Μικροί Άνθρωποι, Μεγάλες Πιέσεις

«Οι στενοχώριες των παιδιών είναι μικρές, σίγουρα, αλλά εξίσου μικρό είναι και το παιδί».—Πέρσι Μπις Σέλι.

ΚΟΙΤΑΞΤΕ τη ζωγραφιά με το ημίψηλο καπέλο παρακάτω. Με την πρώτη ματιά το ύψος του καπέλου φαίνεται μεγαλύτερο από το πλάτος τού γείσου. Στην πραγματικότητα, όμως, τόσο το ύψος όσο και το πλάτος είναι ίσα. Μπορεί εύκολα να πέσει έξω κανείς όσον αφορά τις διαστάσεις.

Ακριβώς το ίδιο εύκολα μπορεί να πέσει έξω ένας ενήλικος όσον αφορά τις διαστάσεις της πίεσης που αντιμετωπίζει ένα παιδί. ‘Τα προβλήματα των παιδιών είναι μηδαμινά’, σκέφτονται μερικοί. Αλλά αυτό το σκεπτικό είναι απατηλό. «Οι ενήλικοι δεν πρέπει να κρίνουν τα προβλήματα ανάλογα με το μέγεθός τους», προειδοποιεί το βιβλίο Παιδικό Άγχος! (Childstress!), «αλλά ανάλογα με το μέγεθος του πόνου που αυτά προκαλούν».

Σε πολλές περιπτώσεις η αναλογία του πόνου που νιώθει ένα παιδί είναι μεγαλύτερη από ό,τι νομίζει ένας ενήλικος. Αυτό επιβεβαιώθηκε σε μια μελέτη στην οποία ζητήθηκε από τους γονείς να αξιολογήσουν τη συναισθηματική κατάσταση των παιδιών τους. Σχεδόν όλοι απάντησαν ότι τα παιδιά τους ήταν «πολύ ευτυχισμένα». Ωστόσο, όταν ρωτήθηκαν χωριστά από τους γονείς τους, τα περισσότερα από τα παιδιά περιέγραψαν τον εαυτό τους ως «θλιμμένο» ακόμη και «δυστυχισμένο». Τα παιδιά αντιμετωπίζουν φόβους τους οποίους οι γονείς μικροποιούν σε μεγάλο βαθμό.

Σε μια άλλη μελέτη, την οποία διεξήγαγε ο Δρ Καορού Γιαμαμότο, ζητήθηκε από μια ομάδα παιδιών να κατατάξουν 20 περιστατικά της ζωής σε μια εφταβάθμια κλίμακα ανάλογα με την πίεση που προκαλεί το καθένα. Κατόπιν μια ομάδα ενηλίκων κατέταξε τα ίδια περιστατικά σύμφωνα με το πώς νόμιζαν ότι θα τα κατέτασσε ένα παιδί. Οι ενήλικοι έπεσαν έξω σε 16 από τα 20 περιστατικά! «Όλοι νομίζουμε ότι ξέρουμε τα παιδιά μας», καταλήγει ο Δρ Γιαμαμότο, «αλλά η αλήθεια είναι ότι πολύ συχνά δεν βλέπουμε, δεν ακούμε και ούτε καταλαβαίνουμε τι τα προβληματίζει πραγματικά».

Οι γονείς πρέπει να μάθουν να βλέπουν τις εμπειρίες της ζωής από μια καινούρια οπτική γωνία: με τα μάτια του παιδιού. (Βλέπε πλαίσιο). Αυτό είναι ιδιαίτερα ζωτικό σήμερα. Η Αγία Γραφή προείπε ότι «στις τελευταίες ημέρες θα έρθουν επικίνδυνοι καιροί μεγάλης πίεσης . . . δύσκολοι για να τους αντιμετωπίσει κανείς και δύσκολοι για να τους αντέξει». (2 Τιμόθεον 3:1, Η Ολοκληρωμένη Βίβλος [The Amplified Bible]) Τα παιδιά δεν μένουν ανεπηρέαστα από αυτή την πίεση· συχνά αυτά είναι τα κατεξοχήν θύματά της. Ενώ μερικές από τις πιέσεις των παιδιών απλώς ‘χαρακτηρίζουν τη νεότητα’, άλλες είναι πολύ ασυνήθιστες και αξίζει να τους δοθεί ειδική προσοχή.—2 Τιμόθεον 2:22, ΜΝΚ.

[Πλαίσιο στη σελίδα 5]

Με τα Μάτια του Παιδιού

Θάνατος του Γονέα = Ενοχή. Φέρνοντας στη μνήμη του στιγμιαίες σκέψεις θυμού για το γονέα, το παιδί βαθιά μέσα του μπορεί να νιώθει ευθύνη για το γεγονός.

Διαζύγιο = Εγκατάλειψη. Η λογική του παιδιού λέει ότι, αν οι γονείς μπορούν να πάψουν να αγαπούν ο ένας τον άλλον, μπορεί να πάψουν να αγαπούν και το ίδιο.

Αλκοολισμός = Ένταση. Η Κλόντια Μπλακ γράφει: «Το καθημερινό περιβάλλον φόβου, εγκατάλειψης, άρνησης, ασυνέπειας και πραγματικής ή πιθανής βίας που επικρατεί στο σπίτι αλκοολικών δεν αποτελεί λειτουργικό, υγιές περιβάλλον».

Καβγάς Μεταξύ των Γονέων = Φόβος. Μια μελέτη που διεξάχτηκε με 24 μαθητές αποκάλυψε ότι οι καβγάδες μεταξύ των γονέων δημιουργούσαν τέτοια πίεση ώστε τα παιδιά υπέφεραν από εμετούς, νευρικά τικ του προσώπου, απώλεια μαλλιών, απώλεια ή αύξηση βάρους, ακόμη και από έλκος.

Μεγάλες Επιδόσεις = Απογοήτευση. «Όπου και να στραφούν τα παιδιά», γράφει η Μαίρη Σούζαν Μίλερ, «φαίνεται να αγωνίζονται για τη ζωή τους σε αγώνες που ετοίμασαν για αυτά οι ενήλικοι». Το παιδί, νιώθοντας την πίεση να είναι πρώτο στο σχολείο, στο σπίτι, ακόμη και στο παιχνίδι, ποτέ δεν κερδίζει και ο αγώνας ποτέ δεν τελειώνει.

Νεογέννητο = Απώλεια. Τώρα που πρέπει να μοιράζεται την προσοχή και τη στοργή των γονέων, το παιδί μπορεί να νιώθει ότι μάλλον έχασε ένα γονέα παρά ότι κέρδισε ένα αδελφάκι.

Σχολείο = Άγχος για το Χωρισμό. Για την Έιμι, το να αφήσει τη μητέρα της και να πάει στο σχολείο ήταν σαν να βίωνε ένα μικρό θάνατο κάθε μέρα.

Λάθη = Ταπείνωση. Με την ασταθή εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους, τα παιδιά «τείνουν να δίνουν υπερβολικές διαστάσεις σε μερικά πράγματα», λέει η Δρ Αν Επστάιν. Η ταπείνωση, όπως διαπίστωσε, ήταν ένας από τους συνηθέστερους παράγοντες που πυροδοτούν τις αυτοκτονίες παιδιών.

Αναπηρίες = Απογοήτευση. Εκτός από τη γελοιοποίηση που υφίσταται από άσπλαχνους συνομηλίκους, το παιδί που είναι σωματικά ή διανοητικά ανάπηρο μπορεί να είναι αναγκασμένο να ανέχεται την ανυπομονησία των δασκάλων και των μελών της οικογένειας, οι οποίοι εκφράζουν την απογοήτευσή τους για πράγματα που απλώς είναι πάνω από τις δυνάμεις του.

[Εικόνα στη σελίδα 4]

Παλιομοδίτικο ημίψηλο καπέλο