Κεφάλαιο 7

Οι Πουράνες και η Ινδουιστική Λατρεία Σήμερα

Η σύγχρονη Ινδουιστική λατρεία βασίζεται στις γραφές που είναι γνωστές ως Πουράνες. Ανόμοια με τις Βέδες, οι Πουράνες προωθούν τη χρήση ομοιωμάτων, τις τελετουργίες σε ναούς και τα προσκυνήματα σε ιερούς τόπους. Μέσω αυτών των πράξεων, οι λάτρεις αναζητούν την ευλογία του Θεού προκειμένου να απελευθερωθούν από τον κύκλο των συνεχών γεννήσεων.

² «Οι Πουράνες έχουν αποκληθεί “η Βέδα του κοινού λαού”, εφόσον παρουσιάζουν πολλά παραδοσιακά και ορθόδοξα στοιχεία μέσα από μύθους και θρύλους, ιστορίες και σύμβολα», παρατηρεί το βιβλίο Ινδουιστικός Κόσμος (Hindu World).¹ Μολονότι οι Πουράνες δεν είναι γενικώς αποδεκτές από τους ορθόδοξους Βραχμάνους και από τους μεταρρυθμιστές, είναι δημοφιλείς ανάμεσα στους απλούς Ινδουιστές. Μπορούν αυτά τα συγγράμματα να σας βοηθήσουν να λατρεύετε τον Θεό με αλήθεια; Ας εξετάσουμε τι διδάσκουν.

Η Δημιουργία Σύμφωνα με τις Πουράνες

³ Επηρεασμένοι από τις Βεδικές αντιλήψεις, οι συντάκτες της Βισνού Πουράνα πίστευαν ότι το σύμπαν αποτελείται από εφτά στρώματα πάνω από τη γη και εφτά στρώματα κάτω από τη γη στα οποία κατοικούν πλάσματα κατά το ήμισυ άνθρωποι και κατά το ήμισυ φίδια.

⁴ Στην Μπαγκαβάτα Πουράνα περιέχεται η ιδέα ότι ο ήλιος και η σελήνη περιστρέφονται γύρω από τη γη. Η σελήνη, λόγω υψηλότερης ταχύτητας, λέγεται ότι προσπερνάει τον ήλιο κατά την τροχιά που διαγράφει. Η γη, η οποία βρίσκεται πάνω σε μια κόμπρα, διαιρείται σε ηπείρους που χωρίζονται από ωκεανούς νερού, κρασιού και γκι.​—Μπαγκαβάτα Πουράνα 5:16-22, 25.

Η Αναζήτηση του Θεού

⁵ Οι Πουράνες, όπως και οι Βέδες και οι Ουπανισάδες, συνεχίζουν την αναζήτηση για τον αληθινό Θεό. Μολονότι οι σοφοί λατρεύουν πολλές θεότητες, επιθυμούν έντονα να μάθουν τα εξής: «Ποια θεότητα πρέπει να λατρεύει ο πιστός που επιθυμεί την απελευθέρωση . . . ; Ποιος είναι ο θεός των θεών;» Πόσο σπουδαία ερωτήματα είναι αυτά!

⁶ Απαντώντας, η Βράχμα Πουράνα παρατηρεί πως, μολονότι λατρεύεται ο Βράχμα, ο Βισνού ή ο Σίβα, ο αληθινός Δημιουργός είναι κάποιος άλλος.² Επιβεβαιώνοντας αυτό το σημείο, ο Βράχμα δηλώνει στην Μπαγκαβάτα Πουράνα ότι τόσο ο ίδιος όσο και ο Σίβα δεν έχουν κατανοήσει ακόμη τη φύση του Δημιουργού.​—Μπαγκαβάτα Πουράνα 2:6.

⁷ Ωστόσο, οι σοφοί δεν ήταν σε θέση να γνωρίσουν τον Θεό χωρίς αποκάλυψη από Εκείνον. Ως αποτέλεσμα, μερικοί λάτρεις έφτασαν στο σημείο να τον φαντάζονται ως άνθρωπο, ζώο ή ακόμη κατά το ήμισυ άνθρωπο και κατά το ήμισυ ζώο. Η Μπαγκαβάτα Πουράνα περιγράφει τον Βισνού ως ψάρι «χρυσού χρώματος, με κέρατο, και σώμα που εκτείνεται σε απόσταση δέκα εκατομμυρίων και πλέον γιοτζανά».³a Η Βαγιού Πουράνα τον περιγράφει ως σκουρόχρωμο αγριόχοιρο που έχει ύψος 6.400 χιλιόμετρα.

⁸ Οι συντάκτες των Πουρανικών θρύλων φαντάζονταν επίσης ότι οι θεοί έχουν ανθρώπινες αδυναμίες. Η Βραχμαβαΐ Πουράνα δηλώνει ότι οι συνετοί δεν λατρεύουν τον Βράχμα, επειδή αυτός ήταν καταραμένος εξαιτίας του ότι είχε διαπράξει κάποιο χονδροειδές αδίκημα.⁴b Άλλες Πουράνες περιγράφουν τον Σίβα ως «κακό προμηθευτή [ο οποίος] άφηνε την οικογένειά του να πεινάει, ενώ ο ίδιος έκανε χρήση οπίου και άλλων ναρκωτικών», σύμφωνα με το βιβλίο Ινδουιστικός Κόσμος.⁵

⁹ Ενοχλημένος επειδή έμαθε ότι κάποια θεότητα είχε σχέσεις με ντόπιες βοσκοπούλες, ένας βασιλιάς στην Μπαγκαβάτα Πουράνα ρωτάει: “Πώς μπορεί ο θεϊκός κύριος, ο οποίος γεννήθηκε για να εδραιώσει την αρετή και να εξαλείψει την εξαχρείωση, να πράττει το αντίθετο, δηλαδή να διαφθείρει συζύγους άλλων αντρών;”⁷ Σε αυτό, ο σοφός απαντάει πως, όταν ανώτερα όντα παρεκκλίνουν από την αρετή, αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί αμαρτία, όπως ακριβώς δεν αποδίδεται ενοχή στη φωτιά όταν αυτή καταστρέφει ακάθαρτα πράγματα.⁸

Μέθοδοι Λατρείας

¹⁰ Επίκεντρο της Πουρανικής λατρείας είναι οι ναοί, ή τα ιερά, που κατασκευάζονται βάσει προσεκτικού σχεδίου. Η κάτοψή τους ακολουθεί ένα μάνταλα, το οποίο, σύμφωνα με τον Σουάμι Χαρσανάντα, «είναι ένα γεωμετρικό διάγραμμα με αποκρυφιστικές δυνατότητες».⁹ Το πιο ιερό αντικείμενο του ναού είναι το γιάντρα, χρυσό πιάτο με αποκρυφιστικά διαγράμματα. Στο παρελθόν, αυτό χρησιμοποιούνταν από οπαδούς Ταντρικών αιρέσεων οι οποίοι πραγματοποιούσαν τις σεξουαλικές ιεροτελεστίες που απεικονίζονται στους τοίχους μεγάλων Ινδουιστικών και Ζαϊνιστικών ναών.

¹¹ Οι λάτρεις οι οποίοι ελπίζουν να αποκτήσουν πλούτη ή καλή υγεία περιλούζουν τα είδωλα με νερό ή γάλα. Ύστερα, σύμφωνα με τη Βραχμαβαΐ Πουράνα, τοποθετείται τιλάκ στο μέτωπο των λάτρεων για να διασφαλιστεί η μαγική επίδραση των ιεροτελεστιών.¹⁰ Ανάβουν λυχνάρια και προσφέρουν λουλούδια για να απωθήσουν τα κακά πνεύματα, ενώ παράλληλα απαγγέλλουν μάντρα για να εξυμνήσουν τις θεότητες ή να ζητήσουν την εύνοιά τους.

¹² Η Σκάντα Πουράνα αποδίδει την προέλευση της χρήσης ειδώλων σε κάποια κατάρα που πρόφερε εναντίον των θεών η θεά Παρβάτι επειδή αυτοί παραβίαζαν την ιδιωτική της ζωή. Η Εγκυκλοπαίδεια των Πουρανικών Δοξασιών και Συνηθειών (Encyclopaedia of Puranic Beliefs and Practices) δηλώνει: «Αυτό φαίνεται να εξηγεί την [Ινδουιστική] συνήθεια απόδοσης λατρείας σε ογκόλιθους ως θεούς, καθώς επίσης σε καλολαξευμένα είδωλα».¹¹

Τι θα Επιλέξετε Εσείς;

¹³ Οι Πουράνες ταξινομούνται από τους Ινδουιστές ως Σμρίτι επειδή δεν είναι θεόπνευστα συγγράμματα αλλά είναι ανθρώπινης προέλευσης. Αν, λοιπόν, επιθυμούμε ειλικρινά να αποδέχεται ο Θεός τη λατρεία μας και να μας ευλογεί, πρέπει να συνεχίσουμε την αναζήτησή μας για τα Σρούτι. Τι καθοδηγία μπορούν να μας δώσουν οι γκουρού;

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο στη σελίδα 17]

Πώς ανταποκρίνονται οι Πουράνες σε αυτά τα κριτήρια;

Πρέπει:

1. Να μεγαλύνουν τον Θεό και να απαντούν στα ερωτήματά μας σχετικά με αυτόν

2. Να διδάσκουν αληθινά δόγματα και σωστές ηθικές αρχές

3. Να μην έχουν καμία σχέση με μύθους

4. Να μην έχουν καμία σχέση με δαιμονικές συνήθειες

5. Να παρέχουν λύσεις στα προβλήματά μας και να έχουν καλή επίδραση στη ζωή μας

[Εικόνα στη σελίδα 16]

Η λατρεία σε ναούς και οι θρησκευτικές γιορτές του Ινδουισμού βασίζονται στις Πουράνες