Υπάρχει Κανείς Εκεί Έξω;

ΥΠΑΡΧΕΙ ένας άνθρωπος στη Μασαχουσέτη των Η.Π.Α., που μέρος της δουλειάς του κάθε μέρα είναι να ελέγχει μήπως ήρθε κανένα μήνυμα. Οι μέρες περνούν και δεν έρχεται κανένα μήνυμα. Χρόνια τώρα, δεν ήρθε κανένα. Αλλά αυτός ελέγχει διαρκώς, και απογοητεύεται διαρκώς. Μήπως τον έχουν ξεχάσει; Μήπως έχει χαλάσει ο δέκτης του;

Ούτε το ένα συμβαίνει ούτε το άλλο. Αυτός ελέγχει μια μηχανή· αλλά αυτή η μηχανή δεν είναι συνδεδεμένη με κάποια τηλεφωνική γραμμή. Είναι ένας κομπιούτερ συνδεδεμένος μ’ ένα τεράστιο ηλεκτρονικό αφτί που είναι στραμμένο προς τα πάνω, μακριά από τον κόσμο μας, στα βάθη του έξω διαστήματος—είναι συνδεδεμένος μ’ ένα ραδιοτηλεσκόπιο. Αυτός ο άνθρωπος βοηθάει μια ομάδα επιστημόνων καθώς εκείνοι ερευνούν τα άστρα ψάχνοντας για κάποιο μήνυμα από ευφυείς εξωγήινους, από όντα που βρίσκονται έξω από τον κόσμο μας.

Υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι που, σαν κι αυτόν, προσπαθούν να «ακούσουν» κάτι εδώ και 30 χρόνια. Το 1960, ο αστρονόμος Φρανκ Ντρέικ ήταν ο πρώτος άνθρωπος που χρησιμοποίησε ραδιοτηλεσκόπιο προσπαθώντας να συλλάβει σήματα από ευφυείς εξωγήινους. Από τότε, ο άνθρωπος στην ουσία έχει «στήσει αφτί» στο διάστημα. Μέχρι τώρα έχουν γίνει περίπου 50 διαφορετικές εκτενείς έρευνες στον ουρανό.

Διάφορα ραδιοτηλεσκόπια σ’ ολόκληρο τον κόσμο έχουν ενωθεί σ’ αυτό το κυνήγι—στη Γαλλία, στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, στην Ολλανδία, στην Αυστραλία, στη Σοβιετική Ένωση, στην Αργεντινή, στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον Καναδά. Όπως το διατύπωσε κάποιος: «Η SETI [αγγλικά αρχικά που αναφέρονται στην Αναζήτηση Εξωγήινης Ευφυΐας (Search for Extraterrestrial Intelligence) την οποία διεξάγει ο άνθρωπος] γίνεται διεθνής όπως και το ίδιο το διάστημα». Ένα συμπόσιο ομιλιών σχετικά μ’ αυτό το ζήτημα προσήλκυσε περίπου 150 επιστήμονες από 18 χώρες και των πέντε ηπείρων.

Ωστόσο, το πιο μεγαλεπήβολο πρόγραμμα αναζήτησης εξωγήινης ευφυΐας πρόκειται να ξεκινήσει το 1992. Η NASA, η Εθνική Υπηρεσία Αεροναυτικής και Διαστήματος των Ηνωμένων Πολιτειών, σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει μια νέα ισχυρή συσκευή, με την οποία θα είναι δυνατός ο ταυτόχρονος έλεγχος εκατομμυρίων ραδιοσυχνοτήτων. Υπολογίζεται ότι αυτή η έρευνα θα διαρκέσει δέκα χρόνια και θα κοστίσει 90 εκατομμύρια δολάρια (περ. 15,1 δισ. δρχ.). Θα είναι περίπου δέκα δισεκατομμύρια φορές εκτενέστερη από όλες μαζί τις προηγούμενες έρευνες.

Αλλά όταν ο άνθρωπος ρωτάει σχετικά με το απέραντο σύμπαν: «Υπάρχει κανείς εκεί έξω;» χρειάζεται κάτι παραπάνω από μηχανήματα υψηλής τεχνολογίας για να πάρει κάποια απάντηση. Από πολλές απόψεις, αυτό είναι ένα πνευματικό ερώτημα. Καθώς ψηλαφεί για να βρει κάποια απάντηση, ο άνθρωπος ανακαλύπτει ποιες είναι μερικές από τις πιο πολυπόθητες ελπίδες του: ο τερματισμός των πολέμων, το τέλος των ασθενειών, ίσως ακόμη και η επίτευξη αθανασίας. Επομένως, διακυβεύονται πολύτιμα πράγματα. Αλλά μετά από αιώνες απορίας και δεκαετίες ερευνών, πόσο κοντά είναι ο άνθρωπος στην ανεύρεση απάντησης;