ΓΙΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΖΥΜΩΝ ΑΡΤΩΝ

Η γιορτή αυτή άρχιζε στις 15 Νισάν, την επομένη του Πάσχα, και συνεχιζόταν επί εφτά ημέρες, μέχρι τις 21 Νισάν. (Βλέπε ΠΑΣΧΑ.) Οφείλει το όνομά της στους άζυμους άρτους (εβρ., ματσώθ), το μοναδικό ψωμί που επιτρεπόταν να υπάρχει στη διάρκεια των εφτά ημερών της γιορτής. Το άζυμο ψωμί ζυμώνεται με νερό αλλά χωρίς μαγιά. Πρέπει να παρασκευαστεί βιαστικά για να μην αρχίσει η ζύμωση.

Η πρώτη ημέρα της Γιορτής των Άζυμων Άρτων ήταν επίσημη σύναξη, καθώς επίσης σάββατο. Τη δεύτερη ημέρα, στις 16 Νισάν, έφερναν στον ιερέα ένα δεμάτι από τους πρώτους καρπούς του θερισμού του κριθαριού—της πρώτης σοδειάς που ωρίμαζε στην Παλαιστίνη. Πριν από αυτή τη γιορτή δεν μπορούσαν να φάνε καινούρια σιτηρά, ψωμί ή ψημένα σιτηρά από τη νέα συγκομιδή. Ο ιερέας πρόσφερε συμβολικά αυτούς τους πρώτους καρπούς στον Ιεχωβά κινώντας ένα δεμάτι με σιτηρά πέρα δώθε, ενώ προσφερόταν ως ολοκαύτωμα ένα υγιές κριάρι στον πρώτο του χρόνο μαζί με μια προσφορά σιτηρών μουσκεμένων με λάδι και μια σπονδή. (Λευ 23:6-14) Δεν υπήρχε εντολή να καίγεται μέρος από τα σιτηρά ή από το αλεύρι των σιτηρών στο θυσιαστήριο, όπως συνήθιζαν να κάνουν μεταγενέστερα οι ιερείς. Εκτός από τη δημόσια ή εθνική προσφορά πρώτων καρπών, υπήρχε επίσης η πρόβλεψη να προσφέρει κάθε οικογένεια και κάθε άτομο που είχε ιδιοκτησία στον Ισραήλ ευχαριστήριες θυσίες στη διάρκεια αυτής της εορταστικής περίστασης.—Εξ 23:19· Δευ 26:1, 2· βλέπε ΠΡΩΤΟΙ ΚΑΡΠΟΙ.

Σημασία. Η βρώση άζυμων άρτων αυτή την περίοδο ήταν σε αρμονία με τις οδηγίες που είχε λάβει ο Μωυσής από τον Ιεχωβά, όπως αυτές παρατίθενται στα εδάφια Έξοδος 12:14-20, όπου περιλαμβάνεται η εξής αυστηρή εντολή, στο εδάφιο 19: «Επί εφτά ημέρες δεν θα βρίσκεται στα σπίτια σας προζύμι». Στο εδάφιο Δευτερονόμιο 16:3 οι άζυμοι άρτοι ονομάζονται «ψωμί της ταλαιπωρίας», διότι κάθε χρόνο υπενθύμιζαν στους Ισραηλίτες τη βιαστική τους αναχώρηση από τη γη της Αιγύπτου (κατά την οποία δεν υπήρχε χρόνος για να υποστεί ζύμωση το ζυμάρι τους [Εξ 12:34]). Ως εκ τούτου, επανέφεραν στη μνήμη τους την κατάσταση ταλαιπωρίας και δουλείας από την οποία απελευθερώθηκε ο Ισραήλ, όπως είπε ο ίδιος ο Ιεχωβά, «ώστε να θυμάσαι την ημέρα που βγήκες από τη γη της Αιγύπτου όλες τις ημέρες της ζωής σου». Η συνειδητοποίηση της τωρινής ελευθερίας που απολάμβαναν ως έθνος και η αναγνώριση του Ιεχωβά ως Ελευθερωτή τους αποτελούσαν το κατάλληλο υπόβαθρο για την πρώτη από τις τρεις μεγάλες ετήσιες γιορτές των Ισραηλιτών.—Δευ 16:16.

Εορτασμοί στην Προαιχμαλωσιακή Περίοδο. Στις Γραφές υπάρχουν τρεις καταγραμμένες περιπτώσεις κατά τις οποίες τηρήθηκε η Γιορτή των Άζυμων Άρτων μετά την είσοδο των Ισραηλιτών στην Υποσχεμένη Γη και πριν από την εξορία τους στη Βαβυλώνα. Ωστόσο, η απουσία μνείας άλλου εορτασμού δεν πρέπει να εκληφθεί ως ένδειξη ότι η γιορτή δεν τηρούνταν. Τουναντίον, στην πρώτη καταγραμμένη περίπτωση γίνεται γενική αναφορά σε όλες τις γιορτές καθώς και στις διευθετήσεις που έκανε ο Σολομών για την τήρησή τους.—2Χρ 8:12, 13.

Στους άλλους δύο εορτασμούς, οι περιστάσεις ήταν εξαιρετικές. Ο πρώτος αφορά την αναβίωση της Γιορτής των Άζυμων Άρτων ύστερα από ένα διάστημα παραμέλησής της. Αυτό συνέβη το πρώτο έτος της βασιλείας του πιστού Εζεκία. Είναι ενδιαφέρον ότι, στην εν λόγω περίπτωση, δεν πρόλαβαν να είναι έτοιμοι για την ετήσια γιορτή στις 15 Νισάν, επειδή οι εργασίες καθαρισμού και επισκευής του ναού διήρκεσαν μέχρι τις 16 του μήνα. Γι’ αυτό, επωφελήθηκαν από μια διάταξη του Νόμου που προέβλεπε να τελείται η γιορτή το δεύτερο μήνα. (2Χρ 29:17· 30:13, 21, 22· Αρ 9:10, 11) Η περίσταση αυτή ήταν τόσο χαρωπή και κατέληξε σε τόσο μεγάλη θρησκευτική αναζωογόνηση ώστε ο εφταήμερος εορτασμός αποδείχτηκε πολύ σύντομος, γι’ αυτό και παρατάθηκε άλλες εφτά ημέρες. Ο Βασιλιάς Εζεκίας και οι άρχοντές του συνεισέφεραν γενναιόδωρα, δίνοντας 2.000 ταύρους και 17.000 πρόβατα για να τραφούν τα πλήθη των παρευρισκομένων.—2Χρ 30:23, 24.

Ο εορτασμός αυτός στάθηκε η αρχή μιας μεγάλης εκστρατείας κατά της ψεύτικης θρησκείας, η οποία σε πολλές πόλεις πραγματοποιήθηκε προτού επιστρέψουν οι λάτρεις στα σπίτια τους. (2Χρ 31:1) Αυτή η τήρηση της Γιορτής των Άζυμων Άρτων έφερε την ευλογία του Ιεχωβά, όπως επίσης απελευθέρωση από τη δαιμονολατρία, και αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα της ευεργετικής επίδρασης που ασκούσε στους Ισραηλίτες η τήρηση αυτών των γιορτών.

Η τελευταία καταγραμμένη τήρηση της Γιορτής των Άζυμων Άρτων στην προαιχμαλωσιακή περίοδο έλαβε χώρα στη διάρκεια της βασιλείας του Ιωσία, όταν αυτός έκανε μια θαρραλέα προσπάθεια να αποκαταστήσει την αγνή λατρεία του Ιεχωβά στον Ιούδα.—2Χρ 35:1-19.

Μολονότι αυτοί είναι οι μόνοι εορτασμοί για τους οποίους γίνεται ειδική μνεία, αναμφίβολα οι πιστοί κριτές και ιερείς του Ισραήλ πριν από την περίοδο των βασιλιάδων μεριμνούσαν για την τήρηση των γιορτών. Μεταγενέστερα, τόσο ο Δαβίδ όσο και ο Σολομών έκαναν επισταμένες διευθετήσεις για την εύρυθμη λειτουργία του ιερατείου, ενώ και άλλοι βασιλιάδες του Ιούδα πρέπει να φρόντισαν να τηρούνται οι γιορτές τακτικά. Επίσης, η Γιορτή των Άζυμων Άρτων τηρούνταν πολύ τακτικά στη μεταιχμαλωσιακή περίοδο.

Εορτασμοί στη Μεταιχμαλωσιακή Περίοδο. Μετά την απελευθέρωση των Ιουδαίων από τη Βαβυλώνα και την επιστροφή τους στην Υποσχεμένη Γη, ο ναός της Ιερουσαλήμ ανοικοδομήθηκε και ολοκληρώθηκε με τη δυναμική ενθάρρυνση που έδωσαν ο Αγγαίος και ο Ζαχαρίας, προφήτες του Ιεχωβά. (Εσδ 5:1, 2) Το 515 Π.Κ.Χ. ο ανοικοδομημένος οίκος του Ιεχωβά εγκαινιάστηκε με μεγάλη χαρά και με όλες τις αρμόζουσες θυσίες που συνόδευαν τη Γιορτή των Άζυμων Άρτων. Το εδάφιο Έσδρας 6:22 δηλώνει: «Και τέλεσαν τη γιορτή των άζυμων άρτων εφτά ημέρες με χαρά».

Το βιβλίο του Μαλαχία δείχνει ότι, παρά το ενθουσιώδες ξεκίνημα για την αποκατάσταση της αληθινής λατρείας το οποίο έλαβε χώρα όταν οι εξόριστοι επέστρεψαν από τη Βαβυλώνα, οι ιερείς έγιναν με τον καιρό αδιάφοροι, υπερήφανοι και αυτοδικαιούμενοι. Η υπηρεσία στο ναό κατάντησε εμπαιγμός, μολονότι οι γιορτές τηρούνταν τυπολατρικά. (Μαλ 1:6-8, 12-14· 2:1-3· 3:8-10) Ο Ιησούς βρήκε τους γραμματείς και τους Φαρισαίους να τηρούν με σχολαστικότητα τις λεπτομέρειες του Νόμου, μαζί με τις δικές τους πρόσθετες παραδόσεις. Αυτοί τηρούσαν με ζήλο τις γιορτές, μεταξύ των οποίων τη Γιορτή των Άζυμων Άρτων, αλλά ο Ιησούς τούς καταδίκασε διότι, εξαιτίας της υποκρισίας τους, δεν μπορούσαν να διακρίνουν την πραγματική σημασία αυτών των εξαιρετικών διευθετήσεων που είχε κάνει ο Ιεχωβά για την ευλογία τους.—Ματ 15:1-9· 23:23, 24· Λου 19:45, 46.

Προφητική Σημασία. Ο Ιησούς Χριστός εξήγησε τη συμβολική σημασία που έχει το προζύμι, όπως αναγράφεται στα εδάφια Ματθαίος 16:6, 11, 12, προειδοποιώντας τους μαθητές του: «Να έχετε τα μάτια σας ανοιχτά και να προσέχετε από το προζύμι των Φαρισαίων και των Σαδδουκαίων». Όταν οι μαθητές του συζήτησαν μεταξύ τους και έβγαλαν εσφαλμένο συμπέρασμα ως προς το τι εννοούσε, εκείνος μίλησε ξεκάθαρα: «“Πώς γίνεται να μη διακρίνετε ότι δεν σας μίλησα για ψωμιά; Να προσέχετε, όμως, από το προζύμι των Φαρισαίων και των Σαδδουκαίων”. Τότε κατάλαβαν ότι είπε να προσέχουν . . . από τη διδασκαλία των Φαρισαίων και των Σαδδουκαίων». Επίσης, ο Λουκάς αναφέρει ότι ο Ιησούς δήλωσε συγκεκριμένα σε μια άλλη περίπτωση: «Να προσέχετε από το προζύμι των Φαρισαίων, το οποίο είναι η υποκρισία».—Λου 12:1.

Ο απόστολος Παύλος αποδίδει παρόμοια σημασία στο προζύμι σε συσχετισμό με τη Γιορτή των Άζυμων Άρτων όταν περιγράφει την πορεία που πρέπει να ακολουθούν οι Χριστιανοί. Στα εδάφια 1 Κορινθίους 5:6-8 δίνει την εξής συμβουλή στους Χριστιανούς αδελφούς του: «Δεν γνωρίζετε ότι λίγο προζύμι προκαλεί ζύμωση σε όλο το ζυμάρι; Πετάξτε το παλιό προζύμι για να είστε νέο ζυμάρι, καθώς είστε χωρίς ζύμωση. Διότι πράγματι ο Χριστός, το πάσχα μας, έχει θυσιαστεί. Συνεπώς, ας τηρούμε τη γιορτή, όχι με παλιό προζύμι ούτε με προζύμι κακίας και πονηρίας, αλλά με άζυμους άρτους ειλικρίνειας και αλήθειας».

Στις 16 Νισάν, τη δεύτερη ημέρα της Γιορτής των Άζυμων Άρτων, ο αρχιερέας κινούσε πέρα δώθε τους πρώτους καρπούς του θερισμού του κριθαριού—της πρώτης σοδειάς του έτους—ή αυτά που θα μπορούσαν να ονομαστούν οι πρώτοι από τους πρώτους καρπούς της γης. (Λευ 23:10, 11) Έχει σημασία το ότι ο Ιησούς Χριστός αναστήθηκε αυτήν ακριβώς την ημέρα, στις 16 Νισάν, του έτους 33 Κ.Χ. Ο απόστολος Παύλος παραβάλλει τον Χριστό με άλλους οι οποίοι ανασταίνονται, λέγοντας: «Ωστόσο, τώρα ο Χριστός έχει εγερθεί από τους νεκρούς, ως οι πρώτοι καρποί από εκείνους που έχουν κοιμηθεί τον ύπνο του θανάτου. . . . Αλλά ο καθένας στη δική του τάξη: ο Χριστός ως οι πρώτοι καρποί, έπειτα εκείνοι που ανήκουν στον Χριστό στη διάρκεια της παρουσίας του». Ο Χριστός αποκαλείται επίσης «ο πρωτότοκος ανάμεσα σε πολλούς αδελφούς».—1Κο 15:20-23· Ρω 8:29.