Οι Νεαροί Ρωτούν . . .
Πώς Μπορώ να Κρατήσω τη Μουσική στη Θέση Της;
«ΝΟΜΙΖΩ ότι το έχουμε έμφυτο να αγαπούμε τη μουσική», λέει η νεαρή Τζάκι, «επειδή μπορεί να εκφράσει τα αισθήματά μας. Αποτελεί πολύ μεγάλο μέρος της ζωής σου όταν είσαι νέος».
Η Τζάκι έχει δίκιο. Αν και φαίνεται ότι η μουσική ελκύει ιδιαίτερα τους νέους, είναι φανερό ότι όλοι έχουμε έμφυτη την ικανότητα να απολαμβάνουμε τη μελωδία και την αρμονία. Και αρκεί να ακούσεις μόνο το χαρούμενο μελωδικό τραγούδι ενός ωδικού πουλιού ή τον καταπραϋντικό παφλασμό των κυμάτων για να καταλάβεις ότι η μουσική είναι ένα στοργικό δώρο από τον ευτυχισμένο Δημιουργό μας. (1 Τιμόθεον 1:11· Ιακώβου 1:17) Παρ’ όλα αυτά, είναι ένα δώρο που συχνά χρησιμοποιείται εσφαλμένα. Στην πραγματικότητα, αν δεν κρατήσεις τη μουσική στη θέση της, μπορεί να σου κάνει περισσότερο κακό παρά καλό.
Εθισμός στη Μουσική;
Η καλή μουσική μπορεί να είναι υγιής, ωφέλιμη. Ωστόσο, η υπερβολική ποσότητα ακόμη και από κάτι καλό μπορεί να σε βλάψει. Μια σοφή παροιμία προειδοποιεί: ‘Βρήκες μέλι; φάε όσο σου είναι αρκετό, μη τυχόν υπερεμπλησθείς από αυτό και το εξεμέσεις’. (Παροιμίαι 25:16) Το μέλι είναι ξακουστό για τις θεραπευτικές του ιδιότητες. Ωστόσο, ‘δεν είναι καλό να τρώει κανείς πολύ μέλι’, και εκτός αυτού κάτι τέτοιο μπορεί να προκαλέσει και ναυτία. (Παροιμίαι 25:27) Ποιο είναι το σημείο; Τα καλά πράγματα πρέπει να τα απολαμβάνουμε με μετριοπάθεια.
Αλλά, η μουσική κυριολεκτικά εξουσιάζει τη ζωή μερικών νέων. Για παράδειγμα, μια νεαρή, η Τζόντι, παραδέχεται ότι στην εφηβεία της «βασικά άκουγε μουσική διαρκώς». Μήπως και εσύ προσπαθείς να γεμίσεις με ήχο κάθε λεπτό που δεν κοιμάσαι; Τότε αυτό που ίσως δικαιολογείς ως εκτίμηση για τη μουσική μπορεί να είναι εθισμός στη μουσική.
Ένας νεαρός, ο Στιβ, θυμάται: «Πήγαινα στο σχολείο με παιδιά που άκουγαν μουσική ακόμη και μέσα στην τάξη». Ωστόσο, παραδέχεται: «Το γεγονός ότι είχαν συνεχώς [τα ακουστικά τού] γουόκμαν στα αφτιά τους πραγματικά ζημίωνε τη μελέτη τους». Παρόμοια, μήπως και εσύ διαπιστώνεις ότι ακούς μουσική που σε αποσπάει ακόμη και όταν κάνεις τη σχολική εργασία σου; Και τι θα πούμε για τις ώρες που ξεχωρίζεις για μελέτη της Αγίας Γραφής ή για προετοιμασία των Χριστιανικών συναθροίσεων; Μήπως κάπου στο βάθος ακούγεται ο σκοπός του αγαπημένου σου τραγουδιού;
Σκέψου, επίσης, πόσο σού κοστίζει να παρακολουθείς όλες τις τελευταίες μουσικές κυκλοφορίες. Πόσα από τα χρήματα που κερδίζεις ή σου δίνουν οι γονείς σου ξοδεύεις σε δίσκους, κασέτες ή δίσκους κόμπακτ; Θα μπορούσε ένα μέρος αυτών των χρημάτων να χρησιμοποιηθεί καλύτερα;
Τι μπορούμε να πούμε για τις οικογενειακές σχέσεις; Παίρνεις μέρος στις οικογενειακές συζητήσεις, παρευρίσκεσαι στα οικογενειακά γεύματα—ή μήπως μένεις στο δωμάτιό σου και ακούς μουσική; Η Αγία Γραφή προειδοποιεί: ‘Εκείνος που απομονώνεται ζητάει την ιδιοτελή του επιθυμία· θα εναντιώνεται σε κάθε πρακτική σοφία’.—Παροιμίαι 18:1, ΜΝΚ.
Άλλαξε τις Μουσικές σου Συνήθειες
Αν η μουσική καταλαμβάνει πολύ μεγάλο μέρος της προσωπικής σου ζωής, θα κάνεις καλά να σκεφτείς τα λόγια των εδαφίων Εφεσίους 5:15, 16, ΜΝΚ: ‘Να προσέχετε πάρα πολύ πώς περπατάτε, όχι ως άσοφοι, αλλά ως σοφοί, εξαγοράζοντας τον εύκαιρο χρόνο, επειδή οι ημέρες είναι πονηρές’. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι θα θέσεις στον εαυτό σου κάποια όρια και θα δείχνεις περισσότερη μετριοπάθεια όσον αφορά το χρόνο που ακούς μουσική. (Παράβαλε 1 Τιμόθεον 3:2, ΜΝΚ). Για παράδειγμα, μπορεί να χρειάζεται να σταματήσεις τη συνήθεια να βάζεις μουσική μόλις μπαίνεις στο σπίτι. Μάθε να απολαμβάνεις κάποιες περιόδους ησυχίας.
Κάνοντάς το αυτό μπορεί, τουλάχιστον, να ανέβουν οι βαθμοί σου. Οι περίοδοι ησυχίας σε υποκινούν να μελετήσεις. Ίσως όμως να αισθάνεσαι ότι καθώς παίζει η μουσική σε βοηθάει να χαλαρώνεις. Αλλά γιατί να μην προσπαθήσεις να μελετήσεις χωρίς μουσική και να δεις αν βελτιώνεται η συγκέντρωσή σου; «Μπορεί να καταφέρνεις να διαβάζεις τα μαθήματά σου [με μουσική]», λέει ο νεαρός Στιβ, «αλλά θα αποκομίσεις πολύ περισσότερα αν δεν έχεις μουσική».
Θα πρέπει επίσης να εξαγοράζεις, δηλαδή να προγραμματίζεις, χρόνο για ανάγνωση και μελέτη της Αγίας Γραφής και των εντύπων που βασίζονται στην Αγία Γραφή. Ο Ιησούς Χριστός κατά καιρούς έψαχνε ένα ήσυχο, «ερημικό μέρος» για να προσευχηθεί και να στοχαστεί. (Μάρκος 1:35, ΝΔΜ) Παρόμοια, είναι το περιβάλλον όπου μελετάς εσύ ήσυχο και ειρηνικό; Αν όχι, ίσως καταπνίγεις την πνευματική σου ανάπτυξη.
Μάθε να Σκέφτεσαι Εσύ για τον Εαυτό Σου
Όμως, αυτό που ίσως θα πρέπει να σε ανησυχεί περισσότερο είναι το είδος της μουσικής που ακούς. Ο Στιβ λέει τα εξής: «Γιατί όλες οι όμορφες μελωδίες να συνοδεύονται από τους χειρότερους στίχους;» Στους Βιβλικούς χρόνους, υπήρχαν τραγούδια που προωθούσαν το υπερβολικό ποτό και την πορνεία. (Ψαλμός 69:12· Ησαΐας 23:15, 16) Παρόμοια, ένα μεγάλο μέρος της μουσικής που είναι δημοφιλής σήμερα προωθεί τη χρήση ναρκωτικών, το προγαμιαίο σεξ και τη βία.a
Οι συνομήλικοί σου μπορεί να ασκήσουν τρομερή πίεση πάνω σου για να ακούς τέτοιου είδους μουσική. Πίεση ασκεί επίσης και η ίδια η βιομηχανία της μουσικής. Με τη βοήθεια του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, η μουσική ροκ έχει γίνει μια ισχυρή βιομηχανία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων. Πανίσχυροι ειδικοί του μάρκετινγκ πληρώνονται για να διαμορφώνουν—και να ελέγχουν—τα γούστα σου στη μουσική.
Αλλά όταν αφήνεις τους συνομηλίκους σου ή τα μέσα ενημέρωσης να σου υπαγορεύουν τι θα ακούς, χάνεις τη δύναμη της επιλογής σου. Γίνεσαι ένας δούλος που δεν διαθέτει μυαλό. (Ρωμαίους 6:16) Η Αγία Γραφή μάς παροτρύνει να σκεφτόμαστε εμείς οι ίδιοι για τον εαυτό μας. Μας λέει να ‘εξετάζουμε τι είναι ευάρεστο στον Κύριο’. (Εφεσίους 5:10) Βέβαια δεν μπορούμε να αναμένουμε από τη Χριστιανική εκκλησία να ελέγχει εξονυχιστικά τα χιλιάδες τραγούδια που κυκλοφορούν κάθε χρόνο και να παρέχει έναν κατάλογο με τις μουσικές επιλογές που εγκρίνονται ή απαγορεύονται. Όχι, πρέπει να γυμνάσεις τις δικές σου ‘δυνάμεις αντίληψης . . . στο να διακρίνουν και το σωστό και το εσφαλμένο’.—Εβραίους 5:14, ΜΝΚ.
Πώς μπορείς να το κάνεις αυτό; Δες τις επόμενες υποδείξεις:
Εξέτασε τη Συσκευασία: Συχνά, μια ματιά στη συσκευασία ή στο διαφημιστικό υλικό είναι αρκετή. Οι απερίφραστα σεξουαλικές, βίαιες ή αποκρυφιστικές εικόνες πρέπει να αποτελούν προειδοποίηση. Η μουσική που βρίσκεται στο εσωτερικό ίσως είναι το ίδιο αμφισβητήσιμη. Αν είναι δυνατόν, διάβασε τα σχόλια που υπάρχουν στο κάλυμμα.
Έλεγξε το Περιεχόμενο: ‘Δοκίμασε τα λόγια’ ενός τραγουδιού εξετάζοντας τους τίτλους και τους στίχους. (Ιώβ 12:11, ΜΝΚ) Τι αναφέρουν; Θέλεις πραγματικά να ακούς ή να επαναλαμβάνεις αυτές τις ιδέες ξανά και ξανά; Βρίσκονται αυτές οι σκέψεις σε αρμονία με τις αξίες σου και με τις Χριστιανικές αρχές σου;—Εφεσίους 5:3-5.
Πρόσεξε την Επίδραση: Τι αντίκτυπο έχει γενικά πάνω σου; Μήπως η μουσική τείνει να σε καταπιέζει ή να σου προκαλεί υπερδιέγερση; Μήπως διαπιστώνεις ότι σε κατακλύζουν εσφαλμένες σκέψεις αφού την ακούς; Μήπως οι εκφράσεις της αργκό που χρησιμοποιούνται στη μουσική αρχίζουν να διεισδύουν στο λεξιλόγιό σου;—1 Κορινθίους 15:33.
Σκέψου τους Άλλους: Πώς νιώθουν οι γονείς σου για τη μουσική σου; Ζήτα τη γνώμη τους. Σκέψου, επίσης, πώς μπορεί να νιώθουν οι συγχριστιανοί σου για τη μουσική σου. Μήπως θα μπορούσε να ενοχλήσει κάποιους;—Ρωμαίους 15:1, 2.
Διεύρυνε τα Γούστα σου στη Μουσική
Ίσως να χρειάζεται να κάνεις κάποιες αλλαγές όσον αφορά τα γούστα σου στη μουσική. Αλλά αφού τα γούστα είναι κάτι επίκτητο, μπορούν να αλλάξουν. Κάποιος διακεκριμένος μουσικός λέει: «Τα περισσότερα παιδιά δεν έχουν έρθει ποτέ σε επαφή με κάτι άλλο εκτός από αυτή την εντελώς εμπορευματοποιημένη μουσική». Η λύση; Μην περιορίζεις τον εαυτό σου σε ένα μόνο είδος μουσικής. Προσπάθησε να επεκτείνεις τα γούστα σου στη μουσική.
Φυσικά, θα πρέπει πάντα να δείχνεις επιλεκτικότητα. Αλλά μέσα στα πλαίσια της παραδοσιακής μουσικής, της μουσικής τζαζ, ναι, και της κλασικής μουσικής υπάρχει άφθονη υγιής μουσική την οποία μπορείς να μάθεις να απολαμβάνεις. Στην πραγματικότητα, πιθανόν να απολαμβάνεις ήδη αυτού του είδους τη μουσική χωρίς να το έχεις αντιληφτεί. Η κλασική μουσική, για παράδειγμα, ίσως έχει δημιουργήσει την ατμόσφαιρα σε μερικές από τις αγαπημένες σου ταινίες και τηλεοπτικά προγράμματα. Σκέψου πόσο απολαυστική θα ήταν αυτή η μουσική αν την άκουγες χωρίς περισπασμούς.
Μερικοί Χριστιανοί νέοι έχουν αρχίσει να κάνουν προσαρμογές στα γούστα τους στη μουσική ακούγοντας τις κασέτες Μελωδίες της Βασιλείας που παράγει η Εταιρία Σκοπιά. Αυτές οι μελωδίες, που είναι γνωστές σε όλους τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, εμπεριέχουν μια ποικιλία από υγιή είδη μουσικής. Υπάρχουν διάφορα είδη καλής μουσικής τα οποία μπορούν να σου συστήσουν κάποιοι φίλοι. «Μια φίλη μου με έμαθε να εκτιμώ την ορχηστρική μουσική—όπως τη μουσική του Μπετόβεν», λέει η Μισέλ. «Κάποτε την απεχθανόμουν», παραδέχεται.
Ένας άλλος τρόπος για να διευρυνθείς είναι να μάθεις να παίζεις κάποιο μουσικό όργανο. Αυτό όχι μόνο μπορεί να είναι πηγή πρόκλησης και ικανοποίησης αλλά επίσης μπορεί να σε φέρει σε επαφή και με άλλα είδη μουσικής εκτός από τη μουσική ροκ. «Το να παίζεις μουσική είναι θαυμάσιο», λέει η Τζάκι, «επειδή έχεις κάποιο ταλέντο και το χρησιμοποιείς». Με λίγη προσπάθεια μπορείς μάλιστα να παρέχεις υγιή ψυχαγωγία σε άλλους.
Η μουσική είναι πράγματι δώρο από τον Θεό, αλλά πρέπει να προσέχεις να μην τη χρησιμοποιείς εσφαλμένα. Κάποια νεαρή παραδέχεται: «Έχω στη δισκοθήκη μου μουσική που ξέρω ότι πρέπει να πετάξω. Αλλά ακούγεται τόσο ωραία». Ωστόσο, σκέψου τη βλάβη που προξενεί αυτή η νεαρή στο μυαλό και στην καρδιά της ακούγοντας κάτι κακό! Απόφυγε αυτή την παγίδα. Μην αφήσεις τη μουσική να σε διαφθείρει ούτε να κυριέψει τη ζωή σου. Προσκολλήσου στις υψηλές Χριστιανικές αρχές για τη μουσική που ακούς. Προσευχήσου για την κατεύθυνση και τη βοήθεια του Θεού όσον αφορά την εκλογή της μουσικής που θα ακούς. Ψάξε για συντρόφους που συμμερίζονται τις πεποιθήσεις σου.—Ρωμαίους 12:2, 12.
Η μουσική μπορεί να σε βοηθήσει να χαλαρώσεις και να ηρεμήσεις. Μπορεί να γεμίσει το κενό όταν νιώθεις μοναξιά. Αλλά όταν σταματάει, τα προβλήματά σου εξακολουθούν να υπάρχουν. Και τα τραγούδια δεν είναι υποκατάστατο των πραγματικών φίλων. Μην αφήσεις λοιπόν τη μουσική να γίνει το πιο σπουδαίο πράγμα στη ζωή σου. Να την απολαμβάνεις, αλλά να την κρατάς στη θέση της.
[Υποσημειώσεις]
a Βλέπε τα τεύχη του Ξύπνα! 8 και 22 Φεβρουαρίου 1993.
[Εικόνα στη σελίδα 15]
Μήπως η μουσική παρεμποδίζει τη μελέτη σου;