Ματιές στον Κόσμο

Οι Ιταλοί και η Αγία Γραφή

Η Αγία Γραφή αντιπροσωπεύει «τη μεγάλη μαύρη τρύπα στο πολιτιστικό ‘σύμπαν’ των Ιταλών, ενός θρησκευόμενου λαού που δεν έχει συνηθίσει να διαβάζει απευθείας το Λόγο του Θεού». Σύμφωνα με την ιταλική εφημερίδα Λα Ρεπούμπλικα (La Repubblica), αυτό ήταν το τελικό συμπέρασμα ενός σεμιναρίου που έγινε στην Μπολόνια τον περασμένο Οκτώβριο, όπου μίλησαν αρκετοί καθηγητές και λόγιοι της Αγίας Γραφής με γενικό θέμα «Η Αγία Γραφή, ο Πολιτισμός και το Σχολείο στην Ιταλία». Η άγνοια που επικρατεί στην Ιταλία για την Αγία Γραφή, εξήγησε ένας λόγιος, οφείλεται στην απαγόρευση της προσωπικής ανάγνωσης της Αγίας Γραφής που εξέδωσε το 16ο αιώνα η Σύνοδος του Τριδέντου. «Αλλά ακόμη και μετά τη Δεύτερη Σύνοδο του Βατικανού», επιβεβαίωσε ο ίδιος λόγιος, «η Βίβλος εξακολουθεί να είναι ένα κείμενο για το οποίο απλώς γίνεται μνεία στις Χριστιανικές κοινότητες αντί να αποτελεί κείμενο με τη σοφία της ζωής, ένα βιβλίο που δεν απαιτεί καμιά πολύπλοκη εισαγωγή προκειμένου να κατανοηθεί».

Η Σχιστοσωμίαση Εξαπλώνεται

Παρά τις νέες μεθόδους διάγνωσης και θεραπείας, η σχιστοσωμίαση εξαπλώνεται συνεχώς. Το πρόβλημα, σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, είναι ότι οι χώρες που πλήττονται περισσότερο από την ασθένεια είναι επίσης εκείνες οι οποίες δεν μπορούν να διαθέσουν τα απαιτούμενα ποσά ώστε να τη θέσουν υπό έλεγχο. Η ίδια οργάνωση κάνει τη θλιβερή επισήμανση ότι, ενώ το φάρμακο πραζικουαντέλη έχει αποδειχτεί αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση της ασθένειας, «το κόστος αυτού του φαρμάκου είναι συνήθως μεγαλύτερο από το συνολικό ποσό που προβλέπουν για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη του κάθε πολίτη τα υπουργεία υγείας των περισσότερων αφρικανικών χωρών». Τα έθνη της Κένυας, της Μαλάουι, της Ζάμπιας και της Νιγηρίας, όπου 30 και πλέον εκατομμύρια άτομα πάσχουν από σχιστοσωμίαση, ζήτησαν από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας να απευθύνει έκκληση στους παρασκευαστές του φαρμάκου προκειμένου να κατεβάσουν την τιμή. Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου 200 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν προσβληθεί απ’ αυτή την ασθένεια.

Παιδιά και Όπλα

Κάθε μέρα περίπου 8 παιδιά—γύρω στα 3.000 το χρόνο—χάνουν τη ζωή τους από εκπυρσοκροτήσεις όπλων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Υπολογίζεται ότι οι τραυματισμοί από πυροβόλα όπλα οι οποίοι δεν καταλήγουν σε θάνατο είναι πενταπλάσιοι. Γιατί; «Στα μισά περίπου σπιτικά της Αμερικής υπάρχουν όπλα», αναφέρει το έντυπο Γιουνιβέρσιτι οβ Καλιφόρνια, Μπέρκλεϊ, Γουέλνες Λέτερ (University of California, Berkeley, Wellness Letter). «Σκεφτείτε: όταν τα παιδιά σας ή τα εγγόνια σας επισκέπτονται κάποιο γείτονα, οι πιθανότητες να υπάρχει όπλο στο σπίτι είναι πενήντα τοις εκατό· απ’ αυτά τα όπλα, τα μισά είναι πιστόλια. Και ίσως το όπλο να φυλάσσεται σε μέρος απ’ όπου εύκολα το παίρνει κανείς». Τα παιδιά διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο, όχι μόνο επειδή είναι συνηθισμένα στα ψεύτικα όπλα που μοιάζουν με τα αληθινά, αλλά επειδή επηρεάζονται από την αλόγιστη και συχνή χρήση όπλων στις κινηματογραφικές ταινίες και στην τηλεόραση. Ελάχιστα παιδιά γνωρίζουν πώς να χειρίζονται τα όπλα με ασφάλεια και όταν τραυματίζονται η βλάβη είναι μεγαλύτερη, επειδή τα εσωτερικά τους όργανα βρίσκονται πολύ πιο κοντά το ένα με το άλλο και, αναλογικά, τα παιδιά έχουν μεγαλύτερο κεφάλι από τους ενηλίκους. «Για να είστε ασφαλείς, μην αγοράζετε και μην έχετε όπλο στο σπίτι σας», συμβουλεύει το ίδιο έντυπο.

«Ο Πρώτος Ηλεκτρονικός Δίσκος Εισφορών»

Τώρα μπορείτε να λάβετε ένα προσωπικό μήνυμα από τον πάπα, «χάρη σε μια καινούρια τηλεφωνική υπηρεσία του Βατικανού», ανέφερε σε κάποιο κύριο άρθρο της η εφημερίδα Μοντεζούμα Βάλεϊ Τζόρναλ (Montezuma Valley Journal) της πόλης Κορτέζ στο Κολοράντο των Η.Π.Α. Τα μηνύματα είναι αποσπάσματα μαγνητοφωνημένων ομιλιών του πάπα τα οποία διατίθενται στο κοινό, σύμφωνα μ’ ένα έντυπο του Βατικανού, «για να ικανοποιηθεί η αυξανόμενη ζήτηση που υπάρχει για τα εμπνευσμένα λόγια του Πάπα Ιωάννη Παύλου». «Η Αγιότητά του ευελπιστεί ότι αυτά τα λόγια θα σας ωφελήσουν και επίσης ότι θα είστε σε θέση να ακούτε τα μηνύματά του καθημερινά», λέει μια φωνή στην αρχή. «Μέρος του ποσού που χρεώνονται όσοι τηλεφωνούν [1,95 δολάρια το λεπτό (περ. 350 δρχ.)] χρησιμοποιείται για την υποστήριξη της παπικής αποστολής του Άγιου Πατέρα, και με το να ακούτε τα λόγια του, συμβάλλετε στο έργο του». «Αυτό που δεν αναφέρει η φωνή», επισημαίνει το κύριο άρθρο, «είναι ότι το υπόλοιπο ποσό—σχεδόν το μισό—πηγαίνει στην ίδια εταιρία στο Λας Βέγκας, η οποία εμπορεύεται ωροσκόπια, διαθέτει ανοιχτές τηλεφωνικές γραμμές από τις οποίες μεταδίδονται τα αποτελέσματα κληρώσεων των λαχείων και εκδίδει περιοδικά σχετικά με σαπουνόπερες». Σύμφωνα με το περιοδικό Νάσιοναλ Κάθολικ Ριπόρτερ (National Catholic Reporter), οι οργανωτές αυτής της τηλεφωνικής υπηρεσίας την αποκαλούν «ο πρώτος ηλεκτρονικός δίσκος εισφορών».

Εκτός Ελέγχου η Φυματίωση

Η εξάπλωση εξαιρετικά επικίνδυνων μορφών φυματίωσης στις Ηνωμένες Πολιτείες οδήγησε κυβερνητικούς παράγοντες του Υπουργείου Υγείας να δηλώσουν ότι η ασθένεια είναι πλέον εκτός ελέγχου. «Ποτέ άλλοτε στα πρόσφατα χρόνια δεν υπήρξε λόγος για τόσο σοβαρή ανησυχία όσο σήμερα», είπε η Δρ Ντίξι Σνάιντερ, φυματιολόγος του Κέντρου Ελέγχου Ασθενειών, «επειδή η φυματίωση είναι εκτός ελέγχου σ’ αυτή τη χώρα». Παρ’ όλο που η φυματίωση ήταν μια από τις κύριες αιτίες θανάτου μέχρι πριν από 40 χρόνια, τέθηκε υπό έλεγχο με την εμφάνιση των αντιβιοτικών, σε συνδυασμό με τις βελτιωμένες συνθήκες στέγασης και υγιεινής. Αλλά από το 1984, οι περισσότερες πολιτείες αναφέρουν περισσότερα κρούσματα και μάλιστα περιπτώσεις όπου τα μικρόβια αντιστέκονται ακόμη και στα πιο καινούρια φάρμακα. Η ασθένεια μεταδίδεται από σταγονίδια αέρα τα οποία απελευθερώνονται όταν βήχει κάποιος που έχει μολυνθεί απ’ αυτήν. Υγιείς άνθρωποι μπορεί να είναι φορείς του βάκιλου επί πολλά χρόνια χωρίς να εκδηλώνουν την ασθένεια, αλλά αν η αρχική μόλυνση δεν θεραπευτεί, αρκετά άτομα τελικά θα υποκύψουν στη νόσο.

Το Μεξικό Αναγνωρίζει τις Εκκλησίες

«Έπειτα από 70 και πλέον χρόνια εχθρότητας προς τις εκκλησίες από μέρους της κυβέρνησης, οι νομοθέτες του Μεξικού θέσπισαν νόμους που παραχωρούν νομική αναγνώριση στα θρησκευτικά σωματεία», αναφέρει το περιοδικό Ο Χριστιανικός Αιώνας (The Christian Century). «Αν και οι νομοθετικές ρυθμίσεις αφορούν και άλλα θρησκεύματα, η μεγάλη κερδισμένη της κυβερνητικής αυτής ενέργειας είναι η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία». Οι συνταγματικές αλλαγές θα δίνουν στην εκκλησία το δικαίωμα να διευθύνει δικά της σχολεία στις ενορίες, να έχει στο όνομά της περιουσιακά στοιχεία και να ασκεί κριτική στην κυβέρνηση. Οι ιερείς θα μπορούν να φορούν το ιερατικό τους ένδυμα δημόσια και να ψηφίζουν, αλλά δεν θα μπορούν να κατέχουν δημόσια αξιώματα. Θα είναι επίσης υποχρεωμένοι να πληρώνουν φόρο εισοδήματος. Το επαναστατικό σύνταγμα του 1917 επέβαλε περιορισμούς σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει την τεράστια επιρροή και δύναμη της εκκλησίας. Η Καθολική Εκκλησία εκείνη την εποχή είχε στην κατοχή της τη μισή περίπου γη του Μεξικού, έδειχνε εύνοια στους πλούσιους γαιοκτήμονες και εναντιωνόταν στο κίνημα της ανεξαρτησίας. Ωστόσο, οι περισσότερες απαγορεύσεις δεν τέθηκαν ποτέ σε εφαρμογή και αγνοήθηκαν σε μεγάλο βαθμό. Παρ’ όλα αυτά, ακόμη βρίσκει κανείς, λέει το παραπάνω περιοδικό, «τοιχογραφίες που ανήκουν στις συλλογές του κράτους, φιλοτεχνημένες από τον επαναστατικό για την εποχή του καλλιτέχνη Ντιέγκο Ριβέρα, οι οποίες απεικονίζουν, με γελοιογραφική υπερβολή, φουσκωμένους κληρικούς να ‘γδέρνουν’ τους ανύποπτους χωρικούς αποσπώντας τους τα χρήματα που με τόσο κόπο απέκτησαν».

Το Διακριτικό Χταπόδι

Το χταπόδι μπορεί να έχει απειλητική όψη αλλά, σύμφωνα με το περιοδικό Η Άγρια Ζωή της Αφρικής (African Wildlife), αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Παρ’ όλο που το χταπόδι θα αμυνθεί αν δεχτεί εσκεμμένη επίθεση, στην πραγματικότητα είναι ντροπαλό και άκακο. Επιπρόσθετα, είναι πέρα για πέρα ικανό να λύνει τα προβλήματά του. Επιστήμονες θέλησαν να δελεάσουν δυο χταπόδια χρησιμοποιώντας έναν αστακό τον οποίο είχαν κλείσει σ’ ένα γυάλινο βάζο. Σε λίγο και τα δυο έμαθαν πώς να βγάζουν το καπάκι. Το περιοδικό εν συνεχεία περιγράφει πώς ένα χταπόδι που ζούσε σε ενυδρείο εξασφάλιζε το γεγονός ότι θα του έδιναν να φάει: «Συνήθως το τάιζαν πριν από το βραδινό γεύμα της οικογένειας. Σε περίπτωση που κάθονταν για φαγητό και ξεχνούσαν να το ταΐσουν, αυτό κολλούσε και τα οχτώ πλοκάμια του στο τζάμι και άλλαζε γρήγορα χρώμα για να προσελκύσει την προσοχή. Και αν αυτό δεν έφερνε αποτέλεσμα, έπαιρνε ένα βότσαλο από τον πυθμένα του ενυδρείου του και χτυπούσε επίμονα το τζάμι μέχρι να το ταΐσουν».

«Στον Θεό Εμπιστευόμαστε»—Είναι Αλήθεια;

Τα λόγια «Στον Θεό Εμπιστευόμαστε» εμφανίζονται εδώ και 127 χρόνια στα αμερικανικά κέρματα. «Πώς έφτασαν στο σημείο να συνδέονται τα αμερικανικά χρήματα με τον Θεό;» ρωτάει το περιοδικό Τάιμ (Time). Όλα άρχισαν από την τελευταία στροφή του εθνικού ύμνου ο οποίος έλεγε: «Κι ας είναι αυτό το σύνθημά μας: ‘Στον Θεό Έχουμε την Εμπιστοσύνη μας’». Κατόπιν, με την έναρξη του Εμφύλιου Πολέμου (1861-1865), ο Μ. Ρ. Γουάτκινσον, ένας Βαπτιστής εφημέριος, υπέβαλε πρόταση σύμφωνα με την οποία, αν η Ένωση που εκπροσωπούσε τις βόρειες πολιτείες έχανε τον πόλεμο, θα έπρεπε να αφήσει πίσω της νομίσματα με τα οποία θα αναγνώριζε την εξάρτησή της από τον Θεό. Ο Πρόεδρος Αβραάμ Λίνκολν και ο Υπουργός Οικονομικών Σάλμον Τσέις συμφώνησαν, και το 1864 άρχισε η κοπή νομισμάτων που έφεραν τη συντμημένη φράση «Στον Θεό Εμπιστευόμαστε». Ωστόσο, η φράση αυτή δεν εμφανίστηκε στα χαρτονομίσματα, που από άποψη μεγέθους ήταν μεγαλύτερα, παρά μόνο το 1955, και τον επόμενο χρόνο αυτό έγινε εθνικό έμβλημα. Παρ’ όλο που η υιοθέτηση αυτού του συνθήματος έχει αμφισβητηθεί στο δικαστήριο, οι περισσότεροι συμφωνούν με τον τέως δικαστή του Ανώτατου Δικαστηρίου Γουίλιαμ Μπρέναν, ο οποίος έγραψε ότι αυτό το σλόγκαν έχει «πλέον χάσει κάθε πραγματική θρησκευτική σημασία».

Ο Θηλασμός σε Παρακμή

Ο αριθμός των γυναικών στις Η.Π.Α. που θηλάζουν τα μωρά τους μειώνεται σταθερά, όπως έδειξε μια καινούρια έρευνα. Ο αριθμός έπεσε από 60 περίπου τοις εκατό το 1984 σε 52 τοις εκατό το 1989. «Αυτή είναι μια πολύ επικίνδυνη τάση», είπε ο Δρ Ντέιβιντ Ρας, ειδικός σε θέματα διατροφής στο Πανεπιστήμιο Ταφτς, ο οποίος συνεργάστηκε στην έρευνα. «Ο θηλασμός είναι πολύ ωφέλιμος για το παιδί ακόμη και στις δυτικές, εύπορες κοινωνίες». Παρ’ όλο που οι περισσότερες γυναίκες ξέρουν ότι ο θηλασμός είναι καλύτερος και για τις ίδιες και για το παιδί, πολλές φορές δυσκολεύονται και δεν ξέρουν τι να κάνουν, επειδή δεν υπάρχει κάποιος να τους δώσει πρακτικές συμβουλές. Σε πολλές περιπτώσεις, παίρνουν εξιτήριο από το νοσοκομείο χωρίς να έχουν ακόμη γάλα, και καθώς φεύγουν τους δίνουν απλώς ένα κουτί γάλα σε σκόνη. Δεν έχουν υποστήριξη στο σπίτι, αφού πολλές φορές και οι δικές τους μητέρες τις τάιζαν με μπιμπερό. Το Ινστιτούτο Ιατρικής συστήνει στις μητέρες να τρέφουν τα βρέφη αποκλειστικά με θηλασμό επί τέσσερις ως έξι μήνες και να συνεχίζουν να τα θηλάζουν ακόμη και αφού αρχίσουν να τους δίνουν στερεές τροφές, ώσπου να γίνει το μωρό τουλάχιστον ενός έτους.