Πώς Ανέθρεψα τα Παιδιά μου Χωρίς Σύζυγο

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΑΤΕ ποτέ το πρόβλημα ν’ αναθρέψετε τα παιδιά σας χωρίς τη βοήθεια ενός συζύγου; Μήπως φοβάσθε ότι δεν θα μπορέσετε να επωμισθήτε τη βαρειά αυτή ευθύνη; Σ’ αυτήν ακριβώς την κατάστασι βρέθηκα κι εγώ.

Από προσωπική εμπειρία, αντιλαμβανόμουν τις δυσκολίες και τις απογοητεύσεις που δοκιμάζουν τα παιδιά καθώς μεγαλώνουν, και ήμουν αποφασισμένη να τα προετοιμάσω ν’ αντιμετωπίσουν αυτά τα πράγματα.

ΜΙΑ ΘΥΕΛΛΩΔΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΓΕΜΑΤΗ ΣΥΓΧΥΣΙ

Γεννήθηκα στην Αυστρία λίγα χρόνια πριν από την έναρξι του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Είναι ακόμη ζωντανές στη διάνοιά μου οι τελευταίες ‘ουαί’ της ανελέητης αιματοχυσίας που σάρωσε τη χώρα μας το 1945. Οι Γερμανοί στρατιώτες, εξαντλημένοι από τον πόλεμο, μισοπεθαμένοι από την πείνα και πεθαμένοι σχεδόν από τη δίψα, ωδηγούντο στην αιχμαλωσία σε ουρές που φαίνονταν ατέλειωτες. Οι πληγωμένοι και οι νεκροί γέμιζαν τους δρόμους,

Ένας κόσμος κατέρρευσε μπροστά μου, ένας κόσμος που εξυμνείτο μέχρι την τελευταία στιγμή από τους γονείς μου. Επίσης, η εκπαίδευσις που έλαβα σε διάφορους εθνικιστικούς νεανικούς οργανισμούς, τον εγκωμίαζαν ως τον μόνο κόσμο για τον οποίο αξίζει κανείς να ζη και να πολεμά. Αλλά τώρα αυτός ο κόσμος είχε καταστραφή. Συγχυσμένη, υπέβαλα το εξής ερώτημα, και στον εαυτό μου και στους άλλους: ‘Ποιο είναι το πραγματικό νόημα της ζωής;’

Σ’ εκείνες τις θυελλώδεις μέρες, κανείς δεν εύρισκε χρόνο για να ενδιαφερθή για τα ερωτήματά μου. Έτσι, άρχισα ν’ αναζητώ απαντήσεις στη θρησκεία μου—τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία—η οποία μέχρι τότε δεν είχε παίξει μεγάλο ρόλο στη ζωή μου. Μ’ έξυπνο τρόπο, επωφελήθηκαν από τον κοριτσίστικο συναισθηματικό μου κόσμο, που δεν είχε ισορροπήσει ακόμη. Με εισήγαγαν σε κονσέρτα θρησκευτικής μουσικής, εντυπωσιακές λειτουργίες σε διάσημους παλιούς ναούς και σε έντυπα που εξυμνούσαν τον θυσιαστικό τρόπο ζωής, τη μοναξιά. Ως αποτέλεσμα, αποφάσισα να μπω σε μοναστήρι.

Επρογραμματίζετο ένα ταξίδι στη Ρώμη. Εν τούτοις, ήμουν πολύ στενοχωρημένη επειδή ήξερα ότι η οικονομική μου κατάστασις δεν θα μου επέτρεπε να πάω κι εγώ. Πόσο χάρηκα όταν ένας ηλικιωμένος ιερεύς μου πρότεινε να μου δώση τα χρήματα για το ταξίδι μου! Επρόκειτο να συζητήσωμε τις άλλες λεπτομέρειες στο γραφείο του. Με χαρά, και γεμάτη από ευγνωμοσύνη και πίστι στο καλό, βιάστηκα να πάω. Πόσο συγκλονίσθηκα όταν εκείνος άρχισε να μου κάνη ανήθικες προτάσεις! Μόλις και πρόλαβα να βγω από το δωμάτιο χωρίς να κακοποιηθώ! Τρέμοντας και απογοητευμένη βαθιά, άρχισα να βλέπω πιο επικριτικά τη θρησκεία μου.

Πίστευα ακόμη ότι το να αγαπά κανείς τον Θεό και να τον υπηρετή ήταν ο πιο σημαντικός σκοπός στη ζωή. Αλλά πώς θα μπορούσε να γίνη αυτό; Αργότερα, όταν εργαζόμουν ως υπάλληλος σ’ ένα δικαστήριο, κάτι συνέβη που μ’ έπεισε ακόμη περισσότερο ότι αυτό δεν θα μπορούσε να επιτευχθή μέσα στην Καθολική Εκκλησία. Ένας ιερεύς, που είχε κακομεταχειρισθή σεξουαλικά πολλά νεαρά κορίτσια, έλαβε από την Εκκλησία έναν από τους καλύτερους δικηγόρους της χώρας, μολονότι οι προδικαστικές ακροάσεις είχαν αποδείξει την ενοχή του.

ΠΗΓΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΣΟΦΙΑΣ

Τα χρόνια πέρασαν και, στις αρχές της δεκαετίας του 1950, πανδρεύθηκα και έγινα μητέρα δύο αγοριών. Τότε ακριβώς οι ερωτήσεις μου σχετικά με τη σημασία και τον σκοπό της ζωής, που είχαν λίγο ή πολύ τεθή στο περιθώριο, ήλθαν και πάλι στην επιφάνεια. Άρχισα να σκέπτομαι σοβαρά για το μέλλον των παιδιών μου. Είχα αποφασίσει να τα βοηθήσω ώστε, όταν αντιμετωπίσουν τη ζωή, να μη βρεθούν ποτέ σε σύγχυσι, χωρίς κάποια ικανοποιητική απάντησι, όπως είχα βρεθή εγώ στη νεότητά μου.

Ποτέ δεν αντιλήφθηκα περισσότερο την ανεπάρκεια της ανθρώπινης σοφίας όπως τότε. Στράφηκα στον Θεό με προσευχή. Σύντομα μ’ επεσκέφθη ένας από τους Μάρτυρες του Ιεχωβά και μου εξήγησε τον μεγαλειώδη σκοπό του Θεού σχετικά με τη βασιλεία του—μια πραγματική κυβέρνησι—που θα έφερνε διαρκή ειρήνη στο ανθρώπινο γένος. (Ματθ. 6:9, 10· Αποκ. 21:3, 4) Με τον καιρό, πείσθηκα περισσότερο ότι αυτά που μάθαινα σ’ αυτές τις Γραφικές συζητήσεις ήταν η αλήθεια για την οποία έψαχνα τόσον καιρό.

Στην αρχή, ο σύζυγός μου επιδοκίμασε την ενέργειά μου και πήρε μάλιστα μέρος στη μελέτη της Αγίας Γραφής. Εν τούτοις, η κατάστασις άλλαξε απότομα όταν αντελήφθη την υποχρέωσι ν’ ακολουθή τις ηθικές αρχές του Λόγου του Θεού. Μια τάσις προς χαλαρό τρόπο ζωής τον έκανε τελικά να εγκαταλείψη την μελέτη της Αγίας Γραφής και, μάλιστα να μου εναντιωθή σκληρά. Έτσι, χώρισα από τον μοιχό αυτό γαμήλιο σύντροφο. Ως αποτέλεσμα, έχασα ένα όμορφο σπίτι και οικονομική ασφάλεια, αλλά απέκτησα την ελευθερία να διδάξω στα παιδιά μου τον Λόγο του Θεού χωρίς παρέμβασι.

ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΙΣ ΕΝΟΣ ΣΤΟΧΟΥ

Με προσευχή, εξέτασα τη Βιβλική συμβουλή προς τους γονείς: «Δίδαξον το παιδίον εν αρχή της οδού αυτού· και δεν θέλει απομακρυνθή απ’ αυτής ουδέ όταν γηράση.» (Παρ. 22:6) Σύμφωνα μ’ αυτή τη συμβουλή, απεφάσισα να κάνω ό,τι μπορώ για να διαμορφώσω τους γιους μου σε χρήσιμα σκεύη για την υπηρεσία του Ιεχωβά.

Αυτό εσήμαινε, πρώτα απ’ όλα, να θέσω ενώπιον των παιδιών μου τον στόχο του ολοχρόνιου έργου κηρύγματος όταν θα μεγάλωναν. Φυσικά, εγνώριζα ότι η δική τους επιθυμία να υπηρετήσουν τον Ιεχωβά θα έπρεπε τελικά να είναι η βάσις για ν’ αναλάβουν ολοχρόνια υπηρεσία. Έτσι, για να καλλιεργήσω αυτή την επιθυμία, άρχισα μια τακτική Γραφική μελέτη μαζί τους, ανάλογα με τις ανάγκες τους.

Εκείνο τον καιρό δεν είχαμε τα δύο θαυμάσια βιβλία Ακούγοντας τον Μεγάλο Διδάσκαλο και η Νεότης Σας—Επωφελήθητε Απ’ Αυτήν. Έτσι, χρειαζόταν αρκετή έρευνα στις διάφορες Γραφικές εκδόσεις για να βρεθή συμβουλή για ωρισμένα προβλήματα που εγείροντο. Επειδή κατάλαβα ότι οι πραγματικές εμπειρίες ανθρώπων κάνουν ισχυρή εντύπωσι στη διάνοια, διαβάζαμε και συζητούσαμε μαζί τέτοιες πείρες, ιδιαίτερα εκείνες που βρίσκονται στην Αγία Γραφή.

Έτσι, με τον καιρό, οι γιοι μου γνωρίσθηκαν πολύ καλά με άτομα όπως ο Αχάν, ο Γιεζεί, ο Ανανίας και η Σαπφείρα. Γιατί μ’ αυτούς; Διότι οι πείρες τους αποκαλύπτουν πώς ο Ιεχωβά θεωρεί εκείνους που είναι άπληστοι και εκείνους που ψεύδονται και κλέβουν. (Ιησ. Ναυή 7:1-26· 2 Βασ. 5:1-27· Πράξ. 5:1-11) Κατόπιν, για να χειρισθώ το πρόβλημα της ανυπακοής, διαβάζαμε για τον Αδάμ και την Εύα, για τους ανθρώπους που πέθαναν στον παγκόσμιο κατακλυσμό και στα Σόδομα και στα Γόμορρα. Όταν επρόκειτο για ζήτημα φθόνου, απεδείχθη πολύ υποβοηθητική η εξέτασις του παραδείγματος των αδελφών του Ιωσήφ. Επίσης, διαβάζαμε για άνδρες γυναίκες και παιδιά, που ήσαν πιστοί δούλοι του Θεού και οι οποίοι προσπάθησαν ν’ αντανακλούν τις θαυμάσιες ιδιότητές του.

Ως ένα ακόμη μέρος της εκπαιδεύσεώς τους, δεν παρέλειψα ποτέ να τα παίρνω στις Χριστιανικές συναθροίσεις. Προετοιμάζαμε μαζί σχόλια και τα ενεθάρρυνα να λέγουν αυτά τα σχόλια στις συναθροίσεις. Επίσης, συμβαδίζαμε με το πρόγραμμα αναγνώσεως της Βίβλου στη Θεοκρατική Σχολή, και τακτικά προσευχόμεθα μαζί. Προσωπικά τα εκπαίδευσα να μιλούν σε άλλους για την Αγία Γραφή, από το να τους δείξω πώς να δίνουν στον οικοδεσπότη ένα φυλλάδιο μέχρι του πώς να κάνουν σύντομες Γραφικές ομιλίες, επανεπισκέψεις, και διεξαγωγή οικιακών Γραφικών μελετών.

Δαπανούσαμε τον ελεύθερο χρόνο μας κάνοντας συντροφιά με άτομα που ευρίσκοντο στο ολοχρόνιο έργο κηρύγματος, ή με άλλους ώριμους Χριστιανούς και τις οικογένειές τους. Και, παρά τα πενιχρά οικονομικά μας μέσα, πάντοτε φρόντιζα να πηγαίνωμε στις συνελεύσεις περιοχής και περιφερείας, καθώς επίσης και σε διεθνείς συνελεύσεις. Εκεί, καθόμαστε μαζί και ακούαμε το πρόγραμμα.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΙΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Στην αρχή κάθε σχολικού έτους εξήταζα τα σχολικά βιβλία των παιδιών μου. Δοκίμασα μεγάλη έκπληξι όταν διεπίστωσα πόσο συχνά τα βιβλία αυτά προπαγάνδιζαν αντιγραφικές απόψεις όπως η άποψις ότι οι άνθρωποι προήλθαν από κατώτερες μορφές ζωής. Οι εορτές και οι πατριωτικές τελετές ήσαν μεταξύ των ζητημάτων που κουβεντιάζαμε με τα παιδιά μου. Εξετάζαμε την κατάλληλη θέσι που έπρεπε να λάβουν σύμφωνα με τον Λόγο του Θεού σε πιθανές καταστάσεις που θα μπορούσαν να εγερθούν. Επίσης, συζητούσαμε τη χρήσι ναρκωτικών, την ομοφυλοφιλία, τα ραντεβού, τον βαθμό συμμετοχής σε αθλητικές εκδηλώσεις του σχολείου, κλπ.

Δεν θ’ ανησυχούσατε κι εσείς και δεν θα στενοχωριόσαστε όταν το παιδί σας μια μέρα σας έλεγε, «Ένα παιδί στην τάξι μου παίρνει ναρκωτικά,» ή «Ο φίλος μου ο Όττο έχει επανειλημμένως κακοποιηθή από έναν ομοφυλόφιλο»; Ποτέ δεν είχα την άποψι ότι τα παιδιά μου δεν θα μπορούσαν να επηρεασθούν από τέτοια πράγματα. Αντιθέτως, έβλεπα τις καταστάσεις με σοβαρότητα. Μαζί εξετάζαμε άρθρα στη Σκοπιά και στο Ξύπνα! που μιλούσαν γι’ αυτά τα ζητήματα, και ενεθάρρυνα τα αγόρια να εξετάζουν τις συνέπειες αυτών των συνηθειών.

Θυμάμαι ζωηρά ένα επεισόδιο όταν ο νεώτερος γιος μου, ο Γκέρφρηντ, ήταν ακόμη στο δημοτικό σχολείο. Κάποια Χριστούγεννα, ο δάσκαλός του ζήτησε από τους μαθητές να γράψουν γι’ αυτή την εορτή. Ο Γκέρφρηντ, επειδή εγνώριζε πολύ καλά την ειδωλολατρική προέλευσι των Χριστουγέννων, τελείωσε την έκθεσί του πολύ πριν από τους άλλους. Ο δάσκαλος αμέσως τη διάβασε και εξεπλάγη. Αμέσως μάζεψε τις κόλλες όλων των άλλων μαθητών και τους έδωσε νέες οδηγίες: «Γράψτε μια έκθεσι με το θέμα, Μια Χειμωνιάτικη Μέρα.» Αργότερα εξεφράσθη σ’ εμένα ευνοϊκώς για την πολύ καλά τεκμηριωμένη έκθεσι του γιου μου σχετικά με την προέλευσι των εορτών των Χριστουγέννων.

Σε μια άλλη περίπτωσι, ζητήθηκε από κάθε μαθητή στη τάξι του Γκέρφρηντ να ψάλη τον εθνικό ύμνο. Εν τούτοις, ο Γκέρφρηντ, λόγω συνειδησιακής αντιρρήσεως να ψάλη τραγούδια που προάγουν τον εθνικισμό και ειδωλοποιούν έθνη, αρνήθηκε. Ως αποτέλεσμα, πήρε μικρό βαθμό. Επισκέφθηκα τον διευθυντή του σχολείου στο γραφείο του και του ζήτησα μια εξήγησι. «Του ζήτησαν να ψάλη τον εθνικό ύμνο επειδή η μελωδία του έχει πολλά ημιτόνια, πράγμα που επιτρέπει μια καλύτερη δοκιμή της αισθήσεως της ακοής,» ήταν η απάντησις. Σαν να μην υπήρχαν άλλα τραγούδια με πολλά ημιτόνια!

Η προθυμία μου να τα υποστηρίζω στις πεποιθήσεις τους, ενεστάλαξε στα παιδιά μου τη βεβαιότητα ότι δεν θα ήσαν ποτέ μόνα σ’ αυτή την πορεία, κι αυτό τα βοήθησε να παραμένουν θαρραλέοι υπερασπιστές των πεποιθήσεων τους. Πάνω απ’ όλα, προσπάθησα να διατηρήσω καλή επαφή με τους δασκάλους τους. Αυτό βοήθησε τα παιδιά ν’ αποφεύγουν πολλά προβλήματα,

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΙ ΤΟΥΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Ενεθάρρυνα τα αγόρια να μιλούν με τους συμμαθητές τους για την πίστι τους. Μια καλή ευκαιρία ήταν όταν οι Καθολικοί μαθητές ελάμβαναν τη θρησκευτική τους εκπαίδευσι. Εκείνοι που δεν ελάμβαναν μέρος, δαπανούσαν την ελεύθερη ώρα τους σ’ ένα χωριστό δωμάτιο. Εκεί, ο μεγαλύτερος γιος μου, ο Μάνφρεντ, είχε μερικές θαυμάσιες συζητήσεις με μαθητές που έδειξαν γνήσιο ενδιαφέρον για τη Βιβλική αλήθεια. Προσκαλούσε αυτούς τους ενδιαφερομένους στο σπίτι μας για περαιτέρω συζητήσεις. Έτσι, ο Μάνφρεντ διεξήγε δυο Γραφικές μελέτες όταν ήταν ακόμη πολύ μικρός. Με τον καιρό, και οι δυο αυτοί νεαροί αφιερώθηκαν στον Ιεχωβά, παρά την μεγάλη εναντίωσι που είχαν από τους γονείς τους, και υπηρετούν τον Θεό πιστά σήμερα.

Εκτιμήσαμε πάρα πολύ το βιβλίο Προήλθε ο Άνθρωπος Μέσω Εξελίξεως ή Μέσω Δημιουργίας; Ένας από τους δασκάλους του Μάνφρεντ, στον οποίο έδωσε το βιβλίο, εξήτασε προσεκτικά τις αποδείξεις που παρουσιάζοντο στο βιβλίο αυτό. Ως αποτέλεσμα, σταμάτησε να διδάσκη τη θεωρία της εξελίξεως και ενεθάρρυνε ολόκληρη την τάξι να πάρη το βιβλίο και να το διαβάση προσεκτικά. Έτσι, ο Μάνφρεντ διένειμε 25 και πλέον βιβλία Εξέλιξις σε συμμαθητές του.

Το επόμενο έτος, εξεδόθη το βιβλίο Η Αλήθεια Που Οδηγεί στην Αιώνια Ζωή και όλοι σχεδόν οι συμμαθητές του πήραν από ένα αντίτυπο.

Οι γιοι μου συχνά βάσιζαν τις γραπτές εκθέσεις τους και τους προφορικούς τους διορισμούς σε διάφορα θέματα από το περιοδικό Ξύπνα! Το αποτέλεσμα συχνά ήταν να δίνουν σ’ όλη την τάξι πολλά αντίτυπα του Ξύπνα! Άλλοι μαθητές, επίσης, άρχισαν να χρησιμοποιούν το Ξύπνα! ως βάσι των εκθέσεών τους. Η επιρροή του Μάνφρεντ σε άλλους συμμαθητές του ήταν τόσο ισχυρή ώστε η Καθολική διδασκάλισσα, μια καλόγρια που διεξήγε Γραφικά μαθήματα, προειδοποίησε τα παιδιά να μην τον συναναστρέφωνται. Ένας άλλος δάσκαλος έφερε το ζήτημα στον διευθυντή του σχολείου.

Λίγο καιρό αργότερα, η καλόγρια είπε στον Μάνφρεντ: «Σε παρατηρώ πολύν καιρό τώρα και πρέπει να παραδεχθώ ότι είσαι ο πιο ευγενικός μαθητής σ’ αυτό το σχολείο. Αν και κάποτε μίλησα εναντίον σου αρνητικά, εσύ πάντοτε με χαιρετάς με φιλικό τρόπο. Λυπούμαι· τώρα γνωρίζω ότι είχα άδικο.»

Όλοι οι δάσκαλοι που ήλθαν σε επαφή με τα παιδιά μου σ’ όλη τη διάρκεια των σχολικών τους ετών έλαβαν πλήρη μαρτυρία, είτε προφορικώς είτε μέσω θαυμασίων εντύπων βασισμένων στην Αγία Γραφή.

ΚΑΘΟΔΗΓΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΝΔΡΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

Με τα εφηβικά χρόνια άρχισαν να έρχωνται στο σπίτι μας οι πρώτες «ερωτικές επιστολές.» Δεν τις αγνόησα ως παιδική ανοησία, αλλά ήλθα σε επαφή με τους γονείς των ελπιδοφόρων συγγραφέων, μίλησα μαζί τους και, όταν ήταν αναγκαίο, ήλθα επίσης σε επαφή με τους πρεσβυτέρους της Χριστιανικής εκκλησίας στην οποία ανήκαν. Έτσι, χτύπησα στη ρίζα της την τάσι για τα πρόωρα ραντεβού. Οι γιοι μου δεν συμφωνούσαν πάντοτε μαζί μου για τον τρόπο χειρισμού του ζητήματος και, μερικές φορές, προέκυψαν ζωηρές συζητήσεις. Ασφαλώς, πάντοτε προσπάθησα να τους προσφέρω κάποια δραστηριότητα σε αντικατάστασι.

Σχεδόν κάθε Κυριακή καλούσαμε νεαρούς Μάρτυρες στο σπίτι μας για να συζητήσουν, ν’ ακούσουν μουσική ή να παίξουν διάφορα σπορ. Και πόσο ευτυχισμένη ήμουν που ώριμοι Χριστιανοί πήραν την πρωτοβουλία να συζητήσουν με τα παιδιά μου πράγματα τα οποία, φυσιολογικά, συζητά ένας πατέρας με τους γιους του! Έμαθα να ζητώ βοήθεια στην Χριστιανική εκκλησία και να δέχωμαι και να εκτιμώ τέτοιες συμβουλές. Υπάρχει κάτι που ποτέ δεν ξέχασα—ότι το παράδειγμα ενός ατόμου είναι η καλύτερη μέθοδος εκπαιδεύσεως,

Πριν από επτά και πλέον χρόνια ο Μάνφρεντ τελείωσε το σχολείο. Αμέσως, και οι δύο εισήλθαμε στο ολοχρόνιο έργο κηρύγματος ως σκαπανείς. Ο Γκέρφρηντ βρισκόταν τότε σ’ ένα κρίσιμο σημείο αναπτύξεως. Τι απόφασι θα έπαιρνε; Σήμερα είμαι στην ευχάριστη θέσι να πω ότι και αυτός, επίσης, υπηρετεί εδώ και τέσσερα χρόνια ως σκαπανεύς.

Πόσο ευτυχισμένη είμαι που υπηρετούμε τώρα τον Ιεχωβά ως μια ενωμένη οικογένεια! Μόνο με τη δύναμι και την καθοδηγία που δίνει ο Ιεχωβά μέσω του Λόγου του και της οργανώσεώς του μπόρεσα ν’ αναθρέψω επιτυχώς τα παιδιά μου χωρίς σύζυγο. Γι’ αυτό μπορώ να λέγω κι εγώ μαζί με τον Βιβλικό ψαλμωδό: «Ας προφθάσωμεν ενώπιον αυτού μετά δοξολογίας· εν ψαλμοίς ας αλαλάξωμεν εις αυτόν. Διότι Θεός μέγας είναι ο Κύριος, και Βασιλεύς μέγας υπέρ πάντας τους θεούς.»—Ψαλμ. 95:2, 3.