ΛΕΥΙΤΙΚΟ
Το τρίτο βιβλίο της Πεντατεύχου, το οποίο περιέχει νόμους από τον Θεό για τις θυσίες, την καθαρότητα και άλλα θέματα συναφή με τη λατρεία του Ιεχωβά. Το Λευιτικό ιερατείο, εκτελώντας τις οδηγίες που περιέχονταν στο βιβλίο, απέδιδε ιερή υπηρεσία σε «συμβολική απεικόνιση και σκιά των ουράνιων πραγμάτων».—Εβρ 8:3-5· 10:1.
Καλυπτόμενη Περίοδος. Τα γεγονότα που αναφέρονται στο βιβλίο δεν καλύπτουν περισσότερο από έναν μήνα. Το μεγαλύτερο μέρος του Λευιτικού είναι αφιερωμένο στην απαρίθμηση διατάξεων του Ιεχωβά και όχι στην αφήγηση διαφόρων συμβάντων σε εκτεταμένη περίοδο χρόνου. Η ανέγερση της σκηνής της μαρτυρίας την πρώτη ημέρα του πρώτου μήνα, το δεύτερο έτος μετά την αναχώρηση του Ισραήλ από την Αίγυπτο, αναφέρεται στο τελευταίο κεφάλαιο της Εξόδου, του βιβλίου που προηγείται του Λευιτικού. (Εξ 40:17) Κατόπιν, το βιβλίο των Αριθμών (που ακολουθεί αμέσως μετά την αφήγηση του Λευιτικού) στα πρώτα του εδάφια (1:1-3) αρχίζει με την εντολή του Θεού για τη διενέργεια απογραφής, εντολή η οποία δόθηκε στον Μωυσή «την πρώτη ημέρα του δεύτερου μήνα, το δεύτερο έτος της εξόδου τους από τη γη της Αιγύπτου».
Χρόνος και Τόπος Συγγραφής. Λογικά, το βιβλίο γράφτηκε το 1512 Π.Κ.Χ., στην έρημο του Σινά. Διάφορες εκφράσεις του βιβλίου που αντικατοπτρίζουν τη ζωή στο στρατόπεδο πιστοποιούν ότι γράφτηκε πράγματι στην έρημο.—Λευ 4:21· 10:4, 5· 14:8· 17:1-5.
Συγγραφέας. Όλα τα προηγούμενα στοιχεία μάς βοηθούν επίσης να προσδιορίσουμε ως συγγραφέα τον Μωυσή. Αυτός έλαβε τις πληροφορίες από τον Ιεχωβά (Λευ 26:46), τα δε τελευταία λόγια του βιβλίου είναι: «Αυτές είναι οι εντολές που έδωσε ο Ιεχωβά στον Μωυσή ως διαταγές προς τους γιους του Ισραήλ στο Όρος Σινά». (27:34) Επιπλέον, το Λευιτικό αποτελεί τμήμα της Πεντατεύχου, την οποία είναι γενικά παραδεκτό ότι συνέγραψε ο Μωυσής. Όχι μόνο η εναρκτήρια λέξη «Και . . . » του Λευιτικού υποδηλώνει τη σύνδεσή του με το βιβλίο της Εξόδου—και επομένως με την υπόλοιπη Πεντάτευχο—αλλά και ο τρόπος με τον οποίο αναφέρονται σε αυτό ο Ιησούς Χριστός και οι συγγραφείς των Χριστιανικών Γραφών δείχνει ότι το θεωρούσαν σύγγραμμα του Μωυσή και αναμφισβήτητο τμήμα της Πεντατεύχου. Για παράδειγμα, δείτε την αναφορά του Χριστού στα εδάφια Λευιτικό 14:1-32 (Ματ 8:2-4), την αναφορά του Λουκά στα εδάφια Λευιτικό 12:2-4, 8 (Λου 2:22-24) και την παράφραση από τον Παύλο του εδαφίου Λευιτικό 18:5 (Ρω 10:5).
Ρόλοι της Νεκράς Θαλάσσης που Περιέχουν το Λευιτικό. Ανάμεσα στα χειρόγραφα που βρέθηκαν στη Νεκρά Θάλασσα, εννιά αποτελούν σπαράγματα του βιβλίου του Λευιτικού. Τέσσερα από αυτά, τα οποία πιστεύεται ότι χρονολογούνται μεταξύ του 125 και του 75 Π.Κ.Χ., είναι γραμμένα με αρχαίους εβραϊκούς χαρακτήρες που χρησιμοποιούνταν πριν από τη βαβυλωνιακή εξορία.
Η Αξία του Βιβλίου. Ο Θεός υποσχέθηκε στον Ισραήλ ότι, αν υπάκουαν στη φωνή του, θα γίνονταν για αυτόν «βασιλεία ιερέων και άγιο έθνος». (Εξ 19:6) Το βιβλίο του Λευιτικού αφηγείται πώς ο Θεός καθιέρωσε ένα ιερατείο για το έθνος του και πώς τους έδωσε τα νομοθετήματα που θα τους καθιστούσαν ικανούς να διατηρούνται άγιοι ενώπιόν του. Μολονότι ο Ισραήλ ήταν μόνο το τυπικό «άγιο έθνος» του Θεού, του οποίου οι ιερείς “απέδιδαν ιερή υπηρεσία σε συμβολική απεικόνιση και σκιά των ουράνιων πραγμάτων” (Εβρ 8:4, 5), αν υπάκουε στο νόμο του Θεού θα διατηρούνταν καθαρός και θα είχε την προοπτική να παράσχει όλα τα μέλη του πνευματικού “βασιλικού ιερατείου και αγίου έθνους” Του. (1Πε 2:9) Αλλά η ανυπακοή της πλειονότητας στέρησε από τον Ισραήλ το προνόμιο να καλύψει κατά αποκλειστικότητα όλες τις θέσεις των μελών της Βασιλείας του Θεού, όπως είπε ο Ιησούς στους Ιουδαίους. (Ματ 21:43) Παρ’ όλα αυτά, οι νόμοι που εκτίθενται στο βιβλίο του Λευιτικού ήταν ανεκτίμητης αξίας για όσους έδιναν προσοχή σε αυτούς.
Οι νόμοι που αφορούσαν την υγιεινή και τη διατροφή, καθώς και οι διατάξεις που σχετίζονταν με τη σεξουαλική ηθική, αποτελούσαν μέσο προστασίας από ασθένειες και εξαχρείωση. (Λευ κεφ. 11-15, 18) Ιδιαίτερα, όμως, αυτοί οι νόμοι ωφελούσαν πνευματικά, επειδή εξοικείωναν τους ανθρώπους με τις άγιες και δίκαιες οδούς του Ιεχωβά και τους βοηθούσαν να συμμορφώνονται με αυτές. (11:44) Επιπρόσθετα, οι διατάξεις αυτού του τμήματος της Γραφής, εφόσον ήταν μέρος του Νόμου, λειτούργησαν ως παιδαγωγός που οδήγησε τους πιστούς στον Ιησού Χριστό, τον μεγάλο Αρχιερέα του Θεού και αυτόν τον οποίο προσκίαζαν οι αμέτρητες θυσίες που προσφέρονταν σύμφωνα με το Νόμο.—Γα 3:19, 24· Εβρ 7:26-28· 9:11-14· 10:1-10.
Το βιβλίο του Λευιτικού εξακολουθεί να έχει μεγάλη αξία για όλους όσους επιθυμούν να υπηρετούν τον Ιεχωβά με αποδεκτό τρόπο σήμερα. Η μελέτη της εκπλήρωσης των διαφόρων χαρακτηριστικών του σε σχέση με τον Ιησού Χριστό, τη λυτρωτική θυσία και τη Χριστιανική εκκλησία είναι πράγματι ενισχυτική για την πίστη. Μολονότι αληθεύει ότι οι Χριστιανοί δεν υπόκεινται στη διαθήκη του Νόμου (Εβρ 7:11, 12, 19· 8:13· 10:1), οι διατάξεις που εκτίθενται στο βιβλίο του Λευιτικού τούς δίνουν ενόραση σχετικά με το πώς βλέπει ο Θεός τα ζητήματα. Επομένως, αυτό το βιβλίο δεν αποτελεί απλή απαρίθμηση ανιαρών, ανεφάρμοστων λεπτομερειών, αλλά ζωντανή πηγή πληροφοριών. Μαθαίνοντας πώς βλέπει ο Θεός διάφορα ζητήματα, μερικά από τα οποία δεν καλύπτονται συγκεκριμένα στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές, ο Χριστιανός μπορεί να βοηθηθεί να αποφεύγει ό,τι δυσαρεστεί τον Θεό και να κάνει ό,τι Τον ευαρεστεί.
[Πλαίσιο στη σελίδα 204]
ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΛΕΥΙΤΙΚΟ
Νόμοι του Θεού, ιδιαίτερα σε σχέση με την υπηρεσία των ιερέων στον Ισραήλ, οι οποίοι έδιναν έμφαση, προς όφελος του έθνους ως συνόλου, στη σοβαρότητα της αμαρτίας και στη σπουδαιότητα του να είναι άγιοι επειδή ο Ιεχωβά είναι άγιος
Γράφτηκε από τον Μωυσή το 1512 Π.Κ.Χ., ενόσω ο Ισραήλ ήταν στρατοπεδευμένος στο Όρος Σινά
Το Ααρωνικό ιερατείο καθιερώνεται και αρχίζει να λειτουργεί
Ο Μωυσής τελεί την εφταήμερη διαδικασία της καθιέρωσης (8:1-36)
Την όγδοη ημέρα, το ιερατείο αρχίζει να λειτουργεί· ο Ιεχωβά κάνει φανερή την επιδοκιμασία του επιδεικνύοντας τη δόξα του και κατατρώγοντας με φωτιά την προσφορά στο θυσιαστήριο (9:1-24)
Ο Ιεχωβά πατάσσει τον Ναδάβ και τον Αβιού επειδή πρόσφεραν ανάρμοστη φωτιά· στη συνέχεια δηλώνεται ότι η χρήση οινοπνευματωδών ποτών όταν κάποιος υπηρετεί στο αγιαστήριο απαγορεύεται (10:1-11)
Παρατίθενται οι απαιτήσεις για εκείνους που θα υπηρετούν ως ιερείς· ορίζονται διατάξεις για τη βρώση αυτού που είναι άγιο (21:1–22:16)
Χρήση θυσιών για τη διατήρηση επιδοκιμασμένης σχέσης με τον Θεό
Δίνονται νόμοι αναφορικά με τα ζώα που θα είναι αποδεκτά ως ολοκαυτώματα και το πώς θα πρέπει να προετοιμάζονται για προσφορά (1:1-17· 6:8-13· 7:8)
Καθορίζονται τα είδη της προσφοράς σιτηρών, καθώς επίσης το πώς πρέπει να προσφέρονται στον Ιεχωβά (2:1-16· 6:14-18· 7:9, 10)
Ορίζεται η διαδικασία για το χειρισμό των θυσιών συμμετοχής· απαγορεύεται η βρώση αίματος και πάχους (3:1-17· 7:11-36)
Καθορίζεται ποια ζώα θα δίνονται ως προσφορά για αμαρτία στην περίπτωση ενός ιερέα, της σύναξης του Ισραήλ, ενός αρχηγού ή κάποιου από το λαό· αναφέρεται η διαδικασία για το χειρισμό αυτής της προσφοράς (4:1-35· 6:24-30)
Δίνονται νόμοι αναφορικά με τις καταστάσεις που απαιτούν προσφορές για ενοχή (5:1–6:7· 7:1-7)
Μεταβιβάζονται οδηγίες σχετικά με την προσφορά η οποία πρέπει να γίνει την ημέρα που θα χριστεί ο ιερέας (6:19-23)
Όλα τα προσφερόμενα ζώα πρέπει να είναι υγιή· αναφέρονται τα ελαττώματα που καθιστούν ένα ζώο ακατάλληλο για θυσία (22:17-33)
Αναφέρονται οι διαδικασίες της Ημέρας της Εξιλέωσης οι οποίες περιλαμβάνουν τη θυσία ενός ταύρου και δύο τράγων—ενός τράγου για τον Ιεχωβά και ενός για τον Αζαζήλ (16:2-34)
Λεπτομερείς διατάξεις για την προφύλαξη από ακαθαρσία και τη διατήρηση αγιότητας
Ορισμένα ζώα είναι αποδεκτά ως καθαρά για τροφή, ενώ άλλα απαγορεύονται ως ακάθαρτα· η επαφή με νεκρά σώματα επιφέρει ακαθαρσία (11:1-47)
Μια γυναίκα πρέπει να καθαρίζεται από την ακαθαρσία της μετά τη γέννα (12:1-8)
Περιγράφονται λεπτομερώς οι διαδικασίες για το χειρισμό κρουσμάτων λέπρας (13:1–14:57)
Οι σεξουαλικές εκκρίσεις επιφέρουν ακαθαρσία, και απαιτείται καθαρισμός (15:1-33)
Πρέπει να διατηρείται η αγιότητα με την εκδήλωση σεβασμού για την ιερότητα του αίματος και με την απόρριψη της αιμομειξίας, της σοδομίας, της κτηνοβασίας, της συκοφαντίας, του πνευματισμού και άλλων απεχθών συνηθειών (17:1–20:27)
Τα Σάββατα και οι εποχιακές γιορτές για τον Ιεχωβά
Καθορίζονται τα Σάββατα και τα σαββατιαία έτη, καθώς επίσης οι διατάξεις και οι αρχές που άπτονται του Ιωβηλαίου (23:1-3· 25:1-55)
Περιγράφεται λεπτομερώς ο τρόπος τήρησης της ετήσιας Γιορτής των Άζυμων Άρτων (μετά το Πάσχα) και της Γιορτής των Εβδομάδων (που αργότερα ονομάστηκε Πεντηκοστή) (23:4-21)
Αναφέρεται η διαδικασία για την τήρηση της Ημέρας της Εξιλέωσης και της Γιορτής των Σκηνών (23:26-44)
Ευλογίες για την υπακοή, κατάρες για την ανυπακοή
Οι ευλογίες για την υπακοή θα περιλαμβάνουν πλούσιες σοδειές, ειρήνη και ασφάλεια (26:3-13)
Οι κατάρες εξαιτίας της ανυπακοής θα περιλαμβάνουν ασθένειες, ήττα από τους εχθρούς, πείνα, καταστροφή των πόλεων, ερήμωση της χώρας και εξορία (26:14-45)