Όταν η Απομνημόνευση Γίνεται Εύκολα
Μητέρες, Συνειδητοποιείτε Πόσο Εύκολο Είναι για το Μικρό Σας Παιδί να Απομνημονεύει Εδάφια;
«ΑΡΝΑΚΙ άσπρο και παχύ της μάνας του καμάρι . . .» Τι έκανε το αρνάκι; Μα, σίγουρα ξέρετε—όλοι ξέρουν. Όλοι μας μάθαμε για το ανυπάκουο αρνάκι όταν ήμασταν μικρά παιδιά. Το αξιοσημείωτο πράγμα είναι ότι, ακόμα και μέχρι σήμερα, όπου κι αν πάμε, εξακολουθούμε να κουβαλάμε το παιδικό αυτό ποιηματάκι μαζί μας. Το πιθανό είναι ότι τώρα με τη σειρά μας διδάσκουμε τα δικά μας παιδιά πως εκείνο δεν άκουσε τη συμβουλή της μαμάς του και «χαντάκι βρέθηκε βαθύ, ορμά σαν παλικάρι, να το πηδήσει προσπαθεί και σπάζει το ποδάρι».
Θυμάστε μέχρι σήμερα αυτό το παιδικό ποιηματάκι, ή ίσως και μερικά άλλα, για δυο απλούς λόγους: Ήταν εύκολο να τα απομνημονεύσετε και ήταν διασκεδαστικά. Η απομνημόνευση πραγμάτων, όμως, παίζει και κάποιον σπουδαιότερο ρόλο για τα παιδιά.
Τη Συστήνουν Πάρα Πολύ οι Δάσκαλοι
Ένας δάσκαλος που κάνει μάθημα σε ταλαντούχα παιδιά της έκτης τάξης του δημοτικού είναι ένθερμος υποστηρικτής στο ζήτημα της απομνημόνευσης. Αυτός επιμένει: «Πάρτε το απόφαση, τα παιδιά απομνημονεύουν μεγάλες ποσότητες πληροφοριών. Ακόμα και τα πολύ μικρά παιδιά αρπάζουν τις λέξεις από δεκάδες τραγούδια, ατέλειωτες αθλητικές στατιστικές και τα παρόμοια. Τέτοιου είδους απομνημόνευση συχνά είναι άχρηστη και μερικές φορές βλαβερή. Η απομνημόνευση καθαρών και ενάρετων πραγμάτων χαρίζει ένα σωστό τρόπο σκέψης στα παιδιά. Είναι μια θαυμάσια εκπαίδευση. Παράγει ιδέες, διεγείρει τη δημιουργικότητα. Φτιάχνει μια βάση όπου μπορούν να οικοδομήσουν αργότερα».
Κάποιος άλλος, καθηγητής φιλολογίας του λυκείου προσθέτει: «Έχω παρατηρήσει ότι οι μαθητές που δεν αντιμετωπίζουν ερεθίσματα και προκλήσεις από πολύ μικρή ηλικία, έχουν την τάση, μέχρι να φτάσουν στο γυμνάσιο, να έχουν γίνει χαρακτήρες μονοκόμματοι και χωρίς φαντασία. Συχνά δεν μπορούν να επικοινωνήσουν σωστά και γίνονται ανόητοι».
Είναι πιθανό ότι, όπως κι εσείς, έτσι και τα παιδιά σας θα διατηρήσουν για όλη τους τη ζωή στη μνήμη τους μερικά από τα πράγματα που απομνημονεύουν τώρα. Έτσι λοιπόν, γιατί να μην τα διδάξετε κάτι που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν και που θα τα βοηθήσει για όλη τους τη ζωή; Γιατί δεν διαλέγετε μερικά Γραφικά εδάφια για να τα απομνημονεύσουν; Μερικές οικογένειες χριστιανών το κάνουν αυτό και αποκομίζουν μεγάλη χαρά και όφελος.
Εκείνοι τα Καταφέρνουν, και Εσείς Μπορείτε
Η μητέρα του Άντριου τον βοήθησε να απομνημονεύσει κατά λέξη 80 και πλέον Γραφικά εδάφια πριν ακόμα γίνει έξι χρονών.
«Δεν κάναμε αγώνα ταχύτητας», λέει εκείνη. «Ο ρυθμός μας ήταν πολύ ξεκούραστος και φυσιολογικός. Στην πραγματικότητα, όταν κάποιος τελικά ρώτησε, ‘Πόσα εδάφια ξέρει;’, αναγκάστηκα να καθήσω να τα μετρήσω. Ο Άντριου διασκέδαζε πάρα πολύ που μάθαινε καινούρια εδάφια και ο κατάλογος μεγάλωνε γρήγορα».
Αλλά πώς τα κατάφερνε εκείνη; Τι βιβλία διάβασε πρώτα; Υπάρχει κάποιο κόλπο γι’ αυτό;
«Όχι, τίποτε», αντιδράει. «Ευκολότερο πράγμα απ’ αυτό δεν θα μπορούσε να υπάρχει. Απλώς του διαβάζω ένα εδάφιο μια-δυο φορές, και αμέσως μετά από μένα το επαναλαμβάνει εκείνος μια-δυο φορές—όπως γίνεται σε ένα γαμήλιο όρκο. Ύστερα, το ξανακάνουμε αυτό μέχρι και τρεις φορές τη βδομάδα μέχρις ότου το κάνει κτήμα του. Με κατάπληξε το πόσο πολύ του άρεσε να τα μαθαίνει και πόσο γρήγορα τα έπιανε!»
«Αυτό είναι όλο;»
«Ναι, αυτό είναι όλο, πραγματικά. Όταν οι άνθρωποι προσπαθούν να με επαινέσουν που αποδείχτηκα τόσο καλή δασκάλα, είναι υποχρέωσή μου να παραδέχομαι ότι δεν έχω κάνει τίποτα το ιδιαίτερο. Απλώς συνεχίζω να βάζω καινούρια εδάφια μπροστά από το γιο μου, και εκείνος τα καταβροχθίζει σαν να είναι μπισκότα».
«Εννοείτε ότι αρέσει στο γιο σας να απομνημονεύει εδάφια;»
«Αν του αρέσει; Τρελαίνεται! Ο σύζυγός μου κι εγώ, με θετικό πνεύμα και ενθουσιασμό, ενθαρρύνουμε τον Άντριου και αυτός είναι πολύ υπερήφανος για τα κατορθώματά του. Τα άλλα παιδιά μπορεί να μαθαίνουν πιο γρήγορα ή πιο αργά από το αγόρι μας, όμως είμαι σίγουρη ότι σ’ όλα τα παιδιά θα άρεσε να διαθέτουν χρόνο για κάτι τέτοιο με τη μαμά ή τον μπαμπά».
Σκεφτείτε τα Οφέλη για το Παιδί Σας
Καθώς διδάσκετε το παιδί σας τι λέει η Αγία Γραφή, θα το «εκτρέφετε . . . εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου». (Εφεσίους 6:4) Φυτεύετε τις σκέψεις του Θεού στο ανώριμο μυαλουδάκι του κι έτσι με τον καιρό ο τρόπος που σκέφτεται ο Θεός θα γίνει και τρόπος που θα σκέφτεται το παιδί σας. Ας δούμε πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό:
Ίσως διαλέξετε να βοηθήσετε το παιδί σας να απομνημονεύσει πρώτα το εδάφιο Ματθαίος 24:14. Αυτό είχε επιτυχία σε άλλα παιδιά επειδή είναι ένα εδάφιο που το ακούνε συχνά. Τις πρώτες φορές, μπορείτε απλώς να διαβάσετε το εδάφιο και μετά να βοηθήσετε το παιδί σας να το απαγγείλλει. Κατόπιν, μπορείτε να αρχίσετε να προσθέτετε κατανόηση σ’ αυτά που έχει ήδη απομνημονεύσει.
Για παράδειγμα, αφού θα απαγγείλλει το εδάφιο Ματθαίος 24:14, μπορείτε να αναφέρετε τι είναι το «ευαγγέλιον» με μια ή δυο προτάσεις. Αργότερα μπορείτε να δώσετε σύντομα τον ορισμό της Βασιλείας του Θεού. Άλλοτε μπορείτε να περιγράψετε ένα άλλο μέρος του κόσμου όπου και εκεί επίσης κηρύττουν οι αληθινοί χριστιανοί καθώς και το πώς γίνεται το έργο εκεί. Το μάθημα μπορεί να είναι σύντομο, φιλικό, και διασκεδαστικό. Δεν χρειάζεται να παριστάνετε τον εξεταστή. Να διατηρείτε στην ατμόσφαιρα χαρά και αυθορμητισμό. Μπορείτε επίσης παράλληλα με την εκπαίδευση να επινοείτε μερικά οικογενειακά παιχνίδια.
Μερικές φορές τη βδομάδα να ζητάτε με υπομονή από το παιδί σας να επαναλάβει τα εδάφια μέχρις ότου να τα λέει με αληθινή άνεση. Με τον καιρό μπορεί να μη θέλει πια να ξαναπεί τα πρώτα εδάφια που είχε μάθει επειδή τα ξέρει τώρα καλά. Αυτό είναι καλό—προσθέστε ένα-δυο καινούρια για να διατηρήσετε το ενδιαφέρον του. Τώρα μπορεί να αισθάνεται τόσο σίγουρο για κάποιο αγαπημένο του εδάφιο, ώστε να είναι πρόθυμο να το πει δημόσια στην εκκλησία σε κάποια συνάθροιση. Μπορεί ακόμα να βρίσκει μεγάλη ευχαρίστηση στο να απευθύνεται και να μιλάει σε κάποιον που οι γονείς του έχουν συναντήσει στο κήρυγμα από σπίτι σε σπίτι.
Αλλά μην το αναγκάζετε να βιάζεται ούτε να το πιέζετε. Τα παιδιά δεν μεγαλώνουν όλα με τον ίδιο ρυθμό. Μερικά μπορεί να ξέρουν τα εδάφιά τους πολύ καλά, αλλά να νιώθουν μεγαλύτερη ντροπή στο να εκφράζονται έξω από το σπίτι. Αυτό που έχει σημασία, άλλωστε, δεν είναι το να εντυπωσιάσει τους άλλους το παιδί σας, αλλά το να περάσετε με τρυφερότητα και στοργή λίγη ώρα μαζί μαθαίνοντας τι λέει ο Λόγος του Θεού.
Σε άλλες περιπτώσεις, μπορείτε να το καθοδηγήσετε να μάθει ένα εδάφιο που δίνει την απαραίτητη διόρθωση ή πειθαρχία, ίσως κάποιο που να εξάρει το σεβασμό για τους γονείς ή το να ζούμε ειρηνικά με τους άλλους. Τα εδάφια κλειδιά για τις δοξασίες της Αγίας Γραφής, όπως είναι το εδάφιο Γένεσις 1:1 ή τα εδάφια Αποκάλυψις 21:3, 4, είναι επίσης κατάλληλα.
Φυσικά, στην αλήθεια δεν υπάρχουν εδάφια για εσάς και το παιδί σας που δεν θα απολαύσετε και που δεν θα σας ωφελήσουν, επειδή «όλη η γραφή είναι θεόπνευστος και ωφέλιμος προς διδασκαλίαν, προς έλεγχον, προς επανόρθωσιν, προς εκπαίδευσιν την μετά της δικαιοσύνης». (2 Τιμόθεον 3:16) Αφού λοιπόν θα βοηθήσει το παιδί σας τόσο πολύ, θα είναι για σας τόσο εύκολο, και θα είναι και για τους δυο σας τόσο διασκεδαστικό, γιατί να μην αρχίσετε αμέσως;