Έχει ο Θεός Όνομα;
ΠΟΛΛΟΙ άνθρωποι μπορεί να λένε: «Έχει σημασία το όνομα του Θεού; Υπάρχει μόνο ένα Υπέρτατο Ον.» Παραδείγματος χάρι, ένας κληρικός στον Καναδά είπε κάποτε : «Το όνομα που οι άνθρωποι δίνουν στον Θεό δεν έχει σημασία.» Αυτός ο κληρικός ισχυριζόταν ότι δεν θα είχε καμμιά σημασία αν κάποιος χρησιμοποιούσε το όνομα «Αλλάχ,» όπως οι Μουσουλμάνοι, ή «Μανιτού,» όπως μερικοί Ινδιάνοι της Βόρειας Αμερικής. Πολλοί κληρικοί έχουν την ίδια γνώμη.
Αλλ’ ας εξετάσωμε: Γιατί χρησιμοποιούμε ονόματα; Τι περιλαμβάνει ένα όνομα;
Βασικά, τα ονόματα χρησιμοποιούνται για προσδιορισμό. Συνδέονται, επίσης, συχνά με προσωπικά επιτεύγματα ή φήμη. Σε εκατομμύρια ανθρώπους, ονόματα όπως Μέγας Αλέξανδρος ή Γκάντι φέρουν αμέσως στη μνήμη τα κατορθώματα αυτών των ανθρώπων.
Αλλά γιατί είναι αναγκαίο το όνομα του Θεού; Επειδή, μολονότι πολλοί άνθρωποι πιστεύουν στην ύπαρξι ενός αληθινού Θεού, αναρίθμητοι άλλοι λατρεύουν πολλούς θεούς. Οι Ινδουιστές έχουν εκατομμύρια θεούς. Σε άλλα μέρη της Ασίας και της Αφρικής, εκατομμύρια άνθρωποι λατρεύουν τους προγόνους τους. Πολλοί λατρεύουν το Κράτος, πολιτικούς ηγέτες ή «αστέρες» του θεάτρου ή του κινηματογράφου. Και για άλλους, λέγεται ότι «ο θεός [τους] είναι η κοιλία [τους].»—Φιλιπ. 3:19.
Για να ξεχωρίζη το Υπέρτατο Ον απ’ αυτόν τον «γαλαξία» θεών, έχει ένα πολύ αποκλειστικό και προσωπικό όνομα. Και αυτό το όνομα, όπως θα δούμε, δεν είναι μόνο σπουδαίο για προσδιορισμό, αλλά συνδέεται ζωτικά με τη φήμη του. Έχει κάνει όνομα για τον εαυτό του.
ΠΟΙΟ, ΛΟΙΠΟΝ, ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ;
Θα μπορούσε το όνομα του Θεού να είναι «Αλλάχ»; Όχι. Όπως θα σας δείξη ένα καλό λεξικό, «Αλλάχ» είναι μια συντετμημένη μορφή του Αραβικού όρου που σημαίνει «ο θεός.» Προφανώς, αυτό δεν είναι όνομα.
Τι θα λεχθή για τη λέξι «Κύριος»; Ούτε κι’ αυτό είναι όνομα. «Είναι θεοί πολλοί και κύριοι πολλοί,» λέει η Αγία Γραφή. (1 Κορ. 8:5) Η Ισπανική λέξις «Κύριος,» που χρησιμοποιείται συχνά στις Ισπανικές μεταφράσεις της Αγίας Γραφής, είναι Σενιόρ, που συνήθως σημαίνει «κύριος» για κάποιον άνθρωπο. Πώς αυτό θα μπορούσε πιθανώς να είναι ένα προσωπικό, αποκλειστικό όνομα για το Υπέρτατο Ον;
Μερικοί μπορεί να πουν: «Δεν είναι Ιησούς το όνομα του Θεού;» Όταν αναγγέλθηκε η γέννησις του Ιησού στη Μαρία, ο ουράνιος αγγελιοφόρος ή άγγελος της είπε: «Θέλεις καλέσει το όνομα αυτού Ιησούν. Ούτος θέλει είσθαι μέγας και Υιός Υψίστου θέλει ονομασθή.» (Λουκ. 1:30-32) Έτσι, Ιησούς είναι το όνομα του Υιού του Θεού, όχι του Υπέρτατου Όντος. Ο ίδιος ο Ιησούς είπε: «Ο Πατήρ μου είναι μεγαλήτερός μου.»—Ιωάν. 14:28· παράβαλε με Παροιμίες 30:4.
Ο Ιησούς, με το να είναι Υιός του Θεού, απολαμβάνει μια πολύ στενή σχέσι με τον Πατέρα του. Ο Ιησούς διασαφήνισε ότι ο Πατέρας του έχει ένα όνομα. Όταν ο Χριστός δίδαξε στους μαθητές του τη γνωστή Υποδειγματική Προσευχή, που μερικές φορές ονομάζεται «Κυριακή Προσευχή,» τα πρώτα ακριβώς λόγια του ήσαν: «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς· αγιασθήτω το όνομά σου.» (Ματθ. 6:9) Σε μια επόμενη προσευχή προς τον Πατέρα του, ο Ιησούς είπε: «Εφανέρωσα το όνομά σου εις τους ανθρώπους, τους οποίους μοι έδωκας . . . εφανέρωσα εις αυτούς το όνομά σου και θέλω φανερώσει.» (Ιωάν. 17:6, 26) Συνεπώς, ο Ιησούς φανέρωσε στους μαθητές του την πλήρη σημασία του ονόματος του Πατέρα του.
Αξίζει να σημειωθή ότι ο Εβραϊκός τύπος της λέξεως «Ιησούς» είναι «Γεχοσούα,» που είναι συντετμημένη μορφή της λέξεως «Ιεχωβά-γεσούα,» που σημαίνει «ο Ιεχωβά είναι σωτηρία.» Νάτο, λοιπόν—το όνομα του Πατέρα, του Υπέρτατου Όντος, είναι ΙΕΧΩΒΑ. Και πόσο κατάλληλο ήταν που ο Ιησούς, σαν εκπρόσωπος του Ιεχωβά για σωτηρία, έφερε το όνομα του Πατέρα του!
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΤΟ ΟΝΟΜΑ;
Το όνομα «Ιεχωβά» βρίσκεται σε πολυάριθμα συγγράμματα και σε πολλά μέρη. Αλλά η κύρια πηγή του ονόματος είναι τα αρχαία Εβραϊκά συγγράμματα που περιέχονται στην Αγία Γραφή. Μπορεί να πήτε, «Εγώ ποτέ δεν έχω δει αυτό το όνομα στη Γραφή μου.» Είναι αλήθεια ότι μερικές Γραφές δεν χρησιμοποιούν το όνομα του Θεού. Αλλά μην ξεχνάτε ότι αυτά που έχομε είναι μεταφράσεις της Αγίας Γραφής, και οι μεταφραστές ποικίλλουν στον τρόπο με τον οποίο αποδίδουν το αρχικό κείμενο. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο με την Αγία Γραφή, αλλά και με κάθε άλλο βιβλίο ή άρθρο που μεταφράζεται από διαφορετικούς ανθρώπους.
Παραδείγματος χάρι, η Μετάφρασις Νέου Κόσμου των Αγίων Γραφών, που χρησιμοποιείται πολύ σ’ αυτό το περιοδικό, περιέχει το όνομα «Ιεχωβά» χιλιάδες φορές. Αλλά στην πασίγνωστη Μετάφρασι του Βασιλέως Ιακώβου, αυτό το όνομα βρίσκεται μόνο ελάχιστες φορές. Αν έχετε ένα αντίτυπο αυτής της τελευταίας Γραφής (στην Ελληνική), ανοίξτε στο βιβλίο της Εξόδου, κεφάλαιο 6, εδάφιο 3, και θα βρήτε τα εξής λόγια: «Και εφάνην εις τον Αβραάμ, εις τον Ισαάκ και εις τον Ιακώβ, με το όνομα, Θεός Παντοκράτωρ· δεν εγνωρίσθην όμως εις αυτούς με το όνομά μου ΙΕΟΒΑ.»
Ίσως προτιμάτε μια Καθολική μετάφρασι. Πολλές απ’ αυτές τις μεταφράσεις δεν περιέχουν το όνομα του Θεού. Αλλ’ αν έχετε ένα αντίτυπο της Βίβλου της Ιερουσαλήμ, μια σύγχρονη Καθολική μετάφρασι, και ανοίξετε στο εδάφιο που είπαμε παραπάνω, θα δήτε ότι χρησιμοποιεί το όνομα «Γιαχβέ» αντί του «Ιεοβά.» Γιατί συμβαίνει αυτό;
ΓΙΑΤΙ «ΓΙΑΧΒΕ»;
Η λέξις «Γιαχβέ» (μερικές φορές «Ιαβέ») είναι απλώς μια προσπάθεια αποδόσεως του ονόματος του Θεού σε μια μορφή που πλησιάζει περισσότερο την πρωτότυπη Εβραϊκή. Στη γραφή της αρχαίας Εβραϊκής γλώσσας, χρησιμοποιούντο μόνο σύμφωνα, και όχι φωνήεντα. Το όνομα του Θεού στα παλαιότερα Εβραϊκά χειρόγραφα παρουσιάζεται ως הדהי (ΓΧΒΧ), και οι Βιβλικοί σχολιαστές χαρακτηρίζουν συχνά αυτούς τους χαρακτήρες ως το «Τετραγράμματο,» που σημαίνει «τέσσερα γράμματα.»
Σ’ όλη τη διάρκεια των αιώνων, η σωστή προφορά του θείου ονόματος στην Εβραϊκή έχει χαθή. Επομένως, δεν είναι βέβαιο ποια φωνήεντα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να συμπληρωθή το όνομα. Συνδυάζοντας τα σύμφωνα των δύο Εβραϊκών λέξεων Αδωνάι (Κύριος) και Ελοχίμ (Θεός) με το Τετραγράμματο, σχηματίσθηκε η προφορά Γιεχωβά. Τελικά, σε μια Λατινική μορφή, αυτό έγινε «Ιεχωβά.» Παρ’ όλα αυτά, πολλοί Εβραίοι λόγιοι λένε ότι η λέξις «Γιαχβέ» είναι πιο σωστή. Αλλά ο Ράντολφ Κίτελ, εκδότης της Μπίμπλια Χεμπράικα, σε όλες τις εκδόσεις του, χρησιμοποιεί τέτοια φωνήεντα στο Εβραϊκό τετραγράμματο ώστε σχηματίζεται η λέξις «Ιεβά.»
ΤΟ ΟΝΟΜΑ «ΙΕΧΩΒΑ» ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΓΝΩΣΤΟ
Το όνομα «Ιεχωβά,» όμως, είναι πολύ πιο γνωστό και εύχρηστο. Επί αιώνες, εμφανίζεται σε μεταφράσεις της Αγίας Γραφής και έντυπα κάθε είδους.a Υπάρχει, επίσης, και σε διάφορες επιγραφές. Παραδείγματος χάρι, μια Λατινική επιγραφή στον δημοτικό θυρεό της πόλεως Πλύμουθ στην Αγγλία, λέει Turris Fortissima Est Nomen Jehova, που σημαίνει: «Το όνομα Ιεχωβά είναι πύργος οχυρός.» (Βλέπε Παροιμίες 18:10.) Έτσι, το όνομα «Ιεχωβά» εμφανίζεται ακόμη και στα τοπικά λεωφορεία.
Τώρα, ας «επισκεφθούμε» σύντομα το νησί της Μινόρκα στη Μεσόγειο Θάλασσα, πέρα απ’ τα παράλια της Ισπανίας. Εδώ, στην κύρια πόλι Μαχόν, το Τετραγράμματο υπάρχει στον τοίχο μιας δημόσιας λαχαναγοράς, που ήταν πριν εκκλησιαστικό μοναστήρι. Εκεί κοντά, στη μικρή πόλι του Σαν Λουίς, τα Εβραϊκά γράμματα του ονόματος του Ιεχωβά έχουν χαραχθή στον τοπικό εκκλησιαστικό πύργο.
Τώρα, ας ρίξωμε μια ματιά στον φημισμένο Καθεδρικό ναό του Τολέδο, στην αρχαία εκκλησιαστική πόλι της Ισπανίας. Προσέξτε την όμορφη τοιχογραφία στην οροφή του κύριου ιεροφυλάκιου. Είναι το έργο του Λούκας Τζιορντάνο, ενός διάσημου Ιταλού ζωγράφου του 17ου αιώνα. Εκεί, σε μια εξέχουσα θέσι, υπάρχουν τα τέσσερα Εβραϊκά γράμματα του ονόματος του Θεού.
Ίσως οι πιο φημισμένες εκκλησίες του Χριστιανικού κόσμου είναι η Βασιλική του Αγίου Πέτρου στην πόλι του Βατικανού. Εκεί, στολίζοντας τον τάφο του Πάπα Πίου του Ι΄ (1835-1914), βρίσκεται ένας πίνακας που απεικονίζει τον αρχιερέα του Ισραήλ με το Τετραγράμματο στο κάλυμμα της κεφαλής του. Βρίσκεται, επίσης, σε μια ταινία στο μέτωπο ενός αγάλματος που διακοσμεί τον τάφο του Πάπα Κλήμεντος του ΙΓ΄ (1693-1769).
Έχετε ποτέ ακούσει για το μετάλλιο «Φλάβιτ Ιεχωβά»; Κατασκευάσθηκε σε ανάμνησι της νίκης του Αγγλικού στόλου κατά της Ισπανικής αρμάδας το 1588 μ.Χ.—όταν μια άγρια τρικυμία αποτελείωσε τους εισβολείς. Χαραγμένα πάνω σ’ αυτό το μετάλλιο είναι τα εξής λόγια στα Λατινικά και Εβραϊκά: FLAVIT הדהי ET DISSIPATI SUNT—«Ο Ιεχωβά φύσηξε και διασκορπίσθηκαν.»
Αυτοί που αγαπούν τη σοβαρή μουσική είναι καλά εξοικειωμένοι με το μεγαλοπρεπές «ρεφραίν Αλλελούγιαχ» από το διάσημο ορατόριο του Χέιντελ, Τον Μεσσία. Εκατομμύρια άνθρωποι το έχουν ακούσει να τραγουδιέται από τότε που παίχθηκε για πρώτη φορά το 1743. Αλλά πόσοι έχουν καταλάβει ότι το «Αλλελούγιαχ» (ή, «Αλληλούια») σημαίνει «Αινείτε τον Ιεχωβά»;
Ένας άλλος φημισμένος μουσικός, ο Φρανς Σούμπερτ, σύνθεσε τη μουσική για ένα τραγούδι με τίτλο «Η Παντοδυναμία» (Γερμανικά, Ντη Άλλμαχτ), έχοντας ως θέμα του: «Μέγας Είναι Ιεχωβά, ο Κύριος!» (Βλέπε σελίδα 16.)
Το προσωπικό όνομα του Θεού τιμάται και επιδεικνύεται σε αναρίθμητα άλλα μέρη και τοποθεσίες. Μια μικρή έρευνα, επίσης δεν αφήνει καμμιά αμφιβολία ότι το τετραγράμματο ΓΧΒΧ είναι το ΟΝΟΜΑ του Υπέρτατου Όντος, όπως φαίνεται στις Εβραϊκές Γραφές. Πόσο συχνά αυτό το ιερό όνομα εμφανίζεται εκεί; ΕΞΗ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΕΝΝΙΑΚΟΣΙΕΣ ΕΞΗΝΤΑ ΦΟΡΕΣ! Δεν είναι πολύ φανερό ότι το θείο όνομα ΔΕΝ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΠΑΡΑΛΕΙΠΕΤΑΙ;
Ωστόσο, πολλές μεταφράσεις της Αγίας Γραφής έχουν παραλείψει το όνομα του Θεού, Γιατί; Προτού απαντήσωμε, ας εξετάσωμε το όνομα του Θεού από ιστορικής πλευράς.
[Υποσημειώσεις]
a Το Νέο Διεθνές Λεξικό τον Ουέμπστερ (1966) λέει σχετικά με το όνομα «Ιεχωβά»: «Το Υπέρτατο Ον ο Θεός· ο Παντοδύναμος . . . Μια Χριστιανική μορφή του Τετραγράμματου.»
[Εικόνες στη σελίδα 7]
Εκκλησιαστικός πύργος Μινόρκα, Ισπανίας
Αστικά λεωφορεία Πλύμουθ, Αγγλία
Άγαλμα στον τάφο του Πάπα Κλήμεντος του ΙΓ΄