Ωδικά Πτηνά—Οι Βιρτουόζοι με την Ασύλληπτη Τεχνική

«ΝΩΡΙΣ το χάραμα, ξύπνησα από ήχους παράξενους για τα αφτιά μου, που ήταν μαθημένα στους θορύβους της πόλης. Ήχους παράξενους, αλλά όμορφους. Ήταν πουλιά που κελαηδούσαν. Όχι απλώς ένα-δυο, αλλά πολλά. Πολλά πουλιά. Μερικά ήταν κάπου κοντά, άλλα πιο μακριά, και όλα τους κελαηδούσαν. Καθώς ήμουν ξαπλωμένος στο κρεβάτι και άκουγα, φούντωσε μέσα μου η περιέργεια. Σηκώθηκα, πλησίασα στο παράθυρο, το άνοιξα και γονάτισα έχοντας τους αγκώνες μου ακουμπισμένους στο περβάζι. Τώρα που ήμουν πολύ πιο κοντά, άκουγα τους ήχους να δυναμώνουν, ώσπου φαινόταν πια ότι όλος ο τόπος έξω είχε γεμίσει από μουσική. Πολλά ωδικά πτηνά, το καθένα με το δικό του τραγούδι, όλα όμως ενώνονταν σε μια μεγάλη χορωδία. Ούτε που έδωσα σημασία στην παγωνιά. Ήμουν γοητευμένος».

Την εμπειρία αυτή την έζησε ένας άντρας από την Πόλη της Νέας Υόρκης, ο οποίος είχε πάει να επισκεφτεί κάποιους φίλους του στο Βόρειο Γιόρκσερ της Αγγλίας. Το σπίτι τους ήταν περιτριγυρισμένο από χωράφια και δάση—και πουλιά. Εκείνο το πρωί, όταν καλημέρισε το ζευγάρι που τον φιλοξενούσε, ήταν κατενθουσιασμένος. Εκείνοι του εξήγησαν ότι αυτό που είχε ακούσει ήταν η ‘χορωδία της αυγής’. Το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται την άνοιξη και στα μέσα του καλοκαιριού. Υπάρχει επίσης και η ‘χορωδία του δειλινού’. Λιγότερο ζωντανή, αλλά παρ’ όλα αυτά εντυπωσιακή. Σε πολλά μέρη του κόσμου, αυτές οι παραστάσεις ολοένα και σπανίζουν· αλλού πάλι έχουν κιόλας πάψει.

Υπάρχουν γύρω στα 9.000 γνωστά είδη πουλιών, από τα οποία περίπου 5.000 υπάγονται στην υπόταξη των Ωδικών. Παρότι κελαηδούν και μερικά θηλυκά, τα αρσενικά είναι εκείνα που εκτελούν αυτές τις πρωινές και βραδινές μουσικές πανδαισίες. Λέγεται ότι κελαηδούν για να προστατέψουν την εδαφική τους περιοχή και να κρατήσουν κοντά τους το ταίρι τους, αλλά είναι επίσης πιθανό ότι διασκεδάζουν με την παραγωγή μουσικών ήχων. Φυσικά, όταν η χορωδία της αυγής φτάνει στο κρεσέντο της και συνεχίζει χωρίς διακοπή επί 30 λεπτά, οι τραγουδιστές φαίνεται ότι βρίσκονται σε μουσική έκσταση.

Μεγάλη Ποικιλία Τραγουδιών

Τα τραγούδια ποικίλλουν από απλά μέχρι πολύπλοκα στην ερμηνεία τους. Η εμπέριζα η ασπροσκουφίτσα δείχνει ικανοποιημένη κελαηδώντας ένα απλό τραγούδι, που το επαναλαμβάνει ασταμάτητα. Η μελωδική εμπέριζα έχει μεγαλύτερο ρεπερτόριο, οι τρωγλοδύτες κελαηδούν εκατοντάδες τραγούδια και ο μίμος ο πολύγλωσσος μπορεί να κελαηδάει επί ώρες συνθέτοντας μελωδικά μουσικά κομμάτια. Όσο για τον αριθμό των τραγουδιών, το πουλί του είδους Toxostoma rufum έχει ένα ρεπερτόριο που αποτελείται από 2.000 και πλέον τραγούδια. Αηδόνια, τσίχλες, σπίνοι, κοκκινολαίμηδες, στουρνέλλες, κοτσύφια, συλβίες, καρδινάλιοι, λύρες, κορυδαλλοί και πολλά άλλα πουλιά απ’ όλα τα μέρη της γης μπορούν να διεκδικήσουν τη φήμη των βιρτουόζων μουσικών.

Εκτός από τα δυο κύρια τραγούδια, τη χορωδία της αυγής και τη χορωδία του δειλινού, υπάρχουν κι άλλα. Ιδιαίτερου ενδιαφέροντος είναι τα «ψιθυριστά» τραγούδια, δηλαδή αποσπάσματα από κύρια τραγούδια, τα οποία ερμηνεύονται σε χαμηλότερους τόνους με κάποιες παραλλαγές και προσθήκες, και τα οποία ακούγονται μόνο λίγα μέτρα πιο πέρα. Αυτά τα μικρά και σιγανά τραγούδια, που συχνά τα τραγουδούν τόσο το αρσενικό όσο και το θηλυκό όταν κάθονται στη φωλιά και κλωσάνε τα αβγά τους ή όταν έχουν βρει κάποιο απόμερο καταφύγιο στα πυκνά χαμόκλαδα, αντανακλούν μια γαλήνια ευχαρίστηση.

Σε πολλά είδη, τα ζευγαρωμένα πουλιά τραγουδούν ντουέτο. Μπορεί να τραγουδούν μαζί το ίδιο τραγούδι ή διαφορετικά τραγούδια ή να τραγουδούν εναλλακτικά διαφορετικά κομμάτια του ίδιου τραγουδιού. Αυτό το κάνουν με τόσο άψογο συγχρονισμό που ακούγεται σαν να τραγουδάει μόνο ένα πουλί. Το διάστημα από τη στιγμή που σταματάει το ένα πουλί μέχρι τη στιγμή που αρχίζει το άλλο μετριέται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου. Ο μόνος τρόπος για να σιγουρευτεί κανείς ότι κελαηδούν δυο πουλιά και όχι ένα είναι να σταθεί ανάμεσά τους. Στη Νότια Αμερική οι μουσικοί τρωγλοδύτες είναι περίφημοι στο ντουέτο και τα τραγούδια τους θεωρούνται από πολλούς ως τα ωραιότερα τραγούδια που ακούγονται στα εκεί δάση.

Αδιάντροπη Λογοκλοπή

Ο φωνητικός μιμητισμός αποτελεί προσφιλή συνήθεια πολλών ειδών. Οι ορνιθολόγοι το χαρακτηρίζουν ανεξήγητο φαινόμενο και δεν μπορούν να καταλάβουν αν εξυπηρετεί κάποιο σκοπό, παρ’ όλο που ένας ερευνητής εξέφρασε την άποψη ότι τα πουλιά απλώς παίζουν. Στη Βόρεια Αμερική ο μίμος έχει τις καλύτερες επιδόσεις σ’ αυτόν τον τομέα. Η επιστημονική του ονομασία μίμος ο πολύγλωσσος δείχνει ότι μιμείται σε πολλές γλώσσες. Αναφέρεται ότι μέσα σε μια ώρα ένα τέτοιο πουλί μιμήθηκε 55 άλλα είδη πουλιών.

Αλλά ο μίμος δεν έχει το μονοπώλιο στο μιμητισμό. Στην Αυστραλία, το τραγούδι της λύρας «είναι από τα πιο δυνατά και μελωδικά τραγούδια όλων των πουλιών», αλλά παρ’ όλα αυτά η λύρα «προσθέτει στο δικό της τραγούδι τα τραγούδια όλων σχεδόν των ειδών που ζουν γύρω της». Ο Ρόμπερτ Μπάρτον, στο βιβλίο του Συμπεριφορά των Πουλιών (Bird Behavior), στις σελίδες 130 και 131, αναφέρεται στις μιμητικές ικανότητες που έχουν τα πουλιά-κηπουροί, οι ακροκέφαλοι των ελών και τα καναρίνια. Τα πουλιά-κηπουροί στην Αυστραλία «σύμφωνα με στοιχεία μιμούνται γάτες, σκύλους, το θόρυβο που κάνει το τσεκούρι καθώς κόβει ξύλα, κόρνες αυτοκινήτων, τον ήχο που βγάζουν τα συρματοπλέγματα όταν πάλλονται, καθώς και πολλά είδη πουλιών. Λέγεται ότι ένα πουλί-κηπουρός μιμήθηκε τόσο καλά τον αετό ώστε έκανε μια κότα και τα κοτόπουλά της να τρέξουν να κρυφτούν». Οπωσδήποτε αυτά τα πουλιά-κηπουροί δεν τραγουδούσαν για να ζευγαρώσουν με κάποιο τσεκούρι που έκοβε ξύλα ούτε για να διώξουν τα παλλόμενα συρματοπλέγματα από την εδαφική τους περιοχή! Ίσως απλώς να διασκέδαζαν κι αυτά, όπως και οι άνθρωποι που τα άκουγαν.

Ο ευρωπαϊκός ακροκέφαλος των ελών κλέβει τόσο πολύ από άλλους, ώστε «η πλήρης έκταση της λογοκλοπής που διαπράττει έγινε αντιληπτή μόνο έπειτα από κάποια έρευνα που διεξάχθηκε στο Βέλγιο. Μια ανάλυση των ενδείξεων του ηχόμετρου αποκάλυψε πως πιθανώς ολόκληρο το ρεπερτόριό του αποτελούνταν από μιμήσεις. Στις ενδείξεις του ηχομέτρου οι ερευνητές αναγνώρισαν, όχι μόνο τα τραγούδια σχεδόν εκατό ευρωπαϊκών ειδών, αλλά και τα τραγούδια εκατό και πλέον αφρικανικών ειδών, τα οποία ο ακροκέφαλος των ελών άκουγε στη χειμερινή του κατοικία».

Τα καναρίνια «δεν κάνουν διακρίσεις και αντιγράφουν οτιδήποτε, πράγμα που κάνει τόσο πολλούς να τα προτιμούν για το κλουβί. Ένα πολύ γνωστό παράδειγμα, που χρονολογείται από τις αρχές της δεκαετίας του 1900, είναι αυτό με την ευρασιατική πυραλίδα στην οποία είχαν μάθει να σφυρίζει έναν πασίγνωστο αγγλικό σκοπό. Ένα καναρίνι που βρισκόταν στο διπλανό δωμάτιο έμαθε το σκοπό μέσα σ’ ένα χρόνο και, όταν η πυραλίδα σταμάτησε επί αρκετή ώρα στο τέλος του τρίτου στίχου, το καναρίνι επενέβη και αποτελείωσε το σκοπό».

Τα διάφορα είδη έχουν συγκεκριμένες προτιμήσεις για το χώρο απ’ όπου ερμηνεύουν τα κομμάτια τους. Μερικά κελαηδούν από το έδαφος, άλλα από τις άκρες των αγριόχορτων και άλλα από κάποιο κλαδάκι που προεξέχει στην κορυφή ενός δέντρου. Οι μίμοι διαλέγουν τέτοιες θέσεις σε αρκετό ύψος, και μερικές φορές κάνουν στον αέρα ένα άλμα γύρω στα 3 ως 6 μέτρα και προσγειώνονται στις κούρνιες τους, ενώ σε όλο αυτό το διάστημα κελαηδούν. Τα πουλιά που κάνουν τις φωλιές τους στους κάμπους συχνά κελαηδούν καθώς πετούν πάνω από την εδαφική τους περιοχή. Αυτό γίνεται και με τον κορυδαλλό, όπως δείχνει ο ποιητής Σέλεϊ στο θαυμάσιο έργο του «Ωδή στον Κορυδαλλό» (“Ode to a Skylark”), στο οποίο μιλάει γι’ αυτό το «εύθυμο πλάσμα» που ίπταται στα ουράνια και αφήνει την καρδιά του να ξεχειλίζει «από πληθώρα αυθόρμητων καλλιτεχνικών μελωδιών».

Η άνοιξη και η αρχή του καλοκαιριού είναι η εποχή για τις χορωδίες της αυγής και του δειλινού. Ακόμη και η Αγία Γραφή δείχνει ότι αυτή είναι η ιδανική εποχή για το κελάηδημα των πουλιών. Το βιβλίο Άσμα Ασμάτων μιλάει για τον καιρό που ο χειμώνας έχει τελειώσει, τα λουλούδια ανθίζουν, ο καρπός των δέντρων σχηματίζεται, τα αποδημητικά πουλιά έχουν γυρίσει από τη χειμερινή τους κατοικία και «τα πουλιά θα κελαηδούν και ο τρυσμός του τρυγονιού θα ακούγεται στη γη μας». (2:11, 12, Η Νέα Αγγλική Βίβλος [The New English Bible]) Πολλά πουλιά, ωστόσο, εξακολουθούν να κελαηδούν και μετά την άνοιξη και το καλοκαίρι, αφού έχουν ολοκληρωθεί το ζευγάρωμα και η κατασκευή της φωλιάς.

Κάποιος συγγραφέας λέει ότι υπάρχουν πολλά πράγματα γύρω από το κελάηδημα των πουλιών που παραμένουν ανεξήγητα και «πρώτα-πρώτα, το μεγαλύτερο μυστήριο είναι γιατί χρειάστηκε να αποτελέσουν μέρος της εξέλιξης αυτά τα πολύπλοκα μουσικά κομμάτια», που είναι τόσο «πολύπλοκα χωρίς να είναι απαραίτητα για οποιαδήποτε πιθανή λειτουργία». Αυτός ίσως έπρεπε να λάβει υπόψη του ότι, πρώτα-πρώτα, αυτά τα «πολύπλοκα μουσικά κομμάτια» δεν ήταν αποτέλεσμα εξελικτικής διαδικασίας, αλλά ότι ο Ιεχωβά Θεός, που δείχνει ενδιαφέρον για τα σπουργίτια και για τις μητέρες των πουλιών οι οποίες κάθονται στη φωλιά τους, τους έδωσε αυτό το μουσικό δώρο όταν τα δημιούργησε. (Δευτερονόμιον 22:6, 7· Ματθαίος 10:29, ΝΔΜ) Πιθανόν μια τέτοια «λειτουργία» να είναι η ευχαρίστηση των πουλιών. Οι μίμοι και κάποια άλλα πουλιά συχνά κελαηδούν αργά τη νύχτα. Ποιος μπορεί να πει ότι αυτό δεν γίνεται για τη δική τους απόλαυση—και τη δική μας.

Το Πώς Κελαηδούν Παραμένει Μυστήριο

Το «μεγαλύτερο μυστήριο» ίσως δεν είναι το γιατί κελαηδούν τόσο πολύπλοκα τραγούδια, αλλά το πώς το κάνουν αυτό. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες γι’ αυτό, και ακόμη και τώρα, έπειτα από εντατικές επιστημονικές έρευνες, δεν υπάρχει ταυτότητα απόψεων. Ο φωνητικός θάλαμος που έχουν τα πουλιά λέγεται σύριγγα και είναι ένα οστέινο αντηχείο, σαν κιβώτιο, με ελαστικές μεμβράνες που ρυθμίζονται από ειδικούς μυς. Ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό στα διάφορα είδη και η πιο πολύπλοκη μορφή του απαντάται στα ωδικά πτηνά. Βρίσκεται στο κατώτατο άκρο της τραχείας, δηλαδή του αεραγωγού, και έχει δυο ξεχωριστές πηγές ήχου. Η κάθε πηγή ήχου έχει το δικό της δίκτυο νεύρων, μυών και μεμβρανών, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο λέγεται ότι τα ωδικά πτηνά έχουν ‘δυο φωνές’. Με το να τεντώνει διαδοχικά τους μυς στις μεμβράνες και να μεταβάλλει την πίεση του αέρα, το πουλί κάνει τον όγκο και τον τόνο της φωνής του να ποικίλλει. Τα πουλιά με τους περισσότερους μυς στη σύριγγα έχουν και τις μεγαλύτερες δυνατότητες για την παραγωγή διαφόρων πολύπλοκων τραγουδιών ή κραυγών. Οι πιο πολυτάλαντοι απ’ αυτούς τους φτερωτούς τραγουδιστές έχουν από εφτά ως εννιά ζευγάρια τέτοιους μυς.

Ο Ρόμπερτ Μπάρτον, στο βιβλίο του Συμπεριφορά των Πουλιών, δείχνει γιατί τα επιτεύγματα των πουλιών στο τραγούδι είναι κάτι που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε: «Η παραγωγή ήχων κορυφώνεται σε είδη όπως ο ακροκέφαλος scirpaceous και το πουλί Toxostoma rufum που κελαηδούν δυο σκοπούς ταυτόχρονα, καθώς την ίδια ακριβώς στιγμή βγαίνουν από το κάθε μισό της σύριγγας διαφορετικές νότες. Σε κάποιο σημείο του τραγουδιού του, το πουλί του είδους Toxostoma rufum βγάζει τέσσερις διαφορετικούς ήχους ταυτόχρονα, αλλά δεν είναι γνωστό πώς επιτυγχάνει αυτό το κατόρθωμα».

Τα προηγούμενα 20 χρόνια, η θεωρία που επικρατούσε ως προς το πώς κελαηδούν τα πουλιά βασιζόταν στη σύριγγα και μόνο. Οι ‘δυο φωνές’ της, που έχουν την ικανότητα να παράγουν ταυτόχρονα δυο άσχετους μεταξύ τους τόνους, ο καθένας από τους οποίους δρα ανεξάρτητα από τον άλλον, θεωρούνταν αποκλειστικά υπεύθυνες για την ποιότητα και την ποικιλία στο κελάηδημα των πουλιών. Καθώς οι δυο ήχοι βγαίνουν από τη σύριγγα, πρέπει να διασχίσουν τον αεραγωγό σε όλο του το μήκος προτού βγουν από το στόμα. Μ’ αυτή τη θεωρία, όμως, δεν αποδιδόταν κανένας ρόλος για την παραγωγή του τραγουδιού στον αεραγωγό και στην αντήχησή του.

Τα πρόσφατα χρόνια, ήρθε στο προσκήνιο μια νέα θεωρία ως αποτέλεσμα εντατικής επιστημονικής έρευνας. Σύμφωνα μ’ αυτή τη θεωρία, απαιτείται «σύζευξη και συνεργασία των δυο ηχητικών πηγών της σύριγγας» και ενεργή συμμετοχή της τραχείας ως οδού αντήχησης, ή αλλιώς ηχητικής οδού. Η εικόνα που προκύπτει περιλαμβάνει «ακριβή συντονισμό ανάμεσα στα όσα λαβαίνουν χώρα στη σύριγγα και στους σχηματισμούς της ηχητικής οδού. Αυτός ο συντονισμός αποσκοπεί στην επίτευξη διαρκούς προσαρμογής των αντηχήσεων, πράγμα που πρέπει πολλές φορές να γίνεται με μεγάλη ταχύτητα και ακρίβεια, ώστε αυτές να ταιριάζουν με τη διαρκώς μεταβαλλόμενη απόδοση της σύριγγας». Αν ακούσουμε την κάθε «φωνή» ξεχωριστά, θα ανακαλύψουμε ότι δεν υπάρχουν μερικές από τις νότες που περιλαμβάνονται στο συνδυασμένο τραγούδι.

Την ικανότητα που έχουν τα ωδικά πτηνά να αλλάζουν το φωνητικό τους φίλτρο την εξετάζει ο Στίβεν Νοβίτσκι σ’ ένα άρθρο του περιοδικού Φύση (Nature): «Ένα πουλί θα μπορούσε να προσαρμόσει το φωνητικό του φίλτρο με αρκετούς τρόπους: λόγου χάρη μεταβάλλοντας το μήκος της τραχείας, στενεύοντας το λάρυγγα ή φουσκώνοντας το λαιμό και πλαταίνοντας το ράμφος. Τέτοιες αλλαγές στο σχηματισμό αυτών των οργάνων μπορεί να συνοδεύονται από τις κινήσεις του κεφαλιού που παρατηρούμε συνήθως στα πουλιά όταν κελαηδούν». Ο Νοβίτσκι καταλήγει: «Σε αντίθεση με προηγούμενες θεωρίες, το κελάηδημα των πουλιών πρέπει να θεωρείται ως το αποτέλεσμα του συντονισμού διαφόρων συστημάτων κινητικών νεύρων, τα οποία ενεργούν με πλήρη συμφωνία».

Οι ερευνητές κάνουν διάκριση ανάμεσα στις φωνές των πουλιών γενικά και στους διαυγείς συριγμούς που βγάζουν τα ωδικά πτηνά. Ο Ν. Χ. Φλέτσερ, σ’ ένα άρθρο του στο Περιοδικό της Θεωρητικής Βιολογίας (Journal of Theoretical Biology), λέει ότι οι απλοί συριστικοί τόνοι που περιλαμβάνονται στο κελάηδημα των πουλιών δεν φαίνεται να προέρχονται από παλλόμενες μεμβράνες της σύριγγας, αλλά από έναν εντελώς διαφορετικό μηχανισμό, που πιθανόν «να βασίζεται απλώς και μόνο σε αεροδυναμικά μέσα, χωρίς τη συμμετοχή μηχανικά κινούμενων επιφανειών». Τέτοιες ευχάριστες και αρμονικές νότες τις οποίες βγάζουν μερικοί απ’ αυτούς τους βιρτουόζους εξακολουθούν να είναι κάτι το ασύλληπτο.

Ο Τζέφρι Σινξ από το Κέντρο Εμπειρικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Ροκφέλερ έκανε την ακόλουθη ενδιαφέρουσα δήλωση: «Οι αναγνώστες μπορεί να δοκιμάσουν χαρά ή ταπείνωση με την ανακάλυψη ότι τα ωδικά πτηνά έχουν τα πρωτεία σ’ ό,τι αφορά το απόλυτο ύψος του ήχου. . . . Οι συνάδελφοί μου κι εγώ κάναμε τεστ σε πολλά είδη ωδικών πτηνών και διαπιστώσαμε ότι έχουν τεράστια ικανότητα να φτάνουν το απόλυτο ύψος του ήχου.

Υπέροχη γι’ Αυτά, Υπέροχη για Εμάς

«Ως επιστήμονες μελετητές της συμπεριφοράς των ζώων», έγραψαν ο Στίβεν Νοβίτσκι και ο Πίτερ Μάρλερ στο περιοδικό Αντίληψη της Μουσικής (Music Perception), «συχνά είμαστε τόσο απορροφημένοι από τη λειτουργική και εξελικτική σημασία του κελαηδήματος των πουλιών ως σήματος επικοινωνίας, ώστε ξεχνούμε τα δυνατά, από άποψη αισθητικής, συναισθήματα που μας δημιουργεί αυτό το κελάηδημα ως ένα είδος φυσικής μουσικής». Έπειτα ανέφεραν ότι μερικοί επιστήμονες στη δεκαετία του 1920 και αργότερα «εξέφρασαν την άποψη ότι το κελάηδημα των πουλιών πρέπει να εκληφθεί ως πρωτόγονη μορφή τέχνης, υπέροχη τόσο για τα πουλιά όσο και για εμάς».

Τα ψιθυριστά τραγούδια της μητέρας στη φωλιά, τα κελαηδήματα σε ντουέτο των μουσικών τρωγλοδυτών στα πυκνά δάση, οι άφθονες και αυτοσχέδιες μελωδικές δημιουργίες του κορυδαλλού, το πουλί-κηπουρός το οποίο μιμείται τόσο καλά τον αετό ώστε κάνει την κότα και τα κοτόπουλά της να τρέχουν να κρυφτούν, τα μελωδικά κομμάτια του μίμου στις μικρές πρωινές ώρες, και όλα αυτά με αποκορύφωμα τη μεγαλειώδη χορωδία της αυγής που γεμίζει όλο τον τόπο έξω με μουσική! Ασφαλώς αυτό είναι κάτι που ξεπερνάει τις όποιες στατιστικές και ενδείξεις ηχομέτρων. Οι ερμηνείες των πουλιών μπορεί να μαρτυρούν μια τεχνική που η λειτουργία της παραμένει ασύλληπτη για εμάς, αλλά αυτό το μυστήριο δεν πρέπει παρά να βαθαίνει την εγκάρδια εκτίμησή μας γι’ αυτούς τους έξοχους βιρτουόζους και για τον Θεό που τους έφτιαξε!

[Εικόνες στις σελίδες 16, 17]

Επάνω δεξιά, σύμφωνα με τη φορά του ρολογιού: Εστρίλντα, πτιλονόρρυγχος, μελωδική εμπέριζα, τρωγλοδύτης ο ποικιλόχρωμος, στουρνέλλα

[Ευχαριστίες]

Philip Green

[Ευχαριστίες]

Philip Green

[Ευχαριστίες]

J. P. Myers/VIREO/H. Armstrong Roberts

[Ευχαριστίες]

Philip Green

[Ευχαριστίες]

T. Ulrich/H. Armstrong Roberts

[Ευχαριστίες]

Paul A. Berquist