Γιατί η “Φιλαργυρία” Είναι Καταστρεπτική
ΓΙΑΤΙ «η φιλαργυρία» είναι μια τόσο καταστρεπτική δύναμις; Κατ’ αρχήν, μπορεί να εξασθενίση τη φυσική στοργή μεταξύ των μελών της οικογενείας. Μπορεί να στερήση από ένα άτομο την ευτυχία, να κάνη τη ζωή του άσκοπα αυστηρή ή να το οδηγήση να κάνη επιζήμιες πράξεις εναντίον των συνανθρώπων του.
Η περίπτωσις της Εριέττας Χάουλαντ Γκρην στις Ηνωμένες Πολιτείες δείχνει έντονα τις υπερβολές στις οποίες μπορεί να οδηγήση η αγάπη για τα χρήματα. Κατά τον θάνατο της το 1916 άφησε μια περιουσία που εξετιμήθη σε 95.000.000 δολλάρια. Σε μια μόνο τράπεζα οι καταθέσεις της υπερέβαιναν το ποσόν των 31.400.000 δολλαρίων. Εν τούτοις, αυτή η πάμπλουτη γυναίκα αρνήθηκε να παράσχη επείγουσα ιατρική περίθαλψι στον γυιο της και προσπάθησε να βρη μια δωρεάν κλινική. Λόγω της καθυστερήσεως που προέκυψε χρειάσθηκε να κόψουν το πόδι του γυιου της. Η ίδια τρεφόταν με κρύα βρώμη επειδή θεωρούσε ότι ήταν σπατάλη να την ζεστάνη. Τελικά, μετά από μια οξεία διαφωνία που είχε σχετικά με τα οφέλη από το αποβουτυρωμένο γάλα, κατέληξε να πεθάνη από αποπληξία. Γι’ αυτή τη γυναίκα τα χρήματα είχαν πραγματικά μια καταστρεπτική δύναμι.
Αν η Εριέττα Γκρην εγνώριζε και ακολουθούσε τις υγιείς συμβουλές της Αγίας Γραφής σχετικά με τα χρήματα, θα μπορούσε να είναι μια ευλογία για τους άλλους αντί να κάνη τη ζωή άθλια για τον εαυτό της και για τον γυιο της. Η συμβουλή της Αγίας Γραφής μπορεί να βοηθήση πολλούς ανθρώπους ακόμη και τώρα ώστε να μη παγιδευθούν, προς βλάβη τους, από τη φιλαργυρία.
Εφιστώντας την προσοχή μας στις καταστρεπτικές συνέπειες που φέρνει η φιλαργυρία, ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Ρίζα πάντων των κακών είναι η φιλαργυρία, την οποίαν τινές ορεγόμενοι . . . διεπέρασαν εαυτούς με οδύνας πολλάς.»—1 Τιμ. 6:10.
Όταν ένα άτομο αναπτύξη αγάπη για τα χρήματα, αυτά γίνονται ο θεός του. Όλες οι διανοητικές του δυνάμεις και οι ενέργειες του αφιερώνονται στην απόκτησι περισσοτέρων χρημάτων. Ποτέ δεν αισθάνεται ότι έχει αρκετά. «Ο αγαπών το αργύριον,» λέγει η Αγία Γραφή, «δεν θέλει χορτασθή αργυρίου· ουδέ εισοδημάτων ο αγαπών την αφθονίαν.» (Εκκλησ. 5:10) Επειδή συμβαίνει αυτό, το άτομο μπορεί να είναι πρόθυμο να κάνη σχεδόν τα πάντα για ν’ αποκτήση περισσότερα χρήματα. Η απόδοσις υπηρεσίας προς τον Θεό και το να κάνη καλό στους άλλους συχνά παραβλέπονται.
Επί παραδείγματι, η αγάπη για τα χρήματα μπορεί να οδηγήση το άτομο σε ανέντιμες συνήθειες στις οποίες περιλαμβάνεται η χρήσις κατωτέρας ποιότητος υλικών, η νοθεία των τροφίμων και των ποτών, η απάτη στο ζύγισμα και άλλα. Το άτομο δεν ενδιαφέρεται για το αν τα κακής ποιότητος υλικά μπορεί να κάνουν ένα κτίριο ανασφαλές και να επιφέρουν σοβαρές ζημιές και θανάτους, για το αν η νοθεία των τροφίμων και των ποτών μπορεί να βλάψη την υγεία των άλλων και για το αν η απάτη στο ζύγισμα μπορεί να φέρη μεγάλη στενοχώρια ιδιαίτερα σ’ εκείνους που έχουν πολύ λίγα χρήματα.
Μερικοί άνθρωποι, σε μια απόπειρα να πλουτίσουν γρήγορα, καταφεύγουν στα τυχερά παιγνίδια. Όσο περισσότερο παίζουν τυχερά παιγνίδια, τόσο περισσότερα χάνουν. Αλλά εξακολουθούν να πιστεύουν ότι σύντομα θα κερδίσουν, ότι θα αποκτήσουν πάλι όσα έχασαν και ότι οπωσδήποτε «θα πετύχουν την καλή.» Έτσι, ποσά τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για αναγκαία πράγματα χάνονται και παιδιά υποφέρουν επειδή δεν υπάρχουν αρκετά χρήματα για ν’ αγορασθή η αναγκαία τροφή και τα ενδύματα.
Πώς μπορεί ένας ν’ αποφύγη να παγιδευθή από τη φιλαργυρία για δική του βλάβη και βλάβη των άλλων; Η απάντησις βρίσκεται στη διακράτησι μιας ισορροπημένης απόψεως σχετικά με τα υλικά πράγματα. Ο Λόγος του Θεού, η Αγία Γραφή, είναι πολύ υποβοηθητική σ’ αυτό το ζήτημα.
Μολονότι ενθαρρύνει την εργατικότητα, η Αγία Γραφή μάς συμβουλεύει εναντίον της συσσωρεύσεως μεγάλου πλούτου. Δείχνει ότι η εργασία ενός ανθρώπου δεν θα πρέπει αποκλειστικά να γίνεται για δικό του όφελος. Ο απόστολος Παύλος παρώτρυνε εκείνους που προηγουμένως έκλεπταν να κοπιάζουν ‘εργαζόμενοι το καλόν με τας χείρας αυτών, δια να έχουν να μεταδίδουν εις τον χρείαν έχοντα.’ (Εφεσ. 4:28) Αυτό το ενδιαφέρον γι’ αυτούς που βρίσκονται σε πραγματική ανάγκη προστατεύει κάποιον από το να γίνη εγωκεντρικός φιλάργυρος.
Η Αγία Γραφή βοηθεί επίσης ένα άτομο να λάβη μια ρεαλιστική άποψι για τα υλικά πράγματα, αναγνωρίζοντας ότι τα πλούτη δεν έχουν διάρκεια. Τα υλικά αγαθά μπορούν να χαθούν, να κλαπούν ή να καταστραφούν. Μολονότι οι άνθρωποι γνωρίζουν τι σημαίνει αυτό, εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τις οικονομικές των υποθέσεις μ’ ένα τρόπο που αγνοεί τις αβεβαιότητες της ζωής.
Ας πάρωμε για παράδειγμα εκείνους που καταφεύγουν στις υπερβολές για να κάνουν τη ζωή πιο άνετη για τους εαυτούς των. Μπορεί να το κάνουν αυτό με την εντύπωσι ότι συσσωρεύουν αγαθά για τα παιδιά τους και για τα εγγόνια τους και για τα δισέγγονα τους. Φυσικά δεν είναι καθόλου εσφαλμένη η επιθυμία ν’ αφήση κάποιος μια κληρονομιά στα παιδιά του. Αλλά οι γονείς πρέπει να προσέχουν ώστε να μη φθάσουν στο σημείο να φοβούνται να δαπανήσουν κάτι για τους εαυτούς των. Πρέπει ακόμη να ρωτήσουν τους εαυτούς των μήπως το ενδιαφέρον που δείχνουν για ν’ αφήσουν πίσω τους μια κληρονομιά για τα παιδιά τους, μήπως αυτό κρύβει στην πραγματικότητα την αγάπη που έχουν οι ίδιοι για τα χρήματα—μια έντονη επιθυμία από δικής τους πλευράς να συσσωρεύουν πλούτη.
Είναι καλό να έχωμε υπ’ όψιν όσα έγραψε ο σοφός Βασιλεύς Σολομών για το πόσο απογοητευτικές και λυπηρές μπορεί να είναι οι προσπάθειες ν’ αποκτήση κανείς μια περιουσία. Όλα μπορούν γρήγορα να χαθούν και μάλιστα σ’ ένα καιρό που είναι πιθανόν να γίνουν αιτία μεγαλύτερος λύπης. Διαβάζομε: «Υπάρχει κακόν θλιβερόν, το οποίον είδον υπό τον ήλιον πλούτος φυλαττόμενος υπό του έχοντος αυτόν προς βλάβην αυτού. Και ο πλούτος εκείνος χάνεται υπό συμφοράς κακής· αυτός δε γεννά υιόν και δεν έχει ουδέν εν τη χειρί αυτού.»—Εκκλησ. 5:13, 14.
Πραγματικά, είναι λυπηρό όταν ένας άνθρωπος εργάζεται σκληρά και κατόπιν κάποια καταστροφή—ένας πόλεμος, μια εκτεταμένη περίοδος ξηρασίας, μια πυρκαϊά, ένας σεισμός ή μια θύελλα—του τα καταστρέφη όλα. Τώρα, αν αυτός δεν είχε επιτρέψει στον εαυτό του ν’ απολαύση τον καρπό της σκληρής του εργασίας, η ζωή του είναι στην ουσία άδεια, μάταιη. Η τραγωδία γίνεται ακόμη μεγαλύτερη αν αυτός εξακολουθούσε να συσσωρεύη πλούτη και κατόπιν αφού τα χάση, γίνει πατέρας.
Ακόμη και αν δεν χαθή μια περιουσία λόγω κάποιας καταστροφής, αυτό δεν σημαίνει ότι αξίζει να επιθυμή κανείς τον υλιστικό τρόπο ζωής. Στον θάνατο του ατόμου όλα τα πλούτη του κόσμου δεν έχουν κανένα όφελος γι’ αυτόν. Η Αγία Γραφή λέγει με ειλικρίνεια: «Καθώς εξήλθεν εκ της κοιλίας της μητρός αυτού, γυμνός θέλει επιστρέψει, υπάγων καθώς ήλθε· και δεν θέλει βαστάζει ουδέν εκ του κόπου αυτού, δια να έχη εν τη χειρί αυτού.» (Εκκλησ. 5:15) Πόσο μάταιη, επομένως, είναι η ζωή που έχει δαπανηθή στον αγώνα για την απόκτησι υλικών αγαθών!
Επί πλέον, δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζομε τι ακριβώς θα συμβή στην περιουσία ενός ανθρώπου μετά τον θάνατο του. Οι κληρονόμοι, επειδή δεν έχουν εργασθή σκληρά για όσα λαμβάνουν, μπορεί να μην εκτιμήσουν την κληρονομιά και σύντομα να την σπαταλήσουν. Ακόμη κι αν δεν την σπαταλήσουν, εν τούτοις, δεν υπάρχει εγγύησις ότι κάποια καταστροφή δεν είναι πιθανόν να καταστρέψη τελικά όλα τα αγαθά. Τότε, αν κανείς πραγματικά δεν απήλαυσε τον κόπο της σκληρής του εργασίας, τι όφελος θα είχε;
Το ν’ αναγνωρίζωμε ότι η ζωή είναι γεμάτη με πολλές αβεβαιότητες θα μας βοηθήση ν’ αντιληφθούμε ότι η επιδίωξις υλικών αγαθών δεν φέρνει ικανοποίησι. Αυτή η σκέψις μπορεί να ελέγχη κάθε ακατάλληλη επιθυμία μας για χρήματα. Ταυτόχρονα ένα άτομο αποφεύγει την παγίδα της χωρίς σκοπόν αυστηρής ζωής. Μπορεί ν’ απολαύση τον καρπό της εργασίας του μ’ ένα υγιεινό τρόπο ωφελώντας τον εαυτό του και τους άλλους. Έτσι θα διαφύγη τη βλάβη που μπορεί να φέρη η φιλαργυρία.