Το Θείον Όνομα Στους Μετέπειτα Χρόνους
ΔΕΝ υπάρχει καμμιά αμφιβολία ότι το θείο όνομα χρησιμοποιείτο στην αρχαία ιστορία. Αλλά τι θα λεχθή για τους μετέπειτα χρόνους; Γιατί ωρισμένες μεταφράσεις της Αγίας Γραφής έχουν παραλείψει το όνομα; Και ποια είναι η σημασία του και η σπουδαιότητά του για μάς;
ΤΟ ΟΝΟΜΑ «ΙΕΧΩΒΑ» ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΥΡΕΩΣ ΓΝΩΣΤΟ
Ενδιαφέρει να σημειωθή ότι, ο Ρεϋμούντους Μαρτίνι, Ισπανός μοναχός του Δομινικανού τάγματος, ήταν ο πρώτος που απέδωσε το θείο όνομα ως «Ιεχωβά.» Αυτός ο τύπος εμφανίσθηκε στο βιβλίο του Πούγκεο Φιντέι, που εκδόθηκε το 1270 μ.Χ.—πριν από 700 και πλέον χρόνια.
Με τον καιρό, καθώς άρχισαν ν’ αναπτύσσωνται μεταρρυθμιστικές κινήσεις μέσα κι έξω από την Καθολική Εκκλησία, η Αγία Γραφή έγινε διαθέσιμη στο λαό γενικά, και το όνομα «Ιεχωβά» έγινε πιο ευρέως γνωστό. Το 1611 μ.Χ. εξεδόθη η Μετάφρασις της Αγίας Γραφής του Βασιλέως Ιακώβου ή Εξουσιοδοτημένη Μετάφρασις. Αυτή χρησιμοποιεί το όνομα Ιεχωβά τέσσερις φορές. (Έξοδ. 6:3· Ψαλμ. 83:18· Ησ. 12:2· 26:4, στην Αγγλική) Από τότε, η Αγία Γραφή μεταφράσθηκε πολλές, πάρα πολλές φορές. Μερικές μεταφράσεις ακολουθούν το παράδειγμα της Εξουσιοδοτημένης Μεταφράσεως και περιέχουν το θείο όνομα ελάχιστες μόνο φορές.
Σ’ αυτή την κατηγορία συγκαταλέγεται η Μία Αμερικανική Μετάφρασις (υπό Σμιθ και Γκούντσπιντ) με μια αμυδρή παραλλαγή της χρήσεως του ονόματος «Γιαχβέ» αντί του ονόματος «Ιεχωβά.» Ωστόσο, μπορεί κάποιος να ρωτήση: «Γιατί το έκαναν αυτό οι μεταφραστές; Αν η χρήσις του ονόματος «Ιεχωβά» ή «Γιαχβέ» είναι εσφαλμένη, γιατί το χρησιμοποιούν; Αν είναι ορθή, γιατί να μην είναι συνεπείς και να το χρησιμοποιούν κάθε φορά που εμφανίζεται στο Βιβλικό κείμενο;»
Εκτός από το προηγούμενο ιστορικό και τεκμηριωμένο παρελθόν, ας εξετάσωμε τώρα την απάντησι που δίνουν οι μεταφραστές.
Η ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΩΝ
Ο Πρόλογος της Μιας Αμερικανικής Μεταφράσεως λέει: «Σ’ αυτή τη μετάφρασι ακολουθήσαμε την ορθόδοξη Ιουδαϊκή παράδοσι και αντικαταστήσαμε το όνομα ‘Γιαχβέ’ με τη λέξι ‘Κύριος.’» Αλλ’ ακολουθώντας «την ορθόδοξη Ιουδαϊκή παράδοσι,» μήπως οι μεταφραστές κατάλαβαν πόσο επιβλαβές είναι το ν’ αγνοούν τη σαφή δήλωσι του Θεού ότι το «όνομά του πρέπει να διακηρυχθή εν πάση τη γη;» Επίσης, ο Ιησούς καταδίκασε την ανθρωποποίητη παράδοσι που θα ακύρωνε το λόγο του Θεού.—Έξοδ. 9:16· Μάρκ. 7:5-9.
Ο Πρόλογος της Αναθεωρημένης Στερεότυπης Μεταφράσεως λέει: «Η παρούσα αναθεώρησις επιστρέφει στην πορεία της Μεταφράσεως του Βασιλέως Ιακώβου, η οποία ακολουθεί . . . την προ πολλού εγκαθιδρυμένη συνήθεια στην ανάγνωσι των Εβραϊκών Γραφών στη συναγωγή. . . . Η Επιτροπή επέστρεψε στην πιο οικεία χρήσι της Μεταφράσεως του Βασιλέως Ιακώβου για δύο λόγους: (1) Η λέξις «Ιεχωβά» δεν αντιπροσωπεύει με ακρίβεια καμμιά μορφή του Ονόματος που χρησιμοποιήθηκε ποτέ στην Εβραϊκή· και (2) η χρήσις οποιουδήποτε κατάλληλου ονόματος για τον ένα και μόνο Θεό, σαν να υπήρχαν κι άλλοι θεοί από τους οποίους έπρεπε να διαφέρη, έπαυσε στον Ιουδαϊσμό πριν από τη Χριστιανική εποχή και είναι εντελώς ακατάλληλο για την παγκόσμια πίστι της Χριστιανικής Εκκλησίας.» (Τα πλάγια γράμματα δικά μας.)
Οι μεταφραστές έκαναν ένα μεγάλο λάθος με το ν’ ακολουθήσουν το παράδειγμα της Μεταφράσεως του Βασιλέως Ιακώβου και της Ιουδαϊκής παραδόσεως. Πίστευαν πραγματικά ότι ήταν θέλημα του Θεού να παραμένη το όνομά του στο περιθώριο; Είναι το θείο όνομα κάτι για το οποίο να ντρέπεται κανείς τόσο ώστε να εξαλειφθή από την Αγία Γραφή;
ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΙΣ
Ένα ενδιαφέρον γεγονός είναι ότι η Αμερικανική Στερεότυπη Μετάφρασις, που εκδόθηκε το 1901, χρησιμοποιεί το όνομα του Ιεχωβά σ’ όλες τις Εβραϊκές Γραφές. Σε αντίθεσι, η Αναθεωρημένη Στερεότυπη Μετάφρασις, που εκδόθηκε το 1952, κάνει μόνο μια πολύ σύντομη μνεία για το Τετραγράμματο σε μια υποσημείωσι (στο εδάφιο Έξοδ. 3:15). Στη διάρκεια εκείνης της περιόδου, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά διακήρυτταν το όνομα του Θεού παγκοσμίως. Μήπως η παράλειψις του θείου ονόματος σε ωρισμένες μεταφράσεις ωφείλετο σε προκατάληψι κατά του έργου μαρτυρίας τους;
Το ότι θα μπορούσε να συμβαίνη αυτό σε μερικές περιπτώσεις φαίνεται από την επόμενη δήλωσι που αναγράφεται στο περιοδικό Καθολίσε Μπίλντεποστ (ένα Καθολικό περιοδικό της Γερμανίας): «Το όνομα του Θεού, όμως, το οποίο [οι Μάρτυρες του Ιεχωβά] μετέτρεψαν σε ‘Ιεχωβά,’ αποτελεί απλώς μια εφεύρεσι αυτής της αιρέσεως.» (23 Αυγούστου 1969) Αυτή η δήλωσις υποδηλοί θρησκευτική προκατάληψι. Αποκαλύπτει, επίσης, πτωχή έρευνα επειδή, όπως αναφέρθηκε ήδη, ο πρώτος συγγραφέας που χρησιμοποίησε το όνομα «Ιεχωβά» ήταν ένας Καθολικός μοναχός—προφανώς όχι ένας από τους Μάρτυρες του Ιεχωβά!
ΔΙΠΛΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ
«Η λέξις ‘Ιεχωβά’ δεν αντιπροσωπεύει με ακρίβεια καμμιά μορφή του Ονόματος που χρησιμοποιήθηκε ποτέ στην Εβραϊκή,» λέει ο Πρόλογος της Αναθεωρημένης Στερεότυπης Μεταφράσεως. Αλλά ποια λέξι «αντιπροσωπεύει με ακρίβεια» το θείο όνομα στην Εβραϊκή; Μερικοί προτιμούν το όνομα «Γιαχβέ,» άλλοι «Γιεχβά,» άλλοι «Ιαβέ,» και ούτω καθ’ εξής. Το πρόβλημα είναι ότι, όταν έγραφαν την αρχαία Εβραϊκή, χρησιμοποιούσαν μόνο σύμφωνα, και ακόμη και οι ειδικοί παραδέχονται ότι είναι ζήτημα εικασίας το ποια φωνήεντα χρησιμοποιούντο για ν’ αποτελέσουν το πλήρες θείο όνομα.
Θα μπορούσε κανείς, επίσης, να ρωτήση εκείνους που αντιτίθενται στον τύπο «Ιεχωβά,» γιατί δεν έχουν καμμιά αντίρρησι για άλλα ονόματα όπως «Ιησούς» ή «Πέτρος.» Γιατί αυτοί οι κριτικοί δεν επιμένουν να χρησιμοποιούν τους πρωτότυπους Εβραϊκούς τύπους αυτών των ονομάτων; Δεν ευθύνονται αυτά τα άτομα για εφαρμογή διπλού κανόνος στην απόδειξι του Ονόματος «Ιεχωβά»;
Μερικές μεταφράσεις βέβαια χρησιμοποιούν το όνομα «Ιεχωβά» ή «Γιαχβέ» ή κάποια άλλη αναπαράστασι του Τετραγράμματου. Επίσης, υπάρχουν περίπου 40 τοπικές μεταφράσεις των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών («Καινή Διαθήκη») που χρησιμοποιούν ένα τοπικό τύπο του Τετραγράμματου όπως το Ιεοβά (στην Ελληνική) και ουΤζεχόβα (στη Ζουλού).
Η Βίβλος στη Ζώσα Αγγλική (υπό Στήβεν Τ. Μπάινγκτον) χρησιμοποιεί επίσης το όνομα «Ιεχωβά» σ’ όλο το Εβραϊκό κείμενο. Στον Πρόλογό του, ο Μπάινγκτον λέει τα εξής σχετικά με το όνομα «Ιεχωβά»: «Η ορθογραφία και η προφορά δεν είναι πολύ σπουδαία. Εκείνο που είναι πολύ σπουδαίο είναι να φαίνεται καθαρά ότι πρόκειται για ένα προσωπικό όνομα.» Ναι, το όνομα του πιο εξυψωμένου Προσώπου στο σύμπαν είναι μοναδικό, αποκλειστικό, ασύγκριτο, ανυπέρβλητο.
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΟΝΟΜΑ;
Για ν’ απαντήσωμε σ’ αυτό, είναι κατάλληλη μια ιστορική αναδρομή. Όταν εξουσιοδοτήθηκε από τον Ύψιστο να οδηγήση τους Ισραηλίτες έξω από την Αίγυπτο, «είπεν ο Μωυσής προς τον Θεόν, Ιδού, όταν εγώ υπάγω προς τους υιούς Ισραήλ και είπω προς αυτούς, Ο Θεός των πατέρων σας με απέστειλε προς εσάς, και εκείνοι μ’ ερωτήσωσι, Τι είναι το όνομα αυτού; τι θέλω ειπεί προς αυτούς; Και είπεν ο Θεός προς τον Μωυσήν, Εγώ είμαι ο Ων [ΕΚΕΙΝΟΣ ΠΟΥ ΘΑ ΔΕΙΞΩ ΟΤΙ ΕΙΜΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΑ ΔΕΙΞΩ ΟΤΙ ΕΙΜΑΙ, ΜΝΚ]· και είπεν, Ούτω θέλεις ειπεί προς τους υιούς Ισραήλ· Ο Ων [ΕΚΕΙΝΟΣ ΠΟΥ ΘΑ ΔΕΙΞΩ ΟΤΙ ΕΙΜΑΙ, ΜΝΚ] με απέστειλε προς εσάς.» (Έξοδ. 3:13, 14) Αυτό σημαίνει ότι ο Ιεχωβά θα εξεπλήρωνε τον δικό του μεγαλειώδη σκοπό για την πλήρη διεκδίκησι του ονόματος και της κυριαρχίας του, και αυτό μας βοηθεί να κατανοήσωμε το αναμνηστικό όνομα «Ιεχωβά,» που αναφέρεται στο εδάφιο 15. Σύμφωνα με την Εβραϊκή ρίζα του ονόματος, προφανώς σημαίνει «Αυτός Κάνει να Γίνη» (ή, Εκείνος που θα Δείξη ότι Είναι») με σεβασμό για τον εαυτό του. Έτσι, το όνομα του Θεού, έχει πραγματική σημασία για τα σκεπτόμενα άτομα. Αυτό το όνομα αποκαλύπτει ότι ο Θεός είναι Εκείνος που αλάνθαστα εκπληρώνει ό,τι υπόσχεται και έχει κάτω από τον τέλειο έλεγχό του κάθε κατάστασι που μπορεί ν’ ανακύψη.
Τι βαθειά, ιερή έννοια έχει το θείο όνομα! Είναι το κατ’ εξοχήν όνομα του σύμπαντος, ένα ένδοξο όνομα. Ο όρος «Κύριος» ωχριά και είναι ασαφής σε σύγκρισι με το θείο όνομα. Ο Ιησούς αγαπούσε και σεβόταν το όνομα του Πατέρα του και κάποτε είπε σ’ αυτόν: «Πάτερ, δόξασόν σου το όνομα.» Η αφήγησις συνεχίζει: «Ήλθε λοιπόν φωνή εκ του ουρανού· Και εδόξασα και πάλιν θέλω δοξάσει.—Ιωάν. 12:28.
Αν ο Ιησούς ήταν ένας μεταφραστής της Βίβλου σήμερα, θα παρέλειπε το όνομα του Πατέρα του από τις νέες μεταφράσεις; Καθόλου! Χωρίς αμφιβολία, ο Ιησούς, απ’ όλους τους ανθρώπους, είχε την ορθή στάσι προς τον Παντοδύναμο Θεό και το όνομά Του. Έτσι, ποια πρέπει να είναι η δική μας στάσις προς τον Θεό και τ’ όνομά του;