ΦΙΛΗΜΟΝΑ (ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ)

Επιστολή την οποία έγραψε ιδιοχείρως ο απόστολος Παύλος και η οποία απευθύνεται πρωτίστως στον Φιλήμονα. (Φλμ 1, 2, 19) Πρέπει να συντάχθηκε λίγο καιρό αφότου άρχισε η πρώτη φυλάκιση του Παύλου στη Ρώμη (πιθανότατα περ. 60-61 Κ.Χ.), δεδομένου ότι ο απόστολος έλπιζε να “αφεθεί ελεύθερος”.—Εδ. 22· βλέπε ΟΝΗΣΙΜΟΣ· ΦΙΛΗΜΩΝ.

Ο σκοπός για τον οποίο έγραψε ο απόστολος Παύλος αυτή την επιστολή ήταν να παροτρύνει τον Φιλήμονα να ξαναδεχτεί με καλοσύνη το δραπέτη δούλο του, τον Ονήσιμο. Ο Παύλος, αντί να χρησιμοποιήσει την αποστολική του εξουσία για να τον διατάξει να το κάνει αυτό, του απηύθυνε έκκληση με βάση την αγάπη και την προσωπική φιλία που τους συνέδεε. (Φλμ 8, 9, 17) Γνωρίζοντας ότι ο Φιλήμων ήταν άνθρωπος που εκδήλωνε πίστη και αγάπη, είχε τη βεβαιότητα ότι θα ξαναδεχόταν το δούλο που προηγουμένως του ήταν άχρηστος, αλλά τώρα είχε γίνει Χριστιανός, όπως θα δεχόταν τον ίδιο τον απόστολο. (Εδ. 10, 11, 21) Αυτό είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτο εφόσον ο Φιλήμων είχε το νομικό δικαίωμα να επιβάλει αυστηρή τιμωρία στον Ονήσιμο.

Η επιστολή, εκτός του ότι εξιστορεί ένα πραγματικό περιστατικό που τονίζει πόσο ωραίες είναι οι Χριστιανικές ιδιότητες της καλοσύνης, της συγχωρητικότητας και του ελέους, μας λέει επίσης κάποια πράγματα για τους πρώτους Χριστιανούς. Αυτοί συναθροίζονταν σε ιδιωτικά σπίτια, αποκαλούνταν μεταξύ τους «αδελφέ» και «αδελφή» (Φλμ 1, 2, 20), προσεύχονταν ο ένας για τον άλλον (εδ. 4, 22) και ενθαρρύνονταν από την πίστη και την αγάπη που εκδήλωναν οι ομόπιστοί τους (εδ. 4-7).

[Πλαίσιο στη σελίδα 1191]

ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΦΙΛΗΜΟΝΑ

Επιστολή που συστήνει την εκδήλωση αγάπης και ελέους προς έναν δραπέτη δούλο ο οποίος είχε γίνει Χριστιανός

Γράφτηκε γύρω στο 60-61 Κ.Χ. ενόσω ο Παύλος ήταν φυλακισμένος στη Ρώμη

Έπαινος στον Φιλήμονα για την αγάπη και την πίστη του (εδ. 1-7)

Ο Παύλος αποκαλεί τον Φιλήμονα αγαπητό και συνεργάτη

Οι πληροφορίες που έχει ο απόστολος Παύλος για την αγάπη και την πίστη του Φιλήμονα τον υποκινούν να ευχαριστεί τον Θεό και του δίνουν μεγάλη χαρά και παρηγοριά

Ο Παύλος στέλνει πίσω τον Ονήσιμο ως «περισσότερο από δούλο» (εδ. 8-25)

Ο φυλακισμένος Παύλος απευθύνει έκκληση με βάση την αγάπη για λογαριασμό του δραπέτη δούλου Ονήσιμου, ο οποίος έχει γίνει Χριστιανός μέσω της συναναστροφής του με τον Παύλο

Εφόσον ο Ονήσιμος είναι χρήσιμος στον απόστολο Παύλο καθώς τον διακονεί, ο ίδιος θα ήθελε να τον κρατήσει· ωστόσο, τον στέλνει πίσω, επειδή δεν θέλει να κάνει τίποτα χωρίς τη συναίνεση του Φιλήμονα

Ο Παύλος προτρέπει τον Φιλήμονα να δεχτεί τον Ονήσιμο ως αδελφό, σαν να ήταν ο ίδιος ο απόστολος, και εκφράζει την πεποίθηση ότι ο Φιλήμων θα κάνει και περισσότερα από όσα του ζητούνται