ΑΣΕΝΑΦΑΡ

(Ασεναφάρ).

Το όνομα αυτό εμφανίζεται σε ένα τμήμα του βιβλίου του Έσδρα (4:10) που είναι γραμμένο στην αραμαϊκή γλώσσα και προφανώς αποτελεί συντετμημένη μορφή του ονόματος του Ασσύριου βασιλιά Ασσουρμπανιπάλ. Παρόμοια με ό,τι ισχύει στην περσική όπου δεν υπάρχει φθόγγος λ, έτσι και σε αυτή την περίπτωση το ρ παίρνει τη θέση του τελικού λ. Ο Ασεναφάρ μετεγκατέστησε τους κατοίκους των Σούσων (της πρωτεύουσας του Ελάμ) στη Σαμάρεια. (Παράβαλε 2Βα 17:24-28.) Η ιστορία δείχνει ότι ο Ασσουρμπανιπάλ ήταν ο μοναδικός Ασσύριος βασιλιάς που θα μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο στους κατοίκους του Ελάμ.

Ο Ασσουρμπανιπάλ ήταν γιος του Εσάρ-αδδών (Εσδ 4:2) και εγγονός του Σενναχειρείμ. Ήταν σύγχρονος του Βασιλιά Μανασσή του Ιούδα (716-662 Π.Κ.Χ.), του οποίου το όνομα βρίσκεται σε ένα πρίσμα του Ασσουρμπανιπάλ όπου απαριθμούνται περίπου 20 βασιλιάδες φόρου υποτελείς στην Ασσυρία. (Παράβαλε 2Χρ 33:10-13.) Υπό τη διακυβέρνησή του η Ασσυρία έφτασε στο απόγειο της ακμής της. Αν και είχε μάλλον οριστεί διάδοχος του θρόνου τρία με τέσσερα χρόνια νωρίτερα, ο Ασσουρμπανιπάλ ανήλθε στο θρόνο της Ασσυρίας μόλις πέθανε ο πατέρας του, ενώ ο αδελφός του ο Σαμάς-σουμ-ουκίν έγινε βασιλιάς της Βαβυλώνας.

Ο Ασσουρμπανιπάλ κατέστειλε μια εξέγερση στην Αίγυπτο, καταλαμβάνοντας και ερημώνοντας την πόλη Θήβες (Νω-άμμων· παράβαλε Να 3:8-10). Αργότερα, ενεπλάκη σε μια παρατεταμένη σύγκρουση με τον αδελφό του, το βασιλιά της Βαβυλώνας, και αφού υπέταξε τη Βαβυλώνα, κατέστρεψε τα Σούσα, την πρωτεύουσα του Ελάμ. Η κατάκτηση αυτή θέτει την ιστορική βάση για να τον συνδέσουμε με τον Ασεναφάρ των εδαφίων Έσδρας 4:9, 10.

Ωστόσο, ο Ασσουρμπανιπάλ είναι κυρίως γνωστός για τα φιλολογικά του ενδιαφέροντα, κάτι μοναδικό για τους τρομερούς Ασσύριους μονάρχες. Από το 1845 Κ.Χ. και έπειτα, ανασκαφές έχουν αποκαλύψει στη Νινευή μια μεγάλη βιβλιοθήκη, η οποία είναι δημιουργία του Ασσουρμπανιπάλ και περιέχει περίπου 22.000 πήλινες πινακίδες και κείμενα. Εκτός από τις επωδές, τις προσευχές και τους ύμνους, τα χιλιάδες αυτά κείμενα σφηνοειδούς γραφής περιλαμβάνουν πραγματείες στην ιστορία, στη γεωγραφία, στην αστρονομία, σε μαθηματικούς πίνακες, στην ιατρική, στη γραμματική, καθώς και εμπορικά έγγραφα τα οποία αφορούν συμβόλαια, πωλήσεις και δάνεια. Θεωρούνται πολύτιμη πηγή πληροφοριών για την Ασσυρία.