκέδαση;» ρώτησα.
«Η αγαπημένη μας απασχόληση είναι το ταξίδι στο ζωολογικό κήπο ή στους βοτανικούς κήπους», απάντησε, «αλλά συχνά απλώς δαπανάμε το απόγευμα μαζί, ανταλλάσσοντας πείρες, παίζοντας παιχνίδια και λοιπά. Φτάσαμε να απολαμβάνουμε ο ένας τον άλλο, να ενδιαφερόμαστε για τις δραστηριότητες του άλλου. Το να επισκεπτόμαστε Χριστιανικές οικογένειες έχει επίσης εμπλουτίσει τη ζωή μας».
Έπρεπε να φύγω σ’ αυτό το σημείο, αλλά καθώς χωρίσαμε ξαναθυμήθηκα τη συνομιλία την οποία μόλις είχαμε. Τι βοηθάει αληθινά τους περισσότερους να αντιμετωπίσουν πετυχημένα τις ανερχόμενες τιμές σήμερα; Έβγαλα το συμπέρασμα: Ενώ σαν νοικοκυρές και μητέρες μπορεί να εφαρμόσουμε διάφορα προγράμματα για να εξοικονομήσουμε και για να αυξήσουμε το εισόδημά μας, το πιο σημαντικό πράγμα απ’ όλα είναι η δική μας θετική στάση.—Από συνεργάτιδά μας.