Χρησιμοποιείτε το Όνομα του Θεού στη Λατρεία Σας;

ΟΤΙ Ο Θεός έχει ένα όνομα προσωπικό όνομα το γνωρίζουν όλα τα άτομα που είναι καλά εξοικειωμένα με τις Άγιες Γραφές. Είναι αλήθεια ότι είναι επίσης γνωστός στις Γραφές με χαρακτηριστικούς τίτλους, όπως είναι «Θεός,» «Κύριος,» «Πατήρ,» «ο Παντοκράτωρ,» «ο Ύψιστος» και άλλοι. Αλλά η προσωπικότης του και οι ιδιότητές του συγκεντρώνονται πλήρως και εκφράζονται μόνο με το προσωπικό του όνομα, ένα όνομα που είναι μοναδικά δικό του. Ο Θεός λέγει, «Εγώ είμαι ο Ιεχωβά· τούτο είναι το όνομά μου· και δεν θέλω δώσει την δόξαν μου εις άλλον.»—Ησ. 42:8· Ψαλμ. 83:18, ΜΝΚ.

«Ιεχωβά» είναι η πιο γνωστή προφορά του ονόματος του Θεού, μολονότι «Γιαχβέ» είναι εκείνο που προτιμούν οι Εβραίοι λόγιοι. Τα πιο παλαιά Εβραϊκά χειρόγραφα παρουσιάζουν το όνομα σε μορφή τεσσάρων συμφώνων, που κοινώς καλούνται Τετραγράμματον. Αυτά τα τέσσερα Εβραϊκά γράμματα ισοδυναμούν με τα τέσσερα Ελληνικά γράμματα ΓΧΒΧ.

Αν όμως Ιεχωβά είναι το όνομα του Θεού, μπορεί κάποιος να ρωτήση, γιατί το όνομα αυτό χρησιμοποιείται τόσο σπανίως στις εκκλησίες είτε από τους κήρυκας είτε από τους ενορίτας; Σεις, παραδείγματος χάριν, χρησιμοποιείτε το όνομα του Θεού στη λατρεία σας; Είναι σπουδαίο να το κάνετε;

Η ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑ ΚΡΥΒΕΙ ΤΟ ΟΝΟΜΑ

Ένας κύριος λόγος που τόσο πολλοί δεν είναι εξοικειωμένοι με το όνομα του Θεού είναι η δεισιδαιμονική ιδέα που είχε αναπτυχθή μεταξύ του Ιουδαϊκού λαού πριν από πολλούς αιώνες. Αυτή η δεισιδαιμονία έλεγε ότι ήταν κακό να προφέρη κανείς το προσωπικό όνομα του Θεού. Τι ακριβώς είχε κάμει τους Ιουδαίους να υιοθετήσουν αυτή την ιδέα δεν είναι βέβαιο. Μερικοί ισχυρίζονται ότι προήλθε από τη διδασκαλία ότι το όνομα ήταν πάρα πολύ ιερό για να προφέρεται από ατελή χείλη. Μια άλλη άποψις είναι ότι σκοπός ήταν να εμποδίσουν τους μη Ιουδαίους να μάθουν το όνομα και πιθανόν να το χρησιμοποιούν κακώς. Και μια άλλη ακόμη εκδοχή είναι ότι σκοπός ήταν να προστατευθή το όνομα από τη χρήσι σε μαγικές ιεροτελεστίες.

Πότε άρχισε να επικρατή αυτή η δεισιδαιμονία να μη προφέρεται το όνομα του Θεού; Υπάρχει αβεβαιότης γύρω απ’ αυτό. Πολλά πληροφοριακά συγγράμματα έχουν τη γνώμη ότι το όνομα έπαυσε να χρησιμοποιήται το 300 περίπου π.Χ. Αυτό το συμπέρασμα το στηρίζουν στην υποτιθέμενη απουσία του ονόματος του Θεού από την Ελληνική Μετάφρασι των Εβδομήκοντα, την πρώτη μετάφρασι των Γραφών από την Εβραϊκή στην Ελληνική, που άρχισε το 280 περίπου π. Χ. Είναι έτσι τα πράγματα;

Πραγματικά, τα πιο πλήρη αντίγραφα χειρογράφων της Μεταφράσεως των Εβδομήκοντα που είναι τώρα γνωστά ακολουθούν με συνέπεια τη συνήθεια ν’ αντικαθιστούν το όνομα Ιεχωβά (Γιαχβέ) με τις λέξεις Κύριος ή Θεός. Αλλ’ αυτά τα σπουδαία χειρόγραφα χρονολογούνται μόνο από τον τέταρτο και πέμπτο αιώνα μ.Χ. Προσφάτως, όμως, ανεκαλύφθησαν πολύ παλαιότερα αντίγραφα, μολονότι σε αποσπάσματα, τα οποία αποδεικνύουν ότι τα παλαιότερα αντίγραφα της Μεταφράσεως των Εβδομήκοντα περιείχαν το θείον όνομα.

Παραδείγματος χάριν, υπάρχει το απόσπασμα ενός ρόλου παπύρου, που είναι καταχωρημένο με Αριθμό καταλόγου 266 του Παπύρου Φουάτ. Περιέχει το δεύτερο ήμισυ του βιβλίου του Δευτερονομίου, και σ’ αυτό αναφέρεται τακτικά το Τετραγράμματον, γραμμένο με Εβραϊκούς χαρακτήρες. Οι λόγιοι χρονολογούν αυτόν τον πάπυρο από τον δεύτερο ή τον πρώτο αιώνα π.Χ., τέσσερες ή πέντε αιώνες πριν από τα χειρόγραφα των Εβδομήκοντα που ανεφέρθησαν προηγουμένως τα οποία δεν περιέχουν το θείον όνομα.

Ο Δρ Πωλ Ε. Κάλε, σχολιάζοντας ένα άλλο εύρημα παπύρου, λέγει: «Ο πάπυρος που περιέχει αποσπάσματα του Λευιτικού 2:5 έχει γραφή μ’ ένα χέρι που μοιάζει πολύ μ’ εκείνο που έγραψε τον Πάπυρο Φουάτ 266, που, όπως ανεφέρθη ήδη, χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι το όνομα του Θεού αποδίδεται, με το Τετραγράμματον σε Εβραϊκά τετραγωνικά γράμματα (יהוה) όχι με τη λέξι Κύριος, όπως παρατηρείται αργότερα στα Χριστιανικά Χειρόγραφα της Γραφής.»—Η Γκενίζα του Καΐρου έκδ. 1959, σελίδες 222, 224.

Ώστε υπάρχει σοβαρή απόδειξις εναντίον της ιδέας ότι το θείον όνομα, τουλάχιστον σε γραπτή μορφή, είχε παύσει να χρησιμοποιήται στην προ Χριστού περίοδο.

ΠΟΤΕ ΑΡΧΙΣΕ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑ

Τον πρώτο αιώνα μ.Χ., εμφανίζεται για πρώτη φορά κάποια απόδειξις της αναπτύξεως μιας δεισιδαιμονικής στάσεως απέναντι του ονόματος του Θεού. Παραδείγματος χάριν, ο Ιώσηπος, ένας Ιουδαίος Ιστορικός του πρώτου αιώνος που κατήγετο από ιερατική οικογένεια, αφού αναφέρει ότι ο Θεός ανήγγειλε το όνομά του στον Μωυσή, λέγει: «Δεν είναι νόμιμο να πω εγώ περισσότερα.» (Ιουδαϊκές Αρχαιότητες Βιβλίον II, Κεφ. XII, παρ. 4) Η δήλωσις του Ιωσήπου, όμως, είναι αόριστη. Δεν αποκαλύπτει σαφώς ποια ακριβώς ήταν η γενική στάσις που επικρατούσε τον πρώτον αιώνα όσον αφορά την προφορά ή τη χρήσι του θείου ονόματος.

Το Ιουδαϊκό Μισνά, μια συλλογή ραββινικών διδασκαλιών και παραδόσεων, παρέχει κάπως περισσότερες εξηγήσεις. Η σύνταξίς του αποδίδεται στον Ραββίνο Ιούδα τον Πατριάρχη, ο οποίος έζησε τον δεύτερο και τρίτον αιώνα μ.Χ. Μερική από την ύλη του Μισνά αναφέρεται σαφώς σε περιστάσεις που προηγούνται από την καταστροφή της Ιερουσαλήμ και του ναού της το 70 μ.Χ. Πρέπει ν’ αναγνωρισθή, ωστόσο, ότι η ιστορική αξία των παραδόσεων του Μισνά αμφισβητείται. Εν τούτοις, ωρισμένες παραδόσεις του Μισνά δίνουν τη δυνατότητα να διακρίνη κανείς ποια ήταν προφανώς η στάσις των Ιουδαίων όσον αφορά την προφορά του θείου ονόματος.

Σχετικά με την ετησία Ημέρα του Εξιλασμού, το Γιόμα, 6, 2, λέγει: «Και όταν οι ιερείς και ο λαός, ο οποίος ίστατο στην Αυλή του Ναού, άκουαν το Εκπεφρασμένο Όνομα να βγαίνη από το στόμα του Αρχιερέως, γονάτιζαν και προσκυνούσαν και έπεφταν κατά πρόσωπον και έλεγαν, ‘Ευλογημένο το όνομα της δόξης της βασιλείας του εις τους αιώνας των αιώνων’!»

Για τις καθημερινές ιερατικές ευλογίες, το Σοτάχ 7, 6, λέγει: «Στο Ναό επρόφεραν το Όνομα όπως ήταν γραμμένο, αλλά στις επαρχίες με μια υποκατάστατη λέξι.»

Το Σάνχεδριν, 10, 1, παραθέτοντας εκείνους οι «οποίοι δεν έχουν μερίδα στον μέλλοντα κόσμο,» λέγει: «Ο Αββά Σαούλ λέγει: Επίσης κι’ εκείνος ο οποίος προφέρει το Όνομα με τα κατάλληλα γράμματά του.»

Ωστόσο, παρά τις δύο τελευταίες αυτές αρνητικές απόψεις, βρίσκει κανείς επίσης στο πρώτο τμήμα του Μισνά τη ρητή προσταγή ότι «πρέπει ένας άνθρωπος να χαιρετά το φίλο του με [το να χρησιμοποιή] το Όνομα του Θεού,» και παρατίθεται το παράδειγμα του Βοόζ (Ρουθ 2:4).—Μπερακόθ, 9, 5.

Αν, αυτές τις παραδοσιακές απόψεις τις λάβωμε για ό,τι αξίζουν, βλέπομε ότι αποκαλύπτουν μια δεισιδαιμονική τάσι ν’ αποφεύγεται η χρήσις του θείου ονόματος κάποιον καιρό πριν από την καταστροφή της Ιερουσαλήμ και του ναού της το 70 μ.Χ. Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι μια τέτοια δεισιδαιμονία επικρατούσε προ Χριστού. Η απόδειξις που υπάρχει δείχνει ότι η δεισιδαιμονία άρχισε ν’ αναπτύσσεται το ενωρίτερο τον πρώτο ή δεύτερο αιώνα μ.Χ. Έτσι, την εποχή του Ιησού είναι πολύ πιθανόν να υπήρχε η γενική συνήθεια να χρησιμοποιούν πολλοί Ιουδαίοι το θείον όνομα.

Ο καιρός είχε έλθει, ωστόσο, που ο Ιουδαίος αναγνώστης διαβάζοντας τις Εβραϊκές Γραφές στην αρχική γλώσσα, χρησιμοποιούσε είτε τη λέξι Αδωνάι (Κύριος) ή τη λέξι Ελοχείμ (Θεός) αντί να προφέρη το θείον όνομα που αντιπροσωπευόταν με το Τετραγράμματον. Αυτό παρατηρείται από το γεγονός ότι όταν ετέθη σε χρήσι το σύστημα να θέτουν σημεία για φωνήεντα τον έκτο ή έβδομο αιώνα μ.Χ. οι Ιουδαίοι αντιγραφείς παρενέβαλαν τα σημεία των φωνηέντων που είχαν οι λέξεις Αδωνάι ή Ελοχείμ όταν έγραφαν το Τετραγράμματον, προφανώς για να επιστήσουν την προσοχή του αναγνώστου να λέγη αυτές τις λέξεις αντί να προφέρη το θείον όνομα. Ο αναγνώστης, χρησιμοποιώντας τα μεταγενέστερα αντίγραφα της Ελληνικής Μεταφράσεως των Εβδομήκοντα των Εβραϊκών Γραφών, φυσικά εύρισκε να έχη αντικατασταθή τελείως το Τετραγράμματον με τους τίτλους Κύριος και ο Θεός.

Οι μεταφράσεις σε άλλες γλώσσες, όπως η Λατινική Βουλγάτα, ακολούθησαν το παράδειγμα των τελευταίων αντιγράφων της Μεταφράσεως τον Εβδομήκοντα. Η Καθολική Μετάφρασις Ντουαί του 1609 στην Αγγλική, βασίσθηκε στη Βουλγάτα, κι’ επομένως δεν περιέχει το θείον όνομα. Και η Μετάφραση του Βασιλέως Ιακώβου του 1611 από συνήθεια χρησιμοποιεί τους τίτλους ΚΥΡΙΟΣ ή ΘΕΟΣ με όλα τα γράμματα κεφαλαία για ν’ αντιπροσωπεύση το Τετραγράμματον στις Εβραϊκές Γραφές. Εν τούτοις, σε τέσσερα μέρη χρησιμοποιεί το όνομα «Ιεχωβά,» δηλαδή στα εδάφια Έξοδος 6:3, Ησαΐας 12:2 και 26:4, και Ψαλμός 83:18.

Οι μεταφρασταί της Αμερικανικής Στερεοτύπου Μεταφράσεως (του 1901) σταθερά εκθέτουν την εσφαλμένη βάσι για τη συσκότισι του ιερού ονόματος του Θεού Ιεχωβά, λέγοντας στον πρόλογο αυτής της μεταφράσεως. «Οι αναθεωρηταί αυτής της Αμερικανικής Μεταφράσεως, ύστερ’ από προσεκτική εξέτασι, κατέληξαν στην ομόφωνη πεποίθησι ότι η Ιουδαϊκή δεισιδαιμονία η οποία θεωρούσε το Θείον Όνομα πάρα πολύ ιερό για να προφέρεται, δεν πρέπει πια να κυριαρχή στην Αγγλική ή σε οποιαδήποτε άλλη μετάφρασι της Παλαιάς Διαθήκης, όπως ευτυχώς δεν κυριαρχεί στις πολυάριθμες μεταφράσεις που έχουν γίνει από συγχρόνους ιεραποστόλους. Το Αναμνηστικό Όνομα, που εξηγείται στην Έξοδο 3:14, 15, και τονίζεται ως αναμνηστικό επανειλημμένως στο αρχικό κείμενο της Παλαιάς Διαθήκης, προσδιορίζει τον Θεό ως τον προσωπικό Θεό, ως τον Θεό της διαθήκης, τον Θεό της αποκαλύψεως, τον Απελευθερωτή, τον Φίλο του λαού του—όχι απλώς τον αφηρημένο ‘Αιώνιον’ πολλών Γαλλικών μεταφράσεων, αλλά τον πάντοτε ζώντα Βοηθόν εκείνων που βρίσκονται σε θλίψι. Αυτό το προσωπικό όνομα Ιεχωβά, με τον πλούτο των ιερών γεγονότων που το συνοδεύουν, έχει τώρα αποκατασταθή στο ιερό κείμενο, στο οποίο έχει αναμφισβήτητη αξίωσι.»

Ναι, όταν διαβάζωμε τον δεδηλωμένο σκοπό του Θεού να ‘κηρυχθή το όνομά του σε όλη τη γη’ και ότι το όνομά του «θέλει είσθαι μέγα μεταξύ των εθνών,» πώς μπορούμε ν’ αποφεύγωμε να χρησιμοποιούμε αυτό το όνομα στη λατρεία μας λόγω κάποιας δεισιδαιμονίας; (Έξοδ. 9:16, ΜΝΚ· Μαλαχ. 1:11, ΜΝΚ) Το βιβλίο του Μαλαχία (3:16, ΜΝΚ) περιγράφει ένα «βιβλίον ενθυμήσεως» που άρχισε να γράφεται ενώπιον του Θεού «περί των φοβούμενων τον Ιεχωβά, και των ευλαβουμένων το όνομα αυτού.» Περιλαμβάνεσθε σεις σ’ αυτό το «βιβλίον ενθυμήσεως;» Περιορίζεσθε μόνο στο να ‘ευλαβήσθε αυτό το όνομα’ ή το εκφράζετε επίσης στη λατρεία σας; Μόνο έτσι μπορεί οποιοδήποτε άτομο να υπολογισθή μεταξύ του ‘λαού δια το όνομα αυτού’ για τον οποίο μίλησε ο Χριστιανός μαθητής Ιάκωβος στα εδάφια Πράξεις 15:14-18. Σημαίνει αιώνια ζωή για σας το να γνωρίζετε τον Θεό με το όνομά του, να μεταχειρίζεσθε αυτό το όνομα με σεβασμό και να ζήτε σε αρμονία με τα πράγματα εκείνα που έχει καταχωρημένα στον Λόγο του γι’ αυτό το Αγιώτατον Όνομα.