Η Σοφία της Αυτοπειθαρχίας
ΠΟΙΟΣ δεν έχει κάποτε δει έναν αστυφύλακα να γράφη μια κλήσι για έναν οδηγό αυτοκινήτου, που παραβίασε κάποιον κανονισμό της κυκλοφορίας, όπως είναι η υπέρβασις του ορίου ταχύτητος; Αυτό μπορεί να σημαίνη αποτυχία από μέρους του οδηγού ν’ αυτοπειθαρχή. Μπορεί να ενέδωσε στον πειρασμό ν’ αγνοήση τους κανονισμούς της κυκλοφορίας και έτσι έπρεπε να τιμωρηθή.
Αυτοί οι ίδιοι οι νόμοι της αιτίας και του αποτελέσματος μέσα στο σώμα μας, μας επιβάλλουν πειθαρχία αν εμείς δεν επιβαλλώμεθα στους εαυτούς μας. Ο θεόπνευστος συγγραφεύς των Παροιμιών μας λέγει: «Εις τίνα είναι ουαί; εις τίνα στεναγμοί; . . . Εις τίνα κτυπήματα άνευ αιτίας; Εις τους εγχρονίζοντας εν τω οίνω· εις εκείνους οίτινες διάγουσιν ανιχνεύοντες οινοποσίας.» Χωρίς αμφιβολία ένα από τα βασικά θέματα του βιβλίου των Παροιμιών είναι η σοφία της αυτοπειθαρχίας.—Παροιμ. 23:29-35.
Αυτό που αληθεύει για άτομα, μπορεί επίσης να ισχύη για ολόκληρα έθνη. Ένας διακεκριμένος Βρεταννός πολιτικός του δεκάτου-ογδόου αιώνος είπε κάποτε: «Οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα ν’ απολαμβάνουν τόση πολιτική ελευθερία όση είναι και η διάθεσίς τους να θέσουν ηθικές αλυσίδες στις ίδιες τους τις ορέξεις.» Εξήγησε αυτό το σημείο λέγοντας ότι «δεν μπορεί να υπάρχη κοινωνία αν δεν υπάρχη μια δύναμις που να ελέγχη τις επιθυμίες και τις ορέξεις, και ότι όσο λιγώτερη προθυμία υπάρχει μέσα μας για αυτοέλεγχο τόσο περισσότερος έλεγχος πρέπει να υπάρχη απ’ έξω.» Μ’ άλλα λόγια, όσο λιγώτερο οι άνθρωποι αυτοπειθαρχώνται, τόσο περισσότερο είναι ανάγκη να λαμβάνουν πειθαρχία από τις κυβερνήσεις τους χάριν της ειρήνης και της ασφαλείας. Υπάρχουν κτυπητά παραδείγματα σχετικά μ’ αυτό, όπου, άνθρωποι που απελάμβαναν μια δημοκρατική κυβέρνησι έφθασαν στο σημείο να έχουν τέτοια έλλειψι τάξεως, ώστε άνοιξαν τον δρόμο για μια δικτατορία. Πόσο σοφώτερο θα ήταν ν’ ασκούν οι άνθρωποι αυτοπειθαρχία αντί να προκαλούν την απώλεια αυτών των τόσο επιθυμητών ελευθεριών.
Να και ένα σύγχρονο παράδειγμα: Την άνοιξι του 1974 ωρισμένες κυβερνητικές υπηρεσίες απείλησαν ότι θα επέβαλαν δελτίο και έλεγχο στις τιμές, αν οι άνθρωποι και οι βιομηχανίες δεν εφάρμοζαν περιορισμούς. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι σοφό ν’ αυτοπειθαρχώνται οι ίδιοι οι άνθρωποι ώστε ν’ αποφεύγουν να έχουν έλεγχο από την κυβέρνησι.
ΓΙΑΤΙ ΟΛΟΙ ΧΡΕΙΑΖΟΜΕΘΑ ΑΥΤΟΠΕΙΘΑΡΧΗΣΙ
Τι εννοούμε με τη λέξι πειθάρχησις. Το ουσιαστικό «πειθαρχία» προσδιορίζεται ως «εκπαίδευσις, ιδιαίτερα της διανοίας ή του χαρακτήρος· . . . τιμωρία, επαναφορά στην τάξι.» Και ο ρηματικός τύπος της λέξεως σημαίνει «εκπαιδεύω· φέρνω μια κατάστασι σε ευταξία και υπακοή· φέρνω κάτω από έλεγχο.»
Πολλές φορές η Αγία Γραφή μάς διαφωτίζει σχετικά με το γιατί όλοι χρειαζόμεθα τη διαπαιδαγώγησι κατά καιρούς. Όλα προέρχονται από την εσκεμμένη ανυπακοή των πρώτων μας γονέων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον «ο λογισμός της καρδίας του ανθρώπου είναι κακός εκ νηπιότητος αυτού.» (Γεν. 8:21) Αυτός είναι επίσης ο λόγος για τον οποίον ο Βασιλεύς Δαβίδ όταν περιέπεσε σε σοβαρές αμαρτίες παρακαλούσε τον Ιεχωβά λέγοντας: «Ιδού, συνελήφθην εν ανομία και εν αμαρτία με εγέννησεν η μήτηρ μου.»—Ψαλμ. 51:5.
Κατάλληλα λοιπόν, ο λόγος του Θεού συμβουλεύει: «Η ανοησία είναι συνδεδεμένη μετά της καρδίας του παιδίου· η ράβδος της παιδείας θέλει αποχωρίσει αυτήν απ’ αυτού.» «Μη φείδου να παιδεύης το παιδίον· διότι εάν κτυπήσης αυτό δια της ράβδου, δεν θέλει αποθάνει. Συ κτυπών αυτό δια της ράβδου, θέλεις ελευθερώσει την ψυχήν αυτού εκ του άδου.»—Παροιμ. 22:15· 23:13, 14.
Λόγω των κληρονομημένων τους ατελειών, της ελλείψεως γνώσεως και πείρας, οι Χριστιανοί παροτρύνονται να δέχωνται τη διαπαιδαγώγησι που τους δίδεται από τον ουράνιο Πατέρα τους: «Μη καταφρονής την παιδείαν του Ιεχωβά, μηδέ αθυμής ελεγχόμενος υπ’ αυτού. Διότι όντινα αγαπά Ιεχωβά παιδεύει και μαστιγώνει πάντα υιόν, τον οποίον παραδέχεται . . . τους μεν κατά σάρκα πατέρας ημών είχομεν . . . εκείνοι μεν προς ολίγας ημέρας επαίδευον ημάς κατά την αρέσκειαν αυτών, ο δε [ο Ιεχωβά] προς το συμφέρον ημών, δια να γείνωμεν μέτοχοι της αγιότητος αυτού. Πάσα δε παιδεία προς μεν το παρόν δεν φαίνεται ότι είναι πρόξενος χαράς, αλλά λύπης, ύστερον όμως αποδίδει εις τους γυμνασθέντας δι’ αυτής καρπόν ειρηνικόν δικαιοσύνης.»—Εβρ. 12:5-11, ΜΝΚ.
ΓΙΑΤΙ Η ΑΥΤΟΠΕΙΘΑΡΧΙΑ ΕΙΝΑΙ ΣΟΦΙΑ
Η αυτοπειθαρχία είναι μια πορεία σοφίας που μας κάνει ικανούς να έχωμε καθαρή συνείδησι. Ένας ο οποίος διαπαιδαγωγεί τον εαυτό του με το να έχη ορθή συνείδησι και να είναι προσεκτικός στις συνήθειες του εργασίας, είτε τον βλέπει ο προϊστάμενός του είτε όχι—ακόμη και αν κανένας άλλος εκτός από τον ίδιο και τον Θεό δεν πρόκειται ποτέ να μάθη την διαφορά—θα έχη την ικανοποίησι μιας καλής συνειδήσεως.—Κολ. 3:23.
Το ίδιο αληθεύει και στις σχέσεις μας με τους άλλους. Εκείνος ο οποίος αντιστέκεται στον πειρασμό να πη έστω μικρά ψέματα, θα έχη καλύτερη συνείδησι από εκείνον που δεν διστάζει να πη μικρά ψέματα για εύκολη διέξοδο.—Εφεσ. 4:25.
Ομοίως το ίδιο θα μπορούσε να λεχθή σχετικά με τη σεξουαλική ηθική. Απαιτείται αυτοπειθαρχία για να μην αφήνωμε τη διάνοια να σκέπτεται ακάθαρτα πράγματα, να διαβάζωμε πορνογραφικά έντυπα και για ν’ αντιστεκώμεθα στον πειρασμό να ερωτοτροπούμε ή να παίζωμε με τη σεξουαλική ανηθικότητα. Αλλά οπωσδήποτε αυτή είναι η πορεία της σοφίας, διότι τότε θα είμεθα σε θέσι να πούμε όπως κι ο απόστολος Παύλος: «Εγώ έζησα ενώπιον του Θεού μετά πάσης καλής συνειδήσεως μέχρι ταύτης της ημέρας.»—Πράξ. 23:1.
Ο Ιησούς συνέστησε την πορεία της αυτοπειθαρχίας όταν είπε: «Και εάν σε σκανδαλίζη η χειρ σου, απόκοψον αυτήν· καλήτερόν σοι είναι να εισέλθης εις την ζωήν κουλλός, παρά έχων τας δύο χείρας να απέλθης εις την γέενναν.» «Εάν ο πους σου σε σκανδαλίζη,» «εάν ο οφθαλμός σου σε σκανδαλίζη» κάμε ομοίως και μ’ αυτά τα μέλη του σώματος σου.—Μάρκ. 9:43-48.
Ο καθένας από μας γνωρίζει ποιες είναι οι προσωπικές του αδυναμίες. Οι άλλοι μπορεί να μην εκτιμούν τη σταθερότητά μας σε κάποιο συγκεκριμένο ζήτημα, αλλ’ εμείς προσωπικά γνωρίζομε πού και γιατί πρέπει ν’ ασκήσωμε αυτοπειθαρχία για να είμαστε ευάρεστοι στον Θεό. Ο απόστολος Παύλος έθεσε ένα θαυμάσιο υπόδειγμα για μας διότι ‘εδάμαζε το σώμα του και το δουλαγωγούσε, μήπως εις άλλους κηρύξας αυτός γίνη αδόκιμος.’—1 Κορ. 9:27.