Επιστροφή στο Σχολείο—Γιατί;
Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ του Ρόμπερτ για εργασία ήταν μια απογοητευτική εμπειρία που διήρκεσε τρία ολόκληρα χρόνια. Τελικά, σε ηλικία 21 χρονών, τον προσέλαβαν ως σύμβουλο σε κάποια καλοκαιρινή κατασκήνωση. Αν και τώρα νιώθει κάποια ανακούφιση, ο Ρόμπερτ είχε εξαντληθεί από το κουραστικό κυνήγι της εργασίας. «Οι γονείς μας απλώς δεν καταλαβαίνουν», λέει ο ίδιος. «Είναι πολύ πιο δύσκολο να βρεις δουλειά στον καιρό μας».
Σαν τον Ρόμπερτ, αναρίθμητοι νέοι που μόλις έχουν αποφοιτήσει από το σχολείο προστίθενται στο εργατικό δυναμικό κάθε χρόνο. Έχουν ελπίδες. Έχουν σχέδια. Αλλά ένας αυξανόμενος αριθμός νέων διαπιστώνει ότι δεν μπορεί να βρει το είδος της εργασίας που περίμενε.
Έτσι, πολλοί επεκτείνουν τη σχολική τους εκπαίδευση. «Αν η δεκαετία του 1970 εξέπεμπε ένα αρνητικό σήμα σχετικά με τα οφέλη της εκπαίδευσης», λέει το περιοδικό Φόρτσουν (Fortune), «η δεκαετία του 1980 σφυροκοπούσε το μυαλό των ανθρώπων με ένα διαφορετικό σύνθημα: Πάρε ένα πτυχίο γιατί αλλιώς . . .».
Γιατί Υπάρχει Πρόβλημα;
Γιατί είναι συχνά απαραίτητη η συμπληρωματική εκπαίδευση; Πρώτον, μεγάλος αριθμός εργασιών σήμερα απαιτεί υψηλότερο επίπεδο επιδεξιότητας. «Ο ταμίας της τράπεζας που απλώς έπαιρνε τις καταθέσεις έχει εκτοπιστεί από τον αυτόματο μηχανικό ταμειολογιστή», λέει ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Εργασίας των Η.Π.Α. «Τώρα [ο ταμίας] πρέπει να με συμβουλέψει για τρία είδη καταθέσεων στη χρηματαγορά και να μου εξηγήσει γιατί μου χρειάζεται το ένα και όχι το άλλο». Ο Ουίλιαμ Ν. Φορντ, πρόεδρος της Επιτροπής του Κογκρέσου για την Εκπαίδευση και την Εργασία, λέει: «Δεν υπάρχουν πια απλές δουλειές».
Δεύτερον, μερικοί πιστεύουν ότι τα σχολεία δεν παρέχουν στους μαθητές επαρκή εκπαίδευση. Λένε ότι η έμφαση που δίνεται σε θέματα όπως η χρήση ναρκωτικών, το AIDS και ο έλεγχος των γεννήσεων επισκιάζει τη διδασκαλία της ανάγνωσης, της γραφής και της αριθμητικής. Ο Δρ Ρόμπερτ Άπλετον, δάσκαλος επί 27 χρόνια, λέει με θλίψη ότι το σχολικό σύστημα φαίνεται πως έχει γίνει «ίδρυμα κοινωνικών υπηρεσιών» που είναι υποχρεωμένο «να ασχολείται με προβλήματα που κάποτε δεν θεωρούνταν μέρος του σχολείου».
Ως αποτέλεσμα της αποτυχίας μερικών σχολείων να διδάξουν στους μαθητές πώς να είναι επιδέξιοι σε απαραίτητα πράγματα, πολλοί απόφοιτοι λυκείου δεν είναι σε θέση να συντηρούν τον εαυτό τους. «Δεν έχουν διδαχτεί να εργάζονται», λέει ο Τζόζεφ Γ. Σρόντερ, διευθυντής ενός κρατικού γραφείου εύρεσης εργασίας στη Φλόριντα. «Καθώς οι εργοδότες έρχονται σε επαφή με νεαρά άτομα, το πρόβλημα που μου αναφέρουν συνεχώς είναι ότι αυτά δεν μπορούν να διαβάσουν ή να γράψουν πολύ καλά. Δεν μπορούν να συμπληρώσουν μια αίτηση εργασίας».
Ένας τρίτος λόγος για τον οποίο ίσως χρειάζεται η συμπληρωματική εκπαίδευση είναι ότι σε πολλές χώρες πάρα πολλοί απόφοιτοι πανεπιστημίου κατακλύζουν την αγορά εργασίας. «Οι απόφοιτοι πανεπιστημίου ξεπερνούν τη ζήτηση για τις ειδικότητές τους», λέει η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times). «Δεδομένης αυτής της υπερπροσφοράς», προσθέτει το δημοσίευμα, «οι εργοδότες διστάζουν να διακινδυνέψουν την πρόσληψη αποφοίτων λυκείου».
Για να αποκτήσουν τα προσόντα για το είδος της εργασίας που απαιτείται προκειμένου να συντηρούν τον εαυτό τους ικανοποιητικά, πολλοί επιστρέφουν στο σχολείο. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το 59 τοις εκατό συνεχίζει την εκπαίδευσή του και μετά το λύκειο. Αυτό αντιπροσωπεύει μια σημαντική αύξηση σε σχέση με το 50 τοις εκατό που υπήρχε σταθερά επί δεκαετίες.
Παρόμοιες τάσεις παρατηρούνται και σε άλλες χώρες. Για παράδειγμα, από τη δεκαετία του 1960, η Βρετανία έχει δει σημαντική αύξηση στην αναλογία των μαθητών που λαβαίνουν σχολική εκπαίδευση πέρα από το υποχρεωτικό όριο. Σε κάποιο πρόσφατο έτος, το 85 τοις εκατό εκείνων που τελείωναν το λύκειο στην Αυστραλία υπέβαλαν αίτηση για διάφορα πανεπιστήμια και κολέγια. Περίπου το 95 τοις εκατό των μαθητών της Ιαπωνίας δίνουν εξετάσεις για να λάβουν τρία επιπρόσθετα χρόνια εκπαίδευσης, στα οποία προετοιμάζονται είτε για κάποια δουλειά είτε για το πανεπιστήμιο.
Ωστόσο, η συμπληρωματική εκπαίδευση δεν φέρνει πάντοτε τα επιθυμητά οφέλη. Ποια είναι τα υπέρ και τα κατά;