Προκαλείτε τους Άλλους;

ΑΝΑΜΦΙΒΟΛΩΣ θα έχετε παρατηρήσει άτομα, τα οποία, προκαλούμενα, έκαμαν και είπαν πράγματα, που δεν θα έπρεπε. Ίσως και να λυπήθηκαν κι εζήτησαν συγγνώμη κατόπιν. Πιθανώς και σεις οι ίδιοι είχατε τέτοια πείρα θυμού και είδατε τη βλάβη που μπορεί να επέλθη με το να ενεργήτε απερίσκεπτα όταν βρίσκεσθε σ’ αισθηματική ταραχή.

Στη Γραφή υπάρχει ένα εξέχον παράδειγμα απερίσκεπτου συμπεριφοράς σε κατάστασι προκλήσεως. Είναι το του Μωυσέως, ο οποίος προεκλήθη να εξοργισθή με τους Ισραηλίτας καθ’ οδόν προς τη Γη της Επαγγελίας. Οι Ισραηλίται ανησυχούσαν και ζητούσαν νερό από τον Μωυσή. Ο Θεός είπε στον Μωυσή να μιλήση σ’ ένα βράχο και θα ανέβλυζε νερό. Αλλ’ ο Μωυσής είπε με οργή στον λαό: «Ακούσατε τώρα, σεις οι απειθείς· να σας εκβάλωμεν ύδωρ εκ της πέτρας ταύτης;» (Αριθμ. 20:10) Εδώ ο Μωυσής έκαμε ένα σοβαρό σφάλμα. Στην εξημμένη κατάστασί του είπε «να σας εκβάλωμεν [ημείς] ύδωρ», αφαιρώντας έτσι τη δόξα από τον Θεό. Όπως του είπε ο Θεός: «Δεν με επιστεύσατε, δια να με αγιάσητε έμπροσθεν των υιών Ισραήλ.»​—Αριθμ. 20:12.

Γιατί ο Μωυσής αμάρτησε με το στόμα του; Γιατί συμπεριεφέρθη απερίσκεπτα; Μερικοί σπεύδουν να επιρρίψουν όλη τη μομφή στον Μωυσή και λέγουν ότι απλώς έχασε την ψυχραιμία του. Αλλά μήπως ο Μωυσής ήταν ένας άνθρωπος με κακές διαθέσεις, που γύρευε πάντοτε αφορμές; Ακριβώς το αντίθετο αληθεύει. Η θεόπνευστη αφήγησις της Γραφής μάς πληροφορεί: «Και ο άνθρωπος ο Μωυσής ήτο πραΰς σφόδρα υπέρ πάντας τους ανθρώπους τους επί της γης.» (Αριθμ. 12:3) Όχι, ο Μωυσής δεν ήταν ένας απερίσκεπτος άνθρωπος, αλλ’ ενήργησε απερίσκεπτα σ’ εκείνη την περίστασι λόγω των αδίκων πράξεων των άλλων. Ο Μωυσής προεκλήθη, ναι, εξωθήθη σε οργή από τις κακές πράξεις ενός στασιαστικού λαού.

Το ότι ο Μωυσής ωθήθη σε έξαψι παρατηρείται από την αφήγησι του Ψαλμού 106:32, 33, που λέγει: «Και παρώξυναν αυτόν [οι Ισραηλίται] εν τοις ύδασι της αντιλογίας, και έπαθε κακώς ο Μωυσής δι’ αυτούς [εξαιτίας αυτών, ΜΝΚ]· διότι παρώργισαν το πνεύμα αυτού, ώστε ελάλησεν αστοχάστως δια των χειλέων αυτού.» Ναι αυτοί ήσαν η ριζική αιτία της οργής του.

Κατά καιρούς οι Ισραηλίται και τον Θεόν ακόμη προεκάλεσαν σε οργή! «Και εγόγγυζεν ο λαός πονηρά εις τα ώτα του Ιεχωβά· και ο Ιεχωβά ήκουσε, και εξήφθη η οργή αυτού.» (Αριθμ. 11:1, ΜΝΚ) Επίσης, στο Δευτερονόμιο 32:21 αναγινώσκομε: «Αυτοί με παρώξυναν εις ζηλοτυπίαν με τα μη όντα Θεόν· με τα είδωλα αυτών με παρώργισαν.» Ναι, κι ο Θεός ο ίδιος προεκλήθη. Γιατί; Ένεκα των κακών ενεργειών των Ισραηλιτών. Ο θυμός του ήταν τελείως συγκρατημένος, φυσικά​—κάτι που δεν συνέβαινε στην περίπτωσι του Μωυσέως.

Όλα αυτά δείχνουν ότι όποιος προκαλεί τον άλλον έχει άδικο. Ένα άτομο θα ήταν δυνατόν να προκληθή και στην κατάστασι αυτή να μιλήση ή να πράξη απερίσκεπτα, αφού δεν έχει τον τέλειο έλεγχο που έχει ο Ιεχωβά. Είναι αλήθεια, ο άνθρωπος συμπεριφέρεται άδικα. Και γιατί ενήργησε έτσι; Διότι κάποιος τον επροκάλεσε! Ελέχθησαν ή έγιναν πράγματα, που διήγειραν τα συναισθήματά του. Τώρα, λοιπόν, είναι αθώος εκείνος που προκαλεί την έξαψι; Όχι, διόλου! Αν δεν προκαλούσε τον άλλον, τότε ο άνθρωπος εκείνος ίσως ποτέ δεν θα ωργίζετο ως το σημείο του να συμπεριφερθή απερίσκεπτα. Είναι όπως στην περίπτωσι του Μωυσέως. Αυτός, επειδή «ήτο πραΰς σφόδρα υπέρ πάντας τους ανθρώπους τους επί της γης», ασφαλώς δεν θα έχανε την ψυχραιμία του, αν δεν τον προκαλούσαν βαριά οι Ισραηλίται.

Ενώ, λοιπόν, μπορεί ν’ αναγνωρίζετε ότι ένας που ατόπως προκαλείται υστερεί στην άσκησι Χριστιανικής αγάπης, πρέπει, επίσης, ν’ αναγνωρίζετε το σοβαρό λάθος εκείνου, ο οποίος κάνει τον άλλον να οργίζεται. Είναι αληθές ότι στην καθημερινή ζωή η Χριστιανική αγάπη «δεν παροξύνεται.» (1 Κορ. 13:5) Αλλ’ είναι εξίσου αληθές ότι η Χριστιανική αγάπη δεν προκαλεί τους άλλους. Πραγματικά, το να προκαλή κανείς τον άλλον χωρίς λόγο αποτελεί εκδήλωσι μίσους: «Το μίσος διεγείρει έριδας.» (Παροιμ. 10:12) Φυσικά, υπάρχουν στιγμές, στις οποίες εκείνοι που κατέχουν υπευθύνους θέσεις πρέπει να δώσουν συμβουλές ή να ελέγξουν τους άλλους, αυτά δε, έστω και με αγάπη γινόμενα, μπορεί να προκαλέσουν. Αλλ’ αυτό δεν είναι άσκοπη πρόκλησις στην καθημερινή ζωή, που εξετάζεται ενταύθα.

Ένας άνθρωπος, με το να μιλή αφιλάγαθα στους άλλους, με το να είναι επικριτικός αντί να είναι συγχωρητικός, με το να μη λαμβάνη υπ’ όψι την ανθρώπινη ατέλεια των άλλων, με το να στενοχωρή συνεχώς τους άλλους με κακούς τρόπους, καθίσταται προκλητικός. Τότε δεν είναι δυνατόν καθόλου ν’ αναμένη να του γίνη καλό, διότι βαίνει κατά της ιδίας της φύσεως του ανθρώπου, ο οποίος δεν θέλει να τον προκαλούν οι άλλοι χωρίς λόγο. Με τι, λοιπόν, είναι όμοιο το να ομιλή κανείς απερίσκεπτα; Η Αγία Γραφή απαντά: «Ο φλύαρος είναι ως τραύματα μαχαίρας.» (Παροιμ. 12:18) Τι αποτέλεσμα μπορεί να έχη αυτό; «Ο λυπηρός λόγος διεγείρει οργήν.» (Παροιμ. 15:1) Αν, λοιπόν, προκαλήτε τους άλλους, μην εκπλήττεσθε αν βλέπετε να εγείρεται η οργή των.

Συνεπώς, είναι πραγματικά αντιχριστιανικό να προκαλή ένας άσκοπα τους άλλους με ό,τι λέγει ή κάνει. Αυτό παραβιάζει τη μεγάλη αρχή, τη μεγάλη εντολή, που ετόνισε ο Ιησούς, όταν είπε: «Θέλεις αγαπά τον πλησίον σου ως σεαυτόν.» (Ματθ. 22:39) Θα ήταν δυνατόν να εξωθήση κανείς τον συνάνθρωπό του σε παράπτωμα, όπως συνέβη με τον Μωυσή στη Μεριβά. Και πώς διάκειται ο Θεός σ’ εκείνους που κάνουν τους άλλους να σφάλλουν; Ο λόγος του μας λέγει: «Ο αποπλανών τους ευθείς εις οδόν κακήν, αυτός θέλει πέσει εις τον ίδιον αυτού λάκκον.»​—Παροιμ. 28:10.

Ο συνετός άνθρωπος, αντί να προκαλή τους άλλους, θεραπεύει με τους λόγους και τα έργα του. «Η . . . γλώσσα των σοφών [είναι] ίασις.» (Παροιμ. 12:18) Ο συνετός κατανοεί ότι τα προκλητικά λόγια και έργα εξοργίζουν τους άλλους, και γι’ αυτό αποφεύγει να λέγη ή να κάνη πράγματα που προκαλούν. Αγωνίζεται σκληρά για να έχη κυριαρχία του εαυτού του κι έτσι να ωφελή τον συνάνθρωπό του αντί να του δημιουργή θλίψι. Πριν ακολουθήση πορεία ενεργείας, η οποία θα προκαλούσε τους άλλους, ο συνετός άνθρωπος ερωτά τον εαυτό του: Πώς θα μου εφαίνετο αυτό, αν κάποιος το έλεγε ή το έκανε σ’ εμένα;

Να είσθε σαν τον συνετό άνθρωπο. Να εργάζεσθε σκληρά για ν’ αποφεύγετε το να προκαλήτε τους άλλους. Εφαρμόστε την αρχή που έθεσε ο Ιησούς για τις ανθρώπινες σχέσεις, όταν είπε: «Πάντα όσα αν θέλητε να κάμνωσιν εις εσάς οι άνθρωποι, ούτω και σεις κάμνετε εις αυτούς.»​—Ματθ. 7:12.

Κηρήθρα μέλιτος οι ευάρεστοι λόγοι· γλυκύτης εις την ψυχήν, και ίασις εις τα οστά.»​—Παροιμ. 16:24.