Η Επί του Όρους Ομιλία—“Ούτω, Λοιπόν, Προσεύχεσθε Σεις”

Ο ΙΗΣΟΥΣ, μετά τη συμβουλή που έδωσε στους μαθητάς του ν’ αποφεύγουν να επισύρουν με υποκριτικό τρόπο την προσοχή στον εαυτό τους όταν προσεύχωνται, παρουσίασε τη γνωστή Υποδειγματική Προσευχή. Την εισήγαγε με τα εξής λόγια: «Ούτω λοιπόν προσεύχεσθε σεις.»—Ματθ. 6:9α.

Η λέξις «σεις» αναφέρεται στους ακροατάς του Ιησού ως διαχωρισμένους από τους υποκριτάς, τους οποίους εκείνος είχε αναφέρει προηγουμένως. (Ματθ. 6:5) Η λέξις «ούτω» εισαγάγει μια αντίθεσι με άτομα που είχαν συνηθίσει να ‘βαττολογούν.’ (Ματθ. 6:7) Επομένως, είναι σαφές ότι ο Ιησούς δεν ενεθάρρννε τους ακροατάς του να επαναλαμβάνουν απλώς από μνήμης την προσευχή που επρόκειτο εκείνος να δώση.

Η Υποδειγματική Προσευχή περιλαμβάνει επτά αιτήματα. Τα πρώτα τρία ζητούν από τον Θεό να ενεργήση σχετικά με τον αγιασμό του ονόματός του· τα υπόλοιπα τέσσερα είναι αιτήματα που περιλαμβάνουν ανθρώπινες ανάγκες. Ας τα εξετάσωμε ατομικά.

(1) «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς· αγιασθήτω το όνομά σου.» (Ματθ. 6:9β) Επειδή ο Θεός είναι ο Δημιουργός του ανθρωπίνου γένους, ο οποίος κατοικεί πολύ μακρυά από τη γη, είναι κατάλληλο εμείς τα πλάσματά του ν’ απευθυνώμεθα σ’ αυτόν ως τον ‘Πατέρα ημών τον εν τοις ουρανοίς.’ (Πράξ. 17:24, 28· 2 Χρον. 6:21· Ησ. 66:1) Στη διάρκεια του πρώτου αιώνος μ.Χ., αυτή η έκφρασις ήταν ιδιαιτέρως κατάλληλη για τους Ιουδαίους, επειδή ο Θεός είχε ‘γεννήσει’ αυτόν τον λαό με το να τους ελευθερώση από τα Αιγυπτιακά δεσμά και με το να εισέλθη σε μια σχέσι διαθήκης μαζί τους. (Δευτ. 32:6, 18· Έξοδ. 4:22· Ησ. 63:16) Η χρήσις του πληθυντικού, «ημών,» δείχνει ότι το άτομο που προσεύχεται αναγνωρίζει ότι και άλλοι εκτός απ’ αυτόν έχουν μια στενή σχέσι με τον Θεό και είναι μέρος της οικογενείας των λάτρεών του.

Κατά καιρούς η λέξις «όνομα» παρουσιάζεται στις Γραφές ως συνώνυμη του ίδιου του προσώπου. Παραδείγματος χάριν, διαβάζομε στην Αποκάλυψι 3:4: «Έχεις ολίγα ονόματα [πρόσωπα] και εν Σάρδεσι, τα οποία δεν εμόλυναν τα ιμάτια αυτών.» (Παράβαλε με Ησαΐαν 30:27· Μαλαχίαν 3:16.) Η φράσις «αγιασθήτω το όνομά σου» ενέχει την ιδέα ν’ αναλάβη ο Θεός δράσι για να αγιάση τον εαυτό του, εξαλείφοντας από το αναμνηστικό του όνομα, Ιεχωβά, τη μομφή που έχει συσσωρευθή πάνω σ’ αυτό από την ανταρσία του πρώτου ανθρωπίνου ζεύγους στον κήπο της Εδέμ. (Ψαλμ. 135:13· Ωσηέ 12:5) Σε απάντησι αυτής της προσευχής, ο Θεός θ’ απομακρύνη την ανομία από τη γη. Σχετικά μ’ αυτό τον καιρό, διαβάζομε: «Και θέλω μεγαλυνθή και αγιασθή, και θέλω γνωρισθή ενώπιον πολλών εθνών και θέλουσι γνωρίσει ότι εγώ είμαι ο Ιεχωβά.»—Ιεζ. 38:23, ΜΝΚ· επίσης 36:23.

(2) «Ελθέτω η Βασιλεία σου.» (Ματθ. 6:10α) Αυτή η «βασιλεία» είναι η κυρίαρχη κυβέρνησις του Θεού όπως εκφράζεται μέσω μιας ουρανίας Μεσσιανικής κυβερνήσεως στα χέρια του Χριστού Ιησού και των συνταυτισμένων ‘αγίων’ του. (Ησ. 9:6, 7· 11:1-5· Δαν. 7:13, 14, 18, 22, 27) Η προσευχή για να ‘έλθη’ αυτή η βασιλεία ζητεί να έλθη η βασιλεία του Θεού εναντίον όλων των εχθρών της θείας κυριαρχίας στη γη. Σύμφωνα με το βιβλίο του Δανιήλ, «η βασιλεία [του Θεού] . . . θέλει κατασυντρίψει και συντελέσει πάσας ταύτας τας [επιγείας] βασιλείας, αυτή δε θέλει διαμένει εις τους αιώνας.» (Δαν. 2:44) Κατόπιν, η κυβέρνησις του Θεού θα μεταμορφώση τη γη σε παγκόσμιο παράδεισο δικαιοσύνης και ειρήνης.—Ψαλμ. 72:1-15· 2 Πέτρ. 3:13· Αποκάλ. 21:1-5.

(3) «Γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ και επί της γης.» (Ματθ. 6:10β) Αυτό το αίτημα δεν ζητά να γίνεται το θέλημα του Θεού από ανθρώπους, όπως γίνεται από αγγέλους στον ουρανό, μολονότι αυτό ασφαλώς θα λάβη χώρα. (Ψαλμ. 103:19-22· 148:1-14) Αντιθέτως, είναι ένα αίτημα που ζητά από τον ίδιο τον Θεό να ενεργήση σε αρμονία με το θέλημά του για τη γη. Παρόμοια είναι η εξής δήλωσις του ψαλμωδού:

«Πάντα όσα ηθέλησεν ο Ιεχωβά εποίησεν, εν τω ουρανώ και εν τη γη, εν ταις θαλάσσαις και εν πάσαις ταις αβύσσοις. Όστις επάταξε τα πρωτότοκα της Αιγύπτου, από ανθρώπου έως κτήνους· εξαπέστειλε σημεία και τέρατα εις το μέσον σου, Αίγυπτε, επί τον Φαραώ και επί πάντας τους δούλους αυτού. Όστις επάταξεν έθνη μεγάλα και απέκτεινε βασιλείς κραταιούς.»—Ψαλμ. 135:6, 8-10, ΜΝΚ.

Αυτό το αίτημα, ζητώντας από τον Θεό να κάνη το θέλημά του στη γη, ζητεί από τον Θεό να φέρη εις πέρας τον καλόν του σκοπό όσον αφορά τον πλανήτη μας, περιλαμβανομένης και της απομακρύνσεως των εχθρών του μια για πάντα, όπως έκανε σε μικρότερη κλίμακα σε αρχαίους καιρούς.—Αποκάλ. 19:19-21· Ψαλμ. 83:9-18.

(4) «Τον άρτον ημών τον επιούσιον δος εις ημάς σήμερον.» (Ματθ. 6:11) Στην Ευαγγελική αφήγησι του Λουκά, τα λόγια αυτού του αιτήματος είναι τα εξής: «Τον άρτον ημών τον επιούσιον δίδε εις ημάς καθ’ ημέραν.» (Λουκ. 11:3) Το να ζητούμε από τον Θεό να μας προμηθεύση τα αναγκαία «σήμερον,» προάγει πίστι στην ικανότητά του να φροντίζη τις ανάγκες των λάτρεών του κάθε μέρα. Αυτό δεν είναι ένα αίτημα για υπεραφθονία προμηθειών, αλλά ένα αίτημα για καθημερινές ανάγκες που εγείρονται. Μας υπενθυμίζει την εντολή που είχε δώσει ο Θεό στους Ισραηλίτας να συλλέγουν το μάννα που τους παρείχετο θαυματουργικώς «το αρκούν της ημέρας» και όχι περισσότερο.—Έξοδ. 16:4.

(5) «Και συγχώρησον εις ημάς τας αμαρτίας ημών [τα οφειλήματα ημών, Κείμενον], καθώς και ημείς συγχωρούμεν εις τους αμαρτάνοντας εις ημάς.» (Ματθ. 6:12) Και ο Λουκάς χρησιμοποιεί σ’ αυτή την περίπτωσι τη λέξι «αμαρτίας.» (Λουκάς 11:4) Οι άνθρωποι θα λάβουν συγχώρησι από τον Θεό μόνο αν εκείνοι ‘έχουν ήδη συγχωρήσει’ τα άτομα που αμαρτάνουν σ’ αυτούς. (Βλέπε επίσης Μάρκ. 11:25.) Ο Ιησούς, τονίζοντας αυτή τη σκέψι, προσέθεσε: «Διότι αν συγχωρήσητε εις τους ανθρώπους τα πταίσματα αυτών, θέλει συγχωρήσει και εις εσάς ο Πατήρ σας ο ουράνιος· εάν όμως δεν συγχωρήσητε εις τους ανθρώπους τα πταίσματα αυτών, ουδέ ο Πατήρ σας θέλει συγχωρήσει τα πταίσματά σας.» (Ματθ. 6:14, 15) Ο Θεός παρέχει συγχώρησι μόνο σε άτομα που ελεύθερα συγχωρούν άλλους.—Παράβαλε με Εφεσίους 4:32· Κολοσσαείς 3:13.

(6) «Και μη φέρης ημάς εις πειρασμόν.» (Ματθ. 6:13α) Αυτό δεν ελέχθη για να δείξη ότι ο Θεός πειράζει τους ανθρώπους ώστε να διαπράξουν αδικοπραγία, διότι η Αγία Γραφή δηλώνει: «Ο Θεός είναι απείραστος κακών και αυτός ουδένα πειράζει.» (Ιακ. 1:13) Ο πραγματικός «Πειραστής,» ο οποίος προσπαθεί να κάνη τους ανθρώπους ν’ αμαρτήσουν ενώπιον του Θεού είναι ο Σατανάς ο Διάβολος. (Ματθ. 4:3· 1 Θεσσ. 3:5) Ωστόσο, μερικές φορές οι Βιβλικοί συγγραφείς ομιλούν για τον Θεό σαν να κάνη ή να προκαλή πράγματα που αυτός απλώς επιτρέπει.—Ρουθ 1:20, 21· Εκκλησ. 7:13· 11:5.

Το αίτημα «μη φέρης ημάς εις πειρασμόν,» ζητεί από τον Θεό να μην επιτρέψη στους πιστούς λάτρεις του να υποκύψουν ή να ‘ενδώσουν’ όταν πιεσθούν να παρακούσουν τον Θεό. Σχετικά μ’ αυτό, ο απόστολος Παύλος γράφει: «Πειρασμός δεν σας κατέλαβεν ειμή ανθρώπινος· πιστός όμως είναι ο Θεός, όστις δεν θέλει σας αφήσει να πειρασθήτε υπέρ την δύναμίν σας, αλλά μετά του πειρασμού θέλει κάμει και την έκβασιν, ώστε να δύνασθε να υποφέρητε.»—1 Κορ. 10:13.

(7) «Ελευθέρωσον ημάς από του πονηρού.» (Ματθ. 6:13β) Αυτό το αίτημα ζητεί να μην επιτραπή στον Διάβολο να καταβάλη τους πιστούς λάτρεις του Θεού. (Παράβαλε με Ψαλμόν 141:8, 9.) Οι μαθηταί του Ιησού μπορούν να είναι βέβαιοι για την ικανότητα του Θεού ν’ απαντήση σ’ ένα τέτοιο αίτημα. Ο απόστολος Πέτρος γράφει: «Εξεύρει ο Κύριος να ελευθερώνη εκ του πειρασμού τους ευσεβείς.»—2 Πέτρου 2:9· παράβαλε με Αποκάλυψιν 3:10.