Οι Νεαροί Ρωτούν . . .
Είναι η Αγάπη Έτσι Όπως την Παρουσιάζουν τα Τραγούδια Αγάπης;
ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ αγάπης—τραγούδια που εξυμνούν την αληθινή αγάπη, τραγούδια που θρηνούν για μια χαμένη αγάπη—κατέχουν πρώτη θέση στα ραδιοφωνικά κύματα. Και όποια μορφή κι αν έχουν, είτε είναι ρυθμικά μπλουζ, σόουλ, ποπ ή ροκ, είναι πάρα πολύ δημοφιλή στους έφηβους. Πώς εξηγείται αυτό;
Πολλά απ’ αυτά τα τραγούδια έχουν μεγάλη απήχηση από μουσική άποψη—έχουν αρμονικές μελωδίες, σπαραξικάρδιους στίχους, χορευτικούς ρυθμούς. Τα τραγούδια αυτά αγγίζουν τα συναισθήματα και μπορούν να δημιουργήσουν ρομαντική διάθεση μέχρι του σημείου να νιώθεις σχεδόν υπνωτισμένος. «Σε περίπτωση που μιλάω στο τηλέφωνο με το κορίτσι μου για κάποια δύσκολη κατάσταση και δεν μου έρχονται τα λόγια», λέει ένας νεαρός ονόματι Ράστι, «μ’ ένα ωραίο τραγούδι αγάπης να ακούγεται στο βάθος, αποκτώ ήρεμη διάθεση και τα λόγια έρχονται πιο εύκολα».
Ωστόσο, η δημοτικότητα των τραγουδιών αγάπης δεν οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στη μουσική αξία που μπορεί να έχει ο σκοπός του τραγουδιού. Όταν είσαι στην εφηβεία, ακόμα μαθαίνεις πώς να αντιμετωπίζεις τις σεξουαλικές σου επιθυμίες. Έχοντας περιέργεια για τα μυστήρια της αγάπης και των ρομαντικών σχέσεων, μπορεί εύκολα να ταυτιστείς με τα τραγούδια που μιλάνε για τις χαρές και τους πόνους ενός δεσμού καθώς και του χωρισμού. Όπως το διατυπώνει ένας συγγραφέας, μέσω των τραγουδιών αγάπης, οι έφηβοι «μπορούν να πάρουν μια γεύση τού τι σημαίνει να είσαι ερωτευμένος, κι έτσι δοκιμάζουν ορισμένες από τις χαρές και τις απογοητεύσεις της αγάπης».
Μην έχοντας πείρα σχετικά με το πώς να φερθούν σε μια ρομαντική σχέση, και ίσως ούτε εμπιστοσύνη σ’ ό,τι αφορά την ικανότητά τους να εκφράζουν τα συναισθήματά τους, ορισμένοι φτάνουν στο σημείο να ψάχνουν στα τραγούδια αγάπης για να βρουν τα λόγια που θέλουν να πουν στο πρόσωπο που τους ενδιαφέρει ιδιαίτερα. Μερικοί νεαροί παραδέχονται ότι προσπαθούν να γοητεύσουν άτομα του αντίθετου φύλου με φράσεις παρμένες από δημοφιλή τραγούδια. Αλλά μέχρι ποιου σημείου τα τραγούδια αγάπης δίνουν στους νεαρούς ορθή διδασκαλία σχετικά με την αγάπη;
Τα Μαθήματα των Τραγουδιών Αγάπης
Κατ’ αρχή, πάρε για παράδειγμα ένα από τα πιο όμορφα τραγούδια αγάπης που γράφτηκαν ποτέ. Λέγεται Άσμα Ασμάτων και είναι η αφήγηση της Αγίας Γραφής σχετικά με μια όμορφη Σουλαμίτισσα και την αγάπη της για ένα νεαρό βοσκό. Την αγάπη τους απειλεί ο Βασιλιάς Σολομών, ο οποίος, με τη δόξα, τη σοφία και τον πλούτο του, που προκαλούν το θαυμασμό όλων, προσπαθεί να κλέψει την καρδιά της κοπέλας—αλλά μάταια. Αποδείχτηκε ότι η αγάπη της δεν ήταν άστατη. Η κοπέλα δήλωσε: ‘Η επιμονή για αποκλειστική αφοσίωση είναι τόσο ανυποχώρητη όσο είναι ο Σιεόλ. Οι φλόγες της είναι οι φλόγες φωτιάς, η φλόγα του Γιαχ’.—Άσμα Ασμάτων 8:6, ΜΝΚ.
Προάγουν με παρόμοιο τρόπο τα σημερινά τραγούδια αγάπης μια αξιοπρεπή, κι ωστόσο ρεαλιστική, άποψη της ρομαντικής αγάπης; Συμβαίνει το εντελώς αντίθετο. Η συγγραφέας Σάλι Χέλγκεσεν παρατηρεί ότι τα τραγούδια αγάπης «εξυμνούν ένα μελοδραματικό κόσμο τυραννισμένου πάθους, στον οποίο η αγάπη» βρίσκει συχνά την «τέλεια έκφραση». Δυστυχώς, οι περιπτώσεις ‘τέλειας έκφρασης’ είναι ελάχιστες και σπάνιες στην πραγματική ζωή, και όποιος τις επιζητάει καταλήγει στην απογοήτευση. Μέχρι και οι ανυπέρβλητες ποιητικές εκφράσεις του Βασιλιά Σολομώντα δεν κατάφεραν να τον κάνουν να κερδίσει την αγάπη της Σουλαμίτισσας! Η Χέλγκεσεν προσθέτει: «Τα τραγούδια δημιουργούν ένα άμορφο όνειρο γύρω από τη ζωή των ενηλίκων, στο οποίο το πάθος της αγάπης κατατρώει όλα τα άλλα συναισθήματα και δεν υπάρχει τόπος για ευθύνες». Και πάλι, αυτό απέχει πολύ από την πραγματική ζωή.
Η Σίλα Ντέιβις, καθηγήτρια στιχουργίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, λέει ότι τα τραγούδια αγάπης υποβάλλουν επίσης στους ανθρώπους την ιδέα ότι η δέσμευση είναι «ξεπερασμένη». Ακόμα, άλλο ένα δημοφιλές μοτίβο στα τραγούδια αγάπης είναι το ότι η αγάπη είναι ‘κεραυνοβόλα’. Ένα δημοφιλές τραγούδι δήλωνε ότι η αγάπη ήρθε «ξαφνικά» μετά «το πρώτο γεια σου» και «το πρώτο χαμόγελο». Έτσι, τα τραγούδια αγάπης διδάσκουν ότι η αγάπη είναι τυφλή, ότι αναγνωρίζει τα σημεία υπεροχής, αλλά αρνείται να δει ακόμα και τις ολοφάνερες αδυναμίες.
Πόσο βάσιμα είναι αυτά τα μαθήματα; Για σκέψου: Μπορεί πραγματικά η πρώτη εντύπωση να είναι η βάση για μια διαρκή σχέση; Και βέβαια όχι. Παρατήρησε πώς περιγράφει την αληθινή αγάπη η Αγία Γραφή: «Η αγάπη είναι υπομονετική και ευγενική. . . . Η αγάπη δεν έχει άσχημους τρόπους ούτε είναι εγωιστική ή ευερέθιστη. . . . Η αγάπη ποτέ δεν το βάζει κάτω· και η πίστη, η ελπίδα και η υπομονή της δεν αποτυχαίνουν ποτέ. Η αγάπη είναι αιώνια».—1 Κορινθίους 13:4-8, Today’s English Version (Σημερινή Αγγλική Μετάφραση).
Η αληθινή αγάπη λοιπόν δεν είναι ένα κεραυνοβόλο συμβάν ούτε περιλαμβάνει απλώς συναισθήματα και πάθος. Η ώριμη αγάπη έχει μάτια· βλέπει τα σημεία υπεροχής, αλλά δεν παραβλέπει τις αδυναμίες. Η αληθινή αγάπη αναπτύσσεται ύστερα από κάποιο χρονικό διάστημα, καθώς αποκτάται γνώση για την προσωπικότητα και τις ιδιότητες του άλλου—για ‘τον κρυφό άνθρωπο της καρδιάς’. (1 Πέτρου 3:4) Η αληθινή αγάπη δεν αποτραβιέται μπροστά στη δέσμευση· εμμένει σε μια σχέση και κάνει ενέργειες να τη βελτιώσει, ακόμα κι όταν τα πράγματα δεν είναι ρόδινα. Πόσο διαφορετική είναι η αληθινή αγάπη από την αγάπη που περιγράφεται συχνά στα τραγούδια!
Στίχοι που Μιλάνε Απροκάλυπτα
Επίσης, τα τραγούδια αγάπης έχουν την τάση να εξομοιώνουν την αγάπη με το σεξ—ένα μάθημα που διδάσκεται σήμερα με αδιαντροπιά που σοκάρει. Είναι αλήθεια ότι τα τραγούδια αγάπης με τα οποία χόρευαν κάποτε οι γονείς σου, ή ακόμα και οι παππούδες σου, μπορεί μερικές φορές να είχαν ένα-δυο στίχους με διακριτικά υπονοούμενα. Όμως, πολλά από τα σημερινά τραγούδια είναι κάθε άλλο παρά διακριτικά. Η Σίλα Ντέιβις, που αναφέρθηκε προηγουμένως, λέει: «Όχι μόνο έχει αντικαταστήσει η απροκάλυπτη γλώσσα τη διακριτικότητα, και το πεδίο του ερωτισμού έχει επεκταθεί μέχρι του σημείου να περιλαμβάνει τον αυνανισμό και το [διεστραμμένο] σεξ, αλλά οι στίχοι έχουν εισβάλει ακόμα και στο άλλοτε απαγορευμένο έδαφος της αιμομειξίας». Αρκετές δισκογραφικές εταιρίες των Η.Π.Α. έχουν συμφωνήσει τώρα να τοποθετούν προειδοποιητικές ετικέτες στους δίσκους που περιέχουν στίχους οι οποίοι μιλάνε απροκάλυπτα και έχουν να κάνουν με το σεξ ή τη βία.
Η δεκαεξάχρονη Λέσλι προβάλλει το επιχείρημα: «Οι στίχοι δεν είναι και τόσο σημαντικοί αν ο ρυθμός είναι χορευτικός. Δεν νομίζω ότι θα διαφθείρει κανέναν. Δεν είναι παρά μουσική». Οι ειδικοί διαφωνούν. «Η επανάληψη της ίδιας δημοφιλούς μουσικής πολλές φορές και καθημερινά κάνει δυνατή την εύκολη απομνημόνευση σεξουαλικών μηνυμάτων», παρατηρεί κάποιος ερευνητής. Έχεις πιάσει ποτέ τον εαυτό σου, όπως έχει συμβεί σε μερικούς, να σιγοτραγουδάει ασυναίσθητα άσεμνους ή ανήθικους στίχους απλώς και μόνο επειδή τους έχεις ακούσει επανειλημμένα; (Εφεσίους 4:29) Ο Δρ Τζόζεφ Στούσι, καθηγητής μουσικής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Σαν Αντόνιο, προειδοποιεί: «Όλα τα είδη μουσικής επηρεάζουν τη διάθεσή μας, τα συναισθήματά μας, τη στάση μας και την επακόλουθη συμπεριφορά μας».—Τα πλάγια γράμματα δικά μας.
Είναι δυνατό να είναι υγιές να ακούς ή να τραγουδάς λόγια που περιγράφουν με περιγραφικό τρόπο τη σεξουαλική ανηθικότητα ή την προάγουν; Δεν θα μπορούσε αυτό να διαφθείρει την άποψή σου σ’ ό,τι αφορά τον κατάλληλο ρόλο του σεξ στο γάμο;—1 Κορινθίους 7:3-5.
‘Καιρός για Αγάπη’
Άλλη μια επικίνδυνη παρανόηση που διδάσκει η δημοφιλής μουσική είναι ότι οι έφηβοι είναι έτοιμοι για σαρκικές σχέσεις με το αντίθετο φύλο. Είναι αλήθεια ότι υπάρχει ‘καιρός για αγάπη’—αλλά η Αγία Γραφή δεν αναφέρεται εδώ στην ερωτική αγάπη. Όσο για τη συζυγική αγάπη, είναι πράγματι τώρα ο κατάλληλος καιρός για σένα; Δεν είναι πιο πιθανό ότι ο κατάλληλος καιρός θα έρθει αρκετά χρόνια αργότερα, όταν θα είσαι σε κατάλληλη ηλικία; (Εκκλησιαστής 3:8) Αν αληθεύει το τελευταίο, είναι λογικό να αναπτύσσεις έντονες επιθυμίες για κάτι που δεν μπορείς να αποκτήσεις ακόμα;
Μην έχοντας διέξοδο για τα ρομαντικά αισθήματα που έχουν αναπτύξει, μερικοί νεαροί αιχμαλωτίζονται σ’ έναν κόσμο ρομαντικών ονείρων. Μερικά νεαρά άτομα «ερωτεύονται» τους αγαπημένους τους τραγουδιστές ή τραγουδίστριες, και φαντάζονται ότι η κάθε τρυφερή λέξη που ακούγεται στο τραγούδι είναι ένας ψίθυρος στα δικά τους αυτιά. Κάνουν συλλογή με όσα άλμπουμ, φωτογραφίες και αφίσες του καλλιτέχνη μπορούν να βρουν, και ονειρεύονται να παντρευτούν αυτό το άτομο. Αλλά το μόνο αποτέλεσμα που φαίνεται πιθανό γι’ αυτή τη φανταστική σχέση είναι η απογοήτευση και ο πόνος.
Συνεπώς, το Άσμα Ασμάτων διδάσκει άλλο ένα σημαντικό μάθημα. Επιθυμώντας να μείνει πιστή στο νεαρό της ποιμένα, η Σουλαμίτισσα ικετεύει τις συντρόφους της ‘να μην εγείρουν ούτε να ξυπνήσουν μέσα της την αγάπη’ για τον Βασιλιά Σολομώντα, που επιζητούσε να κερδίσει την εύνοιά της. (Άσμα Ασμάτων 2:7) Αυτή αρνήθηκε να ακούσει λόγια που θα μπορούσαν να αλλάξουν τα συναισθήματά της, γιατί γνώριζε τη δύναμη που είχαν τα λόγια αυτά. Όταν διαλέγεις μουσική θα ήταν σοφό κι εσύ να ακολουθείς την ίδια πορεία. Γιατί να μην αποφεύγεις τη μουσική που ξεσηκώνει μέσα σου ρομαντικά αισθήματα ή που σε κάνει να νιώθεις λύπη και μοναξιά;
Να θυμάσαι: Η μουσική είναι δώρο από τον Θεό. Και να ξέρεις ότι εκείνος δεν ευχαριστιέται με τη μουσική που υποβιβάζει και εξαχρειώνει, που διαστρέφει τις Χριστιανικές αξίες ή ενθαρρύνει τη χαλαρή ηθική. Οι Χριστιανοί νεαροί λοιπόν πρέπει να είναι εκλεκτικοί όταν διαλέγουν μουσική. Ο δεκαεννιάχρονος Σκοτ λέει: «Πριν αγοράσω ένα δίσκο ή μια κασέτα, εξετάζω το εξώφυλλο και παίρνω μια ιδέα για τους στίχους. Αν οι στίχοι έχουν υπονοούμενα, δεν τα αγοράζω».
Η αγάπη, λοιπόν, δεν είναι έτσι όπως την παρουσιάζουν τα τραγούδια αγάπης. Θα διαπιστώσεις αυτό το γεγονός μέσω των εμπειριών της ζωής, που μερικές φορές είναι οδυνηρές. Να θυμάσαι επίσης, ότι τα ωραία τραγούδια δεν αντικαθιστούν τους αληθινούς φίλους. Αντί να απομονώνεσαι σ’ ένα μουσικό ονειρικό κόσμο, να δαπανάς χρόνο με ανθρώπους—τους γονείς σου, θεοφοβούμενους νεαρούς και ώριμους Χριστιανούς. (Παροιμίαι 18:1, ΜΝΚ) Αυτή η συναναστροφή θα έχει σαν αποτέλεσμα να νιώθεις ότι σε αγαπούν μ’ έναν τρόπο που θέλει ο Θεός—συναίσθημα που ξεπερνάει κατά πολύ τις φαντασιώσεις των τραγουδιών αγάπης.
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 14]
«Όλα τα είδη μουσικής επηρεάζουν τη διάθεσή μας, τα συναισθήματά μας, τη στάση μας και την επακόλουθη συμπεριφορά μας»
[Εικόνα στη σελίδα 12]
Παρουσιάζουν όλα τα τραγούδια αγάπης την πραγματική εικόνα της ζωής;
[Εικόνα στη σελίδα 13]
Να είσαι εκλεκτικός στο τι ακούς!