Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Πώς Μπορώ να Αντιμετωπίσω τη Φτώχεια;

Ο ΓΚΡΕΓΚΟΡΙ, ένας νεαρός από την Ανατολική Ευρώπη, θεωρούσε τον εαυτό του πολύ φτωχό. Δεν είχε τη δυνατότητα να αγοράσει ακριβά ρούχα ή στερεοφωνικά συγκροτήματα όπως άλλοι νεαροί στις δυτικές χώρες. Με τον καιρό, ο Γκρέγκορι απογοητεύτηκε με τις συνθήκες στη χώρα του και μετανάστευσε στην Αυστρία.

Χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά ζούσε ο Λοΐσο, ένας νεαρός από ένα χωριό σε μια επαρχιακή περιοχή του νότιου τμήματος της Αφρικής. Ζώντας μέσα σε μια μικρή καλύβα με την οικογένειά του, ο Λοΐσο ζήλευε τους νεαρούς σε μια κοντινή πόλη οι οποίοι απολάμβαναν εκπληκτικές «πολυτέλειες»—τρεχούμενο νερό και ηλεκτρισμό.

Παρ’ όλα αυτά, ο Λοΐσο και ο Γκρέγκορι θα φαίνονταν πλούσιοι στα μάτια ενός Αφρικανού νεαρού που λέγεται Βάσκο. Υπό την απειλή του εμφύλιου πολέμου που μαινόταν στην περιοχή του, ο Βάσκο περπάτησε πολλά χιλιόμετρα μέσα από επικίνδυνες αφρικανικές στέπες μόνο και μόνο για να επιβιώσει.

Η «φτώχεια» λοιπόν είναι σχετική έννοια και σημαίνει διαφορετικά πράγματα σε διάφορες χώρες και πολιτισμούς. Ένα αγγλικό λεξικό ορίζει τη «φτώχεια» ως «απελπιστική στέρηση των αναγκαίων μέχρι και απουσία υλικών ανέσεων». Μπορεί να πάρει κουράγιο κανείς όταν αντιλαμβάνεται, ότι ανεξάρτητα από το πόσο φτωχός μπορεί να είναι, πιθανότατα υπάρχουν άλλοι που υποφέρουν ακόμη μεγαλύτερες στερήσεις. Ωστόσο, όταν δεν έχεις ευπαρουσίαστα ρούχα για να φορέσεις στο σχολείο ή όταν σου λείπουν αναγκαία πράγματα, όπως το τρεχούμενο νερό, ίσως δεν είναι και μεγάλη παρηγοριά το να σου λένε ότι άλλοι βρίσκονται σε χειρότερη κατάσταση απ’ ό,τι εσύ.

Γι’ αυτό, η Αγία Γραφή δεν εγκωμιάζει τη φτώχεια. Αντίθετα, κάνει τη ρεαλιστική διαπίστωση: ‘Η ερήμωση των ταπεινών είναι η φτώχεια τους’. (Παροιμίαι 10:15, ΜΝΚ) Ένα προηγούμενο άρθρο, ωστόσο, έδειξε ότι τα νεαρά άτομα μπορούν να αποφύγουν μερικές από τις παγίδες της φτώχειας, όπως η εγκληματική συμπεριφορά.a Με προσπάθεια, μπορείς να καλλιεργήσεις υγιή και αισιόδοξη στάση. Ποιοι είναι, λοιπόν, μερικοί άλλοι τρόποι για να αντεπεξέλθεις στις καθημερινές πιέσεις της φτώχειας;

Η Παγίδα της Ζήλιας

«Δεν θα ήταν τόσο άσχημα τα πράγματα αν ήταν όλοι φτωχοί», παραπονιέται ένας 17χρονος Αφρικανός νεαρός που λέγεται Ζανέλε. «Αλλά όταν βλέπεις άλλους στην τηλεόραση ή αλλού που έχουν τόσο πιο πολλά απ’ ό,τι έχεις εσύ, δυσκολεύεσαι να το δεχτείς».

Τα αισθήματα του Ζανέλε κάθε άλλο παρά έκπληξη προξενούν, αν λάβει κανείς υπόψη το τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό χάσμα που χωρίζει τους ανθρώπους σήμερα. Και δεδομένου ότι τα μέσα ενημέρωσης προβάλλουν αδιάντροπα τον πλούτο και τον υλισμό, ίσως νιώθεις αισθήματα ζήλιας όταν βλέπεις πώς ζουν τα πιο ευκατάστατα νεαρά άτομα. (Ιακώβου 4:5, ΜΝΚ) Παρ’ όλα αυτά, μια γερμανική παροιμία προειδοποιεί: «Η ζήλια δεν κατατρώγει τίποτ’ άλλο απ’ την ίδια της την καρδιά».—Παράβαλε Παροιμίαι 14:30.

Φυσικά, δεν είναι κατ’ ανάγκη λάθος να επιζητά κανείς καλύτερες συνθήκες ζωής. Αλλά η φτώχεια αποτελεί σήμα κατατεθέν του διεφθαρμένου συστήματος πραγμάτων του Σατανά, και μόνο ο Θεός μπορεί—και πρόκειται—να διορθώσει τις αδικίες του κόσμου. Αν ζεις σε μια οικονομικά στερημένη χώρα, ίσως δεν μπορείς να κάνεις πολλά για να βελτιώσεις την κατάστασή σου. Ακόμη κι αν υπάρχουν οικονομικές ευκαιρίες, να θυμάσαι τα λόγια του Σολομώντα στο εδάφιο Εκκλησιαστής 4:4: «Έμαθα επίσης γιατί οι άνθρωποι εργάζονται τόσο σκληρά για να πετύχουν: είναι επειδή ζηλεύουν τα πράγματα που έχουν οι διπλανοί τους. Αλλά αυτό είναι μάταιο. Είναι σαν να κυνηγάς τον άνεμο».—Σημερινή Αγγλική Μετάφραση (Today’s English Version).

Όταν στόχος σου είναι ο πλούτος πάση θυσία, μπορεί εύκολα να διαπιστώσεις ότι βρίσκεσαι στον πειρασμό να συμβιβάσεις τους ηθικούς κανόνες σου. Επίσης, περιστάσεις πέρα από τον έλεγχό σου μπορούν γρήγορα να σου στερήσουν τα χρήματα που με τόσο κόπο κέρδισες—να σε ρίξουν σε φτώχεια μεγαλύτερη απ’ όσο ποτέ προηγουμένως. Τα εδάφια Παροιμίαι 23:4, 5 προειδοποιούν λοιπόν: ‘Μη μεριμνάς για να γίνεις πλούσιος. . . . Θα επιστήσεις τα μάτια σου σε κάτι που δεν υπάρχει; Διότι ο πλούτος κατασκευάζει βέβαια για τον εαυτό του φτερά σαν του αετού και πετάει προς τον ουρανό’.

Να Αξιολογείς Αυτά που Έχεις

Μήπως αυτό σημαίνει, λοιπόν, ότι πρέπει απλώς να υποκύψεις στην απαισιοδοξία; Και βέβαια όχι! Ένα θετικό βήμα που μπορείς να κάνεις είναι να συγκεντρώνεις την προσοχή σου, όχι σ’ αυτά τα οποία στερείσαι, αλλά σ’ αυτά που έχεις. Είναι αλήθεια ότι μπορεί τα υπάρχοντά σου να είναι λίγα. Όμως, στο βιβλίο του Σχέσεις (Relationships), ο Δρ Τόνι Λέικ σημειώνει ότι «κάποιος που είναι φτωχός από οικονομική άποψη μπορεί να έχει άλλα πλεονεκτήματα, όπως μια στοργική οικογένεια, φιλικούς γείτονες ή ευχάριστο περιβάλλον για να ζει». Πραγματικά, τέτοια αγαθά είναι πιο πολύτιμα από τα χρήματα! Μια παροιμία λέει: ‘Καλύτερα ένα πιάτο λάχανα με αγάπη παρά μοσχάρι σιτευτό με μίσος’. (Παροιμίαι 15:17) Οι Χριστιανοί νεαροί έχουν κι άλλο ένα πολύτιμο αγαθό: την υποστήριξη της ‘αδελφότητας’.—1 Πέτρου 2:17.

Ίσως θα μπορούσες ακόμα να προσπαθήσεις να δεις τα υλικά σου αποκτήματα μέσα από ένα πιο θετικό πρίσμα. Σύμφωνοι, μπορεί να ζεις σ’ ένα απλό, ίσως ακόμη και πρωτόγονο, σπίτι. Μπορεί να φοράς παλιά, φθαρμένα ή μπαλωμένα ρούχα. Και μπορεί να λαχταράς λίγη ποικιλία στο φαγητό σου. Αλλά μήπως χρειάζεσαι κομψά ρούχα ή ένα πλούσια διακοσμημένο σπίτι για να ευαρεστείς τον Θεό; Μήπως χρειάζεσαι εξεζητημένα γεύματα για να διατηρηθείς στη ζωή και σε καλή υγεία; Φυσικά όχι! Όπως είπε ο απόστολος Παύλος: «Αν έχουμε φαγητό και ρούχα, αυτά θα πρέπει να μας αρκούν».—1 Τιμόθεον 6:8, Σημερινή Αγγλική Μετάφραση.

Ο Έλντρεντ, ένας Νοτιοαφρικανός ο οποίος μεγάλωσε σε μια οικογένεια με λιγοστούς πόρους, λέει: «Απλούστατα αποδεχτήκαμε το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός της οικογένειας κινούνταν σε πολύ στενά όρια και ότι δεν μπορούσαμε να αποκτήσουμε όλα όσα θέλαμε». Ο Έλντρεντ θυμάται ότι όταν έλιωνε το παντελόνι που φορούσε στο σχολείο, η μητέρα του απλώς έβαζε μπαλώματα. Με τον καιρό, τα μπαλώματα ήταν πιο πολλά σχεδόν από το ίδιο το ύφασμα του παντελονιού! «Χρειαζόταν να υπομείνω λίγη κοροϊδία», παραδέχεται ο Έλντρεντ. «Αλλά το βασικό ήταν ότι τα ρούχα μας ήταν καθαρά κι έκαναν τη δουλειά τους».

Οικονομία στο Σπίτι

Μπορείς επίσης να κάνεις πρακτικές ενέργειες για να βελτιώσεις την κατάστασή σου. Η Αγία Γραφή μιλάει για εκείνους που ανόητα «ξοδεύουν τα χρήματά τους αμέσως μόλις τα παίρνουν». (Παροιμίαι 21:20, Σημερινή Αγγλική Μετάφραση) Να δείχνεις σοφία λοιπόν προσέχοντας να μη σπαταλάς φαγητό, χρήματα ή οτιδήποτε άλλο μέσα στο σπίτι. (Παράβαλε Ιωάννης 6:12.) Τα τυχερά παιχνίδια, η κατάχρηση αλκοολούχων ποτών, το κάπνισμα—αυτά είναι συνήθειες που όχι μόνο προκαλούν σπατάλη χρημάτων αλλά και επισύρουν την αποδοκιμασία του Θεού. (2 Κορινθίους 7:1) Αν κάποια μέλη της οικογένειάς σου ενεργούν άσοφα σ’ αυτά τα θέματα, να θέτεις εσύ το παράδειγμα με τη διαγωγή σου.—Παράβαλε 1 Τιμόθεον 4:12, ΜΝΚ.

Ένας άλλος τρόπος για να συμβάλλεις στην ευημερία της οικογένειάς σου είναι να βοηθάς τους γονείς σου στο σπίτι. Να προθυμοποιείσαι να βοηθάς στο μαγείρεμα, στο καθάρισμα, στις επισκευές και στον κήπο. Κάνοντάς το αυτό θα έχεις ένα ικανοποιητικό αίσθημα δημιουργικότητας.

Επιπλέον Εισόδημα

Μερικοί νεαροί είναι σε θέση να συνεισφέρουν άμεσα στο οικογενειακό εισόδημα απασχολούμενοι σε εργασία με μειωμένο ωράριο. Ο Λοΐσο, τον οποίο αναφέραμε προηγουμένως, πουλούσε λαχανικά· τα καλλιεργούσε σ’ ένα μικρό κομμάτι γης πίσω από το σπίτι του. Αυτά τα φρέσκα λαχανικά χρησίμευαν επίσης για τη διατροφή της οικογένειάς του. ‘Ο εργαζόμενος τη γη του θα χορτάσει ψωμί’, λέει το εδάφιο Παροιμίαι 28:19. Ο Λοΐσο διαπίστωσε ότι αυτά τα λόγια είναι αληθινά.

Μερικά νεαρά άτομα πουλάνε με δική τους πρωτοβουλία ρουχισμό, τρόφιμα και ξύλα για φωτιά. Άλλα κάνουν απλές επισκευές στο σπίτι, θελήματα ή εκτελούν χρέη μπέιμπι σίτερ.

Σχολείο και Φτώχεια

Σύμφωνα με το Βιβλίο Έτους της Μπριτάνικα 1989 (1989 Britannica Book of the Year), πολλά φτωχότερα νεαρά άτομα δεν θεωρούσαν ότι «θα κέρδιζαν και πολλά πράγματα συνεχίζοντας το σχολείο». Οι σχολικές εγκαταστάσεις σε πολλές χώρες είναι συχνά στενόχωρες και ανεπαρκώς εξοπλισμένες. Και καθώς τα νεαρά άτομα συγκρίνουν τις λιγοστές προοπτικές εργασίας που έχουν με κάποιους γρήγορους αλλά παράνομους τρόπους για να βγάλουν χρήματα, μερικά χάνουν κάθε διάθεση να πάνε στο σχολείο.

Η έλλειψη εκπαίδευσης, ωστόσο, απλώς σφίγγει τον κλοιό της φτώχειας γύρω σου. Μπορεί να απαιτηθεί αυτοπειθαρχία, αλλά είναι σοφό να συνεχίσεις το σχολείο! Πάρε για παράδειγμα την περιοχή Χάουρα, έναν πολύ φτωχό δήμο στην Καλκούτα της Ινδίας. Εκεί 800.000 άνθρωποι ζουν μέσα σε απόλυτη φτώχεια. Τα περισσότερα παιδιά κάνουν ταπεινές εργασίες στη διάρκεια της μέρας· ωστόσο, πολλά πηγαίνουν σε νυχτερινό σχολείο για να λάβουν κάποια εκπαίδευση. Έτσι, ακόμη κι αν είναι δύσκολο να πηγαίνεις στο σχολείο, μην τα παρατήσεις. Το σχολείο μπορεί να σε βοηθήσει να αναπτύξεις ικανότητες επικοινωνίας και σκέψης—ικανότητες που κάποια μέρα μπορεί να σε βοηθήσουν να βρεις δουλειά.

Να Κοιτάζεις Εμπρός

‘Ο πλούσιος και ο φτωχός συναπαντιούνται· ο Ιεχωβά είναι ο Δημιουργός και των δύο’. (Παροιμίαι 22:2) Το γεγονός αυτό έχει βοηθήσει χιλιάδες νεαρούς Μάρτυρες του Ιεχωβά να αντιμετωπίσουν τη φτώχεια με επιτυχία. Αναγνωρίζουν ότι η ευτυχία εξαρτάται, όχι από το αν έχουν υλικά αγαθά, αλλά από το αν θα γίνουν φίλοι του Ιεχωβά Θεού, ο οποίος καλοδέχεται όλους όσους θέλουν να τον υπηρετούν—πλούσιους και φτωχούς. Ο Θεός προσφέρει την ελπίδα της ζωής σ’ ένα μελλοντικό νέο κόσμο που θα είναι απαλλαγμένος από την καταπίεση της φτώχειας.—2 Πέτρου 3:13· Αποκάλυψις 21:3, 4.

Στο μεταξύ, να χρησιμοποιείς τους πόρους σου σοφά. Να αποβλέπεις στο μέλλον. Να αποταμιεύεις πνευματικούς θησαυρούς. (Ματθαίος 6:19-21) Να βλέπεις την αντιμετώπιση της φτώχειας ως πρόκληση—μια πρόκληση στην οποία μπορείς να ανταποκριθείς με επιτυχία.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνες στη σελίδα 26]

Η κατάστασή σου δεν θα βελτιωθεί με το να επιθυμείς, αλλά με το να εργάζεσαι σκληρά στο σχολείο