ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΘΕΟΣ

Απόσπασμα επιγραφής σε έναν βωμό που είδε ο απόστολος Παύλος στην Αθήνα. Οι Αθηναίοι εξέφραζαν το φόβο τους για τις διάφορες θεότητες χτίζοντας πολλούς ναούς και βωμούς. Είχαν φτάσει, μάλιστα, στο σημείο να θεοποιούν ακόμη και τις αφηρημένες έννοιες, ανεγείροντας βωμούς στη Φήμη, στην Αιδώ, στην Ορμή, στην Πειθώ και στο Έλεος. Φοβούμενοι ίσως ότι μπορεί να παρέλειπαν κάποιον θεό και να επέσυραν έτσι τη δυσμένειά του, οι Αθηναίοι είχαν ανεγείρει έναν βωμό που έφερε την επιγραφή: «Στον Άγνωστο Θεό». Ο Παύλος, στην αρχή της ομιλίας του προς τους Στωικούς, τους Επικούρειους και άλλους που ήταν συγκεντρωμένοι στον Άρειο Πάγο (Λόφο του Άρη), έστρεψε με διακριτικότητα την προσοχή τους στον εν λόγω βωμό, λέγοντάς τους ότι τους κήρυττε για αυτόν τον Θεό που μέχρι τότε τους ήταν άγνωστος.—Πρ 17:18, 19, 22-34.

Η ύπαρξη τέτοιων βωμών στην Ελλάδα πιστοποιείται από τους αρχαίους συγγραφείς Φιλόστρατο (170;-245 Κ.Χ.) και Παυσανία (δεύτερος αιώνας Κ.Χ.). Ο Παυσανίας κάνει λόγο για βωμούς «θεών που ονομάζονταν Άγνωστοι». (Ελλάδος Περιήγησις, Αττικά, Α΄, 4) Ο Φιλόστρατος στο έργο του Τα ες τον Τυανέα Απολλώνιον (6, 3) γράφει: «Είναι πολύ μεγαλύτερη απόδειξη σοφίας και σύνεσης το να λέει κανείς καλά λόγια για όλους τους θεούς, ιδιαίτερα στην Αθήνα, όπου υπάρχουν βωμοί προς τιμήν ακόμη και άγνωστων θεών».