Η Θρησκεία στη Σημερινή Πολωνία

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗΝ ΠΟΛΩΝΙΑ

Ο ΛΑΟΣ της Πολωνίας είναι γνωστός σε όλο τον κόσμο ως πολύ θρησκευόμενος. Μάλιστα, περίπου το 95 τοις εκατό του πληθυσμού πρεσβεύει ότι ανήκει στο Ρωμαιοκαθολικισμό.

Οι θρησκευτικοί εορτασμοί είναι κάτι που οι άνθρωποι παίρνουν πολύ σοβαρά σε αυτή τη χώρα και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της εθνικής παράδοσης. Ιδιαίτερα στην επαρχία, οι θρησκευτικές γιορτές μπορεί να έχουν πολύ ζωηρό και πανηγυρικό χαρακτήρα, καθώς οι εορτάζοντες φορούν τοπικές ενδυμασίες και ο κόσμος παίρνει μέρος σε διάφορους αγώνες.

Ο τύπος καλύπτει τακτικά τέτοιου είδους εκδηλώσεις, καθώς και τα προσκυνήματα σε φημισμένους τόπους λατρείας και τις λιτανείες. Οι βαπτίσεις, ο γάμος στην εκκλησία, οι ονομαστικές γιορτές και η πρώτη Μετάληψη θεωρούνται και αυτά εξαιρετικές περιστάσεις.

Το 1978 ο Κάρολ Βοϊτίλα από την Πολωνία έγινε ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄. Αυτό έδωσε ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στην Καθολική θρησκεία στην Πολωνία. Περήφανα πλήθη καλωσορίζουν το συμπατριώτη τους κάθε φορά που εκείνος επισκέπτεται τη χώρα του.

Όλες αυτές οι θρησκευτικές δραστηριότητες δίνουν στους ανθρώπους εκτός Πολωνίας την εντύπωση ότι ο πολωνικός λαός έχει βαθιά ριζωμένη πίστη την οποία εκδηλώνει δημόσια. Στην Πολωνία, όμως, Καθολικοί ηγέτες και άλλοι παρατηρητές εκφράζουν την ανησυχία τους για τις μεταβαλλόμενες απόψεις και συνήθειες όλο και περισσότερων μελών της εκκλησίας.

Η Άποψη των Πολωνών

Σημαίνοντες εκπρόσωποι της πολωνικής Καθολικής ιεραρχίας, καθώς και δημοσιογράφοι και κοινωνικοί ερευνητές, έχουν διαφορετική γνώμη για την κατάσταση της Καθολικής θρησκείας στη σημερινή Πολωνία. Όλο και συχνότερα, διάφορα εξέχοντα πρόσωπα κάνουν βαρυσήμαντες δηλώσεις όσον αφορά την αύξηση του εγκλήματος, την κατάρρευση των ηθικών κανόνων και τη μείωση του ενδιαφέροντος για τα δόγματα και τις τελετές της εκκλησίας. Πολύς λόγος γίνεται γύρω από το ερώτημα: Τι αντίκτυπο έχει η δημοφιλής μορφή λατρείας του Ρωμαιοκαθολικισμού στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων;

Παραδείγματος χάρη, ο Πολωνός Πριμάτος Γιούζεφ Γκλεμπ σημείωσε ότι παρατηρείται αυξανόμενη προσκόλληση του λαού στα εγκόσμια και μίλησε για την ανάγκη αναχαίτισης του κύματος νεοπαγανισμού που υπάρχει στη χώρα. Στο Καθολικό περιοδικό Γαντ (Ład), ο συγγραφέας Βόιτσεκ Τσούντι έκανε μια λεπτομερέστερη ανάλυση της κατάστασης. Είπε: “Πρέπει να εξετάσουμε το ζήτημα που απασχολεί επί χρόνια ιερείς, κοινωνιολόγους και ψυχολόγους της θρησκείας—τη σαφή διάσταση μεταξύ της θρησκευτικής και της καθημερινής ζωής. Οι άνθρωποι ακούν το κήρυγμα του ιερέα, αλλά τη στιγμή που βγαίνουν από την εκκλησία ξεχνούν τελείως τον κόσμο του Θεού. Βυθίζονται σε έναν άλλον κόσμο, τον κόσμο του καθημερινού μας αγώνα, όπου ζουν τη ζωή τους σαν να μην υπάρχει καν Θεός”.

Ο Αρχιεπίσκοπος Χένρικ Μουσίνσκι, αντιπρόεδρος της Συνόδου των Επισκοπελιανών, προχωράει ένα βήμα περισσότερο, λέγοντας: «Το Ευαγγέλιο δεν κατάφερε να μας μεταμορφώσει εσωτερικά. Οι Πολωνοί είναι Χριστιανοί μόνο στις στατιστικές. Δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν τη Χριστιανοσύνη περισσότερο ως συνήθεια παρά ως θρησκεία».

Άλλαξαν οι Αξίες, Άλλαξε και η Συμπεριφορά

Τέτοιου είδους εκφράσεις φανερώνουν ότι ορισμένοι εξέχοντες εκπρόσωποι της εκκλησίας ανησυχούν για τις βαθιές αλλαγές που έχουν συμβεί στις αξίες και στη συμπεριφορά του κοινού. Κατ’ αρχάς, η πάλαι ποτέ χαρακτηριστική θρησκευτική αφοσίωση φαίνεται ότι χάνει έδαφος σε σχέση με άλλες μέριμνες.

Παραδείγματος χάρη, σε μια κοινωνιολογική μελέτη, οι Πολωνοί είπαν ότι η οικογένεια είναι το πιο σπουδαίο πράγμα στη ζωή, ενώ ακολουθούσαν η εντιμότητα, η δικαιοσύνη, η καλοσύνη και η αξιοπιστία. Τα σχετικά με τον Θεό και τη θρησκεία κατέλαβαν μόλις τη 16η θέση. Συνέπεια των παραπάνω είναι η μείωση του αριθμού των εκκλησιαζομένων, ακόμη και ανάμεσα στους πολλούς που πρεσβεύουν ότι είναι πιστοί.

Οι Πολωνοί επίσκοποι ανησυχούν επίσης για τις στατιστικές που αποκαλύπτουν γενική αδιαφορία για τις διδασκαλίες της εκκλησίας. Για παράδειγμα, σε μια έρευνα για θρησκευτικά ζητήματα την οποία διεξήγαγε η Ιρένα Μπορόβικ από το Γιαγκελόνειο Πανεπιστήμιο, μόνο το 50 τοις εκατό των ερωτηθέντων είπαν ότι πιστεύουν στη μετά θάνατο ζωή, το 47 τοις εκατό ήταν της γνώμης ότι οι ιερείς πρέπει να είναι ελεύθεροι να παντρεύονται και το 64 τοις εκατό ενέκριναν το διαζύγιο.

Μια άλλη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Βπροστ (Wprost), αποκάλυψε ότι «το 69 τοις εκατό των Πολωνών καταδικάζει την απαγόρευση που επιβάλλει η εκκλησία στη χρήση αντισυλληπτικών, το 56 τοις εκατό αντιτίθεται στην απαγόρευση των αμβλώσεων και το 54 τοις εκατό εγκρίνει το προγαμιαίο σεξ». Αυτοί οι αριθμοί αντανακλούν τη διάσταση απόψεων που επικρατεί στους κόλπους της εκκλησίας.

Η υπόληψη της εκκλησίας αυξήθηκε σημαντικά τις περασμένες δύο δεκαετίες λόγω του ότι αντιτάχθηκε στον κομμουνισμό. Τώρα, όμως, η συνεχιζόμενη ανάμειξη της εκκλησίας σε πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα φαίνεται ότι προκαλεί δυσφορία, και τελικά οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη διάσταση μεταξύ των μελών της εκκλησίας από τη μια πλευρά και της ιεραρχίας της εκκλησίας από την άλλη.

Ποια Είναι η Πραγματική Λύση;

Πριν από τις ιστορικές αλλαγές του πολιτικού σκηνικού που έλαβαν χώρα το 1989, η κυβέρνηση είχε επιβάλει καθορισμένους κανόνες συμπεριφοράς. Τώρα, πολλοί από αυτούς τους κανόνες έχουν εκλείψει. Το καινούριο πολιτικό σύστημα έχει φέρει δημοκρατία και προσωπική ελευθερία, αλλά και τον αγώνα για επιβίωση στην οικονομία της ελεύθερης αγοράς. Πολλοί εδώ πιστεύουν ότι η πολωνική κοινωνία δεν ήταν έτοιμη για μια τόσο ριζική αλλαγή. Τι έλειπε;

Για να επιζήσει κανείς ηθικά και πνευματικά στο σημερινό κόσμο απαιτείται πίστη βασισμένη σε κάτι βαθύτερο από τα θρησκευτικά έθιμα ή τις τελετές. Κάθε άνθρωπος πρέπει να αποκτήσει πίστη η οποία να είναι καλά ριζωμένη στην προσωπική γνώση και κατανόηση του Λόγου του Θεού, της Αγίας Γραφής.

Ο ίδιος ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ αναγνώρισε πρόσφατα την ανάγκη που υπάρχει να είναι οι Χριστιανοί τακτικοί αναγνώστες των Αγίων Γραφών. Κάλεσε τους ανθρώπους «να καλλιεργήσουν εντονότερη και συχνότερη επαφή με το Λόγο του Θεού». Ο ίδιος πρόσθεσε: «Το να μάθει ο πιστός να διαβάζει τις Άγιες Γραφές είναι θεμελιώδες ζήτημα για αυτόν: είναι η πρώτη βαθμίδα μιας κλίμακας που συνεχίζεται με το στοχασμό και με την αληθινή προσευχή». Ο Πάπας ενθάρρυνε «όποιον αναζητάει την αλήθεια . . . να συνεχίσει να βαδίζει τρεφόμενος καθημερινά με το ψωμί του Λόγου της Ζωής».

Πριν από δεκαεννιά αιώνες, πολύ προτού η ζωή αποκτήσει τόσο γρήγορους ρυθμούς και γίνει τόσο ασταθής όσο είναι τώρα, ο Ιησούς Χριστός ζήτησε από τον Θεό να προστατέψει τους μαθητές του από τις πνευματικά εξασθενητικές επιρροές που θα υπήρχαν γύρω τους. Ο ίδιος προσευχήθηκε: «Αγίασέ τους μέσω της αλήθειας· ο λόγος σου είναι αλήθεια». (Ιωάννης 17:17) Η Αγία Γραφή «είναι αλήθεια» επειδή αποτελεί το Λόγο του Θεού και όχι ανθρώπων. Ο απόστολος Παύλος έγραψε σε κάποια εκκλησία: «Όταν λάβατε το λόγο του Θεού, τον οποίο ακούσατε από εμάς, τον δεχτήκατε, όχι ως το λόγο ανθρώπων, αλλά, όπως είναι αληθινά, ως το λόγο του Θεού».—1 Θεσσαλονικείς 2:13.

Επειδή η Αγία Γραφή είναι “ο λόγος του Θεού” και «είναι αλήθεια», μπορεί να προμηθεύσει ό,τι χρειαζόμαστε για να θωρακίσουμε τον εαυτό μας σε αυτόν το θρησκευτικά αδιάφορο κόσμο. Η Αγία Γραφή δηλώνει: «Όλη η Γραφή είναι θεόπνευστη και ωφέλιμη για διδασκαλία, για έλεγχο, για τακτοποίηση ζητημάτων, για διαπαιδαγώγηση στη δικαιοσύνη, ώστε ο άνθρωπος του Θεού να είναι πλήρως ικανός, απόλυτα εξοπλισμένος για κάθε καλό έργο».—2 Τιμόθεο 3:16, 17.

Πολλοί ειλικρινείς και ευφυείς άνθρωποι στην Πολωνία και σε όλο τον κόσμο διαπιστώνουν ότι η προσωπική μελέτη της Αγίας Γραφής παρέχει μια σταθερή βάση για πίστη στον Θεό και στο σκοπό του. Αυτό το είδος πίστης είναι που τους δίνει τη δύναμη να ζουν μια πραγματικά Χριστιανική ζωή στο σημερινό όλο και πιο αδιάφορο θρησκευτικά κόσμο.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 16]

ΠΟΛΩΝΙΑ

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 17]

«Οι Πολωνοί είναι Χριστιανοί μόνο στις στατιστικές». —Πολωνός αρχιεπίσκοπος

[Χάρτης στη σελίδα 15]

Υπάρχει γενική αδιαφορία για τις διδασκαλίες της εκκλησίας