ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
της Σκοπιάς
Ελληνική
  • ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ
  • ΕΚΔΟΣΕΙΣ
  • ΣΥΝΑΘΡΟΙΣΕΙΣ
  • w73 15/10 σ. 613-616
  • Έχει Σημασία Ποιοι Είναι οι Φίλοι Σας;

Δεν υπάρχει διαθέσιμο βίντεο για αυτή την επιλογή.

Λυπούμαστε, υπήρξε κάποιο σφάλμα στη φόρτωση του βίντεο.

  • Έχει Σημασία Ποιοι Είναι οι Φίλοι Σας;
  • Η Σκοπιά Αναγγέλει τη Βασιλεία του Ιεχωβά—1973
  • Υπότιτλοι
  • Παρόμοια Ύλη
  • ΑΝΑΖΗΤΗΣΙΣ ΑΞΙΩΝ ΦΙΛΩΝ
  • ΓΙΑΤΙ Η ΕΚΛΕΚΤΙΚΟΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΖΩΤΙΚΗ
  • ΟΙ ΠΙΟ ΣΠΟΥΔΑΙΟΙ ΦΙΛΟΙ
  • Τι Είδους Φίλους Ζητείτε;
    Η Νεότης Σας—Επωφεληθήτε απ’ Αυτήν
  • Πώς Μπορούμε να Επιλέγουμε Καλούς Φίλους;
    Η Σκοπιά Αναγγέλει τη Βασιλεία του Ιεχωβά—2011
  • Κάμετε εις Εαυτούς Φίλους
    Η Σκοπιά Αναγγέλει τη Βασιλεία του Ιεχωβά—1962
  • Επιλέξτε για Φίλους Άτομα που Αγαπούν τον Θεό
    Πώς να Παραμείνετε στην Αγάπη του Θεού
Δείτε Περισσότερα
Η Σκοπιά Αναγγέλει τη Βασιλεία του Ιεχωβά—1973
w73 15/10 σ. 613-616

Έχει Σημασία Ποιοι Είναι οι Φίλοι Σας;

Βοηθητικά γεγονότα που νεαρά άτομα θέλουν να γνωρίζουν

ΤΟ ΝΑ έχη κανείς φίλους είναι κάτι από εκείνα που συμβάλλουν πολύ στη χαρά της ζωής. Εκείνοι που απομονώνονται και αποφεύγουν τους άλλους ποτέ δεν είναι πραγματικά ευτυχείς. Τι υπάρχει στη φιλία που προσθέτει τόσο πολύ στην ευτυχία μας;

Το να κάνωμε κάτι μ’ ένα φίλο φαίνεται να πολλαπλασιάζη την απόλαυσί μας από τις ευχάριστες πείρες και τα επιτεύγματα της ζωής. Μπορεί να ενθυμήσθε πως, στις παραβολές του Ιησού, ο ποιμήν που το χαμένο του πρόβατο και η γυναίκα που βρήκε το χαμένο νόμισμα της εκάλεσαν ο καθένας τους φίλους του που είχε, λέγοντας, «Συγχάρητέ μοι.» (Λουκ. 15:6, 9) Κανονικά θέλομε να συμμεριζώμεθα τ’ αγαθά με συντρόφους, και το αποτέλεσμα είναι ότι η ευχαρίστησίς μας φαίνεται να διπλασιάζεται.

Εξ άλλου, όταν τα πράγματα δεν πηγαίνουν τόσο καλά για μας αισθανόμεθα στενοχωρία, ένας καλός φίλος πολλά μπορεί να κάμη για να ελαττώση τη λύπη μας. Οι φίλοι μπορούν συχνά να μας δώσουν τεραστία υποβοήθησι όταν μας απειλούν κίνδυνοι με το να μας προειδοποιούν να φυλαγώμεθα απ’ αυτούς ή να μας βοηθούν να διαφύγωμε, δίνοντας μας πρόσθετη ενίσχυσι σε κρίσιμες στιγμές. Όπως λέγουν οι Παροιμίες 17:17: «Εν παντί καιρώ αγαπά ο φίλος, και ο αδελφός γεννάται διά καιρόν ανάγκης.»

Αυτό το εδάφιο τονίζει μια ιδιότητα που χαρακτηρίζει έξοχα τους πραγματικούς φίλους: την πιστότητα. Το να είναι κανείς φίλος πραγματικά σημαίνει περισσότερο από το να ενεργή απλώς με φιλικό τρόπο. Ένας γνήσιος φίλος είναι πιστός σ’ εσάς και στα καλύτερα συμφέροντα σας. Είναι οι φίλοι σας τέτοιοι;

Σήμερα οι άνθρωποι γενικά φαίνονται ότι ενδιαφέρονται περισσότερο να υπερτερούν από τον πλησίον των παρά να βοηθούν τον πλησίον των. Αυτό ισχύει τόσο μεταξύ νεαρών όσο και μεταξύ ενηλίκων. Ακόμη και μεταξύ των λεγομένων ‘φίλων’ υπάρχει συχνά ένα πνεύμα ανταγωνισμού, όχι πιστότητος. Πολλές φιλίες διαρκούν μόνο τόσο όσον καιρό κανένας από τους φίλους δεν καλείται να κάμη κάποια αλλαγή ή να θυσιάση κάποιο ιδιοτελές συμφέρον. Σ’ αυτόν τον ανταγωνιστικό κόσμο, δεν είναι εύκολο να βρεθή ένας αληθινός φίλος. «Υπάρχουν σύντροφοι που είναι πρόθυμοι να κομματιάσουν ο ένας τον άλλον,» όπως μας λέγει το εδάφιο Παροιμίαι 18:24 (ΜΝΚ), «αλλά υπάρχει φίλος στενώτερος αδελφού.»

Η Γραφή δείχνει ότι ο Δαβίδ, ο γιος του Ιεσσαί, είχε μερικούς φίλους που πραγματικά άξιζαν. Παραπάνω από μια φορά αυτοί έσωσαν τη ζωή του. Μπορεί να θυμάστε πως όταν ο Δαβίδ κατετρόπωσε τον γίγαντα Φιλισταίο πολεμιστή Γολιάθ απέκτησε έναν καλό φίλο στο πρόσωπο του Ιωνάθαν, γιου του Βασιλέως Σαούλ. Ο Ιωνάθαν θα μπορούσε να μισήση τον Δαβίδ ως ανταγωνιστή για τον θρόνο του Ισραήλ, ένα θρόνο που ο Ιωνάθαν θα μπορούσε να ελπίζη να κληρονομήση από τον πατέρα του, τον Βασιλέα Σαούλ. Αντίθετα, όμως ο Ιωνάθαν ανεγνώρισε ότι η εύνοια του Θεού ήταν στον Δαβίδ και «η ψυχή του Ιωνάθαν συνεδέθη μετά της τής ψυχής του Δαβίδ και ηγάπησεν αυτόν ο Ιωνάθαν ως την ιδίαν αυτού ψυχήν.» (1 Σαμ. 18:1, 3) Ο Ιωνάθαν, αντί να φθονήση τον Δαβίδ, τον αγάπησε για το θάρρος του και την πίστι στον Ιεχωβά Θεό. Περισσότερο από μια φορά ο Ιωνάθαν εριψοκινδύνευσε τη ζωή του και υπέμεινε την άγρια (αλλά αδικαιολόγητη) οργή του πατέρα του για να προστατεύση τον φίλο του.—1 Σαμ. 19:1-20:17, 24-40.

Μπορείτε επίσης να διαβάσετε για έναν μετέπειτα φίλο του Δαβίδ ονομαζόμενο Χουσαΐ, ο οποίος ως σύντροφος του βασιλέως ήταν ένας από τους πιο στενούς συντρόφους του Δαβίδ στη διάρκεια της βασιλείας του. Ο τρόπος με τον οποίο ο Χουσαΐ διεκινδύνευσε τη ζωή του για να ματαιώση την προδοτική συνωμοσία του Αβεσσαλώμ, ενός από τους γιους του Δαβίδ, αποτελεί μια συγκινητική αφήγησι για να την έχη κανείς υπ’ όψιν.—Βλέπε 2 Σαμουήλ 15:10-37·16:16-17:16.

Ίσως και σεις να έχετε φίλους σαν κι’ αυτούς. Αλλά, αν όχι, πώς μπορείτε να τους αποκτήσετε; Θα χρειασθή πραγματική προσπάθεια, αλλά την αξίζει βέβαια.

ΑΝΑΖΗΤΗΣΙΣ ΑΞΙΩΝ ΦΙΛΩΝ

Υπάρχει ένα ρητόν που λέγει ‘ο μόνος τρόπος να έχης έναν φίλο είναι να είσαι εσύ φίλος.’ Πολλή αλήθεια υπάρχει σ’ αυτή τη δήλωσι. Μερικές φορές οι άνθρωποι νοιώθουν μοναξιά και νομίζουν ότι παραμερίζονται από άλλους νεαρούς τους οποίους μπορεί να θαυμάζουν. Ή μπορεί να είχαν φίλους και τους έχασαν. Μπορεί αυτό να τους πληγώνη. Αλλά η φιλία είναι δρόμος με δύο κατευθύνσεις.

Καλά λοιπόν θα κάνωμε να ρωτήσωμε τον εαυτό μας, τι κάνω εγώ για να είμαι φιλικός στους άλλους; Πόσο ειλικρινές και ανιδιοτελές ενδιαφέρον έχω για τους άλλους και τι κάνω για να συμβάλω στην ευτυχία τους και στο καλό τους; Τι ιδιότητες καλλιεργώ που θα έκαναν τους άλλους να αισθάνωνται ότι θα ήθελαν να έχουν συχνότερα τη συντροφιά μου;

Ο δρόμος τον οποίο ακολουθείτε προσπαθώντας να βρήτε φίλους καθορίζει γενικά τι είδους φίλους θ’ αποκτήσετε. Μερικοί ζητούν ν’ αποκτήσουν φίλους δαπανώντας χρήματα γι’ αυτούς ή προσκαλώντας τους να συμμερισθούν τις απολαύσεις άλλων υλικών πραγμάτων που έχουν—μιας στερεοφωνικής συσκευής με δίσκους, εφοδίων αθλητισμού, και άλλων παρόμοιων. Είναι αλήθεια ότι αυτό μπορεί να προσελκύση ωρισμένα άτομα προς εσάς, ακριβώς όπως λέγει το βιβλίο των Παροιμιών ότι ‘του πλουσίου οι φίλοι πολλοί,’ και ότι «πας τις είναι φίλος του δίδοντος ανθρώπου.» (Παροιμ. 14:20· 19:6) Πολλοί άνθρωποι ενεργούν φιλικά όταν ένας δαπανά το χρήμα του άφθονα. Αλλ’ όταν τελειώση το χρήμα και οι ‘φίλοι’ τελειώνουν.

Μερικές φορές δεν είναι το χρήμα ή τα υλικά αποκτήματα που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσωμε προσπαθώντας να ‘εξαγοράσωμε’ φιλία. Θα μπορούσαμε αυτό να το κάμωμε με την κολακεία ή με το να ικανοποιήσουμε κάθε ιδιοτροπία και φαντασιοπληξία του άλλου, αφήνοντας τον εαυτό μας να χρησιμοποιηθή απ’ αυτό το άτομο για τα ιδιοτελή συμφέροντα του. Αλλά οι φίλοι που αξίζουν δεν μπορούν να ‘εξαγορασθούν’ με τέτοιους τρόπους. Κάθε φίλος που μπορεί να εξαγορασθή ποτέ δεν είναι άξιος του τιμήματος—οσοδήποτε μικρό και αν είναι αυτό. Οι αληθινοί φίλοι ελκύονται σ’ εσάς από τις αξιόλογες ιδιότητες που έχετε—όχι απ’ ό,τι μπορούν ν’ αποκτήσουν από σας.

Καλό είναι λοιπόν να έχωμε μια φιλική διάθεσι στους ανθρώπους γενικά· αλλ’ αν θέλετε γνησίους φίλους, είναι ανάγκη να είσθε εκλεκτικοί για κείνους που δέχεσθε ως στενούς συντρόφους. Ο Δαβίδ ήταν τέτοιος. Λέγει: «Τον καταλαλούντα κρυφίως τον πλησίον αυτού, τούτον θέλω εξολοθρεύει· τον έχοντα υπερήφανον βλέμμα, και επηρμένην καρδίαν, τούτον δεν θέλω υποφέρει. . . . Δεν θέλει κατοικεί εν μέσω του οίκου μου ο εργαζόμενος απάτην· ο λάλων ψεύδος δεν θέλει στερεωθή έμπροσθεν των οφθαλμών μου.» (Ψαλμ. 101:5-7) Γιατί είναι τόσο ουσιώδες για τους νέους σήμερα να είναι εκλεκτικοί ως προς τους στενούς συντρόφους;

ΓΙΑΤΙ Η ΕΚΛΕΚΤΙΚΟΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΖΩΤΙΚΗ

Αποτελεί βασική αρχή των κοινωνικών σχέσεων να τείνετε να γίνεσθε όπως είναι αυτοί που σας περιβάλλουν αν τους συναναστρέφεσθε πολύν καιρό. Υπάρχει μια Ισπανική παροιμία που λέγει; «Πες μου ποιον συναναστρέφεσαι και θα σου πω ποιος είσαι.» Η εκλογή των φίλων που κάνετε πολλά λέγει για το τι είδους άνθρωπος να είσθε. Οι στενοί σας φίλοι πρόκειται να έχουν μια ‘διαμορφωτική’ επίδρασι στην προσωπικότητα σας.

Εκλέγετε εσείς φίλους που είναι έντιμοι και σεμνοί, που είναι ευγενείς και έχουν σεβασμό στον Θεό και στο Λόγο του και έχουν το θάρρος να κάνουν ό,τι είναι ορθό;

Ή μήπως προσελκύεσθε από νεαρούς που είναι σαν εκείνους που απέφευγε ο Δαβίδ, που έχουν πολύ υψηλή ιδέα για τον εαυτό τους και οι οποίοι καταφρονούν τους άλλους, που υπερηφανεύονται ότι μπορούν να υπερέχουν από τους άλλους με έξυπνες μεθόδους και οι οποίοι αντί γνησίου θάρρους, έχουν μόνο μια εξαλλοσύνη που τους κάνει να εκτίθενται σε κινδύνους στα τυφλά χωρίς πραγματικό σκοπό και χωρίς αξιόλογο στόχο υπ’ όψι; Αυτοί μπορεί να ενασχολούνται στην ανηθικότητα, ή να κλέπτουν ή να παίρνουν ναρκωτικά και κατόπιν να κομπάζουν ότι τα ‘καταφέρνουν’. Αν προσπαθήσουν να σας αγκιστρώσουν για να πηγαίνετε μαζί τους, μπορούν αυτοί ορθώς να λέγωνται «φίλοι;»

Θυμηθήτε ότι αν πρόκειται να γίνετε στενοί σύντροφοι τέτοιων ατόμων θα πρέπει ή να πηγαίνετε μαζί τους σε ό,τι κάνουν ή να διαφωνήτε με αυτούς. Το να διαφωνήσετε με αυτούς θα τερματίση πιθανώς τη ‘φιλία,’ Γιατί; Διότι ενώ αυτοί οι νεαροί συχνά αρέσκονται να ειρωνεύωνται τους άλλους, συνήθως δεν μπορούν οι ίδιοι να δεχθούν έλεγχο· τον μισούν. Το εδάφιο Παροιμίαι 9:8 ομιλεί για πρόσωπα αυτού του είδους και κατόπιν ως αντίθεσι προσθέτει, «Έλεγχε σοφόν και θέλει σε αγαπήσει.» (Βλέπε επίσης Παροιμίαι 15:12.) Οι πραγματικοί φίλοι μπορούν να ομιλούν ειλικρινά μεταξύ τους και να βοηθούν ο ένας τον άλλον για να βελτιωθούν, να διορθωθούν και να ενισχυθούν σε πράγματα στα οποία είναι αδύνατοι. Ο αρχαίος συγγραφεύς λέγει: «Τα μύρα και τα θυμιάματα ευφραίνουσι την καρδίαν, και η γλυκύτης του φίλου διά της εγκαρδίου συμβουλής.» (Παροιμ. 27:9) Όταν έχετε ένα πραγματικά καλό σύντροφο που σκέπτεται με ευθύτητα και ομιλεί με ευθύτητα, είναι σχεδόν σαν να έχετε μια δεύτερη διάνοια να χρησιμοποιήτε για το καλό σας.

Πολλοί νεαροί σήμερα, επειδή δεν έχουν πίστι στον Λόγο του Θεού και στην ελπίδα που παρουσιάζει λαμβάνουν τη στάσι του «ας φάγωμεν και ας πίωμεν, διότι αύριον αποθνήσκομεν.» Έτσι ενόμιζαν πολλοί που ήσαν καταδικασμένοι να πολεμούν με άγρια θηρία στο στίβο της αρχαίας Εφέσου στη Μικρά Ασία. Δεν είχαν ελπίδα στον Ιεχωβά Θεό ούτε ελπίδα σε μια ανάστασι για ζωή στη νέα τάξι του Θεού. Ως ένας νέος πραγματικά κάνετε έναρξι στο δρόμο της ζωής. Θέλετε λοιπόν να υιοθετήσετε τη φιλοσοφία καταδικασμένων φυλακισμένων και να λάβετε τέτοια στάσι, στη ζωή σας; Ο απόστολος, αφού περιγράφει αυτή την άποψι του να ‘ζούμε για το σήμερα’ μόνον, προχωρεί και λέγει: «Μη πλανάσθε: Φθείρουσι τα καλά ήθη αι κακαί συναναστροφαί.» (1 Κορ. 15:32, 33) Αν επιζητήτε στενή συντροφιά με νεαρούς οι οποίοι σκέπτονται μόνον το παρόν, μπορείτε να είσθε βέβαιοι ότι αυτοί θα φθείρουν τις ελπίδες και τις προσπάθειες σας για την απόκτησι ενός πραγματικά ευτυχισμένου μέλλοντος. «Ο υποκριτής διά του στόματος αφανίζει τον πλησίον αυτού· αλλ’ οι δίκαιοι θέλουσιν ελευθερωθή διά της γνώσεως.»—Παροιμ. 11:9.

Ενίοτε ένας νεαρός ή μια νεαρή μπορεί να πη ότι κάνει συντροφιά με ένα άλλο πρόσωπο αμφιβόλου υποστάσεως και πράξεων με την ιδέα ότι ‘θα βοηθήση αυτό το άτομο.’ Το να θέλη κανείς να βοηθήση τους άλλους είναι πολύ καλό πράγμα. Αλλ’ αν πηγαίνετε μαζί τους επιδιώκοντας ιδιοτελείς ευχαριστήσεις, πόση βοήθεια παρέχετε σ’ αυτούς; Εξ άλλου αν βλέπατε ένα παιδί μέσα σ’ ένα λασπόλακκο, θα παίρνατε σαπούνι μέσα στο λασπόλακο και θα προσπαθούσατε μ’ αυτό να καθαρίσετε το παιδί; Το αποτέλεσμα θα ήταν μόνο να λερωθήτε και σεις. Πρέπει πρώτα να προσπαθήσετε να ενθαρρύνετε το παιδί να βγη από το λασπόλακο προτού μπορέσετε να ελπίζετε ότι θα κάμετε κάτι για να το καθαρίσετε καλά.

Πραγματικά, το να δεχθήτε ένα νεαρό με κακές συνήθειες ως στενό σας σύντροφο συχνά θα έχη κακή επίδρασι σ’ εκείνον (καθώς και σ’ εσάς). Γιατί; Διότι αυτό μπορεί να τον ενθαρρύνη να συνεχίση τον ίδιο δρόμο, νομίζοντας ότι παρ’ όλα θα κάνει, εξακολουθείτε να θέλετε τη στενή του συντροφιά. Δεν θα έφερνε πολύ μεγαλύτερη βοήθεια το να περιορίζετε τη συναναστροφή σας σε ώρες που απορείτε πραγματικά να βοηθήσετε το άτομο με το να του δώσετε καλές συμβουλές από τον Λόγο του Θεού και να το προσκαλέσετε να σας συνοδεύη σε μέρη όπου αυτές οι συμβουλές συζητούνται και εξηγούνται;

ΟΙ ΠΙΟ ΣΠΟΥΔΑΙΟΙ ΦΙΛΟΙ

Πάνω απ’ όλα, πρέπει να σκεφθήτε σοβαρά το πώς η συναναστροφή σας με άτομα αμφιβόλων πράξεων μπορεί να επηρεάση τη σχέσι σας με τον Ιεχωβά Θεό και τον Χριστόν Ιησού. Μπορεί να πη κανείς, ‘Μα εγώ δεν κάνω αυτές τις κακές πράξεις.’ ίσως όχι—τουλάχιστον όχι ακόμη. Αλλ’ αν δεν σας αρέσουν ή δεν επιδοκιμάζετε τα κακά πράγματα που κάνει αυτό το άτομο, τότε γιατί σας αρέσει η στενή συντροφιά αυτού του ατόμου είτε άνδρας είναι είτε γυναίκα; Δεν θα ήσαν δικαιολογημένοι οι άνθρωποι να σκεφθούν ότι σεις επιδοκιμάζετε τις πράξεις αυτού του ατόμου και δεν θα ήσαν δικαιολογημένοι ν’ αποδώσουν και σ’ εσάς παρόμοια φήμη;

Στην επιστολή Ιακώβου 4:4 διαβάζομε ότι «όστις θελήση να είναι φίλος του κόσμου, εχθρός του Θεού καθίσταται.» Αυτή η αρχή μπορεί να εφαρμοσθή στη σχέσι μας με οποιοδήποτε άτομο όσο και στη σχέσι μας με τον κόσμο που είναι αποξενωμένος από τον Θεό. Αν επιδοκιμάζωμε τους κοσμικούς τρόπους ενεργείας ενός ατόμου ή προτιμούμε τη συντροφιά αυτού μάλλον παρά τη συντροφιά ενός νέου που πραγματικά θέλει να ευαρεστήση τον Θεό, τότε δεν δείχνομε ότι είμεθα φίλοι του κόσμου;

Αν θέλετε πραγματικά ευτυχία τώρα και στο μέλλον, με κάθε τρόπο μάθετε να εκτιμάτε τη φιλία του Θεού και του Υιού του περισσότερο από εκείνη όλων των άλλων. Από χιλιάδες χρόνια ο Θεός έχει εκδηλώσει τη φιλία του σ’ εκείνους που αγαπούν δικαιοσύνη, αποκαλύπτοντας τους μεγαλειώδεις σκοπούς του να τους δώση αιώνια ζωή με πραγματικά ευτυχισμένες συνθήκες. Ο Υιός του έχει συνεργασθή μαζί του και, όταν ήταν στη γη, έδειξε την πιστή του αγάπη για τους ευθείς την καρδίαν. Είπε στους μαθητάς του: «Μεγαλητέραν ταύτης αγάπην δεν έχει ουδείς, του να βάλη τις την ψυχήν αυτού υπέρ των φίλων αυτού. Σεις είσθε φίλοι μου, εάν κάμνητε όσα εγώ σας παραγγέλλω.»—Ιωάν. 15:13, 14.

Αντίθετα με πολλούς που μπορεί να ισχυρίζονται ότι είναι φίλοι σας, ο Ιεχωβά Θεός και ο Υιός του δεν θα σας αφήσουν ούτε θα σας εγκαταλείψουν επειδή περιήλθατε σε δυσχέρειες. Αν θέσετε την εμπιστοσύνη σας σ’ αυτούς θα διαπιστώσετε ότι στους καιρούς της στενοχώριας σας η βοήθεια και η υποστήριξίς των θα είναι πιο πολύ φανερές.

Εκτιμάτε πραγματικά τους μεγάλους αυτούς φίλους; Τότε να το δείξετε αυτό επιζητώντας στη γη φίλους σαν αυτούς. Να ζητήτε πιστούς συντρόφους που δέχονται και ζουν σύμφωνα με την υποχρέωσι για την οποία έγραψε ο απόστολος Ιωάννης όταν είπε: «Εκ τούτου γνωρίζομεν την αγάπην, ότι εκείνος υπέρ ημών την ψυχήν αυτού έβαλε και ημείς χρεωστούμεν υπέρ των αδελφών να βάλλωμεν τας ψυχάς υμών.» (1 Ιωάν. 3:16) Και στην ευτυχία και στη δυστυχία αυτοί θ’ αποδείξουν ότι είναι οι φίλοι που αξίζει να έχετε. Θα σας βοηθήσουν ν’ αποκτήσετε ζωή για πάντα στη νέα τάξι του Θεού.

    Ελληνικές Εκδόσεις (1950–2025)
    Αποσύνδεση
    Σύνδεση
    • Ελληνική
    • Κοινή Χρήση
    • Προτιμήσεις
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Όροι Χρήσης
    • Πολιτική Απορρήτου
    • Ρυθμίσεις Απορρήτου
    • JW.ORG
    • Σύνδεση
    Κοινή Χρήση