Ο Θεός Δεν Ξεχνάει ‘την Αγάπη που Δείξατε για το Όνομά Του’
«ΔΕΝ είναι άδικος ο Θεός, ώστε να λησμονήση το έργον σας και τον κόπον της αγάπης, την οποίαν εδείξατε εις το όνομα αυτού, υπηρετήσαντες τους αγίους και υπηρετούντες». (Εβραίους 6:10) Αυτά τα λόγια του αποστόλου Παύλου αποδεικνύονται αληθινά για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά στην Ανατολική Ευρώπη. Υπηρετώντας πιστά για τα συμφέροντα του ονόματος του Θεού, έχουν εργαστεί πολύ και σκληρά επί δεκαετίες κάτω από απαγορεύσεις που επιβάλλονταν από κυβερνήσεις που στο παρελθόν ήταν υπό σοβιετικό έλεγχο. Ο Ιεχωβά θυμάται τις καλές τους πράξεις και τους δίνει άφθονες τις ευλογίες της Βασιλείας. Για παράδειγμα, ας δούμε την έκθεση του περασμένου υπηρεσιακού έτους για τρεις μόνο από αυτές τις περιοχές.
Περιοχές της Πρώην Σοβιετικής Ένωσης
Περιοχές της πρώην Σοβιετικής Ένωσης αναφέρουν ότι, στη διάρκεια του υπηρεσιακού έτους 1992, ο ανώτατος αριθμός των ευαγγελιζομένων της Βασιλείας αυξήθηκε κατά 35 τοις εκατό—από 49.171 σε 66.211! Αλλά δεν είναι μόνο αυτό, εφόσον εκείνοι οι ευαγγελιζόμενοι ήταν πολύ δραστήριοι, όπως φαίνεται από τις θαυμάσιες αυξήσεις που υπάρχουν στη διάθεση Βιβλικών εντύπων, περιλαμβανομένων και των περιοδικών. Επίσης, έχουν κάνει καλή χρήση των ειδικών βιβλιαρίων και των βιβλιαρίων διαθέτοντας 1.654.559 από αυτά. Αυτός ο αριθμός είναι τρεις φορές και πλέον μεγαλύτερος από εκείνον του προηγούμενου έτους που ήταν 477.235! Ποια ήταν η ανταπόκριση σε όλα αυτά τα έντυπα που δόθηκαν; Διπλασιασμός του αριθμού των οικιακών Γραφικών μελετών. Τώρα διεξάγονται 38.484 Γραφικές μελέτες.
Επίσης, η συμμετοχή στην υπηρεσία βοηθητικού σκαπανέα ανήλθε στο 94 τοις εκατό. Αυτό, όπως είναι ευνόητο, συνέβαλε στον καταπληκτικό αριθμό των νεοβαφτισμένων μαθητών, 26.986 άτομα, αριθμός που αν συγκριθεί με τους 6.570 του περασμένου έτους αποτελεί μια εκπληκτική αύξηση 311 τοις εκατό!
Πώς πρωτοέδειξαν ενδιαφέρον για τα καλά νέα μερικοί από τους νεοβαφτισμένους; Μερικές φορές το βαθύ ενδιαφέρον που έδειχναν οι Μάρτυρες οι οποίοι διεξήγαν τη μελέτη ήταν ένας παράγοντας. Ένας προεδρεύων επίσκοπος από τη Μολδαβία αφηγείται:
«Η σύζυγός μου και εγώ επισκεπτόμασταν κάποια γυναίκα η οποία είχε δείξει ενδιαφέρον στο παρελθόν για την αλήθεια της Αγίας Γραφής. Αρχίσαμε Γραφική μελέτη μαζί της. Ωστόσο, ο σύζυγός της δεν έδειχνε κανένα απολύτως ενδιαφέρον. Κάποια μέρα ενώ πηγαίναμε να την επισκεφτούμε για να συνεχίσουμε τη μελέτη, ο καιρός ήταν πολύ κρύος και χιόνιζε. Κανένας δεν ήταν στους δρόμους, αλλά εμείς καταφέραμε να είμαστε στο σπίτι της ακριβώς στην καθορισμένη ώρα. Εκείνη είπε στο σύζυγό της: ‘Βλέπεις πόσο ενδιαφέρονται αυτοί οι άνθρωποι για εμάς; Είναι ακριβείς στην ώρα τους παρά το χιόνι’. Αυτό το περιστατικό έκανε το σύζυγό της να σκεφτεί. Άλλαξε άποψη και συμμετείχε στη μελέτη, και τώρα αυτός και η σύζυγός του είναι βαφτισμένοι Μάρτυρες».
Σε άλλες περιπτώσεις η ευγένεια των Μαρτύρων μπορεί να υποκινήσει το ενδιαφέρον για τα καλά νέα. Ένας πρεσβύτερος, επίσης από τη Μολδαβία, είχε την εξής εμπειρία:
«Επισκέφτηκα έναν άντρα στον τομέα που είχα για να κηρύξω, αλλά εκείνος δεν ενδιαφερόταν για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Είπε ότι ήταν Ορθόδοξος, όπως ήταν ο πατέρας του και ο παππούς του. Γι’ αυτό μου ζήτησε να φύγω από το κτίριο. Ωστόσο, προτού φύγω, μου έδωσε την ευκαιρία να του πω το λόγο της επίσκεψής μου. Του έδειξα το εδάφιο Ματθαίος 28:19, το οποίο δηλώνει: ‘Πορευθέντες λοιπόν μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος’. Κατόπιν του έδωσα τη διεύθυνση του τόπου της συνάθροισής μας και έφυγα. Προς έκπληξή μου, μια εβδομάδα αργότερα αυτός ο άντρας ήρθε στη συνάθροισή μας! Έμεινε μέχρι το τέλος του προγράμματος. Εξήγησε ότι όλη την εβδομάδα ένιωθε τύψεις επειδή ήταν τόσο εχθρικός απέναντί μου. Αμέσως αρχίσαμε Γραφική μελέτη, και τώρα είναι αδελφός μας».
Άλλο ένα εξέχον χαρακτηριστικό του υπηρεσιακού έτους ήταν η συγκλονιστική ανταπόκριση στις ανάγκες που είχαν οι αδελφοί μας σε εκείνη την περιοχή. Στη διάρκεια του χειμώνα του 1991/1992, στάλθηκαν σε άτομα που είχαν ανάγκη περίπου 400 τόνοι τρόφιμα και πολλά ρούχα για άντρες, γυναίκες και παιδιά. Αυτές οι προμήθειες διανεμήθηκαν σχεδόν σε όλα τα μέρη που καταλάμβανε η πρώην Σοβιετική Ένωση, ακόμα και μέχρι το Ιρκούτσκ στη Σιβηρία και το Χαμπάροφσκ που βρίσκεται κοντά στην Ιαπωνία. Πραγματικά, αυτό ήταν μια εντυπωσιακή ένδειξη του γεγονότος ότι ο Ιεχωβά δεν έχει ξεχάσει την αγάπη που έχουν δείξει οι αδελφοί μας για το όνομά Του! Αυτή η απόδειξη της αδελφικής αγάπης την οποία έχει υποκινήσει το πνεύμα του Ιεχωβά είχε επίσης ως αποτέλεσμα να νιώσουν αυτοί ενωμένοι με την παγκόσμια οικογένειά τους. Για παράδειγμα, μια αδελφή στην Ουκρανία έγραψε στο γραφείο τμήματος:
«Η βοήθεια που μας δώσατε μας συγκίνησε βαθιά. Μας έκανε να κλάψουμε και να ευχαριστήσουμε τον Ιεχωβά Θεό που δεν μας ξέχασε. Είναι αλήθεια ότι αυτόν τον καιρό περνάμε οικονομικές δυσκολίες, αλλά χάρη στη βοήθεια που έφτασε από τους αδελφούς μας στη Δύση, μπορέσαμε να ξανασταθούμε στα πόδια μας από οικονομική άποψη. Τώρα, λόγω της βοήθειάς σας, η οικογένειά μας θα μπορέσει να αφιερώσει περισσότερο χρόνο στην υπηρεσία του Ιεχωβά. Αν είναι θέλημα του Ιεχωβά, η κόρη μου και εγώ θα κάνουμε βοηθητικό σκαπανικό τους καλοκαιρινούς μήνες».
Επιπρόσθετα, η προσπάθεια που έγινε για την παροχή βοήθειας έδωσε μαρτυρία στους έξω επειδή οι παρατηρητές μπορούσαν να δουν ότι οι Μάρτυρες εκδηλώνουν αγάπη με τις πράξεις τους. Μια οικογένεια από κάποια άλλη εκκλησία έγραψε: «Πήραμε την υλική βοήθεια που αποτελούνταν από τρόφιμα και ρούχα. Είναι τόσο μεγάλη! Η υποστήριξη και η ενθάρρυνσή σας αποτελούν ένα μάθημα για εμάς σχετικά με το ότι και εμείς πρέπει να κάνουμε το καλό στους άλλους. Αυτή η πράξη αγάπης δεν πέρασε απαρατήρητη από τα άτομα που δεν είναι ομόπιστα, καθώς και από τα ενδιαφερόμενα άτομα και τις οικογένειές τους· δόθηκε μεγάλη μαρτυρία για την αληθινή αδελφότητα».
Οι πέντε συνελεύσεις περιφερείας και η μια διεθνής συνέλευση που έγιναν τον Ιούνιο και τον Ιούλιο που μας πέρασαν, με το θέμα «Φορείς Φωτός», ήταν άλλη μια απόδειξη του γεγονότος ότι ο Ιεχωβά ευλογεί το σκληρό έργο που κάνουν οι Μάρτυρές του και την αγάπη που έχουν δείξει για να γνωστοποιήσουν το όνομά Του. Στις συνελεύσεις παρευρέθηκαν 91.673 άτομα, και βαφτίστηκαν 8.562. Ο μεγαλύτερος αριθμός παρόντων ήταν στην Αγία Πετρούπολη, στο χώρο της διεθνούς συνέλευσης, όπου 46.214 άτομα—περιλαμβανομένων και αντιπροσώπων από 30 περίπου χώρες από όλο τον κόσμο—συγκεντρώθηκαν στο Στάδιο Κίροφ.
Στη Σιβηρία, ένας άντρας περίπου 60 χρονών ήρθε στο χώρο της συνέλευσης στο Ιρκούτσκ απλώς για να ρίξει μια ματιά. Αυτός είπε: «Όλοι οι παρόντες είναι καλοντυμένοι, έχουν γελαστά πρόσωπα και δείχνουν καλοσύνη ο ένας στον άλλον. Αυτοί οι άνθρωποι είναι σαν μια ενωμένη οικογένεια. Μπορεί κανείς να καταλάβει ότι δεν είναι φίλοι μόνο στο στάδιο αλλά επίσης και στην καθημερινή τους ζωή. Πήρα θαυμάσια Γραφικά έντυπα και έμαθα ακόμα καλύτερα τι είδους οργάνωση είναι αυτή. Θέλω να εξακολουθήσω να έχω επαφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά και να μελετήσω την Αγία Γραφή μαζί τους».
Στην ίδια συνέλευση στο Ιρκούτσκ, όπου ήταν παρόντα 5.051 άτομα, μια ενδιαφερόμενη από τη Δημοκρατία της Γιακουτίας, στη Σιβηρία, έκανε το εξής σχόλιο: «Κοιτάζω τους ανθρώπους και θέλω να φωνάξω από χαρά. Είμαι πολύ ευγνώμων στον Ιεχωβά που με βοήθησε να γνωρίσω τέτοιους ανθρώπους. Εδώ στη συνέλευση, πήρα έντυπα και θέλω να μιλήσω και σε άλλους για αυτό. Θέλω πάρα πολύ να γίνω λάτρης του Ιεχωβά».
Ο διευθυντής του Κεντρικού Σταδίου στην Άλμα Ατά του Καζαχστάν, όπου 6.605 άτομα παρακολούθησαν τη συνέλευση, είπε τα ακόλουθα: «Είμαι εντυπωσιασμένος από τη στάση σας. Τώρα έχω πειστεί ότι όλοι σας, νέοι και ηλικιωμένοι, είστε αξιοσέβαστοι άνθρωποι. Δεν μπορώ να πω ότι πιστεύω στον Θεό, αλλά πιστεύω στα ιερά πράγματα που αντανακλά η αδελφότητά σας, στη στάση σας απέναντι στις πνευματικές και στις υλικές αξίες».
Ένας αστυνομικός που βρισκόταν στη συνέλευση της Άλμα Ατά παρατήρησε: «Έχω έρθει σε επαφή μαζί σας δύο φορές, και τις δύο φορές σε κάποια συνέλευση. Είναι εξαιρετικά ευχάριστο να συνεργάζεται κανείς με Μάρτυρες του Ιεχωβά».
Ρουμανία
Ο Ιεχωβά δεν έχει ξεχάσει επίσης την αγάπη που έχουν δείξει οι αδελφοί στη Ρουμανία για το όνομά του. Το περασμένο υπηρεσιακό έτος έλαβαν χώρα πολλά ευχάριστα γεγονότα για τους Μάρτυρες. Πρώτα-πρώτα, το γραφείο τμήματος επανιδρύθηκε στο Βουκουρέστι. Η τελευταία νόμιμη δραστηριότητα σταμάτησε το 1949. Το γραφείο έχει περίπου 20 αδελφούς και αδελφές που εργάζονται στις νέες εγκαταστάσεις. Το γραφείο τμήματος φροντίζει για τις ανάγκες 24.752 ευαγγελιζομένων—αριθμός που αποτελεί ανώτατο όριο όλων των εποχών και ο οποίος αντιπροσωπεύει μια αύξηση 21 τοις εκατό από το μέσο όρο του περασμένου έτους.
Αφού επί χρόνια κήρυτταν κρυφά, τώρα οι ευαγγελιζόμενοι προσαρμόζονται καλύτερα στο δημόσιο έργο μαρτυρίας από πόρτα σε πόρτα. Μια εμπειρία που προέρχεται από το νομό Μούρες δείχνει πώς μερικοί Μάρτυρες κάνουν καλή χρήση όλων των ευκαιριών που έχουν για να κηρύξουν σε άλλους, ακόμα και όταν ταξιδεύουν. Το γραφείο τμήματος γράφει:
«Ένας ευαγγελιζόμενος αποφάσισε να κηρύξει από βαγόνι σε βαγόνι σε ένα τρένο. Η αντίδραση των ανθρώπων ήταν σε γενικές γραμμές ευνοϊκή, αλλά στο τελευταίο βαγόνι παρουσιάστηκαν μερικές δυσκολίες. Κανείς από τους ταξιδιώτες δεν ήθελε να δεχτεί ένα αντίτυπο των περιοδικών μας. Τελικά, κάποιος άντρας, πολύ αναστατωμένος, σηκώθηκε και φώναξε: ‘Θα πετάξω όλα τα περιοδικά σου από το παράθυρο! Γιατί μας ενοχλείς τόσο πολύ με τη θρησκεία σου;’ Ο ευαγγελιζόμενος με καλοσυνάτο τρόπο αποκρίθηκε ότι, ακόμα και αν πετούσε τα περιοδικά έξω από το παράθυρο, κάποιος άλλος θα μπορούσε να επωφεληθεί από αυτή την πράξη του—εκείνοι που θα έβρισκαν τα περιοδικά. Παρατηρώντας την ηρεμία του ευαγγελιζομένου, ο άντρας εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ ώστε πήρε τα περιοδικά και άρχισε να τα μοιράζει ο ίδιος στους άλλους ταξιδιώτες στο βαγόνι. Παραδόξως, όλοι τους πήραν κάποιο περιοδικό. Αφού ο άντρας τα μοίρασε, δεν έμεινε κανένα αντίτυπο για τον εαυτό του. Γι’ αυτό, ο ευαγγελιζόμενος τον ρώτησε: ‘Κύριε, θα θέλατε και εσείς κάποιο αντίτυπο;’ Τότε ο άντρας άρπαξε κάποιο από τα περιοδικά ενός ταξιδιώτη που είχε δύο αντίτυπα και είπε: ‘Τώρα πήρα και εγώ ένα αντίτυπο!’»
Σε πολλές χώρες το έργο κηρύγματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά έχει κατά καιρούς ξεσηκώσει εναντίωση από τον κλήρο του Χριστιανικού κόσμου. Στη Ρουμανία, οι ιερείς της Ορθόδοξης Εκκλησίας συχνά εξοργίζονται με τους Μάρτυρες. Αλλά αυτό δεν μπορεί να σταματήσει τον Ιεχωβά από το να ευλογεί το λαό του για την αγάπη που έχει δείξει για το όνομά Του. Ένας επίσκοπος περιοχής γράφει:
«Μαζί με την τοπική εκκλησία, βγήκαμε στην υπηρεσία στις αγροτικές περιοχές. Ήμασταν εκατό αδελφοί. Νοικιάσαμε κάποιο λεωφορείο το οποίο μας πήγε στην ύπαιθρο, σε μια μικρή πόλη η οποία απείχε περίπου 50 χιλιόμετρα. Προσκαλέσαμε πολλά άτομα στη δημόσια ομιλία που θα γινόταν στο Πνευματικό Κέντρο. Μόλις άρχισε η συνάθροιση, έφτασε ο Ορθόδοξος ιερέας για να αναστατώσει τη συνάθροισή μας. Οι αξιωματούχοι της αστυνομίας προσπάθησαν να σταματήσουν τον ιερέα. Παρ’ όλα αυτά, εκείνος δεν ήθελε να ηρεμήσει. Κατόρθωσε να σταματήσει τη συνάθροιση όταν έσπασε το τζάμι στην πόρτα της κύριας εισόδου. Ωστόσο, πολλοί από τους κατοίκους της περιοχής δεν συμφωνούσαν καθόλου με τη συμπεριφορά του ιερέα. Έτσι, μπόρεσε να δοθεί πλήρης μαρτυρία σε όλους τους παρόντες, και διανεμήθηκε μεγάλη ποσότητα εντύπων».
Δυστυχώς, σε μερικά μέρη της χώρας, υπάρχουν πολύ λίγοι Μάρτυρες. Όταν ένας τακτικός σκαπανέας έφτασε για πρώτη φορά στο νομό Ολτ, βρήκε μόνο εννέα αδελφούς σε όλο το νομό και ένα μεγάλο τομέα για να κηρύξει. Έπειτα από ένα χρόνο ο αριθμός των Μαρτύρων αυξήθηκε σε 27 άτομα, τα πέντε από τα οποία ήταν αναζωογονημένοι ευαγγελιζόμενοι. Ο σκαπανέας εγκαταστάθηκε στην πόλη Κοράμπια, όπου δεν υπήρχαν καθόλου Μάρτυρες. Αφού οι Μάρτυρες ήταν εκεί μόνο 45 μέρες, ο τοπικός εφημέριος διαμαρτυρήθηκε για το έργο τους από το ραδιοφωνικό σταθμό της Κραϊόβα. Είπε ότι είχαν «εισβάλει» στην πόλη Κοράμπια με τις διδασκαλίες τους, προσπαθώντας να κάνουν τους ανθρώπους να αλλάξουν τη θρησκεία τους. Οι επιθέσεις συνεχίστηκαν με σκοπό να σταματήσει το έργο και να σπιλωθεί η φήμη των Μαρτύρων σε εκείνη την περιοχή. Όλα αυτά αποκορυφώθηκαν όταν οι αδελφοί βρίσκονταν στο Βουκουρέστι για τη συνέλευση περιφερείας. Ο Ορθόδοξος εφημέριος της Κοράμπια έκανε μια έντονη ανακοίνωση μετά την εκκλησιαστική λειτουργία του: «Πρέπει όλοι να συμμετάσχουμε σε μια διαδήλωση προκειμένου να υποχρεώσουμε την αστυνομία να πάρει μέτρα κατά των Μαρτύρων, οι οποίοι έχουν μολύνει όλη την περιοχή με τα έντυπά τους και έχουν δηλητηριάσει τους ανθρώπους». Αλλά την ίδια νύχτα που επρόκειτο να λάβει χώρα η συγκέντρωση, συνέβη κάτι το ασυνήθιστο. Μια ομάδα βανδάλων κατέστρεψε τη μητρόπολη και το Πνευματικό Κέντρο της πόλης. Έτσι, δεν έγινε ποτέ η συγκέντρωση διαμαρτυρίας!
Γιουγκοσλαβία
Το υπηρεσιακό έτος 1992 ήταν ένα ιδιαίτερα δύσκολο έτος για τους αδελφούς στην περιοχή της Γιουγκοσλαβίας. Παράλληλα, όμως, αυτοί είχαν μερικές χαρωπές εμπειρίες. Είμαστε ευγνώμονες που ο Ιεχωβά δεν ξεχνάει το έργο τους και την αγάπη που έδειξαν για το όνομά Του.
Ο πόλεμος άρχισε πρώτα στη Σλοβενία, μετά στην Κροατία και αργότερα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Μέσα σε ένα χρόνο, από μια δημοκρατία προήλθαν πέντε νέα κράτη τα οποία προσπαθούσαν να καθιερώσουν τα δικά τους σύνορα, νόμους και νομίσματα. Εκατοντάδες Μάρτυρες αναγκάστηκαν να φύγουν από τα σπίτια τους και να καταφύγουν στους αδελφούς τους σε άλλα μέρη. Όπως και σε άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, διορίστηκαν επιτροπές έκτακτης ανάγκης στις μεγαλύτερες πόλεις προκειμένου να φροντίζουν για τα καταλύματα, την τροφή και το ρουχισμό των αδελφών μας που είχαν ανάγκη. Στη διάρκεια του υπηρεσιακού έτους, διανεμήθηκαν περίπου 55 τόνοι τρόφιμα σε αδελφούς οι οποίοι ανήκαν σε εκκλησίες που βρίσκονταν στις περιοχές όπου υπήρχαν ταραχές. Έχουμε λάβει πολλές επιστολές εκτίμησης.
Οι αδελφοί στο Ντουμπρόβνικ ανέφεραν πόσο ευγνώμονες ήταν για τη βοήθεια που δόθηκε. Καθώς μια αδελφή επέστρεφε σπίτι της κρατώντας το δέμα με τα τρόφιμα που είχε πάρει, κάποια γειτόνισσα τη ρώτησε από πού είχε αγοράσει τα αβγά. Η αδελφή τής είπε ότι της τα είχαν στείλει οι πνευματικοί αδελφοί της από κάποιον άλλον τομέα της πόλης. Η γειτόνισσα έμεινε έκπληκτη. Σε μια άλλη περίπτωση ένας άγνωστος άντρας από τη Σλοβενία επισκέφτηκε κάποιον πρεσβύτερο και του είπε: «Άκουσα ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά διανέμουν τα τρόφιμα που λαβαίνουν από τους αδελφούς τους με δίκαιο τρόπο. Εγώ έχω στείλει αρκετά δέματα σε ανθρώπους· ωστόσο, ποτέ δεν έφτασαν στον προορισμό τους. Θα μπορούσα να στείλω τέτοια είδη πρώτης ανάγκης σε εσάς, και να τα διανείμετε εσείς;» Επίσης, οι εφημερίδες και το ραδιόφωνο έκαναν ευνοϊκά σχόλια για το έργο παροχής βοήθειας που κάνουμε.
Ένας αδελφός, ο οποίος είχε βαφτιστεί στη διεθνή συνέλευση που έγινε στο Ζάγκρεμπ το 1991, είχε συνειδητοποιήσει τις αυξανόμενες δυσκολίες που θα υπήρχαν και αγόρασε ένα ολόκληρο κατάστημα τροφίμων. Πήρε τα τρόφιμα στο σπίτι του, το οποίο βρισκόταν κοντά στην εμπόλεμη ζώνη. Καθώς η έλλειψη τροφίμων γινόταν όλο και πιο έντονη, αυτό το απόθεμα αποδείχτηκε πραγματική ευλογία για τους αδελφούς.
Μπορέσαμε να πάρουμε άδεια για να πάει ένα μεγάλο φορτηγό με βασικά είδη διατροφής στους πολιορκημένους αδελφούς στο Σεράγεβο. Με χαρά μπορούμε να πούμε ότι η παράδοση πραγματοποιήθηκε με επιτυχία.
Οι εχθροπραξίες έχουν αφαιρέσει τη ζωή πολλών πολιτών. Είναι λυπηρό το γεγονός ότι, μέχρι το τέλος του υπηρεσιακού έτους, έξι αδελφοί και αδελφές μας και δυο ενδιαφερόμενα άτομα έχασαν τη ζωή τους, και μερικοί τραυματίστηκαν.
Εντούτοις, πολλές εμπειρίες δείχνουν ότι γενικά αποτελεί προστασία το να είναι κανείς Μάρτυρας του Ιεχωβά. Σε κάποια περίπτωση οι αδελφοί ταξίδευαν για να παρευρεθούν στη συνέλευση περιφερείας που θα γινόταν στο Βελιγράδι όταν στρατιώτες σταμάτησαν το λεωφορείο και ρώτησαν αν υπήρχαν ανάμεσά τους μέλη μιας συγκεκριμένης θρησκείας. Οι αδελφοί απάντησαν ότι δεν υπήρχαν. Έπρεπε να δείξουν τις αστυνομικές τους ταυτότητες, και τα ονόματα μερικών από αυτούς έδειχναν ότι ίσως να ανήκαν σε αυτή τη θρησκεία. Οι στρατιώτες τούς κατηγόρησαν ότι έλεγαν ψέματα, αλλά οι αδελφοί είχαν μαζί τους το έγγραφο της αποχώρησής τους από την εκκλησία· μολονότι είχαν γεννηθεί σε εκείνη τη θρησκεία, δήλωσαν ότι τώρα ήταν Μάρτυρες του Ιεχωβά και ταξίδευαν για να πάνε στη συνέλευσή τους. Τότε οι στρατιώτες τούς άφησαν να συνεχίσουν το ταξίδι τους.
Οι σκαπανείς συνεχίζουν την υπηρεσία τους με αμείωτο ζήλο, και αυτό έχει δώσει πραγματική ώθηση στο έργο. Η Σκοπιά με τα ευχάριστα, έγχρωμα εξώφυλλά της μεταφράζεται ταυτόχρονα σε όλες τις κύριες γλώσσες της περιοχής. Παρέχει τακτικά στα άτομα που αγαπούν την αλήθεια και τη δικαιοσύνη την πνευματική τους ‘διορισμένη τροφή εν καιρώ’. (Λουκάς 12:42) Στη διάρκεια του υπηρεσιακού έτους 1992, βαφτίστηκαν 674 νέοι αδελφοί και αδελφές.
Είναι βέβαιο ότι ο Θεός δεν έχει ξεχάσει το έργο των αδελφών στην Ανατολική Ευρώπη και την αγάπη που έχουν δείξει για το όνομά Του. Επιπλέον, επιθυμεί όλοι οι λάτρεις του, άσχετα με το πού ζουν, να ακολουθούν τη θαυμάσια συμβουλή που έδωσε στη συνέχεια ο Παύλος, στο εδάφιο Εβραίους 6:11, ΜΝΚ, η οποία αναφέρει: ‘Επιθυμούμε να δείχνει ο καθένας σας την ίδια φιλοπονία ώστε να έχει την πλήρη διαβεβαίωση της ελπίδας μέχρι το τέλος’.