Τι το Εσφαλμένο Υπάρχει στη Φιλαργυρία;
Ο ΠΟΛ και η Μαίρη διηύθυναν ένα σούπερ μάρκετ σε μια φτωχή αφρικανική κοινότητα.a Με το να εργάζονται σκληρά νύχτα και μέρα, απέκτησαν πάρα πολλά χρήματα. Με τον καιρό η Μαίρη μπορούσε να καμαρώνει για ένα μεγάλο, καινούριο σπίτι που ήταν γεμάτο με πολυτελή έπιπλα. Όσο για τον Πολ, αυτός μπορούσε να οδηγεί ένα ακριβό αυτοκίνητο.
Κάποια μέρα πλησίασε τον Πολ μια αντικυβερνητική ομάδα. Εκείνοι απαίτησαν: «Θέλουμε να προσφέρει η επιχείρησή σου [100 δολάρια (περ. 18.000 δρχ.)] κάθε μήνα για να υποστηρίζει το σκοπό μας». Μη θέλοντας να ταχτούν με κάποια πλευρά στον πολιτικό αγώνα, ο Πολ και η Μαίρη θαρραλέα αρνήθηκαν. Λόγω της ουδέτερης στάσης τους, τους υποπτεύτηκαν ότι λάβαιναν οικονομική υποστήριξη από την κυβέρνηση. Κάποιο σαββατοκύριακο, ενώ ο Πολ και η Μαίρη έλειπαν από την πόλη, το κατάστημά τους λεηλατήθηκε, και έβαλαν φωτιά στο αυτοκίνητο και στο ωραίο σπίτι τους.
Λυπηρή αφήγηση, πράγματι, αλλά τι μαθαίνουμε από αυτήν; Πολλά άτομα τα οποία έχουν εργαστεί σκληρά για να γίνουν πλούσια μπορεί να μην έχουν χτυπηθεί από κάποια συμφορά που να τους στέρησε τα πλούτη τους, αλλά τι μπορεί να ειπωθεί για το μέλλον; Γιατί λέει η Αγία Γραφή ότι «όσοι . . . θέλουσι να πλουτώσι πίπτουσιν εις πειρασμόν και παγίδα και εις επιθυμίας πολλάς ανοήτους και βλαβεράς, αίτινες βυθίζουσι τους ανθρώπους εις όλεθρον και απώλειαν»;—1 Τιμόθεον 6:9.
Ισορροπημένη Άποψη για τα Χρήματα
Σύμφωνα με την Αγία Γραφή, ο αληθινός Χριστιανός ή η αληθινή Χριστιανή πρέπει να προμηθεύει για τις υλικές ανάγκες των μελών της οικογένειας που εξαρτώνται από αυτόν ή από αυτήν. Περιστάσεις όπως η ανεργία ή τα προβλήματα υγείας μπορεί μερικές φορές να κάνουν κάτι τέτοιο δύσκολο. Από την άλλη μεριά, ο Χριστιανός που εσκεμμένα αμελεί να συντηρεί την οικογένειά του «ηρνήθη την πίστιν και είναι απίστου χειρότερος».—1 Τιμόθεον 5:8.
Σε μερικές αγροτικές κοινότητες, οι άνθρωποι ζουν από τη γη παράγοντας τη δική τους τροφή και εκτρέφοντας ζώα. Μερικοί δεν έχουν μεγάλη ανάγκη τα χρήματα, επειδή αποκτούν τα αναγκαία της ζωής με το να ανταλλάσσουν αγαθά και υπηρεσίες. Εντούτοις, ο πιο συνηθισμένος τρόπος με τον οποίο οι βιοπαλαιστές συντηρούν την οικογένειά τους είναι με το να κάνουν κάποιο είδος εργασίας επί αμοιβή. Χρησιμοποιούν τα χρήματα που κερδίζουν για να αγοράσουν τρόφιμα και άλλα είδη που συμβάλλουν στην ευημερία της οικογένειάς τους. Επιπρόσθετα, τα χρήματα που έχουν αποταμιευτεί σοφά μπορούν να παράσχουν κάποια προστασία σε δύσκολους καιρούς ή όταν πλήττει κάποια συμφορά. Για παράδειγμα, μπορεί να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να καλυφτούν έξοδα για ιατρική περίθαλψη ή για να γίνουν απαραίτητες επισκευές στο σπίτι κάποιου. Γι’ αυτό η Αγία Γραφή δηλώνει ρεαλιστικά ότι ‘το χρήμα είναι για προστασία’ και ότι ‘δίνει απάντηση στο καθετί’.—Εκκλησιαστής 7:12, ΜΝΚ· 10:19, ΜΝΚ.
Επειδή τα χρήματα επιτυγχάνουν τόσο πολλά πράγματα, υπάρχει ο κίνδυνος να αναπτύξει κανείς μη ρεαλιστική άποψη για τη δύναμή τους. Ο Χριστιανός χρειάζεται να γνωρίζει τα όρια των δυνατοτήτων που έχουν τα χρήματα σε σύγκριση με άλλα πιο σημαντικά πράγματα. Για παράδειγμα, η Αγία Γραφή συγκρίνει την αξία που έχουν τα χρήματα με τη θεϊκή σοφία, λέγοντας: ‘Η σοφία είναι για προστασία, όπως το χρήμα είναι για προστασία· αλλά το πλεονέκτημα της γνώσης είναι ότι η ίδια η σοφία διατηρεί ζωντανούς τους κατόχους της’. (Εκκλησιαστής 7:12, ΜΝΚ) Με ποιον τρόπο έχει η θεϊκή σοφία αυτό το πλεονέκτημα σε σχέση με τα χρήματα;
Ένα Μάθημα από το Παρελθόν
Τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στην Ιερουσαλήμ το έτος 66 Κ.Χ. δείχνουν παραστατικά το πλεονέκτημα της θεϊκής σοφίας σε σχέση με τα χρήματα. Οι Ιουδαίοι στην Ιερουσαλήμ, αφού είχαν αποκρούσει τα ρωμαϊκά στρατεύματα εισβολής, πίστευαν προφανώς ότι τώρα οι προοπτικές για επιχειρήσεις ήταν καλές. Μάλιστα, άρχισαν να κόβουν το δικό τους νόμισμα για να γιορτάσουν τη νεοαποκτημένη ελευθερία τους. Τα νομίσματά τους είχαν αποτυπωμένες πάνω τους, στην εβραϊκή, εκφράσεις όπως «Για την ελευθερία της Σιών» και «Ιερουσαλήμ η Αγία». Κάθε καινούριο χρόνο, έκοβαν καινούρια νομίσματα με επιγραφές οι οποίες δείχνουν ότι προέρχονταν από το «έτος δύο», «έτος τρία» και «έτος τέσσερα». Οι αρχαιολόγοι έχουν ανασκάψει ακόμα και λίγα σπάνια νομίσματα με την επιγραφή «έτος πέντε», το οποίο αντιστοιχούσε με το έτος 70 Κ.Χ. Θεωρούσαν οι Ιουδαίοι Χριστιανοί τα νέα ιουδαϊκά χρήματα ως ένα έγκυρο σύμβολο διαρκούς ελευθερίας;
Όχι. Επειδή είχαν στο νου τους τα σοφά λόγια του Κυρίου τους. Ο Ιησούς είχε προείπει τη ρωμαϊκή εισβολή, η οποία συνέβη το 66 Κ.Χ. Είχε συμβουλέψει τους ακολούθους του πως, όταν αυτή θα λάβαινε χώρα, εκείνοι θα έπρεπε να ‘αναχωρήσουν από το μέσο της Ιερουσαλήμ’. (Λουκάς 21:20-22) Η ιστορία αποδεικνύει ότι οι Ιουδαίοι Χριστιανοί έκαναν ακριβώς αυτό. Προφανώς, ήταν πρόθυμοι να χάσουν την περιουσία τους, τα αποκτήματά τους και τις ευκαιρίες που είχαν να ασχοληθούν με επιχειρήσεις, επειδή θα εγκατέλειπαν την Ιερουσαλήμ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, τα ρωμαϊκά στρατεύματα επέστρεψαν και πολιόρκησαν την πόλη.
«Υπήρχε πολύς χρυσός στην Πόλη», σύμφωνα με έναν αυτόπτη μάρτυρα, τον ιστορικό Ιώσηπο. Αλλά τα πάρα πολλά χρήματα δεν μπόρεσαν να σώσουν την Ιερουσαλήμ από την πείνα, η οποία συνεχώς «χειροτέρευε» και «κατέστρεψε ολόκληρα σπιτικά και οικογένειες». Μερικοί κάτοικοι κατάπιαν χρυσά νομίσματα και προσπάθησαν να φύγουν από την πόλη. Αλλά τους σκότωσαν οι εχθροί τους, οι οποίοι έσχισαν τις κοιλιές τους για να βγάλουν τα χρήματα. «Για τους πλούσιους», εξηγεί ο Ιώσηπος, «όσο επικίνδυνο ήταν να μείνουν στην Πόλη άλλο τόσο επικίνδυνο ήταν να φύγουν από αυτήν· επειδή με το πρόσχημα ότι ήταν λιποτάκτες, πολλούς άντρες τους σκότωσαν για τα χρήματά τους».
Σε λιγότερο από έξι μήνες μετά την έναρξη της πολιορκίας, η Ιερουσαλήμ καταστράφηκε, και πάνω από ένα εκατομμύριο κάτοικοί της πέθαναν από την πείνα, τις επιδημίες και το σπαθί. Η φιλαργυρία είχε τυφλώσει πολλούς, οδηγώντας τους στην καταστροφή και στη συμφορά, ενώ η εφαρμογή των σοφών λόγων έδωσε τη δυνατότητα στους Ιουδαίους Χριστιανούς να διαφύγουν.
Αυτή δεν ήταν η μόνη περίπτωση στην ιστορία που τα χρήματα απογοήτευσαν τους ανθρώπους σε κρίσιμους καιρούς. Τι σκληρός αφέντης μπορεί να είναι η φιλαργυρία! (Ματθαίος 6:24, ΜΝΚ) Επιπλέον, μπορεί επίσης να σας στερήσει την τωρινή ευτυχία.
Απολαύσεις που τα Χρήματα Δεν Μπορούν να Αγοράσουν
Το πάθος να γίνει κανείς πλούσιος μπορεί να τυφλώσει ένα άτομο σε σχέση με πολλές απολαύσεις οι οποίες δεν απαιτούν πολλά χρήματα. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, τις ευτυχισμένες οικογενειακές σχέσεις, τους αληθινούς φίλους, τα θαύματα της φύσης, ένα φαντασμαγορικό ηλιοβασίλεμα, μια επιβλητική καταιγίδα με κεραυνούς, τον έναστρο ουρανό, τα διασκεδαστικά καμώματα των ζώων ή τα λουλούδια και τα δέντρα σε ένα παρθένο δάσος.
Είναι αλήθεια ότι μερικοί πλούσιοι άνθρωποι έχουν πιο πολύ χρόνο για να χαίρονται τις παραπάνω απολαύσεις, αλλά οι περισσότεροι από αυτούς είναι υπερβολικά απασχολημένοι προσπαθώντας να διατηρήσουν ή να αυξήσουν τα πλούτη τους. Όσο παράξενο και αν φαίνεται, η ευτυχία συχνά ξεφεύγει ακόμα και από αυτούς που έχουν ελεύθερο χρόνο. Αυτό εκπλήσσει τους σύγχρονους ερευνητές. «Πώς μπορούμε να εξηγήσουμε το γεγονός πως κάτι το οποίο επιθυμούν διακαώς τόσο πολλοί άνθρωποι, και το οποίο πιστεύεται πως είναι κάτι σαν πανάκεια, όταν το αποκτήσουν επιφέρει πάνω τους διάφορα αποτελέσματα που ποικίλλουν από απογοητευτικά ως τραυματικά;» ρωτάει ο Τόμας Γουάισμαν στο βιβλίο του Το Χρήμα ως Κίνητρο—Μελέτη ενός Πάθους (The Money Motive—A Study of an Obsession).
Ένα πράγμα που μπορεί να στερήσει την ευτυχία κάποιου πλούσιου ατόμου είναι η δυσκολία που υπάρχει στο να γνωρίζει ποιοι είναι οι πραγματικοί φίλοι του. Ο πλούσιος Βασιλιάς Σολομών έμαθε εκ πείρας ότι «πληθυνομένων των αγαθών πληθύνονται και οι τρώγοντες αυτά». (Εκκλησιαστής 5:11) Πολλοί πλούσιοι άνθρωποι επίσης αγωνιούν στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν ή να αυξήσουν την αξία του πλούτου τους. Αυτό συχνά τους στερεί τον ευχάριστο ύπνο. Η Αγία Γραφή εξηγεί: «Ο ύπνος του εργαζομένου είναι γλυκύς, είτε ολίγον φάγη, είτε πολύ· ο δε του πλουσίου χορτασμός δεν αφίνει αυτόν να κοιμάται».—Εκκλησιαστής 5:12.
Η φιλαργυρία μπορεί να βλάψει τις οικογενειακές και τις φιλικές σχέσεις που έχει κάποιος επειδή μπορεί να τον βάλει σε πειρασμό να προβεί σε ανέντιμες και εγκληματικές πράξεις. Οι φιλάργυροι συχνά στρέφονται στα τυχερά παιχνίδια. Δυστυχώς, η λαχτάρα να δοκιμάσουν μόνο μια φορά ακόμα με τα τυχερά παιχνίδια κάνει πολλούς να επιβαρύνονται με χρέη. «Όταν έρχονται σε εμένα», λέει ένας ψυχίατρος από τη Νότια Αφρική, «[οι μανιώδεις παίκτες] έχουν συνήθως φτάσει σε σημείο από το οποίο δεν υπάρχει επιστροφή, έχουν χάσει δουλειές, επιχειρήσεις, σπίτια, και οι οικογένειές τους σε πολλές περιπτώσεις τούς έχουν αφήσει». Πόσο αληθινή είναι η προειδοποίηση της Αγίας Γραφής: «Ο πιστός άνθρωπος θέλει έχει πολλήν ευλογίαν· αλλ’ όστις σπεύδει να πλουτήση, δεν θέλει μείνει ατιμώρητος».—Παροιμίαι 28:20.
‘Κατασκευάζει Πτέρυγας και Πετά’
Άλλος ένας λόγος για τον οποίο η φιλαργυρία είναι τόσο επικίνδυνη είναι ότι οι ανθρώπινες κυβερνήσεις έχουν αποδειχτεί ανίκανες να συνεργαστούν πλήρως ή να διασφαλίσουν το γεγονός ότι το χρήμα θα διατηρήσει διεθνώς σταθερή αξία· ούτε μπόρεσαν να αποτρέψουν τις υφέσεις, τις οικονομικές κρίσεις και τα χρηματιστηριακά κραχ. Η απάτη, η κλοπή και ο πληθωρισμός τονίζουν επίσης την αλήθεια των θεόπνευστων λόγων: «Μη μερίμνα δια να γείνης πλούσιος· άπεχε από της σοφίας σου. Θέλεις επιστήσει τους οφθαλμούς σου εις το μη υπάρχον; Διότι ο πλούτος κατασκευάζει βεβαίως εις εαυτόν πτέρυγας ως αετού και πετά προς τον ουρανόν».—Παροιμίαι 23:4, 5.
Πληθωρισμός. Φυσικά αυτό το πρόβλημα δεν περιορίζεται στις φτωχές χώρες. Νωρίτερα σε αυτόν τον αιώνα, ο καλπάζων πληθωρισμός έπληξε τις βιομηχανοποιημένες χώρες της κεντρικής Ευρώπης. Παραδείγματος χάρη, πριν από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ένα γερμανικό μάρκο είχε σχεδόν ίση αξία με ένα βρετανικό σελίνι, ένα γαλλικό φράγκο και μια ιταλική λιρέτα. Δέκα χρόνια αργότερα, το σελίνι, το φράγκο και η λιρέτα άξιζαν πάνω-κάτω 1.000.000.000.000 μάρκα. Ποιες συνέπειες έχει ο ανερχόμενος πληθωρισμός στους ανθρώπους στις πλούσιες κοινωνίες; «Αν ό,τι συνέβη στις ηττημένες Κεντρικές Δυνάμεις στις αρχές της δεκαετίας του 1920 αποτελεί κριτήριο», δηλώνει ο Άνταμ Φέργκιουσον στο βιβλίο του Όταν το Χρήμα Πεθαίνει (When Money Dies), «τότε [η νομισματική κατάρρευση] απελευθερώνει τέτοια απληστία, βία, δυστυχία και μίσος, πράγματα που σε μεγάλο βαθμό πηγάζουν από το φόβο, ώστε καμιά κοινωνία δεν μπορεί να επιζήσει αλώβητη και αμετάβλητη».
Το 1923, η Γερμανία αποκατέστησε την αξία του νομίσματός της αφαιρώντας 12 μηδενικά, ώστε το 1.000.000.000.000 παλιά μάρκα έγιναν ξαφνικά ίσης αξίας με ένα καινούριο μάρκο. Αυτή η κίνηση ανέκοψε την πορεία του πληθωρισμού αλλά είχε άλλες καταστροφικές επιπτώσεις. Ο Φέργκιουσον εξηγεί: «Η αποκατάσταση της νομισματικής σταθερότητας, η οποία κατέστρεψε οικονομικά χιλιάδες άτομα, στέρησε από εκατομμύρια τα μέσα συντήρησής τους και έσβησε τις ελπίδες αρκετών εκατομμυρίων ακόμα, απαίτησε έμμεσα ένα πολύ πιο φοβερό τίμημα το οποίο έπρεπε να πληρώσει ολόκληρος ο κόσμος». Όπως φαίνεται, το «φοβερό τίμημα» το οποίο είχε ο συγγραφέας υπόψη του ήταν η έγερση του ναζισμού και το ξέσπασμα του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου.
Το γεγονός ότι οι μεγάλοι τραπεζικοί λογαριασμοί έφεραν απογοήτευση σε τόσο πολλούς στο παρελθόν πρέπει να αποτελέσει σοβαρή προειδοποίηση σε αυτούς τους καιρούς της παγκόσμιας οικονομικής αβεβαιότητας. Ο ίδιος ο Γιος του Θεού προειδοποίησε ότι τα χρήματα θα έχαναν την αξία τους, πράγμα που ασφαλώς έχει γίνει πολλές φορές. (Λουκάς 16:9, ΜΝΚ) Αλλά η μεγαλύτερη και πιο ευρεία αποτυχία του χρήματος θα έρθει όταν ο Ιεχωβά Θεός εκτελέσει κρίση πάνω σε αυτόν τον πονηρό κόσμο. «Τα πλούτη δεν ωφελούσιν εν ημέρα οργής· η δε δικαιοσύνη ελευθερόνει εκ θανάτου».—Παροιμίαι 11:4.
Πόσο σημαντικό είναι, λοιπόν, να αγωνίζεται ο καθένας μας να διατηρεί δίκαιη υπόσταση ενώπιον των αληθινών μας Φίλων, του Ιεχωβά Θεού και του Ιησού Χριστού!
Η Πηγή της Διαρκούς Ευτυχίας
Ο Πολ και η Μαίρη, οι οποίοι αναφέρθηκαν στην αρχή, ήταν Μάρτυρες του Ιεχωβά. Επί πολλά χρόνια συμμετείχαν στο ολοχρόνιο ευαγγελιστικό έργο. Ωστόσο, η επιθυμία τους για πλούτη τούς έκανε να σταματήσουν να παρακολουθούν συναθροίσεις στη Χριστιανική εκκλησία και σταμάτησαν να μεταδίδουν την πίστη τους στη δημόσια διακονία. Αλλά συνήλθαν. «Τώρα μπορώ να δω πόσο ανόητο ήταν να δαπανώ όλο το χρόνο μου και τις δυνάμεις μου σε κάτι που μπορεί να γίνει καπνός μέσα σε μερικά λεπτά», είπε η Μαίρη αφού τη λήστεψαν και κατέστρεψαν το σπίτι της. Είναι ευχάριστο το γεγονός ότι αυτό το ζευγάρι πήρε ένα μάθημα πριν να είναι πολύ αργά. Ναι, το μεγαλύτερο κακό που μπορεί να κάνει η φιλαργυρία είναι να στερήσει ένα άτομο από την επιδοκιμασμένη σχέση με τον Ιεχωβά Θεό και τον Ιησού Χριστό. Χωρίς αυτούς τους Φίλους, ποια ελπίδα μπορούμε να έχουμε ότι θα επιζήσουμε από το τέλος αυτού του πονηρού κόσμου στον υποσχεμένο νέο κόσμο της δικαιοσύνης;—Ματθαίος 6:19-21, 31-34· 2 Πέτρου 3:13.
Έτσι, άσχετα με το αν θεωρείτε τον εαυτό σας πλούσιο ή φτωχό, να φυλάγεστε για να μην αναπτύξετε την ιδιότητα της φιλαργυρίας. Να εργάζεστε για να αποκτήσετε και να διατηρήσετε το μεγαλύτερο θησαυρό—μια επιδοκιμασμένη υπόσταση ενώπιον του Ιεχωβά Θεού. Αυτό μπορείτε να το κάνετε με το να δίνετε συνεχή προσοχή στην επείγουσα πρόσκληση: «Το Πνεύμα και η νύμφη λέγουσιν· Ελθέ. Και όστις ακούει, ας είπη· Ελθέ. Και όστις διψά, ας έλθη, και όστις θέλει, ας λαμβάνη δωρεάν το ύδωρ της ζωής».—Αποκάλυψις 22:17.
[Υποσημειώσεις]
a Δεν χρησιμοποιούνται τα πραγματικά τους ονόματα.
[Εικόνες στις σελίδες 8, 9]
Οι δύο πλευρές ενός νομίσματος που κόπηκε στη διάρκεια της Ιουδαϊκής εξέγερσης, και το οποίο έχει την επιγραφή «έτος δύο»
[Ευχαριστίες]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.