Οι Νεαροί Ρωτούν . . .
Τι Πρέπει να Κάνω Όταν οι Άλλοι μου Λένε τα Προβλήματά Τους;
«Οι γονείς μιας κοπέλας στο σχολείο μας βρίσκονταν στη διαδικασία του διαζυγίου και οι βαθμοί της είχαν αρχίσει να πέφτουν. Μου μιλούσε συχνά για τα οικογενειακά της προβλήματα».—Τζαν, 14 χρονών.
«Ένα κορίτσι στο σχολείο μού εξομολογήθηκε ότι είχε σχέσεις με κάποιο αγόρι. Έμεινε έγκυος και έκανε έκτρωση ενώ οι γονείς της δεν ήξεραν τίποτα».—Μάιρα, 15 χρονών.
ΣΥΖΗΤΑΣ με έναν φίλο ή κάποιον συμμαθητή. Ξαφνικά σου εμπιστεύεται ένα πρόβλημά του.a Μπορεί να τον απασχολούν οι συνηθισμένες ανησυχίες της εφηβείας—ρούχα, χρήματα, εμφάνιση, συνομήλικοι, βαθμοί. Από την άλλη πλευρά, ίσως να έχει πολύ πιο σοβαρά και δυσεπίλυτα προβλήματα.
Η κατάσταση που επικρατεί στις Ηνωμένες Πολιτείες δείχνει καθαρά πόσο σοβαρά μπορεί να είναι τα προβλήματα των νεαρών ατόμων. Σύμφωνα με το περιοδικό Νιούζγουικ (Newsweek), «το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας (NIMH) υπολογίζει ότι το 8 τοις εκατό των εφήβων και το 2 τοις εκατό των παιδιών (μερικά από την ηλικία των 4 χρονών) παρουσιάζουν συμπτώματα κατάθλιψης». Μια άλλη έρευνα επισήμανε: «Σχεδόν οι 97 στις 1.000 γυναίκες ηλικίας 15-19 χρονών—ένα εκατομμύριο Αμερικανίδες έφηβες—μένουν έγκυες κάθε χρόνο. Οι περισσότερες από αυτές τις εγκυμοσύνες—το 78 τοις εκατό—είναι ανεπιθύμητες». Επίσης, υπάρχουν τα εκατομμύρια νεαρά άτομα που ζουν σε ασταθές οικογενειακό περιβάλλον. Χιλιάδες πέφτουν θύματα σωματικής ή σεξουαλικής κακομεταχείρισης. Οι μισοί και πλέον τελειόφοιτοι λυκείου στις ΗΠΑ έχουν κάνει κατάχρηση αλκοόλ. Ο αριθμός των νεαρών ατόμων που αντιμετωπίζουν κάποια διαταραχή της διατροφής είναι ανησυχητικός.
Δικαιολογημένα, πολλοί νεαροί χρειάζονται απεγνωσμένα κάποιον στον οποίο να μιλήσουν και να του εκμυστηρευτούν κάτι! Και συνήθως το πρώτο άτομο στο οποίο στρέφονται είναι ένας συνομήλικος. Τι πρέπει να κάνεις αν αυτό το άτομο είσαι εσύ; Αν είσαι Χριστιανός, κάτι τέτοιο δεν θα πρέπει να σε εκπλήσσει. Η Αγία Γραφή παραγγέλλει στους Χριστιανούς να είναι «παράδειγμα» σε διαγωγή και να είναι λογικοί. (1 Τιμόθεο 4:12· Φιλιππησίους 4:5) Ως εκ τούτου, οι άλλοι νεαροί—μεταξύ των οποίων και μη ομόπιστοι—είναι πολύ πιθανό να θέλουν να σου λένε τα μυστικά τους. Πώς, λοιπόν, πρέπει να αντιμετωπίσεις μια τέτοια κατάσταση; Και τι θα κάνεις αν πιστεύεις πως έχεις ακούσει περισσότερα από όσα μπορείς να χειριστείς;
Να Ακούς Προσεκτικά
Η Γραφή λέει ότι υπάρχει «καιρός να σωπαίνει [κανείς] και καιρός να μιλάει». (Εκκλησιαστής 3:7) Όταν κάποιος έχει ένα πρόβλημα και θέλει να σου μιλήσει, συνήθως το καλύτερο πράγμα που μπορείς να κάνεις είναι απλώς να τον ακούσεις. Μάλιστα, η Γραφή καταδικάζει την αδιαφορία για την «παραπονετική κραυγή του ασήμαντου». (Παροιμίες 21:13) Ίσως το άτομο να χρειάστηκε χρόνο για να πάρει θάρρος να μιλήσει για το ζήτημα. Αν εσύ δείξεις προθυμία να τον ακούσεις, αυτό θα τον βοηθήσει να νιώσει πιο άνετα για να μιλήσει. «Συνήθως αφήνω απλώς το άλλο άτομο να μιλήσει», λέει ένας νεαρός Χριστιανός ονόματι Χάιραμ. «Τον αφήνω να πει αυτά που τον απασχολούν και προσπαθώ να τον συμπονέσω». Ο Βίνσεντ, παρόμοια, αναφέρει: «Μερικές φορές οι άνθρωποι θέλουν απλώς να μιλήσουν».
Έτσι λοιπόν, ο άλλος ίσως να μην περιμένει ότι θα λύσεις τα προβλήματά του. Ίσως το μόνο που χρειάζεται είναι να τον ακούσει κάποιος προσεκτικά. Γι’ αυτό να ακούς! Προσπάθησε να μην αφήνεις την προσοχή σου να αποσπάται από αυτά που συμβαίνουν γύρω σου ούτε να τον διακόπτεις χωρίς λόγο. Και μόνο το ότι είσαι εκεί και τον ακούς μπορεί να αποτελέσει μεγάλη βοήθεια. Δείχνει ότι νοιάζεσαι πραγματικά.
Μήπως αυτό σημαίνει ότι εσύ δεν θα πρέπει να πεις τίποτα; Πολλά θα εξαρτηθούν από τη φύση του προβλήματος. Τις περισσότερες φορές, μια στοχαστική, καλοσυνάτη απόκριση είναι κατάλληλη. (Παροιμίες 25:11) Για παράδειγμα, αν ένας γνωστός σου αντιμετωπίζει κάποια προσωπική τραγωδία, ίσως θα ήταν καλύτερα να εκφράσεις τη λύπη σου. (Ρωμαίους 12:15) Το εδάφιο Παροιμίες 12:25 λέει: «Η έντονη ανησυχία στην καρδιά του ανθρώπου θα την κάνει να λυγίσει, αλλά ο καλός λόγος τη χαροποιεί». Ίσως αυτό που χρειάζεται είναι λίγη ενθάρρυνση. Να εκφράσεις την πεποίθησή σου ότι το άτομο θα μπορέσει να υπερπηδήσει το πρόβλημά του με επιτυχία. Δηλώσεις όπως: «Μπορώ να καταλάβω γιατί αισθάνεσαι έτσι» ή «Λυπάμαι που πρέπει να το αντιμετωπίσεις αυτό» μπορούν να τον κάνουν να αντιληφθεί ότι είσαι ειλικρινής και ότι θέλεις να τον βοηθήσεις.
Ωστόσο, το εδάφιο Παροιμίες 12:18 προειδοποιεί: «Υπάρχει εκείνος που μιλάει αστόχαστα σαν να δίνει χτυπήματα με σπαθί». Είναι σημαντικό να αποφεύγεις σχόλια όπως: «Αυτό δεν είναι και τόσο φοβερό», «Απλώς μην το σκέφτεσαι» ή «Δεν θα έπρεπε να αισθάνεσαι έτσι». Επίσης, μην προσπαθείς να μικροποιείς ένα πρόβλημα κάνοντας χιούμορ. Το άλλο άτομο θα μπορούσε εύκολα να συμπεράνει ότι δεν σέβεσαι τα αισθήματά του.—Παροιμίες 25:20.
Τι θα κάνεις, όμως, αν δεν ξέρεις τι να πεις; Φέρσου με ειλικρίνεια. Πες στο φίλο σου ότι πράγματι δεν ξέρεις τι να πεις αλλά ότι εξακολουθείς να θέλεις να είσαι κοντά του για να τον βοηθήσεις. Ρώτησέ τον: «Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω;» Ναι, ίσως να υπάρχουν κάποια πρακτικά πράγματα που μπορείς να κάνεις για να ελαφρύνεις αυτό το βάρος.—Γαλάτες 6:2.
Δώσε Φιλικές Συμβουλές
Τι θα κάνεις αν πιστεύεις ότι ο άλλος χρειάζεται συμβουλή; Φυσικά, ως νεαρό άτομο, είσαι σχετικά άπειρος. (Παροιμίες 1:4) Επομένως, ίσως να μην είσαι το κατάλληλο πρόσωπο που μπορεί να δώσει συμβουλή για κάθε πρόβλημα. Ωστόσο, το εδάφιο Ψαλμός 19:7 λέει: «Η υπενθύμιση του Ιεχωβά είναι αξιόπιστη· κάνει τον άπειρο σοφό». Ναι, παρότι είσαι “άπειρος”, πιθανώς γνωρίζεις κάποιες Γραφικές αρχές ώστε να είσαι σε θέση να δώσεις λίγη βοήθεια σε έναν φίλο που τη χρειάζεται. (Παροιμίες 27:9) Χωρίς να «του κάνεις κήρυγμα», γιατί να μην του δείξεις μερικά σημεία από τη Γραφή; Αν δεν είσαι σίγουρος για το ποιες Γραφικές αρχές εφαρμόζονται, κάνε κάποια έρευνα. Εδώ και χρόνια, η σειρά «Οι Νεαροί Ρωτούν . . .» αυτού του περιοδικού δημοσιεύει πολλές Γραφικές συμβουλές σχετικά με μια ποικιλία θεμάτων. Κάποια άλλη πολύτιμη πηγή πληροφοριών είναι το βιβλίο Οι Νεαροί Ρωτούν—Αποτελεσματικές Απαντήσεις.b
Ίσως θα ήταν αποτελεσματικό να αναφέρεις τις δικές σου εμπειρίες. Μπορεί ακόμη να έχεις και κάποιες πρακτικές υποδείξεις. Χωρίς να επιβάλεις τις δικές σου απόψεις, μπορείς να εξηγήσεις τι σε βοήθησε. (Παροιμίες 27:17) Να θυμάσαι, όμως, ότι κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Αυτό που είχε επιτυχία σε εσένα μπορεί να μην έχει επιτυχία σε όλους.
Να Προσέχεις
Μην αφιερώνεις πάρα πολύ χρόνο ακούγοντας τα προβλήματα νεαρών ατόμων που δεν φοβούνται τον Ιεχωβά ούτε σέβονται τους Χριστιανικούς κανόνες. Πολλά από τα προβλήματά τους μπορεί να προκύπτουν από έναν τρόπο ζωής που δεν εναρμονίζεται με τη Γραφή. Το να προσπαθείς να βοηθήσεις εκείνους που περιφρονούν τις Γραφικές συμβουλές θα μπορούσε να αποδειχτεί απογοητευτικό και για τους δυο σας. (Παροιμίες 9:7) Επίσης, μπορεί να αναγκαστείς να ακούσεις πολλές ανοησίες ή αισχρά λόγια. (Εφεσίους 5:3) Αν, λοιπόν, μια συζήτηση σε κάνει να αισθάνεσαι αμηχανία, πες με θάρρος ότι δεν είσαι σε θέση να βοηθήσεις ή ότι νιώθεις άβολα με αυτό το θέμα.
Να προσέχεις αν ένα άτομο του αντίθετου φύλου θέλει να σου εκφράσει τα ενδόμυχα συναισθήματά του. Η Γραφή προειδοποιεί ότι η καρδιά μπορεί να είναι απατηλή. (Ιερεμίας 17:9) Η στενή συναναστροφή μπορεί να διεγείρει ερωτικά αισθήματα και να οδηγήσει ακόμη και σε σεξουαλική ανηθικότητα.
Επίσης, μην παγιδευτείς δίνοντας την υπόσχεση ότι δεν θα μιλήσεις σε κανέναν. Αναγνώρισε με μετριοφροσύνη ότι το άτομο που σου μιλάει ίσως να χρειάζεται περισσότερη βοήθεια από όση μπορείς να δώσεις εσύ.—Παροιμίες 11:2.
Όταν η Βοήθεια από Άλλους Είναι Απαραίτητη
Σε πολλές περιπτώσεις το καλύτερο πράγμα που μπορείς να κάνεις είναι να ζητήσεις εσύ βοήθεια. Η Μάιρα, η οποία αναφέρεται στην αρχή, είπε: «Πραγματικά δεν ήξερα πώς να βοηθήσω τη συμμαθήτριά μου. Μίλησα, λοιπόν, σε έναν πρεσβύτερο για αυτό, και εκείνος μου έδωσε μερικές καλές συμβουλές για το πώς να τη βοηθήσω». Ναι, μέσα στη Χριστιανική εκκλησία των Μαρτύρων του Ιεχωβά υπάρχουν έμπειροι άντρες οι οποίοι μπορούν να σε βοηθήσουν. (Εφεσίους 4:11, 12) Ο πρεσβύτερος σύστησε στη Μάιρα να προτρέψει τη συμμαθήτριά της να μιλήσει με τους γονείς της. Το κορίτσι ακολούθησε τη συμβουλή της Μάιρα. «Η κατάστασή της βελτιώθηκε. Τώρα θέλει να μάθει περισσότερα για τη Γραφή», λέει η Μάιρα.
Τι θα γίνει αν σου εκμυστηρευτεί κάτι ένας συγχριστιανός; Φυσικά, θέλεις να κάνεις ό,τι περνάει από το χέρι σου για να τον βοηθήσεις. (Γαλάτες 6:10) Αν φοβάσαι ότι ξεμακραίνει από τους ηθικούς κανόνες του Ιεχωβά, μη φοβηθείς να του “πεις την αλήθεια”. (Εφεσίους 4:25) Να είσαι ειλικρινής αλλά μην αυτοδικαιώνεσαι. Η προθυμία που έχεις να μιλήσεις ανοιχτά είναι γνώρισμα αληθινού φίλου.—Ψαλμός 141:5· Παροιμίες 27:6.
Σε μια τέτοια περίπτωση, είναι επίσης επιτακτικό να προτρέψεις το φίλο σου να ζητήσει βοήθεια—από τους γονείς του, έναν πρεσβύτερο ή κάποιον ώριμο Χριστιανό τον οποίο σέβεται. Αν περάσει μια λογική περίοδος χρόνου και δεν έχει μιλήσει σε κανέναν, ίσως πρέπει να μιλήσεις εσύ αντί για εκείνον. (Ιακώβου 5:13-15) Αυτό μπορεί να απαιτήσει θάρρος από την πλευρά σου αλλά δείχνει ότι ενδιαφέρεσαι πραγματικά και ότι θέλεις το καλύτερο για το φίλο σου.
Φυσικά, ο Ιεχωβά δεν περιμένει να λύνεις εσύ τα προβλήματα του καθενός. Αλλά όταν κάποιος σου εκμυστηρεύεται κάτι, δεν χρειάζεται να νομίζεις ότι δεν έχεις βοήθεια από πουθενά. Θέσε σε εφαρμογή τη Χριστιανική σου εκπαίδευση και απόδειξε ότι είσαι «αληθινός σύντροφος».—Παροιμίες 17:17.
[Υποσημειώσεις]
a Για λόγους απλότητας, θα αναφερόμαστε στο άτομο που έχει το πρόβλημα στο αρσενικό γένος. Φυσικά, αυτές οι πληροφορίες εφαρμόζονται σε νεαρά άτομα και των δύο φύλων.
b Είναι έκδοση των Μαρτύρων του Ιεχωβά.
[Εικόνα στη σελίδα 21]
Σε μερικές περιπτώσεις ίσως πρέπει να ζητήσεις βοήθεια για κάποιον φίλο που έχει προβλήματα