ΑΥΘΑΔΕΙΑ

Η ανάληψη πρωτοβουλιών πέραν των όσων επιτάσσει το ορθό ή το πρέπον, ή χωρίς εξουσιοδότηση· θρασύτητα στη διαγωγή ή στις σκέψεις· αυθαιρεσία· ενέργειες που φανερώνουν παράτολμη περιφρόνηση. Παραπλήσιες έννοιες είναι η υπεροψία, η αλαζονεία, η υπερηφάνεια και η προπέτεια. Αντίθετες, η πραότητα και η μετριοφροσύνη.

Η Υπερηφάνεια και ο Θυμός Οδηγούν στην Αυθάδεια. Η εβραϊκή λέξη ζαδών, η οποία αποδίδεται «αυθάδεια», παράγεται από το ρήμα ζιδ, το οποίο σημαίνει «βράζω, εξάπτομαι». (Γε 25:29· Εξ 21:14) Η έξαψη του θυμού ή η υπερηφάνεια μπορεί να κάνει κάποιον να ενεργήσει απερίσκεπτα, να γίνει θρασύς και να υπερβεί τα δικαιώματά του. Η παροιμία λέει: «Αυθάδης, αλαζόνας κομπαστής ονομάζεται αυτός που ενεργεί με εξοργισμό αυθάδειας». (Παρ 21:24) Στο εδάφιο Δευτερονόμιο 1:43 το ρήμα χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο ενήργησε ο λαός του Ισραήλ παρακούοντας την εντολή του Θεού και προτρέχοντας χωρίς εξουσιοδότηση. Ο Μωυσής τούς είπε: «Γι’ αυτό, σας μίλησα, αλλά εσείς δεν ακούσατε, παρά αρχίσατε να συμπεριφέρεστε στασιαστικά εναντίον της προσταγής του Ιεχωβά και να εξάπτεστε, και προσπαθήσατε να ανεβείτε στο βουνό». Μια άλλη εβραϊκή λέξη, η λέξη ‛αφάλ, χρησιμοποιείται στην αφήγηση του ίδιου περιστατικού στα εδάφια Αριθμοί 14:40-44: «Ο Μωυσής, όμως, είπε: “ . . . Μην ανεβείτε, εφόσον ο Ιεχωβά δεν βρίσκεται ανάμεσά σας . . . ” Εκείνοι, ωστόσο, ενεργώντας με αυθάδεια, ανέβηκαν στην κορυφή του βουνού», όπου ηττήθηκαν από τους κατοίκους. Είχαν «φουσκώσει» από απατηλή αυτοπεποίθηση.—Παράβαλε Αββ 2:4.

Το ότι ο θυμός μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφική αυθάδεια και κατάφωρη παραβίαση του νόμου του Θεού φαίνεται επίσης από την εντολή του Θεού προς τον Ισραήλ: «Σε περίπτωση που κάποιος εξαφθεί [τύπος του ρήματος ζιδ] εναντίον του συνανθρώπου του μέχρι του σημείου να τον σκοτώσει με πανουργία, θα τον πάρεις, ακόμη και αν βρίσκεται στο θυσιαστήριό μου, για να πεθάνει».—Εξ 21:14.

Ανάγκη για Προσοχή και Προφύλαξη από την Αυθάδεια. Ο Βασιλιάς Δαβίδ, ο οποίος ευνοήθηκε πολύ από τον Θεό και έλαβε από αυτόν μεγάλη εξουσία, αντιλαμβανόταν ότι, παρ’ όλα αυτά, θα μπορούσε να γίνει ένοχος αυθάδειας, γι’ αυτό και προσευχήθηκε λέγοντας: «Τα λάθη ποιος μπορεί να τα διακρίνει; Από κρυμμένες αμαρτίες κήρυξέ με αθώο. Και από αυθάδεις πράξεις συγκράτησε τον υπηρέτη σου· ας μη με εξουσιάσουν. Τότε θα είμαι πλήρης και θα έχω παραμείνει αθώος από πολλές παραβάσεις». (Ψλ 19:12, 13) Ο κίνδυνος, επομένως, είναι μεγάλος, και υπάρχει ανάγκη να προφυλάσσεται κανείς με επιμέλεια. Μια πράξη αυθάδειας είναι πολύ πιο σοβαρό αμάρτημα από ένα λάθος. Είτε κάποιος βρίσκεται σε υψηλή θέση είτε σε χαμηλή, η αυθαιρεσία είναι κάτι απεχθές στα μάτια του Θεού. Ο Οζίας, αν και ήταν ισχυρός βασιλιάς και είχε γευτεί ευλογίες από τον Θεό, πατάχθηκε με λέπρα επειδή ενήργησε με αυθάδεια οικειοποιούμενος τα ιερατικά καθήκοντα. (2Χρ 26:16-21) Η αυθάδεια υποκίνησε τον Βασιλιά Σαούλ να στασιάσει εναντίον του Ιεχωβά. Καθώς δεν ήταν πρόθυμος να περιμένει μέχρι να έρθει ο Σαμουήλ, ανέλαβε την πρωτοβουλία να προσφέρει εκείνος θυσία. (1Σα 13:8-14) Επίσης, χρησιμοποίησε τη δική του κρίση στο ότι διατήρησε ζωντανό τον Αμαληκίτη Βασιλιά Αγάγ και τα καλύτερα λάφυρα, ενώ η εντολή του Ιεχωβά ήταν να αφιερωθούν οι Αμαληκίτες στην καταστροφή. Για την αυθάδη πορεία του, ο Σαούλ απορρίφθηκε ως βασιλιάς.—1Σα 15:8, 9, 11, 18, 19.

Τρανό παράδειγμα αυθάδειας από μέρους ενός Ισραηλίτη που δεν ανήκε στη βασιλική οικογένεια αποτελεί η περίπτωση του Ουζά. Η κιβωτός της διαθήκης μεταφερόταν στην Ιερουσαλήμ πάνω σε βοϊδάμαξα, κατά παράβαση της θεϊκά καθορισμένης διαδικασίας. Όταν τα βόδια παραλίγο να προκαλέσουν ανατροπή, ο Ουζά άπλωσε το χέρι του και έπιασε την Κιβωτό για να τη συγκρατήσει. Για αυτή την ανευλαβή πράξη αυθάδειας, ο Ιεχωβά τον πάταξε και πέθανε.—2Σα 6:6, 7.

Όποιος δεν είναι σίγουρος για το πώς να ενεργήσει σε ένα ζήτημα ή δεν είναι βέβαιος αν έχει την εξουσία να κάνει κάτι, πρέπει οπωσδήποτε να συμβουλευτεί πρώτα άλλους οι οποίοι διαθέτουν γνώση και διάκριση. Οι Γραφές νουθετούν: «Μόνο διαμάχη προκαλεί κανείς με την αυθάδεια, αλλά η σοφία είναι με εκείνους που συμβουλεύονται ο ένας τον άλλον». (Παρ 13:10) Η αυθάδεια οδηγεί σε καταστροφικά αποτελέσματα, ενώ η μετριοφροσύνη σώζει. Ο σοφός άντρας λέει: «Έχει έρθει η αυθάδεια; Τότε θα έρθει και η ατίμωση· αλλά η σοφία είναι με τους μετριόφρονες».—Παρ 11:2.

Έλλειψη Σεβασμού για την Κυριαρχία του Θεού. Όταν ένα άτομο ενεργεί με αυθάδεια προς τον Θεό, εκδηλώνει έλλειψη σεβασμού για την κυριαρχία του Ιεχωβά και για τη Θειότητά του. Όσοι ισχυρίζονται ότι είναι υπηρέτες του αλλά τον κακοπαριστάνουν είναι απολύτως αξιόμεμπτοι. Για τους ψευδοπροφήτες, ο Ιεχωβά είπε: «Ο προφήτης που, ενεργώντας με αυθάδεια, λέει στο όνομά μου λόγια τα οποία δεν τον διέταξα να πει . . . αυτός ο προφήτης θα πεθάνει. . . . Όταν ο προφήτης μιλήσει στο όνομα του Ιεχωβά και τα λόγια δεν συμβούν ούτε βγουν αληθινά, . . . με αυθάδεια τα είπε ο προφήτης».—Δευ 18:20-22.

Επίσης, η έλλειψη σεβασμού για τον Ιεχωβά εκδηλώνεται με την έλλειψη σεβασμού για τους διορισμένους υπηρέτες του, πράγμα που μπορεί να συμβεί λόγω αυθάδειας. Στον Ισραήλ, οι δύσκολες υποθέσεις φέρνονταν “στον τόπο που είχε εκλέξει ο Ιεχωβά” (ο οποίος από τις ημέρες του Δαβίδ και έπειτα ήταν η Ιερουσαλήμ). Οποιοσδήποτε αψηφούσε την κρίση που εκφερόταν έπρεπε να θανατωθεί, επειδή με το να εναντιώνεται στους εκπροσώπους του Θεού ενεργούσε περιφρονητικά προς τον ίδιο τον Θεό. Ο νόμος έλεγε: «Σύμφωνα με το νόμο που θα σου υποδείξουν και σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση που θα σου πουν πρέπει να ενεργήσεις. . . . Και ο άνθρωπος που θα συμπεριφερθεί με αυθάδεια και δεν θα ακούσει τον ιερέα, ο οποίος στέκεται για να διακονεί εκεί τον Ιεχωβά τον Θεό σου, ή τον κριτή, αυτός ο άνθρωπος θα πεθάνει· και πρέπει να εξαφανίσεις το κακό από τον Ισραήλ. Και όλος ο λαός θα ακούσει και θα φοβηθεί και δεν θα ενεργεί πια με αυθάδεια». (Δευ 17:8-13· παράβαλε Αρ 15:30.) Ο απόστολος Πέτρος μιλάει για ορισμένους που εκδηλώνουν μεγάλη έλλειψη σεβασμού για τον Θεό και τους χρισμένους υπηρέτες του, λέγοντας για αυτούς ότι είναι «θρασείς [από τη λέξη τολμητής του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου, «αυθάδεις», KJ], ισχυρογνώμονες, δεν τρέμουν τους ενδόξους αλλά μιλούν υβριστικά». Τέτοιοι άνθρωποι, λέει ο Πέτρος, “υφίστανται καταστροφή στην πορεία της καταστροφής τους”.—2Πε 2:10, 12.

Το να υπολογίζει κανείς με αυθάδεια στους σαρκικούς δεσμούς θα μπορούσε να αποτελέσει παγίδα. Ο Ιωάννης ο Βαφτιστής διέκρινε το σκεπτικό των Ιουδαίων όταν τον πλησίασαν, και τους προειδοποίησε: «Μη νομίσετε ότι μπορείτε να λέτε μέσα σας: “Πατέρα έχουμε τον Αβραάμ”. Διότι σας λέω ότι ο Θεός μπορεί να εγείρει παιδιά για τον Αβραάμ από αυτές τις πέτρες».—Ματ 3:9.

Η Αυθάδεια θα Τερματιστεί. Η αρχαία Βαβυλώνα αποτέλεσε πρότυπο αυθάδειας ενάντια στον Θεό, πράγμα που προκάλεσε την αιώνια έχθρα του Θεού εναντίον της. Ο προφήτης Ιερεμίας απευθύνθηκε σε αυτήν λέγοντας: «“Δες! Εγώ είμαι εναντίον σου, Αυθάδεια”, λέει ο Υπέρτατος Κύριος. . . . Η Αυθάδεια θα σκοντάψει και θα πέσει». (Ιερ 50:29, 31, 32) Η συμβολική Βαβυλώνα η Μεγάλη έχει αποδειχτεί ο άσπονδος και ο πιο αυθάδης εχθρός του Θεού στη γη. Μεθάει τους κατοίκους της γης με «το κρασί της πορνείας της» και ευθύνεται για «το αίμα προφητών και αγίων και όλων εκείνων που σφάχτηκαν στη γη». Γι’ αυτόν το λόγο θα υποστεί αιώνια καταστροφή. (Απ 17:2, 5· 18:7, 8, 20, 24) Αυτό βρίσκεται σε αρμονία με την υπόσχεση που έχει δώσει ο Ιεχωβά να τερματίσει κάθε αυθάδεια όμοια με της Βαβυλώνας: «Θα εξαλείψω την υπερηφάνεια εκείνων που είναι αυθάδεις, και την υπεροψία των τυράννων θα την υποβιβάσω».—Ησ 13:11.