Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Πώς Μπορώ να Παίζω Σωστά το Ρόλο της Μπέιμπι Σίτερ;

‘ΘΑ ΘΕΛΑΜΕ να προσέχεις τα αδελφάκια σου’.

Είτε βλέπεις αυτή την ευθύνη που σου ανατίθεται ως ενοχλητικό εμπόδιο είτε ως ψήφο εμπιστοσύνης, η σκέψη ότι θα μείνετε εσύ και τα αδέλφια σου μόνοι μπορεί να σε κάνει να ανησυχείς. ‘Τι θα γίνει αν κάνουν αταξίες;’ μπορεί να αναρωτιέσαι. ‘Τι θα γίνει αν μπει κάποιος ξένος στο σπίτι ή αν πιάσουμε φωτιά; Τι θα γίνει αν κάποιο απ’ αυτά χτυπήσει ή αρρωστήσει;’

Έχεις δίκιο να ανησυχείς. Άλλωστε, τα παιδιά δεν είναι αντικείμενα ούτε παιχνιδάκια, αλλά άνθρωποι με πολύ ειδικές ανάγκες. Είναι πολύτιμα τόσο στους γονείς τους όσο και στον Θεό. (Ψαλμός 127:3) Έτσι, είτε προσέχεις τα αδέλφια σου είτε εκτελείς χρέη μπέιμπι σίτερ επί πληρωμή, το να φροντίζεις παιδιά είναι μια δουλειά με ευθύνη και απαιτήσεις. Ωστόσο, αν έχεις τη σωστή στάση και καλό προγραμματισμό θα μπορέσεις να επιτύχεις.

Δικτατορία ή Παροχή Φροντίδας;

Μερικοί νεαροί πιστεύουν, καθώς φαίνεται, ότι το να τους ανατεθεί η ευθύνη της μπέιμπι σίτερ ισοδυναμεί με διορισμό δικτάτορα. «Η αδελφή μου δεν με άφηνε να κάνω τίποτα!» παραπονέθηκε ένα κορίτσι. «Προσπάθησα να την κάνω να σταματήσει να μου παριστάνει τον αρχηγό, κι εκείνη με χαστούκισε!» Ένας νεαρός λέει: «Ο μεγαλύτερος αδελφός μου και η αδελφή μου είναι οι μπέιμπι σίτερ μου, και είναι εκπληκτικό το πόσο γρήγορα παίρνουν τα μυαλά τους αέρα όταν έχουν εξουσία!»

Το να δίνεις διαταγές με αυστηρό ύφος σαν λοχίας μπορεί να φαίνεται διασκεδαστικό. Αλλά αν οι γονείς σου το ανακαλύψουν—πράγμα που πιθανότατα θα γίνει—η «κυριαρχία» σου μπορεί να έχει άσχημο και απότομο τέλος. Το εδάφιο Παροιμίαι 11:2, ΜΝΚ, προειδοποιεί: ‘Έχει εμφανιστεί η αλαζονεία; Τότε θα έρθει η ατίμωση’.

‘Η σοφία είναι με τους μετριόφρονες’, συνεχίζει η ίδια παροιμία. Η μετριοφροσύνη περιλαμβάνει το να γνωρίζεις τους περιορισμούς σου. Και είναι γεγονός ότι οι γονείς—όχι οι μπέιμπι σίτερ—είναι εξουσιοδοτημένοι από τον Θεό να ανατρέφουν και να παρέχουν διαπαιδαγώγηση στα παιδιά τους. (Εφεσίους 6:4) Ο ρόλος σου είναι να παρέχεις προστασία και φροντίδα.

Φροντίδα των Παιδιών με Επιδεξιότητα

Αυτό δεν σημαίνει ότι τα παιδιά θα μπορούν να τρέχουν ελεύθερα μέσα στο σπίτι ώστε να μπορείς εσύ να διασκεδάζεις βλέποντας τηλεόραση ή διαβάζοντας. ‘Ένα αγόρι [ή κορίτσι] που έχει ξεφύγει από τον έλεγχο φέρνει ντροπή στη μητέρα του’—και πολλούς πονοκεφάλους σ’ εκείνον που παίζει το ρόλο της μπέιμπι σίτερ! (Παροιμίαι 29:15, ΜΝΚ) Δυστυχώς, οι έφηβοι δεν χειρίζονται πάντοτε επιδέξια τα παιδιά που είναι άτακτα.

Μια ομάδα εφήβων στις Η.Π.Α. υποβλήθηκαν σε τεστ σχετικά μ’ αυτό το ζήτημα και ρωτήθηκαν πώς θα χειρίζονταν καταστάσεις που συνήθως ανακύπτουν όταν παίζουν το ρόλο της μπέιμπι σίτερ. Σύμφωνα με το περιοδικό Εφηβεία (Adolescence), μόνο το 8 τοις εκατό αυτών των νεαρών δήλωσαν ότι θα χειρίζονταν τα ζητήματα με τρόπο που θα έδειχνε ευαισθησία στις ανάγκες των παιδιών. Το υπόλοιπο 92 τοις εκατό είχαν την τάση να χρησιμοποιούν μη αποτελεσματική τακτική, όπως διαταγές, επιπλήξεις και απειλές. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι έφηβοι «έχουν την τάση να δείχνουν έλλειψη ευαισθησίας στις σχέσεις τους με τα μικρότερα αδέλφια τους».

Πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις τα παιδιά αποτελεσματικά και επιδέξια; Οι Χριστιανοί ποιμένες λαβαίνουν την παρότρυνση: ‘Πρόσεχε να γνωρίζεις την κατάσταση των ποιμνίων σου και να επιμελείσαι καλά τις αγέλες σου’. (Παροιμίαι 27:23) Παρόμοια, κι εσύ πρέπει να καταβάλλεις προσπάθειες για να κατανοείς τις ανάγκες και τα συναισθήματα των παιδιών που φροντίζεις. Γνώρισέ τα ως άτομα. Σύντομα θα μάθεις ότι τα μικρά παιδιά απλούστατα δεν μπορούν να παραμένουν συγκεντρωμένα σε κάτι τόση ώρα όση ένας ενήλικας ούτε έχουν την υπομονή ή την αντοχή ενός ενήλικα. Αντίθετα, ‘τα παιδιά είναι λεπτεπίλεπτα’. (Γένεσις 33:13, ΜΝΚ) Τους αρέσει πολύ να έχουν την αγάπη και την προσοχή των άλλων, αλλά γρήγορα μπορεί να βαρεθούν και να γίνουν ανήσυχα.

Να Εφαρμόζεις το Χρυσό Κανόνα

Μερικές φορές λοιπόν, τα παιδιά παρασύρονται με το παιχνίδι τους και μπορεί να σου δίνουν στα νεύρα. Μπορεί να θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους κάνοντας ασυλλόγιστα πράγματα. Ή μπορεί να προσπαθούν να σε δοκιμάσουν για να δουν μέχρι ποιου σημείου μπορούν να φτάσουν χωρίς να τιμωρηθούν. («Μερικές φορές κάνω φάρσες στις μπέιμπι σίτερ μου», παραδέχεται ο εφτάχρονος Ντάγκλας.) Όταν γίνεται κάτι τέτοιο, μη χάνεις την αίσθηση του χιούμορ. Εφάρμοσε το Χρυσό Κανόνα: «Πάντα να μεταχειρίζεσαι τους άλλους όπως θα ήθελες να σε μεταχειρίζονται κι εκείνοι».—Ματθαίος 7:12, Η Νέα Αγγλική Βίβλος (The New English Bible).

Να θυμάσαι, ‘η ανοησία είναι συνδεδεμένη με την καρδιά του παιδιού’ και δεν πάει πολύς καιρός από τότε που κι εσύ συμπεριφερόσουν έτσι. (Παροιμίαι 22:15) Συγκέντρωσε την προσοχή σου στη λύση του προβλήματος («έλα, ας καθαρίσουμε μαζί το λεκέ») αντί να επικρίνεις το παιδί. Να φυλάγεσαι από το να χάνεις την ψυχραιμία σου και να ‘μιλάς απερίσκεπτα σαν με χτυπήματα σπαθιού’. (Παροιμίαι 12:18, ΜΝΚ) Το να αποκαλείς ένα παιδί «ανόητο» ή «χαζό» είναι προσβλητικό και μπορεί να του κάνει κακό. Το εδάφιο Παροιμίαι 29:11 (Σημερινή Αγγλική Μετάφραση [Today’s English Version]) μας υπενθυμίζει: «Οι ανόητοι εκφράζουν το θυμό τους ανοιχτά, αλλά οι λογικοί είναι υπομονετικοί και τον συγκρατούν». Μια νεαρή Χριστιανή λέει: «Όταν μου ’ρχεται να χτυπήσω την οχτάχρονη αδελφή μου, κάνω μια προσευχή, και αυτό με βοηθάει να διατηρώ την ψυχραιμία μου».

Μερικές φορές τα προβλήματα μπορούν να αποφευχθούν αν πλησιάσεις τα παιδιά με θετικό τρόπο. Η ανταμειφτική, καλή συμπεριφορά μπορεί να φέρει καλύτερα αποτελέσματα απ’ ό,τι ένας χείμαρρος από απειλές για τιμωρία. Επίσης, η πιθανότητα να βαρεθούν τα παιδιά και να γίνουν ανήσυχα είναι μικρότερη αν προγραμματίσεις κάποιες υγιείς, διασκεδαστικές δραστηριότητες, όπως τα παιχνίδια στα οποία χρειάζεται φαντασία. (Παράβαλε Ματθαίος 11:16, 17.) Ίσως θυμάσαι μερικά από τα παιχνίδια που έπαιζες όταν ήσουν παιδί—ή μπορείς να επινοήσεις καινούρια. Επίσης, θα μπορούσες να προσπαθήσεις να διαβάσεις τις αγαπημένες ιστορίες του παιδιού από τις εκδόσεις Ακούοντας τον Μεγάλο Διδάσκαλο ή Το Βιβλίο Μου με τις Βιβλικές Ιστορίες.a

Κατά καιρούς τα παιδιά χρειάζονται διαπαιδαγώγηση. Αλλά είναι καλύτερο να συζητήσεις με τους γονείς σου τι πρέπει να κάνεις σχετικά μ’ αυτό το ζήτημα. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση που εκτελείς χρέη μπέιμπι σίτερ επί πληρωμή. Τα περισσότερα προβλήματα μπορούν να περιμένουν μέχρι να γυρίσουν οι γονείς στο σπίτι. Και διακινδυνεύεις να τραυματίσεις το παιδί (κι εκτός απ’ αυτό να επισύρεις την οργή των γονέων) αν αναλάβεις την ευθύνη να ασκήσεις σωματική βία. Το εδάφιο Παροιμίαι 13:10, ΜΝΚ, προειδοποιεί: ‘Με την αλαζονεία, απλώς προξενεί κανείς διαμάχη, αλλά η σοφία είναι μ’ αυτούς που συζητούν μεταξύ τους’.

Πώς να Προφυλάγεις τα Παιδιά από το να Πάθουν Κακό

Η Μπάρμπαρα Μπέντον προειδοποιεί στο βιβλίο της Το Εγχειρίδιο των Μπέιμπι Σίτερ (The Babysitter’s Handbook): «Η αστάθεια μαζί με την περιέργεια και την παντελή έλλειψη κρίσης, τα οποία χαρακτηρίζουν το παιδί που μόλις έχει αρχίσει να περπατάει, το καθιστούν πρώτης τάξεως θύμα για όλα τα φοβερά πράγματα που μπορούν να συμβούν στα παιδιά. Πρέπει να είσαι πάντα σε εγρήγορση—και να αντιδράς γρήγορα—για να το προφυλάξεις από τους κινδύνους». Η έφηβη Στέφανι έμαθε πόσο αληθινό είναι αυτό. «Πρόσεχα τον ανιψιό μου», θυμάται. «Ξαφνικά εκείνος άρχισε να πνίγεται γιατί είχε καταπιεί ένα γλειφιτζούρι! Έπρεπε να του το βγάλω από το στόμα, και φοβήθηκα πάρα πολύ!»

Τα πιο πολλά σοβαρά ατυχήματα μπορούν να αποφευχθούν αν επιβλέπεις συνεχώς τα παιδιά. Η Μπάρμπαρα Μπέντον προτείνει κι άλλες ενέργειες: «Κάνε μια επιθεώρηση σε ολόκληρο το σπίτι, για να εντοπίσεις και να εξαλείψεις κάθε πιθανό κίνδυνο». Θα πρέπει να γνωρίζεις τη θέση πραγμάτων όπως ο πίνακας με τις ασφάλειες, ο πυροσβεστήρας και το φαρμακείο. Μάθε πώς να χρησιμοποιείς τις συσκευές του σπιτιού σωστά και με ασφάλεια. Θα μπορούσες ακόμη να κάνεις έναν κατάλογο ασφάλειας που περιλαμβάνει πράγματα όπως τα παράθυρα (είναι κλειστά;), τα σκαλιά (έχουν απομακρυνθεί απ’ αυτά τυχόν επικίνδυνα αντικείμενα;), τις ηλεκτρικές πρίζες (είναι κατάλληλα καλυμμένες;), τα δηλητήρια και τα φάρμακα (είναι προσεκτικά φυλαγμένα σε μέρος που δεν μπορούν να τα φτάσουν τα μικρά;), τα ηλεκτρικά καλώδια (είναι μαζεμένα κάπου στην άκρη;), τα κλειδιά του σπιτιού (υπάρχουν επιπλέον κλειδιά ώστε να μην κλειδωθείς έξω;).

Μπορείς επίσης να προετοιμαστείς όσο το δυνατόν καλύτερα για να χειρίζεσαι επείγουσες καταστάσεις. «Παρακολούθησα μαθήματα μπέιμπι σίτερ στο σχολείο και έμαθα πώς να παρέχω πρώτες βοήθειες σε μωρά και σε πολύ μικρά παιδιά», λέει μια έφηβη. Ίσως υπάρχουν στο σχολείο σου τέτοιες σειρές μαθημάτων. Είναι επίσης σημαντικό να έχεις πρόχειρο έναν κατάλογο με τα τηλέφωνα της αστυνομίας, της πυροσβεστικής, του οικογενειακού γιατρού, του νοσοκομείου και του κέντρου δηλητηριάσεων. Φρόντισε να μάθεις πώς μπορείς να έρθεις σε επαφή με τους γονείς σου και ίσως με κάποιους γείτονες που θα μπορούσαν να σε βγάλουν από τη δύσκολη θέση σε ώρα ανάγκης.

Αν γίνει κάποιο ατύχημα ή ανακύψει κάποια επείγουσα κατάσταση, ΜΗΝ ΠΑΝΙΚΟΒΛΗΘΕΙΣ! ‘Αυτός που είναι σοφός διατηρεί [το πνεύμα του] ήρεμο ως το τέλος’. (Παροιμίαι 29:11, ΜΝΚ) Για παράδειγμα, ένα παιδί θα μπορούσε να καταπιεί δηλητήριο. Αμέσως τηλεφώνησε στο νοσοκομείο ή στο κέντρο δηλητηριάσεων. Αν αυτό δεν μπορεί να γίνει, διάβασε προσεκτικά τις οδηγίες που αναγράφονται ως προειδοποίηση στο προϊόν. Είναι καλύτερα να εκτιμήσεις ήρεμα τη σοβαρότητα της κατάστασης παρά να κάνεις κάτι παρακινδυνευμένο (όπως το να προκαλέσεις εμετό) που θα μπορούσε να κάνει τα πράγματα χειρότερα. Και όσο κι αν αυτό σε δυσαρεστήσει και σε φέρει σε δύσκολη θέση, να αναφέρεις οπωσδήποτε κάθε τραυματισμό ή ατύχημα στους γονείς του παιδιού. Έχουν δικαίωμα να ξέρουν τι έχει συμβεί και είναι εκείνοι που μπορούν να αποφασίσουν αν πρέπει να γίνουν περαιτέρω ενέργειες.

Το να κάνεις την μπέιμπι σίτερ μπορεί να φαίνεται τεράστια ευθύνη—και είναι. Αλλά είναι απλώς ένα δείγμα του τι έχουν κάνει οι γονείς σου όλα αυτά τα χρόνια φροντίζοντάς σε. Έτσι λοιπόν, πάρε τη δουλειά σου στα σοβαρά. Καθώς αποκτάς σιγουριά και εμπειρία, η δουλειά σου μπορεί να εξελιχθεί σε κάτι το ανταμειφτικό και απολαυστικό για εσένα.

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο στη σελίδα 21]

Κατευθυντήριες Γραμμές για Μπέιμπι Σίτερ

Να ενεργείς επαγγελματικά. Να βεβαιώνεσαι ότι ο μισθός σου είναι καθαρά συμφωνημένος.

Να επικοινωνείς. Να ξεκαθαρίζεις εκ των προτέρων τι θα περιλαμβάνουν τα καθήκοντά σου.

Να είσαι συνεπής και να εμπνέεις εμπιστοσύνη.

Να φροντίζεις να γνωρίζεις τα παιδιά εκ των προτέρων.

Να μαθαίνεις τους κανόνες του σπιτιού.

[Εικόνα στη σελίδα 20]

Τα παιδιά χρειάζονται συνεχή επίβλεψη προκειμένου να είναι προφυλαγμένα από το να πάθουν κακό