Οι Νεαροί Ρωτούν . . . 

Πώς Μπορώ να Κάνω τους Άλλους να με Σέβονται;

«Μερικές φορές όταν πας να μιλήσεις σε κάποιον ενήλικο, είναι σαν να μιλάς σε τοίχο».—Πολ.

«Είναι απαίσιο να μη σε εμπιστεύονται οι μεγάλοι».—Ματ.

«Οι γονείς μου ή θα με αγνοούν ή θα κάνουν πως ακούνε, χωρίς να ακούνε στην πραγματικότητα. Μιλάς, μιλάς και κατόπιν ρωτάς: ‘Με ακούσατε;’ και αυτοί απαντούν: ‘Μμμ . . . ’. Στην ουσία δεν ξέρουν τι είπες».—Πόλα.

ΣΕΒΑΣΜΟΣ—γιατί είναι τόσο δύσκολο να κάνεις τους άλλους να σου συμπεριφέρονται με λίγο, έστω, σεβασμό; Θέλεις να σε ακούνε, να σε παίρνουν στα σοβαρά. Έτσι, όταν οι μεγάλοι—ειδικά οι γονείς σου—και οι συνομήλικοι σε αγνοούν, παίρνουν στα ελαφρά τα αισθήματά σου, σε υποτιμούν ή σε «βάζουν στη θέση σου», αυτό μπορεί στ’ αλήθεια να σε πληγώσει.

Είναι απόλυτα φυσιολογικό να θέλεις την εκτίμηση των άλλων. Η ίδια η Αγία Γραφή μάς ενθαρρύνει να ‘βρίσκουμε χάρη και εύνοια μπροστά στον Θεό και στους ανθρώπους’. (Παροιμίαι 3:4) Και οι ευσεβείς νεαροί στους Βιβλικούς χρόνους το έκαναν αυτό. Για παράδειγμα, ο νεαρός Τιμόθεος είχε το προνόμιο να συνοδεύει τον απόστολο Παύλο στα ιεραποστολικά του ταξίδια. Γιατί; Είχε «καλή φήμη» ανάμεσα στους αδελφούς, επειδή είχε κερδίσει το σεβασμό τους. (Πράξεις 16:1, 2, ΝΔΜ) Και επίσης έχουμε το παράδειγμα του ίδιου του Ιησού, που ως νεαρός ‘προόδευε σε σοφία και σωματική ανάπτυξη και εύνοια εκ μέρους του Θεού και των ανθρώπων’.—Λουκάς 2:52, ΚΔΤΚ.

Σίγουρα, εσύ δεν είσαι ο Ιησούς. Και δεν είναι εύκολο να κερδίσεις το σεβασμό των άλλων όταν είσαι σε νεαρή ηλικία. Ένας λόγος είναι ότι η νεότητα στην Αγία Γραφή συνδέεται με την ‘απειρία’ και την ασυγκράτητη ενεργητικότητα· η γνώση και η σοφία έρχονται με τα χρόνια. (Παροιμίαι 1:4, ΜΝΚ· 20:29· Ιώβ 32:6, 7) Γενικά, λοιπόν, οι άνθρωποι δεν δείχνουν στα νεαρά άτομα τον ίδιο σεβασμό που δείχνουν στους ενηλίκους. Αδικία; Ίσως. Αλλά αυτή είναι μια πραγματικότητα της ζωής που πρέπει να αντιμετωπίσεις. Επιπλέον, πολλά νεαρά άτομα δημιουργούν άσχημο όνομα. Ως αποτέλεσμα, μερικοί ενήλικοι πιστεύουν λανθασμένα ότι όλα τα νεαρά άτομα είναι «στασιαστικά», «ανεύθυνα» ή «παρανοϊκά».

Σε μερικές χώρες, τα έθιμα, οι παραδόσεις και οι ραγδαίες κοινωνικές αλλαγές έχουν μεγαλώσει το χάσμα ανάμεσα στα νεαρά άτομα και τους ενηλίκους. Στην Αφρική, για παράδειγμα, πολλά νεαρά άτομα έχουν ορισμένα πλεονεκτήματα ως προς την εκπαίδευση, που οι γονείς τους δεν είχαν. Επιπλέον, ίσως διαπιστώνουν ότι έρχονται σε συνεχή σύγκρουση με τους μεγαλυτέρους, οι οποίοι καθοδηγούνται από τα παραδοσιακά πρότυπα συμπεριφοράς. Τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας συχνά εκνευρίζονται σε μεγάλο βαθμό απ’ αυτό που εκλαμβάνουν ως έλλειψη σεβασμού ή ακόμη και στασιασμό από μέρους των νεαρών.

Ανεξάρτητα από το ποια είναι η δική σου κατάσταση, θα απαιτηθούν ουσιαστικές πρωτοβουλίες από μέρους σου και σκληρή εργασία για να κερδίσεις το σεβασμό των άλλων. Αλλά αυτό είναι κάτι που μπορεί να γίνει.

Είναι Κάτι που το Κερδίζεις

Πρώτα-πρώτα, πρέπει να συνειδητοποιήσεις ότι ο σεβασμός δεν είναι κάτι που μπορεί κανείς να στο δώσει απλώς επειδή το θέλεις, ούτε μπορείς να αναγκάσεις κάποιον να σε σεβαστεί. Ο σεβασμός είναι κάτι που κερδίζεται. Στους Βιβλικούς χρόνους, ο Ιώβ ήταν άτομο ιδιαίτερα σεβαστό στην κοινότητα στην οποία ζούσε. «Οι νεαροί παραμέριζαν μόλις με έβλεπαν», θυμόταν ο Ιώβ, «και οι γέροντες σηκώνονταν σε ένδειξη σεβασμού». Ωστόσο, είναι φανερό ότι ο Ιώβ κέρδισε αυτόν το σεβασμό. «Όποιος με έβλεπε ή άκουγε για εμένα είχε καλά πράγματα να πει για ό,τι είχα κάνει», εξήγησε ο Ιώβ. Ναι, ο Ιώβ είχε σταθερά τη φήμη ότι ήταν ευθύς στη διαγωγή του.—Ιώβ 29:7-17, Σημερινή Αγγλική Μετάφραση (Today’s English Version).

Τι είδους φήμη έχεις αποκτήσει εσύ; Έχεις εφαρμόσει τη συμβουλή που δόθηκε στον Τιμόθεο; ‘Κανένας ας μην περιφρονεί ποτέ τη νεότητά σου’, είπε ο Παύλος. ‘Απεναντίας, γίνε παράδειγμα για τους πιστούς στην ομιλία, στη διαγωγή, στην αγάπη, στην πίστη, στην αγνότητα’. (1 Τιμόθεον 4:12, ΜΝΚ) Κι εσύ επίσης μπορείς να γίνεις παράδειγμα που να αξίζει το σεβασμό. Η μελέτη του Λόγου του Θεού μπορεί να σε βοηθήσει να το πετύχεις αυτό. Ο ψαλμωδός είπε: ‘Πόσο αγαπάω το νόμο σου! . . . Έχω περισσότερη ενόραση απ’ όλους τους δασκάλους μου, επειδή ενδιαφέρομαι για τις υπενθυμίσεις σου. Συμπεριφέρομαι με περισσότερη κατανόηση από τους μεγαλυτέρους, επειδή τήρησα τις δικές σου εντολές’.—Ψαλμός 119:97, 99, 100, ΜΝΚ.

Οι συγχριστιανοί σου οπωσδήποτε θα σε σέβονται αν αναπτύξεις τέτοιου είδους πνευματική ενόραση. Λάβε υπόψη σου, ωστόσο, ότι πρέπει επίσης να ‘τηρείς’, δηλαδή να εφαρμόζεις, τις συμβουλές της Αγίας Γραφής. Ένας Αφρικανός νεαρός, ο Τσαρλς, παίρνοντας στα σοβαρά την εντολή της Αγίας Γραφής να ‘κάνει μαθητές’, έγινε ολοχρόνιος ευαγγελιστής σε ηλικία 16 χρονών και τώρα υπηρετεί σ’ ένα γραφείο τμήματος της Εταιρίας Σκοπιά. (Ματθαίος 28:19, 20) Το πιστό παράδειγμα που έθεσε στην ομιλία έκανε τους άλλους να τον σέβονται και, ως αποτέλεσμα, του έφερε μεγάλη χαρά. Ο ίδιος λέει: «Η ζωή σ’ αυτή την υπηρεσία είναι όντως υπέροχη. Το ότι εργάζομαι τόσο κοντά με ευσεβείς ανθρώπους που έχουν τεράστια πείρα με έχει πραγματικά οικοδομήσει. Αυτή η χαρά είναι ασύγκριτη».

Τρόποι για να Κερδίσεις το Σεβασμό

Ένας άλλος σπουδαίος τρόπος για να κερδίσεις το σεβασμό είναι να γίνεις παράδειγμα στη διαγωγή. Η Σαλώμη, μια νεαρή Μάρτυρας από την Αφρική, θυμάται τα εξής για τη νεότητά της: «Δεν έκανα ό,τι κάνουν οι πολλοί. Αντίθετα, αγωνιζόμουν σκληρά να τηρώ τις Χριστιανικές αρχές σε κάθε περίπτωση. Προσπαθούσα να είμαι σοβαρή, ευγενική και να δείχνω σεβασμό στους άλλους—ακόμη και στα παιδιά». Είναι αλήθεια ότι μπορεί να σε ειρωνευτούν και να σε κοροϊδέψουν επειδή διαφέρεις. (1 Πέτρου 4:4) Αλλά, όπως και στην περίπτωση της Σαλώμης, άλλοι, έστω και απρόθυμα, συχνά θα σε σέβονται γι’ αυτή τη στάση.

Να έχεις υπόψη σου, επίσης, ότι η Σαλώμη κατέβαλλε ιδιαίτερη προσπάθεια για να δείχνει σεβασμό στους άλλους. Ο σεβασμός φέρνει σεβασμό. Γι’ αυτό, το εδάφιο Ρωμαίους 12:10, ΜΝΚ, αναφέρει: ‘Να αναλαμβάνετε την ηγεσία στο να αποδίδετε τιμή ο ένας στον άλλον’. Το να λες ψέματα και να διαστρέφεις την αλήθεια, το να κάνεις άκαρδα πειράγματα, το να κάνεις τους άλλους αντικείμενο κοροϊδίας, το να φέρεσαι με αυταρχικό ή εκφοβιστικό τρόπο—αυτά δεν είναι τρόποι για να τιμάς τους άλλους. Μακροπρόθεσμα, αυτές οι ενέργειες υποσκάπτουν το σεβασμό των άλλων για εσένα.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να τιμούμε και να σεβόμαστε εκείνους που έχουν θέσεις εξουσίας. (1 Πέτρου 2:17) Για παράδειγμα, ένας αστυνομικός είπε κάποτε: «Τα παιδιά στις μέρες μας σπάνια λένε ‘Κύριε’». Πώς συμπεριφέρεσαι σ’ εκείνους που έχουν εξουσία—στους δασκάλους, στους αστυνομικούς, στους διευθυντές των σχολείων; Αν έχεις τη φήμη ότι σέβεσαι τα άτομα που έχουν εξουσία, είναι πολύ πιο πιθανό ότι εκείνοι θα σου συμπεριφέρονται με κάποιο σεβασμό.—Παράβαλε Ματθαίος 7:2.

Να Σέβεσαι τους Μεγαλυτέρους σου

Σε ορισμένους πολιτισμούς, τα νεαρά άτομα αναμένεται να ακολουθούν κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς που ανάγονται στα πολύ παλιά χρόνια. Στην Γκάνα, για παράδειγμα, πολλοί μεγαλύτεροι σε ηλικία δεν συμπαθούν το νεαρό άτομο που τους μιλάει με τα χέρια στις τσέπες ή που τους χαιρετάει με το αριστερό του χέρι. Αυτά τα πρότυπα κοινωνικής συμπεριφοράς μπορεί να φαίνονται παράξενα στους κατοίκους της Δύσης και ξεπερασμένα ακόμη και για ορισμένους Αφρικανούς νεαρούς, αλλά δεν είναι απορρίψιμα για τους Χριστιανούς. Πράγματι, η Αγία Γραφή μάς ενθαρρύνει να μην κάνουμε τους άλλους να δυσανασχετούν χωρίς λόγο.—2 Κορινθίους 6:3.

Ένα συνηθισμένο ρητό που λένε στην Γκάνα είναι το εξής: «Το παιδί πρέπει να βγάζει τα σαλιγκάρια από το καβούκι τους, αλλά όχι και τις χελώνες». Με άλλα λόγια, υπάρχουν ορισμένοι ρόλοι που αναμένεται να εκπληρωθούν από ενηλίκους και όχι από νεαρά άτομα. Αυτό μπορεί κάλλιστα να σου φαίνεται άδικο και υποτιμητικό. Αλλά, κάποιος που αντιστέκεται στα τοπικά έθιμα με το να σφετερίζεται την εξουσία των ενηλίκων συνήθως θα θεωρείται αναιδής. Θα κερδίσεις πολύ πιο εύκολα το σεβασμό των άλλων, αν αναγνωρίζεις το δευτερεύοντα ρόλο σου και μαθαίνεις να ζεις σύμφωνα μ’ αυτόν.

Η Αγία Γραφή λέει στο εδάφιο Λευιτικόν 19:32: ‘Μπροστά στα γκρίζα μαλλιά θα σηκώνεσαι και θα τιμάς το πρόσωπο του γέροντα και θα φοβάσαι τον Θεό σου. Εγώ είμαι ο Ιεχωβά’. Όταν χρησιμοποιείς τα δημόσια μέσα μεταφοράς, παραχωρείς πρόθυμα τη θέση σου στα ηλικιωμένα άτομα; Όταν συζητάς, προσέχεις τη γλώσσα που χρησιμοποιείς; Ακούς με τρόπο που δείχνει σεβασμό;

Πώς να Κερδίσεις το Σεβασμό για τις Πεποιθήσεις σου

Τι γίνεται, όμως, αν οι άλλοι δεν σε σέβονται εξαιτίας των θρησκευτικών σου πεποιθήσεων; Για παράδειγμα, συχνά οι δάσκαλοι και οι συμμαθητές πιέζουν τα νεαρά άτομα που είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά να παίρνουν μέρος σε εθνικές γιορτές και σε θρησκευτικές δραστηριότητες οι οποίες παραβιάζουν τις αρχές της Αγίας Γραφής. Επειδή δεν κατανοούν γιατί οι νεαροί Μάρτυρες παίρνουν τέτοια θαρραλέα στάση, οι άλλοι μπορεί να βλέπουν τις πεποιθήσεις τους με περιφρόνηση. Οι νεαροί Μάρτυρες είναι δυνατόν μάλιστα να αντιμετωπίσουν εχθρικές ενέργειες.

Δες, όμως, πώς συμπεριφέρθηκε ένας Αφρικανός νεαρός που θα τον ονομάσουμε Κουάσι. «Ποτέ δεν προσπαθούσα να γλιτώσω τα μαθήματα», εξηγεί, «και υποστήριζα τις δραστηριότητες που δεν παραβίαζαν τη συνείδησή μου. Το πιο σημαντικό είναι ότι ξεκαθάριζα τη θέση μου ως Μάρτυρα του Ιεχωβά ευθύς εξαρχής». Η εντιμότητα, η σοβαρότητα και οι σταθερές αρχές του Κουάσι τον έκαναν αγαπητό, τόσο στους δασκάλους όσο και στους μαθητές. Ο ίδιος προσθέτει: «Μερικές φορές έπρεπε να εξηγήσω τη θέση μου—κάποια φορά, μάλιστα, μπροστά στο διευθυντή και σε όλο το προσωπικό του—αλλά πάντοτε οι απόψεις μου γίνονταν σεβαστές».

Ναι, να συμπεριφέρεσαι με τρόπο που κάνει τους άλλους να σε σέβονται. Χωρίς να επιβάλλεις στους άλλους τις πεποιθήσεις σου, να είσαι ‘πάντοτε έτοιμος να κάνεις υπεράσπιση μπροστά σε όποιον απαιτεί από εσένα να δικαιολογήσεις την ελπίδα που έχεις μέσα σου, αλλά να το κάνεις αυτό με πραότητα και βαθύ σεβασμό’. (1 Πέτρου 3:15, ΜΝΚ) Μη συμπεριφέρεσαι με τρόπο που θα μπορούσε να γίνει αιτία ‘να βλασφημείται ο λόγος του Θεού’. (Τίτον 2:5) Αυτό περιλαμβάνει το να μην ντύνεσαι και να μη στολίζεσαι εξεζητημένα, καθώς επίσης το να μην υιοθετείς ανεξάρτητη ή στασιαστική στάση.

Φυσικά, η Αγία Γραφή σε ενθαρρύνει να ‘ευφραίνεσαι στη νεότητά σου’, και κανένας δεν αναμένει από εσένα να ενεργείς σαν να ήσουν 50 χρονών. (Εκκλησιαστής 11:9) Αλλά με το να είσαι παράδειγμα στην ομιλία και στη διαγωγή, μπορείς να κερδίσεις το σεβασμό και την εμπιστοσύνη των άλλων.

[Εικόνα στη σελίδα 20]

Ένας σίγουρος τρόπος για να κερδίσεις το σεβασμό είναι να βοηθήσεις κάποιο ηλικιωμένο άτομο να μεταφέρει ένα φορτίο