Τι ο Σοφός Ανήρ Εννοούσε;
Η Ματαιότης της Επιδιώξεως Πλούτου
Ο Σοφός Βασιλεύς Σολομών παρετήρησε ότι η συσσώρευσις υλικών αγαθών δεν φέρνει πραγματική ικανοποίησι. Έγραψε: «Ο αγαπών το αργύριον δεν θέλει χορτασθή αργυρίου· ουδέ εισοδημάτων ο αγαπών την αφθονίαν· ματαιότης και τούτο. Πληθυνομένων των αγαθών πληθύνονται και οι τρώγοντες αυτά· και τις η ωφέλεια εις τους κυρίους αυτών, ειμή το να θεωρώσιν αυτά δια των οφθαλμών αυτών;»—Εκκλησ. 5:10, 11.
Το άτομο που έχει πολλά δεν ικανοποιείται, αλλά επιθυμεί ακόμη περισσότερα. Καθώς τα ‘αγαθά’ του ή τα πλούτη του αυξάνονται, χρειάζεται περισσότερους μισθωμένους ανθρώπους και υπηρέτες για να φροντίζουν το κάθε τι, και αυτοί λαμβάνουν μισθό για τις υπηρεσίες τους. Μολονότι ο πλούτος του είναι μεγάλος, ο ιδιοκτήτης δεν μπορεί να ωφεληθή προσωπικά απ’ όλα τα αγαθά του. Επί παραδείγματι, μπορεί να φορή ένα μόνο ρούχο κάθε φορά και ν’ απολαμβάνη μόνο μια συγκεκριμένη ποσότητα τροφίμων και ποτών. Έτσι, σε τελική ανάλυσι, η αμοιβή του κατόχου του πλούτου είναι το να κοιτάζη τον συσσωρευμένο του πλούτο και να καυχάται ότι είναι δικός του. Αν είναι άπληστο άτομο, μπορεί ακόμη να αισθάνεται στενοχώρια επειδή είναι υποχρεωμένος να αποχωρισθή μέρος του πλούτου του για να πληρώνη τους υπηρέτες και τους υπαλλήλους του.
Επί πλέον, ο πλούσιος μπορεί να είναι πολύ ανήσυχος γι’ αυτά που κατέχει. Ανόμοια με τον συνηθισμένο εργαζόμενο ο οποίος δεν έχει μεγάλα υλικά αποκτήματα για ν’ ανησυχή, το ενδιαφέρον του πλουσίου για τ’ αποκτήματα του μπορεί να τον εμποδίση από το ν’ απολαμβάνη ένα ήσυχο ύπνο τη νύχτα. Ο Σολομών παρετήρησε: «Ο ύπνος του εργαζομένου είναι γλυκύς, είτε ολίγον φάγη, είτε πολύ· ο δε του πλουσίου χορτασμός δεν αφίνει αυτόν να κοιμάται.»—Εκκλησ. 5:12.
Λόγω των αβεβαιοτήτων της ζωής, το άτομο που εξακολουθεί να συγκεντρώνη πλούτη μπορεί να δοκιμάση τη συγκλονιστική πείρα της πτώχειας σ’ ένα καιρό οπότε δεν θα είναι ικανός να την αντιμετωπίση. Ο Σολομών το έδειξε αυτό όταν έγραψε: «Υπάρχει κακόν θλιβερόν, το οποίον είδον υπό τον ήλιον· πλούτος φυλαττόμενος υπό του έχοντος αυτόν προς βλάβην αυτού. Και ο πλούτος εκείνος χάνεται υπό συμφοράς κακής· αυτός δε γεννά υιόν και δεν έχει ουδέν εν τη χειρί αυτού.»—Εκκλησ. 5:13, 14.
Σκεφθήτε απλώς τη μεγάλη τραγωδία που περιγράφεται εδώ. Ένας άνθρωπος εργάζεται σκληρά και γίνεται πλούσιος. Αλλά, αντί ν’ απολαύση κάτι από την εργασία του, απλώς αποθηκεύει τα πλούτη του. Αυτό το κάνει προς δική του βλάβη, διότι στερεί τον εαυτό του από τις κανονικές ανέσεις που θα μπορούσε να του προσφέρη. Επιπρόσθετα ανησυχεί και αγωνιά για το πώς να διακρατήση και ν’ αυξήση την περιουσία του. Κατόπιν, λόγω κάποιας αντιξοότητος, μιας «συμφοράς κακής,» ίσως λόγω ενός καταστρεπτικού επαγγελματικού τολμήματος, όλα χάνονται. Έτσι, μολονότι είχε τον πλούτο του, δεν τον απελάμβανε και όταν τελικά αποκτήση ένα κληρονόμο, δεν υπάρχει τίποτε σχεδόν να του δώση σαν κληρονομιά.
Κατόπιν ο Σολομών εφιστά την προσοχή σε μια άλλη άποψι που κάνει τη συσσώρευσι μεγάλου πλούτου άσκοπη, κενή. Διαβάζομε: «Καθώς εξήλθεν εκ της κοιλίας της μητρός αυτού, γυμνός θέλει επιστρέψει, υπάγων καθώς ήλθε· και δεν θέλει βαστάζει ουδέν εκ του κόπου αυτού, δια να έχη εν τη χειρί αυτού. Και τούτο έτι κακόν θλιβερόν, καθώς ήλθεν, ούτω να υπάγη· και τις ωφέλεια εις αυτόν ότι εκοπίασε δια τον άνεμον;» (Εκκλησ. 5:15, 16) Ναι, στον θάνατο όλος ο μόχθος που χρειάσθηκε για τη συσσώρευσι αγαθών δεν θα σημάνη απολύτως τίποτε γι’ αυτόν. Καθώς θα βρίσκεται στην επιθανάτιο κλίνη του, ο άνθρωπος που υπήρξε άπληστος για χρήματα δεν θα έχη ούτε την ικανοποίησι να γνωρίζη ότι συνετέλεσε στην ευτυχία των άλλων.
Τι τίμημα πληρώνει αυτό το φιλάργυρο άτομο για την αχόρταγη απληστία του για χρήματα! Ο Σολομών συνεχίζει: «Θέλει προσέτι τρώγει κατά πάσας αυτού τας ημέρας εν σκότει και εν πολλή λύπη και αρρωστία και βασάνω.» (Εκκλησ. 5:17) Ένας τέτοιος άνθρωπος δεν είναι ευτυχής. Όλες οι ημέρες του είναι σκοτεινές. Ενεργεί σαν να λυπάται επειδή πρέπει να φάγη και έτσι περικόπτει ή θέτει ένα μικρό περιορισμό στην υγεία του. Η διανοητική του κατάστασις είναι ασθενής και αυτό μπορεί να συμβάλη σε απώλεια της σωματικής του υγείας. Όταν είναι άρρωστος, ανησυχεί, για το γεγονός ότι πρέπει ν’ αφιερώση τον εαυτό του στις εργασίες του. Ανησυχεί και στενοχωρείται για το κάθε τι που νομίζει ότι θα μπορούσε να εμποδίση την αύξησι του πλούτου του.
Πραγματικά, ένας τέτοιος υλιστικός τρόπος ζωής είναι κενός, και όχι απολαυστικός. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Σολομών συνιστά ν’ απολαμβάνη κανείς τον κόπο του λέγοντας: «Ιδού, τι είδον εγώ αγαθόν· είναι καλόν να τρώγη τις και να πίνη και να απολαμβάνη τα αγαθά όλου του κόπου αυτού, τον οποίον κοπιάζει υπό τον ήλιον, κατά τον αριθμόν των ημερών της ζωής αυτού, όσας έδωκεν ο Θεός εις αυτόν· διότι τούτο είναι η μερίς αυτού.»—Εκκλησ. 5:18.
Σχολιάζοντας την καλή επίδρασι που έχει αυτό επάνω στο άτομο, ο σοφός Σολομών λέγει: «Και εις όντινα άνθρωπον ο Θεός δόσας πλούτη και υπάρχοντα, έδωκεν εις αυτόν και εξουσίαν να τρώγη απ’ αυτών και να λαμβάνη το μερίδιον αυτού και να ευφραίνεται εις τον κόπον αυτού, τούτο είναι δώρον Θεού· διότι δεν θέλει ενθυμείσθαι πολύ τας ημέρας της ζωής αυτού· επειδή ο Θεός αποκρίνεται εις την καρδίαν αυτού δι’ ευφροσύνης.»—Εκκλησ. 5:19, 20.
Ο άνθρωπος ο οποίος αναγνωρίζει την ευημερία του σαν ένα δώρο από τον Θεό, δεν θα συσσωρεύη πλούτη, αλλά θα τα χρησιμοποιή για να φέρνη χαρά στους άλλους. Ένας τέτοιος άνθρωπος έχει ισορροπημένη άποψι για τα υλικά του αποκτήματα διότι επιτρέπει στον εαυτό του να καθοδηγήται από θεία σοφία. Έτσι, απολαμβάνει προσωπικά όσα έχει. Ο Ιεχωβά Θεός του έχει δώσει την εξουσία να βρίσκη χαρά στο φαγητό και στα ποτά με την έννοια ότι χορηγεί στο άτομο τη σοφία να χρησιμοποιή τα υλικά πράγματα κατάλληλα. Ταυτόχρονα, ένα τέτοιο άτομο δεν ανησυχεί υπερβολικά για τη συντομία της ζωής του και για τα προβλήματα και τις αβεβαιότητές της. Όχι, απολαμβάνει τόση χαρά από το να κάνη το καλό στη ζωή του ώστε οι αρνητικές απόψεις δεν κυριαρχούν στη σκέψι του. Χαίρεται με την καρδιά του.
Οπωσδήποτε, το ν’ αγωνίζεται κανείς ν’ απολαύση μ’ ένα υγιή τρόπο τη ζωή είναι μια σοφή πορεία. Προστατεύει κάποιον από την απογοήτευσι που δοκιμάζει εκείνος του οποίου η ζωή είναι πλήρως απορροφημένη από υλιστικές επιδιώξεις.