ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ, ΜΑΓΕΙΡΙΚΑ ΣΚΕΥΗ

Στο εβραϊκό σπιτικό, οι γυναίκες ήταν συνήθως αυτές που παρασκεύαζαν την τροφή βράζοντας ή ψήνοντας το φαγητό και φτιάχνοντας ψωμί, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις ετοίμαζαν γεύματα και οι άντρες. (Γε 18:6-8· 27:3-9, 14, 30, 31· 1Σα 8:13· 2Σα 13:8) Ενόσω ζούσαν σε σκηνές, οι Εβραίοι πιθανότατα μαγείρευαν κατά κανόνα στο ύπαιθρο. Όταν πλέον εγκαταστάθηκαν στη Χαναάν και ζούσαν σε πέτρινα σπίτια, μαγείρευαν μερικές φορές μέσα στο σπίτι, ιδιαίτερα όταν είχε κακοκαιρία. (Κρ 6:19· 2Σα 13:7-11) Το περισσότερο μαγείρεμα γινόταν για το δείπνο, το κύριο γεύμα της ημέρας. (Λου 14:12· Απ 3:20) Κατά τη διάρκεια του Σαββάτου δεν μπορούσαν να μαγειρέψουν τίποτα επειδή ο Νόμος απαγόρευε ακόμη και το άναμμα της φωτιάς.—Εξ 35:3.

Οι Εβραίοι χρησιμοποιούσαν διάφορα σκεύη και εργαλεία για την παρασκευή της τροφής. Υπήρχε ο χειρόμυλος, με τον οποίο άλεθαν οι γυναίκες του σπιτιού. (Δευ 24:6· Ματ 24:41· βλέπε ΜΥΛΟΣ.) Για τα μπαχαρικά ή για μικρότερες ποσότητες σιτηρών, αρκούσαν το γουδί και το γουδοχέρι. (Αρ 11:8· βλέπε ΓΟΥΔΙ.) Το ζυμάρι του ψωμιού το αναμείγνυαν σε σκάφη που είχαν για το ζύμωμα (Εξ 12:34) και το έψηναν σε εστία ή σε φούρνο.—Εξ 8:3· 1Χρ 9:31.

Στη σκηνή της μαρτυρίας, και αργότερα στο ναό, χρησιμοποιούσαν πιρούνες. (Εξ 27:3· 2Χρ 4:16) Γίνεται λόγος για την τρίδοντη πιρούνα των ιερέων. (1Σα 2:12-14) Οι μαγείρισσες στα σπίτια μπορεί να έβγαζαν το κρέας από τη χύτρα με παρόμοιες πιρούνες. Είχαν διαφόρων ειδών μαχαίρια για να τεμαχίζουν το κρέας που θα μαγείρευαν. Δεν υπάρχει καμιά Γραφική ένδειξη ότι έτρωγαν με μαχαιροπίρουνα.

Τα μαγειρικά σκεύη ήταν γενικά πήλινα, μολονότι μερικά ήταν χάλκινα, ιδιαίτερα αυτά που αναφέρονται σε σχέση με το αγιαστήριο. (Λευ 6:28) Στα οικιακά μαγειρικά σκεύη συγκαταλέγονταν οι χύτρες και τα τσουκάλια πολλών και διαφόρων μεγεθών. Σε αιγυπτιακές ταφικές τοιχογραφίες απεικονίζονται μπρούντζινα τσουκάλια με πόδια, οι δε παραπονούμενοι Ισραηλίτες στην έρημο ίσως είχαν κατά νου τέτοια σκεύη όταν είπαν ότι “κάθονταν δίπλα στα τσουκάλια με το κρέας” στην Αίγυπτο. (Εξ 16:3) Η εβραϊκή λέξη που μεταφράζεται «τσουκάλια» σε αυτό το εδάφιο είναι εκείνη η οποία περιγράφει γενικά ένα πλατύστομο σκεύος που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί είτε για πλύσιμο (Ψλ 60:8) είτε για μαγείρεμα. (2Βα 4:38-41· Ιεζ 24:3-5) Αυτά τα σκεύη είχαν διάφορα μεγέθη—από μέτρια, με διάμετρο περίπου 30 εκ., ως πολύ μεγάλα. Παλιότερα δείγματα αυτού του σχετικά ρηχού σκεύους δεν έχουν χερούλια, αλλά στην περίοδο του διαιρεμένου βασιλείου άρχισε να χρησιμοποιείται στον Ισραήλ ένας τύπος με δύο χερούλια.

Έχουν βρεθεί χύτρες με στενό στόμιο οι οποίες είχαν είτε ένα είτε δύο χερούλια. Ήταν σχεδόν σφαιρικές, με διάμετρο από 10 ως 36 εκ.

Οι Ισραηλίτες είχαν επίσης βαθιά τηγάνια και ταψιά. Σε αυτά παρασκεύαζαν συχνά τις προσφορές σιτηρών. (Λευ 2:5, 7· 7:9· 1Χρ 23:29) Δείγματα πήλινων ταψιών έχουν ανακαλυφτεί στη Γεζέρ. Αυτά είχαν μικρά βαθουλώματα, όπως η σημερινή συσκευή για βάφλες. Χρησιμοποιούνταν επίσης σιδερένια ταψιά.—Ιεζ 4:1-3.

Οι Γραφές αναφέρουν μερικές φορές τις χύτρες με μεταφορική έννοια. Η Ιερουσαλήμ, που επρόκειτο να καταστραφεί το 607 Π.Κ.Χ., παρομοιάστηκε με πλατύστομη χύτρα, οι δε κάτοικοί της με το κρέας μέσα σε αυτήν.—Ιεζ 11:1-12· 24:6-14· βλέπε ΣΚΕΥΗ.