Ζωντανή! Με τη Βοήθεια Τεχνητού Νεφρού

«ΕΧΕΙΣ 10 με 15 χρόνια ζωής». Αυτός ήταν ο θλιβερός υπολογισμός των γιατρών μου το 1965. Αλλά δεν ήταν για να εκπλαγεί κανείς. Ήδη είχα προβλήματα με τα νεφρά μου σχεδόν επί δέκα χρόνια. Ήταν ένα πρόβλημα που συνεχώς χειροτέρευε μέχρις ότου τελικά έφτασε στη νεφρική ανεπάρκεια. Οι μεγάλες δόσεις αντιβιοτικών κατεύναζαν την ασθένεια, αλλά οι γιατροί ήταν ελάχιστα αισιόδοξοι για το μέλλον μου.

Παρά τις φριχτές προβλέψεις, αποφάσισα να χρησιμοποιήσω τα «τελευταία» χρόνια μου στην υπηρεσία του Θεού. Ο σύζυγος μου, ο Μπιλ, ήταν περιοδεύων επίσκοπος των Μαρτύρων του Ιεχωβά και τον καιρό εκείνο επισκοπούσε σε μια μεγάλη έκταση, δηλαδή σε μια περιφέρεια. Παρά την υγεία μου που χειροτέρευε, ήθελα να συνεχίσω να τον συνοδεύω·· και αυτό πράγματι έκανα για τα επόμενα δέκα χρόνια. Αλλά το 1975 έπαθα πλήρη νεφρική ανεπάρκεια. Τον καιρό εκείνο ο Μπιλ επισκοπούσε σε μια κάπως μικρότερη ομάδα εκκλησιών, σε μια περιοχή, που βρισκόταν στο Σέφηλντ—την φημισμένη πόλη του χάλυβα. Ευτυχώς το Σέφηλντ ήταν επίσης γνωστό και για τις έρευνες του στις νεφρικές παθήσεις. Έτσι όταν ήμουν αρκετά άρρωστη για να κάνω τα 260 χιλιόμετρα (160 μίλια) ταξίδι μέχρι κάποιο νοσοκομείο του Λονδίνου με το νοσοκομειακό αυτοκίνητο, ο νεφρικός σύμβουλος του Σέφηλντ συμφώνησε να με αναλάβει.

Ως τον καιρό που μπήκα στο νοσοκομείο, τα απόβλητα του σώματος μου είχαν αυξηθεί σε τέτοιο σημείο ώστε έκανα συνεχώς εμετό. Για να το σταματήσουν αυτό, πέρασαν σωλήνες μέσα από τα ρουθούνια μου ως το στομάχι μου και έβγαζαν έξω τα δηλητήρια. Η διαδικασία αυτή επαναλαμβανόταν κάθε μισή ώρα περίπου επί μέρες. Κατόπιν ήρθε η περιτοναϊκή διάλυση. Αφού μου έδωσαν ένα τοπικό αναισθητικό, οι γιατροί εισήγαγαν έναν στενό πλαστικό σωλήνα μέσα στο στομάχι μου. Κατόπιν, μέσω ενός κομματιού σε σχήμα Υ, ο σωλήνας συνδεόταν με τις δυο σακούλες του διαλύτη που κρεμόταν πάνω σε ένα στήριγμα. Ο τρόπος που δούλευε αυτό ήταν απλός. Η βαρύτητα αποχέτευε το υγρό μέσα στην κοιλιά μου. Εκεί παρέμενε επί 20 λεπτά, απορροφώντας τις ακαθαρσίες από το αίμα. Κατόπιν οι δύο σακούλες χαμηλώνονταν στο πάτωμα και το υγρό αποστραγγιζόταν. Ο κύκλος αυτός επαναλαμβανόταν επί 48 ώρες, και η όλη διαδικασία έπρεπε να συμβαίνει κάθε εβδομάδα. Το υγρό που διέρρεε και το μουσκεμένο κρεβάτι συνέβαλαν στη δυσφορία της άσχημης αυτής διαδικασίας. Αλλά το σώμα μου προσαρμόστηκε σ’ αυτό, και πρέπει να ομολογήσω ότι μου έκανε πολύ καλό στη διάρκεια των τεσσάρων μηνών που διάρκεσε η θεραπεία.

Προσδεμένη σε μια Μηχανή;

Αν και η περιτοναϊκή διάλυση βοηθούσε πολύ, τελικά έπρεπε να συνδεθώ με το τεχνητό νεφρό. Αυτό σήμαινε ότι θα έπρεπε να μου γίνουν δυο μικρές εγχειρήσεις που ονομάζονται σωληνοειδείς παρακάμψεις—μια διαδικασία στην οποία διευρύνουν τη φλέβα. Αυτό καθιστά ευκολότερο να μπαίνουν μέσα σ’ αυτήν οι βελόνες που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία με τεχνητό νεφρό (αιματοκάθαρση). Η πρώτη σωληνοειδής παράκαμψη δεν είχε επιτυχία. Το αίμα έπηζε. Προσπάθησαν και πάλι στο δεξί όμως χέρι, και αυτό είχε επιτυχία. Έτσι μετά από τέσσερις μήνες στο νοσοκομείο, με πήραν σε ένα άλλο νοσοκομείο τον Ιούλιο του 1975. Εκεί είδα τεχνητό νεφρό για πρώτη φορά.

Νομίζω ότι αυτή ήταν από τις χειρότερες περιόδους της ζωής μου. Κοιτάζοντας αυτό το μηχάνημα συνειδητοποίησα για πρώτη φορά πόσο προσδεμένη θα ήμουν σε αυτό στο μέλλον. Για το υπόλοιπο της ζωής μου, θα έπρεπε να βρίσκομαι μαζί με το μηχάνημα τρεις μέρες την εβδομάδα τουλάχιστον έξι ώρες τη μέρα, εκτός από τις δυο ακόμη ώρες που θα προετοιμαζόμουν και θα καθαριζόμουν. Επιπρόσθετα, ποτέ δεν θα μπορούσα να εγκαταλείψω το μηχάνημα για μακρό χρονικό διάστημα. Μετά από μια ζωή ελευθερίας, που μπορούσα να υπηρετώ τον Ιεχωβά Θεό οπουδήποτε χρειαζόμουν, αυτό φαινόταν ένα τρομερό φορτίο.

«Οφείλεις να Μάθεις»

Η αιματοκάθαρση είναι μια συναρπαστική διαδικασία. Πρώτα εισάγονται δύο βελόνες μέσα στις φλέβες. Μια περισταλτική αντλία παίρνει το αίμα μέσα από τη μία βελόνα και από έναν συνδετικό σωλήνα μήκους μερικών μέτρων μέσα στο τεχνητό νεφρό. Το νεφρό αυτό καθαρίζει το αίμα. Από εκεί το αίμα περνάει και πάλι μέσα από έναν άλλο πλαστικό σωλήνα, που καταλήγει στη δεύτερη βελόνα και από εκεί πάλι μέσα στο σώμα. Το ίδιο το τεχνητό νεφρό παρακολουθεί την ακρίβεια της εργασίας αυτής.

Η χρήση της βελόνας ήταν, και εξακολουθεί να είναι, κάτι πολύ δύσκολο για να το αντέξω. Είναι επώδυνη διαδικασία και απαιτεί αρκετές απόπειρες. Αυτό συμβαίνει επειδή η βελόνα πρέπει να μπει κατά μήκος της φλέβας, βιδώνοντας την, σαν να λέγαμε, και όχι απλώς κατευθείαν σ’ αυτή. Όταν συμβεί αυτό, τότε το αίμα διαφεύγει, γεμίζοντας τον ιστό του δέρματος που περιβάλλει τη φλέβα και προκαλώντας μια επώδυνη διόγκωση, ή πρήξιμο. Κατόπιν υπήρχαν τα προβλήματα της διανοητικής και της σωματικής προσαρμογής στη ρουτίνα.

Το μηχάνημα μού φαινόταν τόσο περίπλοκο, ώστε νόμισα ότι ποτέ δεν θα μπορούσα να το μάθω. Το μηχάνημα και το πρόβλημα με τις βελόνες μού έφερναν κατάθλιψη, μέχρι που έκλαιγα. Αλλά η νοσοκόμα έλεγε, «Πρέπει να μάθεις να το χρησιμοποιείς, αλλιώς θα πεθάνεις».

«Ξέρεις», είπα, «υπάρχουν πράγματα που είναι χειρότερα από το θάνατο. Ο θάνατος δεν με τρομάζει».

«Εντάξει», είπε εκείνη τότε. «Ας το δούμε το πρόβλημα από μια άλλη σκοπιά. Στην εργασία που κάνεις προσφέρεις πολλά για να βοηθήσεις τους ανθρώπους. Οι άνθρωποι χρειάζονται αυτού του είδους τη βοήθεια, γι’ αυτό να σκέφτεσαι αυτούς και το έργο που κάνεις». Αυτό με έβαλε σε σκέψεις.

Κάτι άλλο με ενθάρρυνε πάρα πολύ. Όταν έφτασα στο νοσοκομείο, ο επισκέπτης νεφρικός σύμβουλος είπε στη νοσοκόμα: «Υποθέτω πως γνωρίζεις, ότι η κυρία Μπουλ είναι Μάρτυρας του Ιεχωβά; Βεβαιώσου, λοιπόν, ότι ποτέ δεν θα της δοθεί αίμα. Δεν θέλουμε να έρθει κανένας εδώ δείχνοντας μπουκάλες με αίμα. Βεβαιώσου ότι αυτό είναι γραμμένο στον φάκελο της».

Αποκτώντας Σπίτι

Επειδή ήμουν τόσο σοβαρά άρρωστη, η ανάγκη να εγκατασταθώ κάπου έγινε επιτακτική. Μετά από χρόνια ταξιδιών, δεν είχαμε σπίτι. Το να νοικιάσουμε ένα σπίτι φαινόταν σχεδόν αδύνατο, ιδιαίτερα εφόσον επί χρόνια ποτέ δεν είχαμε μείνει κάπου για περισσότερο από λίγες μέρες κάθε φορά. Επιπρόσθετα, δεν είχαμε τα απαιτούμενα χρήματα για να αποκτήσουμε ένα σπίτι. Παρ’ όλα αυτά, ενόσω εγώ βρισκόμουν στο νοσοκομείο, ο σύζυγος μου, ο Μπιλ, προσπαθούσε να βρει κάποιο μέρος για να εγκατασταθούμε. Θυμηθήκαμε την υπόσχεση του Ιεχωβά ότι ποτέ δεν εγκαταλείπει τους δούλους του.—Ψαλμός 37:25, 26.

Τότε συνέβη ώστε δυο άλλοι ολοχρόνιοι διάκονοι προσκλήθηκαν για να παρακολουθήσουν τη Βιβλική Σχολή Γαλαάδ της Σκοπιάς (μια σχολή για ιεραποστόλους). Έτσι ακριβώς τη στιγμή που χρειαζόμαστε ένα μέρος για να μείνουμε, αυτοί μετακόμισαν, και το σπίτι νοικιάστηκε σε μας. Τώρα είχαμε το πρόβλημα να το επιπλώσουμε.

Απ’ όλη τη χώρα κατέφθαναν χρήματα και δώρα. Για παράδειγμα, όταν καταφέραμε να βρούμε μεταχειρισμένα έπιπλα, που τα χρειαζόμαστε πάρα πολύ, τα αγοράσαμε σε μια λογική τιμή 155 λιρών (που τότε αντιστοιχούσαν σε 310 δολάρια ΗΠΑ). Αυτό μας άφησε απένταρους. Το επόμενο πρωί λάβαμε μια επιστολή από μια Χριστιανή αδελφή, την οποία δεν γνωρίζαμε και η οποία δεν γνώριζε τίποτα για την αγορά που κάναμε. Η επιστολή περιείχε μια επιταγή 150 λιρών (τότε 300 δολάρια ΗΠΑ)!

Αφού τακτοποιήσαμε το σπίτι μας, βγήκα από το νοσοκομείο, αλλά επέστρεφα κάθε εβδομάδα επί τέσσερις μήνες για την περιτοναϊκή διάλυση. Περισσότερες από 500 κάρτες και επιστολές έφτασαν από όλη τη χώρα, με πολλές ευχές και προσευχές για την αποκατάσταση της υγείας μου. Επειδή αισθανόμουν κάπως αβοήθητη, μαθαίνοντας πως γίνονταν τόσες προσευχές για μένα μου έφερνε απέραντη ανακούφιση. Στη διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου, ο Μπιλ συνέχιζε να υπηρετεί τις εκκλησίες στην περιοχή του. Ωστόσο, τελικά έπρεπε να πάρει την απόφαση να αποκτήσει κάποια κοσμική εργασία για να αντιμετωπίσει τις υποχρεώσεις μας. Γι’ αυτό έγινε καπνοδοχοκαθαριστής.

Αιματοκάθαρση στο Σπίτι

Αφού εγκατασταθήκαμε στο καινούργιο μας σπίτι, σύντομα λάβαμε και εγκαταστήσαμε ένα σύγχρονο τεχνολογικό θαύμα: το οικιακό τεχνητό νεφρό. Έχει ύψος μόνο 1,22 μέτρα (48 ίντσες) και πλάτος 0,69 μέτρα (27 ίντσες). Μόνο του ρυθμίζει αυτόματα την θερμοκρασία, την ροή του αίματος, και την ανάμιξη του υγρού με τον διαλύτη με νερό, διαδικασία με την οποία απορροφώνται οι ακαθαρσίες από το αίμα. Μια σειρά από κώδωνες συναγερμού και άλλα χαρακτηριστικά το καθιστούν ουσιαστικά ένα μηχάνημα ασφάλειας. Παρ’ όλα αυτά, ο χειρισμός του επιβάλλει μερικούς πραγματικούς περιορισμούς πάνω στον Μπιλ και σε μένα. Τον καιρό εκείνο, ο Μπιλ μπορούσε να εργάζεται μόνο δυόμισι μέρες την εβδομάδα, εφόσον ήταν υποχρεωμένος να παρίσταται πάντοτε όταν βρισκόμουν στο μηχάνημα. Τα πρόσφατα χρόνια, όμως, δυο στοργικές Χριστιανές αδελφές έρχονται διαφορετικές μέρες η καθεμιά και με φροντίζουν στη διάρκεια της αιματοκάθαρσης. Αν η πίεση του αίματος μου πέσει πολύ χαμηλά μπορεί να αρρωστήσω σε σημείο που να πεθάνω. Έτσι παρ’ ότι το μηχάνημα είναι μια ευλογία, ο χειρισμός του είναι μια δοκιμασία της υπομονής εκείνων που περιλαμβάνονται. Τρεις φορές την εβδομάδα, είμαι υποχρεωμένη να περνάω από αυτό το εξάωρο μαρτύριο.

Δεκαοχτώ μήνες θεραπείας με έκαναν να αποκτήσω προοδευτικά κάποιο μέτρο δύναμης και την ευκαιρία να συμμετέχω σε μερικές Χριστιανικές δραστηριότητες. Μετά, τον Φεβρουάριο του 1977, το αφύσικα διογκωμένο αριστερό νεφρό μου άρχισε να αιμορραγεί. Η αιματοκάθαρση στο σπίτι έγινε αδύνατη και επέστρεψα στο νοσοκομείο. Ωστόσο χειροτέρευα, και η απώλεια του αίματος αυξανόταν. Επειδή όλες οι άλλες θεραπείες είχαν αποτύχει, μόνο μια τελευταία ελπίδα τέθηκε μπροστά μου—οι μεταγγίσεις αίματος.

Ο Θάνατος Συγκρατεί το Χέρι Του

Καθώς πέθαινα ουσιαστικά, απέρριψα την πρόταση αυτή. Γνώριζα από τη μελέτη της Βίβλου που είχα κάνει ότι αυτό ήταν ενάντια στο νόμο του Θεού. (Βλέπε Γένεσις 9:4· Πράξεις 15:29.) Αλλά ο αιματοκρίτης μου ολοένα και κατέβαινε. Έπεφτα συνεχώς σε κατάσταση ύπνου. Η εξωτερική αιμορραγία σταμάτησε, όμως, εσωτερικά, τα ερυθρά αιμοσφαίρια εξακολουθούσαν να πεθαίνουν. Κατόπιν έπεσα σε κώμα. Στις τεσσερισήμισι ώρες που διήρκεσε αυτό, το επίπεδο της αιμοσφαιρίνης έπεσε σε ένα απίστευτα χαμηλό σημείο, στα 1,8 γραμμάρια. Πολύ πριν φτάσουμε σ’ αυτό το κατώτατο σημείο κάθε ελπίδα είχε χαθεί. Η οικογένεια μου και οι φίλοι μου ειδοποιήθηκαν ότι δεν θα επιζούσα εκείνη τη νύχτα. .

Ωστόσο την πέμπτη μέρα, ξύπνησα, είδα το σύζυγο μου και είπα, «Μπιλ, μου δίνεις σε παρακαλώ λίγο νερό;» Ανακάθησα και ήπια, ενώ ο Μπιλ χτένιζε τα μαλλιά μου. Αλλά μετά έπεσα πάλι και κοιμήθηκα. ‘Αυτό είναι το τέλος’, σκέφτηκε ο Μπιλ. Αλλά ουσιαστικά ήταν ένα σημείο στροφής. Προς έκπληξη του προσωπικού του νοσοκομείου, άρχισα να καλυτερεύω. «Ένα θαύμα!» το αποκάλεσαν. Εγώ το είδα σαν μια δικαίωση του Λόγου και του νόμου του Ιεχωβά.

Τότε άρχισε μια δύσκολη περίοδος. Ήμουν πολύ εξασθενημένη. Δεν μπορούσα να περπατήσω, και υπέφερα από τρομερή κατάθλιψη. Σε λίγο όμως βρισκόμουν ξανά σπίτι μου. Έβλεπα τον εαυτό μου σαν έναν διαρκή ανάπηρο, που χρειαζόταν να τον φροντίζουν οπουδήποτε κι αν πήγαινε. Παρ’ όλα αυτά, η αιμοσφαιρίνη συνέχιζε να ανεβαίνει. Προς το τέλος του Σεπτεμβρίου, μου αφαίρεσαν το αρρωστημένο νεφρό. Μέχρι τον καιρό εκείνο η αιμοσφαιρίνη μου είχε ανεβεί στα 11,9 γραμμάρια, και ακόμη και μετά από την εγχείρηση παρέμεινε στο απίστευτα υψηλό σημείο των 10,3! Ο χειρούργος παρατήρησε ότι απ’ όλες τις νεφρεκτομές που είχε κάνει μέχρι τότε, ποτέ δεν είχε χυθεί τόσο λίγο αίμα. Δέκα μέρες αργότερα, όταν μου έκοψαν τα ράμματα, η αιμοσφαιρίνη μου ήταν 11,3—ένας πολύ υψηλός αριθμός για τους νεφρικούς ασθενείς, πολλοί από τους οποίους κάνουν τακτικά μεταγγίσεις αίματος.

Ζώντας με το Τεχνητό Νεφρό

Η εξάρτηση από το τεχνητό νεφρό σημαίνει ότι μαθαίνεις να ζεις με πολλούς περιορισμούς. Παρ’ όλα αυτά, μπορώ να εργάζομαι στο σπίτι και στο μαγείρεμα. Επίσης συμμετέχω τακτικά στο κήρυγμα των καλών νέων της Βασιλείας από πόρτα σε πόρτα και παρακολουθώ όλες τις Χριστιανικές συναθροίσεις. Παρ’ ότι μπορώ να φεύγω από το σπίτι μου μόνο για δύο ή τρεις μέρες κάθε φορά (πρέπει να κάνω αιματοκάθαρση την τέταρτη μέρα), μπόρεσα να παρακολουθήσω τις συνελεύσεις περιοχής και τις εθνικές συνελεύσεις των Μαρτύρων του Ιεχωβά.

Όσο για το διαιτολόγιο μου, πρέπει να αποφεύγω τις τροφές που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε κάλλιο και αλάτι· όχι πάρα πολλά φρούτα, καθόλου σοκολάτες, καρύδια, ή ξηρούς καρπούς. Πρέπει να τρώω μόνο άσπρο ψωμί και κέικ μονάχα αν θα περιέχουν καθαρό αλεύρι. Τα ποτά περιορίζονται σε λίγο καφέ ή τσάι αν θα είναι ελαφρύ. Τα ποτά που βασίζονται στη σοκολάτα, το κρασί και η μπύρα απαγορεύονται.

Παρ’ όλα αυτά, αισθάνομαι ότι είμαι ανάμεσα στις πιο ευλογημένες γυναίκες. Ο Ιεχωβά μού έχει δείξει τέτοια στοργική φροντίδα και επίβλεψη. Έχω έναν αφοσιωμένο σύζυγο ο οποίος συνεχίζει να με βοηθάει με κάθε τρόπο. Οι υπέροχοι Χριστιανοί αδελφοί και αδελφές έχουν επίσης κάνει πάρα πολλά για να με στηρίζουν στη διάρκεια αυτών των πολλών ετών. Επίσης δεν έχω λόγια να εκφράσω την καλοσύνη που μου έδειξαν οι σύμβουλοι γιατροί, οι χειρούργοι και το προσωπικό του νοσοκομείου. Περισσότερες από μια φορά, οι νέοι σύμβουλοι και οι νοσοκόμες άκουσαν για το πώς είχα σχεδόν πεθάνει από την απώλεια του αίματος, αρνήθηκα τις μεταγγίσεις, και ωστόσο τώρα έχω φυσιολογικό επίπεδο αιματοκρίτη.

Έμαθα ότι παρ’ ότι ο θάνατος είναι ένας εχθρός, είναι όμως ένας εχθρός που δεν πρέπει να τον φοβούμαστε. Παρ’ ότι περπάτησα στην κοιλάδα της βαριάς σκιάς, ποτέ δεν είχα να φοβηθώ κάτι το κακό. (Ψαλμός 23:4) Είτε ζούμε είτε πεθαίνουμε, επαφίεται στον Ιεχωβά, γιατί η ζωή μας βρίσκεται στα χέρια του. (Ρωμαίους 14:8) Συχνά έχω σκεφτεί ‘Πώς μπορώ να ανταποδώσω στον Ιεχωβά για όλες τις ευεργεσίες του που έκανε για μένα;’ (Ψαλμός 116:12) Το δώρο της ζωής είναι αληθινά πολύτιμο, ένα δώρο που απολαμβάνω τώρα εξαιτίας της βοήθειας που μου έδωσε ο Θεός, της στοργικής αφοσίωσης του ειδικευμένου ιατρικού προσωπικού—και του τεχνητού νεφρού.—Όπως τα αφηγήθηκε η Ντόροθυ Μπουλ.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 20]

Επειδή όλες οι άλλες θεραπείες είχαν αποτύχει, μπροστά μου τέθηκε μια και τελική ελπίδα—οι μεταγγίσεις αίματος

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 20]

Η οικογένεια και οι φίλοι μου ειδοποιήθηκαν ότι δεν θα επιζούσα εκείνη τη νύχτα

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 21]

‘Αυτό είναι το τέλος’, σκέφτηκε ο Μπιλ. Αλλά στην πραγματικότητα ήταν ένα σημείο στροφής

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 22]

Έχω μάθει ότι παρ’ ότι ο θάνατος είναι ένας εχθρός, δεν είναι όμως ένας εχθρός που πρέπει να τον φοβούμαστε

[Εικόνα στη σελίδα 19]

Πρέπει να βρίσκομαι στο τεχνητό νεφρό τρεις μέρες την εβδομάδα τουλάχιστον για έξι ώρες τη μέρα, αλλά παραμένω ζωντανή