«Θα Ξαναρθούμε το 2004!»
ΠΑΝΤΟΥ κοίτονταν παραμορφωμένα πτώματα. Τα θύματα σέρνονταν ολόγυρα με δυσκολία. Χιλιάδες από αυτούς που ήταν ακμαίοι βρίσκονταν πάνω στα δέντρα. Όμως κι εκείνοι διέρχονταν την τελευταία φάση του κύκλου της ζωής τους. Ήταν μια ακόμη γενιά τζιτζίκων· η γενιά του 1987.
Ο τζίτζικας ο περιοδικός είναι ένα φτερωτό έντομο που κάνει την εμφάνισή του στις ανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες, μονάχα μια φορά κάθε 17 χρόνια. Διαφορετικές γενιές νυμφών έρχονται στην επιφάνεια σε διαφορετικές χρονιές, παρ’ ότι ανήκουν στον ίδιο 17ετή κύκλο. Ήμασταν μπροστά στη γενιά που οι επιστήμονες ονομάζουν γενιά υπ’ αριθμό 10. Σε άλλες περιοχές, τα ξαδέλφια τους ακολουθούν ένα συντομότερο κύκλο ζωής από το αβγό μέχρι το τελικό στάδιο, που είναι το ζευγάρωμα και η ενηλικίωση. Σύμφωνα με κάποια πηγή, υπάρχουν πάνω από 1.500 είδη τζιτζίκων.
Ο Μαθουσάλας του Κόσμου των Εντόμων
Η τελευταία φορά που είχαν εμφανιστεί ήταν το 1970—τότε που ακόμα στο Βιετνάμ πολεμούσαν αμερικανικά στρατεύματα, στη Νιγηρία ο εμφύλιος πόλεμος είχε μόλις τελειώσει, ο Σαλβαντόρ Αλιέντε επρόκειτο να γίνει πρόεδρος της Χιλής και ήταν η χρονιά που πέθανε ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Σαρλ ντε Γκωλ. Από τότε, τα τζιτζίκια ήταν κρυμμένα στη γη.
Αυτό το ιδιόμορφο πλάσμα, μήκους 2,5 έως 5 εκατοστών περίπου, έχει κεφάλι και σώμα σκούρου καφέ χρώματος και φτερά διάφανα. Έχει δυο κόκκινα, σύνθετα μάτια και μεταξύ τους άλλα τρία απλά μάτια.
Εκεί που μέναμε, στη Βαλτιμόρη του Μαίρυλαντ, υπήρχαν παντού—πάνω στους θάμνους, στα δέντρα, στο φράχτη, μέχρι και στις πόρτες. Όταν ήμασταν έξω στον κήπο, έπρεπε να περπατάμε πολύ προσεκτικά. Εν ριπή οφθαλμού, γατζώνονταν στο πουκάμισό μου ή στη μπλούζα της συζύγου μου—προς μεγάλο της τρόμο! Αλλά μην ανησυχείτε. Είναι ακίνδυνα. Δεν τσιμπάνε ούτε κεντρίζουν.
Αυτά που παρακολουθούσαμε είχαν ήδη ζήσει μια πλήρη ζωή πριν εμφανιστούν γύρω από τη μηλιά του φίλου μας. Η ζωή τους αρχίζει καθώς τα θηλυκά εναποθέτουν τα αβγά τους μέσα σε σχισμάδες που έχουν χαράξει πάνω σε μεγάλα και μικρά κλαδιά δέντρων και θάμνων. Κατόπιν τα αβγά αυτά γίνονται μικροσκοπικές προνύμφες που πέφτουν κάτω στο έδαφος, όπου και σκάβουν στοές μέχρι να φτάσουν σε κάποια ρίζα, συνήθως γύρω στα 60 εκατοστά κάτω από τη γη. Εκεί, αρχίζει η 17χρονη αναμονή τους—δεν πέφτουν σε χειμερία νάρκη, αλλά απομυζούν το χυμό του φυτού. Κι εκεί στα βαθιά, κάτω από το έδαφος, περνούν από πέντε διαφορετικά στάδια αλλαγής, καθώς αργά-αργά φτάνουν στην ωριμότητα. Έχουν το μεγαλύτερο γνωστό κύκλο ζωής απ’ όλα τα έντομα. Είναι οι Μαθουσάλες του βασιλείου των εντόμων!
«Εκπληκτικό Δείγμα Βιολογικής Πολυπλοκότητας»
Κατόπιν ακολουθεί το στάδιο που φέρνει σε αμηχανία τους επιστήμονες—τι είναι αυτό που τα υποκινεί όλα μαζί να βγουν στην επιφάνεια την ίδια ακριβώς εποχή; Ένας βιολόγος δήλωσε: «Είναι ένα εκπληκτικό δείγμα βιολογικής πολυπλοκότητας». Εγώ δεν μπορούσα παρά να σκεφτώ πόσο ποικίλα και περίπλοκα είναι τα έργα των χεριών του Δημιουργού.—Ρωμαίους 1:19, 20.
Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι ίσως οι ορμόνες παίζουν κάποιο ρόλο. Ό,τι κι αν είναι αυτό που συμβαίνει, φέτος στο Μαίρυλαντ συνέβηκε τους μήνες Μάιο και Ιούνιο. Στο πίσω μέρος της αυλής του φίλου μας γύρω από τη βάση του κορμού του δέντρου, άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους εκατοντάδες μικρά ανοίγματα σαν στοές· μερικά από αυτά έμοιαζαν σαν καμινάδες. Και εμφανίστηκαν τρικλίζοντας τα τζιτζίκια στην προτελευταία τους μορφή—άφτερα έντομα, ανοιχτού καφέ χρώματος και μήκους περίπου 2,50 εκατοστών. Και τώρα τι θα κάνουν; Παρακολουθούσαμε ορισμένα καθώς σκαρφάλωναν με κόπο στον κορμό του δέντρου ψάχνοντας να βρουν αραξοβόλι για την τελική τους μεταμόρφωση.
Περιμένουν εκεί για λίγο και μετά γίνεται το θαύμα. Το τζιτζίκι ανοίγει μια τρύπα στο πίσω μέρος του περιβλήματός του και αρχίζει να αναδύεται, βγάζοντας πρώτα το καινούριο κεφάλι και τους καινούριους ώμους, κι εμείς σκεφτόμαστε ότι αυτό που βλέπουμε μπροστά μας είναι ένας αλφικός τζίτζικας. Ύστερα, μέσα σε λίγες ώρες γεμίζει χρώματα. Δεν είναι πια ένα δεσμευμένο στη γη έντομο ανοιχτού καφέ χρώματος—τώρα μπορεί να πετάξει. Το δέντρο σκεπάστηκε κιόλας από τα χιλιάδες άδεια κουκούλια τους. Και γύρω μας τα τζιτζίκια βρίσκονταν παντού, πετώντας γρήγορα από κλωνάρι σε κλωνάρι και από φύλλο σε φύλλο.
Πρωταθλητές Θορύβου στον Κόσμο των Εντόμων
Μέσα στη ζέστη της μέρας, δεν τα βλέπαμε μόνο, τα ακούγαμε κιόλας! Τα πλήθη των αρσενικών δονούσαν τα τύμπανα που βρίσκονται στην κοιλιά τους με ρυθμό 120 έως 600 δονήσεων το δευτερόλεπτο. Πιάσαμε ένα τζιτζίκι μέσα στο σπίτι και μας έδειξε ότι ενοχλήθηκε, βγάζοντας έναν τραχύ, μεταλλικό ήχο. Ωστόσο, ο ήχος που έβγαζαν όλα μαζί τα χιλιάδες αυτά τζιτζίκια έμοιαζε με τον άνεμο που ουρλιάζει περνώντας μέσα από μια μακριά σήραγγα. Στην πραγματικότητα, το τζιτζίκι θεωρείται ο πρωταθλητής του θορύβου στον κόσμο των εντόμων.
Ευτυχώς, το θηλυκό είναι σιωπηλό, πράγμα που οδήγησε κάποιον αρχαίο Έλληνα χωρατατζή να γράψει: «Ευτυχισμένη η ζωή των τζιτζικιών, λόγω των σιωπηλών τους γυναικών». Είχαμε, όμως, και μια παρηγοριά—τη νύχτα τα αρσενικά σώπαιναν αφήνοντας τους γείτονες να κοιμηθούν.
Όμως, ζούσαμε από κοντά την έναρξη του τέλους του βιολογικού τους κύκλου. Ζευγάρωσαν γύρω στα τέλη του Μαΐου και του Ιουνίου, σε μια ζεστή και υγρή ατμόσφαιρα. Τα θηλυκά ετοιμάζονταν να γεννήσουν τα αβγά τους. Σύντομα τα αρσενικά θα πέθαιναν ολοκληρώνοντας έτσι τη ζωή τους πάνω από το έδαφος, που είχε κρατήσει μόλις τρεις βδομάδες. Μερικές βδομάδες αργότερα, από τα αβγά θα εκκολάπτονταν μικροσκοπικές προνύμφες, που θα έπεφταν στο έδαφος και θα άρχιζαν να το σκάβουν για να φτάσουν στις ρίζες και στο χυμό των δέντρων. Πίσω τους όμως θα άφηναν ένα σιωπηρό μήνυμα: «Θα ξαναρθούμε το 2004!»—Από το προσωπικό συγγραφής του Ξύπνα!
[Εικόνες στη σελίδα 25]
Τα τζιτζίκια αναδύονται από τρύπες διαμέτρου περίπου 1,30 εκατοστού
Τζιτζίκι που αναδύεται από το κουκούλι του
Λευκό τζιτζίκι που μόλις έχει βγει έξω από το κουκούλι του
Πλήρως αναπτυγμένο τζιτζίκι που περιμένει να ζευγαρώσει