Τα Χερουβείμ στη Λατρεία του Ισραήλ—Γιατί Δεν Είναι Ειδωλολατρία;
ΟΙ Δέκα Εντολές για τον Ισραήλ δόθηκαν με φοβερή επίδειξι της δυνάμεως και δόξας του Θεού όταν «κατέβη ο Κύριος εν πυρί επ’ αυτό [το Όρος Σινά]· ανέβαινε δε ο καπνός αυτού ως καπνός καμίνου και όλον το όρος εσείετο σφόδρα.» Σ’ εκείνη την περίπτωσι ο Θεός είπε: «Μη κάμης εις σεαυτόν είδωλον, μηδέ ομοίωμα τινός, όσα είναι εν τω ουρανώ άνω, ή όσα εν τη γη κάτω, ή όσα εν τοις ύδασιν υποκάτω της γης· μη προσκυνήσης αυτά μηδέ λατρεύσης αυτά· διότι εγώ Κύριος ο Θεός σου είμαι Θεός ζηλότυπος.» Όπως εξήγησε ο Μωυσής, ο αληθινός Θεός είχε έλθει με τέτοια μεγαλειότητα «δια να ήναι ο φόβος αυτού έμπροσθέν σας δια να μη αμαρτάνητε.»—Έξοδ. 19:18· 20:4, 5, 20.
Μ’ αυτό το νόμο κατά της ειδωλολατρίας που τόσο έντονα τονίσθηκε σ’ αυτούς, μερικοί ίσως ρωτήσουν γιατί ο Ισραήλ διατάχθηκε επίσης να φτιάξη δυο χρυσά χερουβείμ για να τοποθετηθούν στο κάλυμμα της κιβωτού της διαθήκης μέσα στο διαμέρισμα Άγια των Αγίων της σκηνής του μαρτυρίου. Επί πλέον, ολόκληρος ο σκελετός του οικοδομήματος καλύπτετο με λινά υφάσματα, κεντημένα στην εσωτερική πλευρά με χρωματιστές σιλουέτες χερουβείμ.—Έξοδ. 25:18· 26:1.
Όταν αυτή η σκηνή του μαρτυρίου αντικαταστάθηκε αργότερα από το ναό του Σολομώντα, «πάντας τους τοίχους του οίκου [του ναού] κύκλω ενέγλυψε με γλυπτά σχήματα χερουβείμ,» και «έσωθεν δε του χρηστηρίου [δηλαδή στα Άγια των Αγίων] έκαμε δύο χερουβείμ εκ ξύλου ελαίας, δέκα πηχών το ύψος.» Επίσης, οι πόρτες του ναού και οι πλάγιες πλευρές των χάλκινων βάσεων για τη χρήσι του ναού ήσαν διακοσμημένες με χερουβείμ και άλλες μορφές.—1 Βασ. 6:29, 32, 33· 7:27-29.
Δεν αποτελούσε ειδωλολατρία η κατασκευή χερουβείμ και άλλων σκαλιστών εικόνων για το ναό;
Δεν είναι Όλες οι Εικόνες Είδωλα
Ένα είδωλο είναι μια εικόνα, μια αναπαράστασις ενός πράγματος ή ένα σύμβολο που αποτελεί αντικείμενο λατρείας, είτε αυτό είναι υλικό ή φανταστικό. Η ειδωλολατρία με τη χρήσι εικόνων και συμβόλων είναι πολύ διαδεδομένη. Ακόμη και στο 10-φυλο βασίλειο του Ισραήλ είχαν στηθή δύο χρυσοί μόσχοι για ειδωλολατρία, και στη διάρκεια της βασιλείας ενός από τους τελευταίους βασιλείς, καθιερώθηκε η Βααλολατρία, με την κατασκευή ενός βωμού κι ενός ιερού άλσους.—1 Βασ. 12:28· 16:29, 31-33.
Ωστόσο, ο νόμος του Θεού για την απαγόρευσι της κατασκευής εικόνων, δεν απέκλειε την κατασκευή κάθε αναπαραστάσεως και αγαλμάτων. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, οι μορφές των χερουβείμ χρησιμοποιήθηκαν για να διακοσμήσουν τη σκηνή του μαρτυρίου στην έρημο και το ναό του Σολομώντα στην Ιερουσαλήμ. Σύμφωνα με την αρχαία Ιουδαϊκή παράδοσι, αυτά τα χερουβείμ είχαν ανθρώπινη μορφή. Αναπαριστούσαν αγγελικά πλάσματα. Εκείνα που υπήρχαν στο κάλυμμα της κιβωτού της διαθήκης, περιγράφονταν σαν «ένδοξα χερουβείμ.» (Εβρ. 9:5, ΜΝΚ) Σε κάθε λεπτομέρεια ήσαν φτιαγμένα «κατά το παράδειγμα» που έλαβε ο Μωυσής από τον Ιεχωβά.—Έξοδ. 25:9.
Αυτά τα χερουβείμ έδειχναν τη βασιλική παρουσία του Ιεχωβά, ο οποίος είπε: «Εκεί θέλω γνωρισθή προς σε· και επάνωθεν του ιλαστηρίου, εκ του μέσου των δύο χερουβείμ, των επί της κιβωτού του μαρτυρίου.» (Έξοδ. 25:22) Επομένως, μ’ ένα αντιπροσωπευτικό τρόπο, ο Ιεχωβά αναφερόταν ως ο καθήμενος επί των χερουβείμ. (1 Σαμ. 4:4· 2 Βασ. 19:15) Έτσι, ο Ιεχωβά, εντύπωσε στον αρχιερέα του Ισραήλ ο οποίος υπηρετούσε στο ναό και ο οποίος ήταν ο μόνος που επιτρεπόταν να εισέλθη στα Άγια των Αγίων μια φορά το χρόνο, ότι Αυτός ως Θεός ήταν ο Άρχων στον Ισραήλ.—Εβρ. 9:7· Ησ. 33:22.
Τις άλλες αναπαραστάσεις των χερουβείμ, στη σκηνή του μαρτυρίου και στο εσωτερικό του ναού, τις έβλεπαν επίσης οι ιερουργούντες υφιερείς. Έτσι κι αυτοί, επίσης, εντυπωσιάζονταν βαθιά από την άγια παρουσία του Ιεχωβά.
Όπως είδαμε, αυτές οι αναπαραστάσεις των χερουβείμ δεν ήσαν επινοήσεις ανθρώπων. Ο ίδιος ο Ιεχωβά διέταξε να τοποθετηθούν στο ναό με σκοπό να ενημερωθή πλήρως το ιερατείο για την παρουσία του. Επίσης, δεν μπορούσαν να είναι αντικείμενα λατρείας από το λαό, επειδή ο λαός γενικά δεν έβλεπε τα χερουβείμ και συνεπώς δεν προκαλείτο να συμπεριφερθή σ’ αυτά ειδωλολατρικά. (Αριθ. 4:4-6, 17-20) Αντί να ενθαρρύνουν την ειδωλολατρία, αυτές οι αναπαραστάσεις των χερουβείμ υπενθύμιζαν διαρκώς στο ιερατείο του Ισραήλ τις σχέσεις τους με τον Ύψιστο, τον άρχοντα Βασιλιά του Ισραήλ, Εκείνον που απαιτούσε αποκλειστική αφοσίωσι.—Δευτ. 6:13-15.
Η πρώτη συνάντησις ανθρώπων με πραγματικά χερουβείμ ήταν έξω από τον κήπο της Εδέμ, όταν ο Αδάμ και η Εύα αμάρτησαν και ο Ιεχωβά Θεός τους έδιωξε από τον κήπο «και κατά ανατολάς του παραδείσου της Εδέμ έθεσε τα Χερουβείμ, και την ρομφαίαν την φλογίνην, την περιστρεφομένην, δια να φυλάττωσι την οδόν του ξύλου της ζωής.» Ο άνθρωπος είχε περιφρονήσει τη θέσι του Θεού ως κυριάρχου Άρχοντα, και τα χερουβείμ σαν υποστηρικτές του θρόνου του Ιεχωβά εμπόδιζαν την οδό που οδηγούσε πίσω σε μια στενή σχέσι με τον Ιεχωβά στον επίγειο παράδεισο.—Γέν. 3:23, 24.
Ωστόσο, τα χερουβείμ, τα οποία αργότερα επισκίαζαν το κάλυμμα της κιβωτού, έδειχναν ότι ο Ιεχωβά βρισκόταν πάλι ανάμεσα στο λαό του Ισραήλ. Ο Θεός κάθησε μεταξύ των χερουβείμ, δείχνοντας ότι είχε ανοίξει την οδό για μια κατάλληλη σχέσι μαζί του.
Οι ιερείς στον Ισραήλ έφεραν τη μεγαλύτερη ευθύνη, να κρατούν το λαό σε μια κατάλληλη σχέσι με τον Ιεχωβά, «επειδή τα χείλη του ιερέως θέλουσι φυλάττει γνώσιν, και εκ του στόματος αυτού θέλουσι ζητήσει νόμον.» (Μαλ. 2:7) Ο «φόβος του Ιεχωβά,» ως «αρχή γνώσεως» και «αρχή σοφίας,» επρόκειτο να περιλαμβάνεται στη διδασκαλία τους. (Παρ. 1:7· 9:10, ΜΝΚ) Η υπηρεσία τους στη σκηνή του μαρτυρίου, και αργότερα στο ναό, τους υπενθύμιζε διαρκώς την παρουσία του Ιεχωβά και τους εμφύτευε ένα κατάλληλο φόβο για τον Ιεχωβά στην καρδιά τους έτσι ώστε αυτοί με τη σειρά τους, θα μπορούσαν να ενσταλάξουν αυτό το φόβο στο λαό.
Εν τούτοις, τι συνέβη στις ημέρες του προφήτη Ιεζεκιήλ; Αλλοίμονο, ο λαός, κάτω από την κατεύθυνσι των πρεσβυτέρων τους, απομακρύνθηκε από την παρουσία του Ιεχωβά. Σε μια όρασι, ο Ιεζεκιήλ, φέρθηκε στην εσωτερική αυλή του ναού για να δη 70 άνδρες από τους πρεσβυτέρους του οίκου του Ισραήλ να διαπράττουν πράξεις ειδωλολατρίας σ’ ένα από τα εσωτερικά δωμάτια του ναού. Είπαν: «Ο Ιεχωβά δεν μας βλέπει· ο Ιεχωβά εγκατέλιπε την γην.» (Ιεζ. 8:9-12, ΜΝΚ) Αυτό συνέβη ακριβώς μέσα στο ναό χωρίς την παρέμβασι των ιερέων. Λόγω αυτής της ειδωλολατρίας, ο Θεός έφερε καταστροφή στην Ιερουσαλήμ και στο ναό της, περιλαμβάνοντας και τις διακοσμήσεις με τα χερουβείμ, το έτος 607 π.Χ. Η καταστροφή δεν ήλθε λόγω ειδωλολατρίας σχετικά με τις διακοσμήσεις των χερουβείμ αλλά επειδή ο Ισραήλ ξέχασε ακριβώς εκείνο που τα χερουβείμ θα έπρεπε να τους κάνουν να καταλάβουν, δηλαδή, την παρουσία του Ιεχωβά ως του Θεού που απαιτεί αποκλειστική αφοσίωσι.
Έτσι, σαν Χριστιανοί σ’ αυτό τον καιρό, ας παραμείνωμε σταθεροί στην πίστι μας, «σπεύδοντες εις την παρουσίαν της ημέρας του Θεού.» Είθε να ενεργούμε με πίστι σαν να βλέπωμε τον Αόρατο, του Ιεχωβά.—Εβρ. 11:27· 2 Πέτρ. 3:12.