Ο Αξιοπρεπής Ρόλος των Γυναικών Ανάμεσα στους Αρχαίους Υπηρέτες του Θεού

‘Είπε ο Ιεχωβά Θεός: «Δεν είναι καλό να συνεχίσει να είναι ο άνθρωπος μόνος του. Θα κάνω για αυτόν έναν βοηθό, ως συμπλήρωμά του»’.—ΓΕΝΕΣΙΣ 2:18, ΜΝΚ.

1. Πώς περιγράφει κάποιο Βιβλικό λεξικό τη θέση που κατείχαν οι γυναίκες στους αρχαίους καιρούς;

«ΠΟΥΘΕΝΑ στην αρχαία Μεσόγειο ή στη Μέση Ανατολή δεν αποδιδόταν στις γυναίκες η ελευθερία που απολαμβάνουν στη σύγχρονη Δυτική κοινωνία. Ο γενικός κανόνας ήταν να υποτάσσονται οι γυναίκες στους άντρες, ακριβώς όπως υποτάσσονταν οι δούλοι στους ελεύθερους και οι νέοι στους ηλικιωμένους. . . . Οι άνθρωποι εκτιμούσαν πολύ περισσότερο τα αγόρια από ό,τι τα κορίτσια, και μερικές φορές άφηναν τα νεογέννητα κοριτσάκια να πεθάνουν από το κρύο». Έτσι περιγράφει ένα Βιβλικό λεξικό τη θέση που κατείχαν οι γυναίκες στους αρχαίους καιρούς.

2, 3. (α) Σύμφωνα με μια έκθεση, ποια είναι η κατάσταση πολλών γυναικών σήμερα; (β) Ποια ερωτήματα εγείρονται;

² Η κατάσταση δεν είναι και πολύ καλύτερη σε αρκετά μέρη του κόσμου σήμερα. Το 1994, η ετήσια έκθεση του αμερικανικού Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τα ανθρώπινα δικαιώματα έστρεψε για πρώτη φορά τον προβολέα στη μεταχείριση των γυναικών. «Στοιχεία για 193 Χώρες Αποκαλύπτουν ότι οι Διακρίσεις Αποτελούν Καθημερινό Φαινόμενο», ανέφερε ένας τίτλος της εφημερίδας Νιου Γιορκ Τάιμς (New York Times) σχετικά με αυτή την έκθεση.

³ Εφόσον υπάρχουν πολλές γυναίκες με ποικιλόμορφο πολιτιστικό υπόβαθρο οι οποίες είναι συνταυτισμένες με τις εκκλησίες του λαού του Ιεχωβά σε όλη τη γη, εγείρονται μερικά ερωτήματα: Είναι η μεταχείριση η οποία μόλις περιγράφτηκε αυτή που επιφύλασσε από την αρχή ο Θεός για τις γυναίκες; Πώς συμπεριφέρονταν οι λάτρεις του Ιεχωβά στις γυναίκες στους Βιβλικούς χρόνους; Επίσης, πώς θα πρέπει να συμπεριφερόμαστε στις γυναίκες σήμερα;

‘Βοηθός’ και ‘Συμπλήρωμα’

4. Ποια παρατήρηση έκανε ο Ιεχωβά αφού είχε μείνει ο πρώτος άνθρωπος αρκετό διάστημα μόνος του στον κήπο της Εδέμ, και τι έκανε στη συνέχεια ο Θεός;

⁴ Αφού ο Αδάμ είχε μείνει αρκετό διάστημα μόνος του στον κήπο της Εδέμ, ο Ιεχωβά παρατήρησε: ‘Δεν είναι καλό να συνεχίσει να είναι ο άνθρωπος μόνος του. Θα κάνω για αυτόν έναν βοηθό, ως συμπλήρωμά του’. (Γένεσις 2:18, ΜΝΚ) Μολονότι ο Αδάμ ήταν τέλειος άντρας, χρειαζόταν κάτι ακόμη προκειμένου να επιτελέσει το σκοπό του Δημιουργού. Για να καλύψει αυτή την ανάγκη, ο Ιεχωβά δημιούργησε τη γυναίκα και τέλεσε τον πρώτο γάμο.—Γένεσις 2:21-24.

5. (α) Πώς χρησιμοποιούσαν πολλές φορές οι συγγραφείς της Αγίας Γραφής το εβραϊκό ουσιαστικό που αποδίδεται ‘βοηθός’; (β) Τι υποδηλώνεται από το γεγονός ότι ο Ιεχωβά αναφέρθηκε στην πρώτη γυναίκα ως ‘συμπλήρωμα’;

⁵ Μήπως οι λέξεις ‘βοηθός’ και ‘συμπλήρωμα’ υποδηλώνουν ότι ο θεόδοτος ρόλος της γυναίκας ήταν υποτιμητικός; Αντιθέτως. Οι συγγραφείς της Αγίας Γραφής συχνά εφαρμόζουν στον Θεό το εβραϊκό ουσιαστικό (‘έζερ) που αποδίδεται ‘βοηθός’. Για παράδειγμα, ο Ιεχωβά αποδεικνύεται ότι είναι «βοηθός ημών και ασπίς ημών». (Ψαλμός 33:20· Έξοδος 18:4· Δευτερονόμιον 33:7) Μάλιστα, στο εδάφιο Ωσηέ 13:9, ο Ιεχωβά αποκαλεί τον εαυτό του «βοήθεια» του Ισραήλ. Όσο για την εβραϊκή λέξη (νέγεδ) που αποδίδεται ‘συμπλήρωμα’, ένας λόγιος της Αγίας Γραφής εξηγεί: «Η βοήθεια που αναμένεται δεν είναι απλώς στην καθημερινή του εργασία ή στην αναπαραγωγή παιδιών . . . αλλά είναι η αμοιβαία υποστήριξη που παρέχει η συντροφικότητα».

6. Τι ειπώθηκε μετά τη δημιουργία της γυναίκας, και γιατί;

⁶ Έτσι, δεν υπάρχει τίποτα το υποτιμητικό στο ότι ο Ιεχωβά περιέγραψε τη γυναίκα ως ‘βοηθό’ και ‘συμπλήρωμα’. Η γυναίκα είχε τη δική της μοναδική διανοητική, συναισθηματική και σωματική ψυχοσύνθεση. Ήταν κατάλληλο συμπλήρωμα, ικανοποιητικό συμπλήρωμα για τον άντρα. Και οι δυο ήταν διαφορετικοί, ωστόσο και οι δυο ήταν απαραίτητοι προκειμένου να ‘γεμίσει η γη’ σε αρμονία με το σκοπό του Δημιουργού. Προφανώς ήταν μετά τη δημιουργία τόσο του άντρα όσο και της γυναίκας που «είδεν ο Θεός πάντα όσα εποίησε· και ιδού, ήσαν καλά λίαν».—Γένεσις 1:28, 31.

7, 8. (α) Μετά την εμφάνιση της αμαρτίας στην Εδέμ, πώς θα επηρεαζόταν ο ρόλος της γυναίκας; (β) Ποια ερωτήματα εγείρονται σχετικά με την εκπλήρωση του εδαφίου Γένεσις 3:16 μεταξύ των λάτρεων του Ιεχωβά;

⁷ Μετά την εμφάνιση της αμαρτίας, άλλαξαν τα πράγματα για τον άντρα και τη γυναίκα. Ο Ιεχωβά καταδίκασε και τους δυο ως αμαρτωλούς. «Θέλω υπερπληθύνει τας λύπας σου και τους πόνους της κυοφορίας σου», είπε ο Ιεχωβά στην Εύα, μιλώντας για αυτή την κατάληξη την οποία επιτρέπει σαν να ήταν αυτός ο υπαίτιος. Πρόσθεσε: «Με λύπας θέλεις γεννά τέκνα· και προς τον άνδρα σου θέλει είσθαι η επιθυμία σου, και αυτός θέλει σε εξουσιάζει». (Γένεσις 3:16) Από τότε και ύστερα, πολλές γυναίκες έχουν κατεξουσιαστεί από τους συζύγους τους, συχνά με σκληρότητα. Αντί να τις θεωρούν πολύτιμο βοηθό και συμπλήρωμα, πολλές φορές συμπεριφέρονται στις γυναίκες σαν να ήταν υπηρέτριες ή δούλες.

⁸ Τι σήμαινε, όμως, η εκπλήρωση του εδαφίου Γένεσις 3:16 για τις γυναίκες που ήταν λάτρεις του Ιεχωβά; Μήπως υποβιβάστηκαν σε μια θέση υποτέλειας και ταπείνωσης; Κάθε άλλο! Όμως τι μπορεί να λεχθεί για τις Βιβλικές αφηγήσεις που μιλούν σχετικά με έθιμα και συνήθειες που αφορούσαν γυναίκες, τα οποία ίσως φαίνονται απαράδεκτα σε ορισμένες κοινωνίες σήμερα;

Κατανόηση των Βιβλικών Εθίμων

9. Όταν εξετάζουμε διάφορα έθιμα που είχαν σχέση με τις γυναίκες στους Βιβλικούς χρόνους, ποια τρία πράγματα θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας;

⁹ Οι υπηρέτες του Θεού στους Βιβλικούς χρόνους συμπεριφέρονταν πολύ καλά στις γυναίκες. Βέβαια, καθώς εξετάζουμε διάφορα έθιμα που είχαν σχέση με τις γυναίκες εκείνης της εποχής, είναι υποβοηθητικό να έχουμε μερικά πράγματα υπόψη μας. Πρώτον, όταν η Αγία Γραφή μιλάει για δυσάρεστες καταστάσεις που εξελίχτηκαν επειδή ασεβείς άντρες κατεξουσίαζαν γυναίκες με ιδιοτέλεια, αυτό δεν σημαίνει ότι ο Θεός επιδοκίμαζε αυτή τη μεταχείριση των γυναικών. Δεύτερον, μολονότι ο Ιεχωβά ανεχόταν ορισμένα έθιμα που τηρούσαν οι υπηρέτες του για κάποιο διάστημα, εκείνος τα ρύθμιζε αυτά έτσι ώστε να προστατεύει τις γυναίκες. Τρίτον, πρέπει να προσέχουμε να μην κρίνουμε αρχαία έθιμα με βάση σύγχρονους κανόνες. Κάποια έθιμα τα οποία μπορεί να φαίνονται δυσάρεστα σε ανθρώπους που ζουν σήμερα δεν θεωρούνταν απαραιτήτως υποτιμητικά από τις γυναίκες εκείνης της εποχής. Ας εξετάσουμε μερικά παραδείγματα.

10. Πώς θεωρούσε ο Ιεχωβά τη συνήθεια της πολυγαμίας, και τι υποδηλώνει ότι ποτέ δεν εγκατέλειψε τον αρχικό του κανόνα της μονογαμίας;

¹⁰ Πολυγαμία: Σύμφωνα με τον αρχικό σκοπό του Ιεχωβά, μια σύζυγος δεν έπρεπε να μοιράζεται το σύζυγό της με κάποια άλλη γυναίκα. Ο Θεός δημιούργησε μόνο μία σύζυγο για τον Αδάμ. (Γένεσις 2:21, 22) Μετά το στασιασμό στην Εδέμ, η πολυγαμία εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη γραμμή του Κάιν. Τελικά έγινε έθιμο και υιοθετήθηκε από μερικούς λάτρεις του Ιεχωβά. (Γένεσις 4:19· 16:1-3· 29:21-28) Αν και ο Ιεχωβά επέτρεψε την πολυγαμία, και μολονότι αυτή συνέβαλε στην αύξηση του πληθυσμού του Ισραήλ, εκείνος έδειξε ενδιαφέρον για τις γυναίκες ρυθμίζοντας αυτή τη συνήθεια ώστε τόσο οι γυναίκες όσο και τα παιδιά τους να απολαμβάνουν προστασία. (Έξοδος 21:10, 11· Δευτερονόμιον 21:15-17) Επιπλέον, ο Ιεχωβά ποτέ δεν εγκατέλειψε τον αρχικό του κανόνα της μονογαμίας. Ο Νώε και οι γιοι του, στους οποίους επαναλήφτηκε η εντολή να ‘αυξηθούν και να γεμίσουν τη γη’, ήταν όλοι μονόγαμοι. (Γένεσις 7:7· 9:1· 2 Πέτρου 2:5) Ο Θεός εξεικόνισε τον εαυτό του ως μονόγαμο σύζυγο όταν περιέγραψε συμβολικά τη σχέση που είχε με τον Ισραήλ. (Ησαΐας 54:1, 5) Κατόπιν, ο αρχικός θεϊκός κανόνας της μονογαμίας επικυρώθηκε ξανά και από τον Ιησού Χριστό και τηρήθηκε στην πρώτη Χριστιανική εκκλησία.—Ματθαίος 19:4-8· 1 Τιμόθεο 3:2, 12.

11. Γιατί πληρωνόταν νυφικό τίμημα στους Βιβλικούς χρόνους, και μήπως ήταν υποτιμητικό αυτό για τις γυναίκες;

¹¹ Πληρωμή νυφικού τιμήματος: Το βιβλίο Αρχαίος Ισραήλ—Η Ζωή και οι Θεσμοί Του (Ancient Israel—Its Life and Institutions) αναφέρει: «Αυτή η υποχρέωση της καταβολής κάποιου χρηματικού ποσού, ή κάτι αντίστοιχου, στην οικογένεια της κοπέλας προφανώς δίνει στους γάμους των Ισραηλιτών την όψη αγοραπωλησίας. Αλλά το [νυφικό τίμημα] φαίνεται ότι δεν είναι τόσο το τίμημα που πληρωνόταν για τη γυναίκα όσο η αποζημίωση η οποία δινόταν στην οικογένεια». (Τα πλάγια γράμματα δικά μας). Έτσι η πληρωμή νυφικού τιμήματος αποζημίωνε την οικογένεια της γυναίκας για την απώλεια των υπηρεσιών της κοπέλας, καθώς και για την προσπάθεια και τα έξοδα που είχε κάνει η οικογένειά της φροντίζοντάς την. Επομένως, αντί να υποτιμάει τη γυναίκα, αυτό επιβεβαίωνε την αξία που είχε για την οικογένειά της.—Γένεσις 34:11, 12· Έξοδος 22:16· βλέπε Η Σκοπιά 15 Ιανουαρίου 1989, σελίδες 21-24.

12. (α) Πώς αποκαλούνταν οι παντρεμένοι άντρες και γυναίκες μερικές φορές στις Γραφές, και μήπως ήταν αυτές οι λέξεις προσβλητικές για τις γυναίκες; (β) Τι είναι αξιοσημείωτο σχετικά με τις λέξεις που χρησιμοποίησε ο Ιεχωβά στην Εδέμ; (Βλέπε υποσημείωση).

¹² Σύζυγοι ως ‘ιδιοκτήτες’: Ένα περιστατικό από τη ζωή του Αβραάμ και της Σάρρας που συνέβη γύρω στο 1918 Π.Κ.Χ. δείχνει ότι στην εποχή τους συνηθιζόταν να θεωρείται ο παντρεμένος άντρας ‘ιδιοκτήτης’ (στην εβραϊκή, βά‘αλ) και η παντρεμένη γυναίκα ‘ιδιοκτησία’ (στην εβραϊκή, βε‘ουλάχ). (Γένεσις 20:3, ΜΝΚ) Αυτές οι εκφράσεις χρησιμοποιούνται μερικές φορές στις Γραφές ύστερα από αυτό το περιστατικό, και δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να πιστοποιεί ότι οι γυναίκες της προχριστιανικής εποχής τις έβρισκαν προσβλητικές.a (Δευτερονόμιον 22:22, ΜΝΚ) Όμως, στις γυναίκες δεν έπρεπε να συμπεριφέρεται κάποιος σαν να ήταν κτηματική περιουσία. Την κτηματική περιουσία ή τα πλούτη μπορούσε κάποιος να τα αγοράσει, να τα πουλήσει ή ακόμη και να τα κληρονομήσει, αλλά δεν συνέβαινε το ίδιο με τη σύζυγο. ‘Οίκος και πλούτη κληρονομούνται εκ των πατέρων’, λέει μια Γραφική παροιμία, ‘αλλ’ η φρόνιμος γυνή παρά Ιεχωβά δίδεται’.—Παροιμίαι 19:14· Δευτερονόμιον 21:14.

Ένας Αξιοπρεπής Ρόλος

13. Όταν οι θεοφοβούμενοι άντρες ακολουθούσαν το παράδειγμα του Ιεχωβά και υπάκουαν στο Νόμο του, ποιο ήταν το αποτέλεσμα για τις γυναίκες;

¹³ Ποιος, λοιπόν, ήταν ο ρόλος των γυναικών ανάμεσα στους υπηρέτες του Θεού στους προχριστιανικούς καιρούς; Πώς τις θεωρούσαν και πώς συμπεριφέρονταν σε αυτές; Για να το πούμε απλά, όταν οι θεοφοβούμενοι άντρες ακολουθούσαν το παράδειγμα του ίδιου του Ιεχωβά και υπάκουαν στο Νόμο του, οι γυναίκες διατηρούσαν την αξιοπρέπειά τους και απολάμβαναν πολλά δικαιώματα και προνόμια.

14, 15. Ποια στοιχεία υπάρχουν που καταδεικνύουν ότι στον Ισραήλ σέβονταν τις γυναίκες, και γιατί μπορούσε ο Ιεχωβά κατάλληλα να αναμένει από τους άντρες που είναι λάτρεις του να τις σέβονται;

¹⁴ Τις γυναίκες έπρεπε να τις σέβονται. Ο Νόμος που έδωσε ο Θεός στον Ισραήλ πρόσταζε να σέβονται τόσο τους πατέρες όσο και τις μητέρες. (Έξοδος 20:12· 21:15, 17) «Θέλετε φοβείσθαι έκαστος την μητέρα αυτού και τον πατέρα αυτού», λέει το εδάφιο Λευιτικόν 19:3. Όταν η Βηθ-σαβεέ πλησίασε σε κάποια περίπτωση το γιο της τον Σολομώντα, «εσηκώθη ο βασιλεύς εις απάντησιν αυτής και προσεκύνησεν αυτήν» σε ένδειξη σεβασμού. (1 Βασιλέων 2:19) Η Ενσαϊκλοπίντια Τζουντάικα (Encyclopaedia Judaica) κάνει την εξής παρατήρηση: «Οι προφητικές συγκρίσεις της αγάπης του Θεού για τον Ισραήλ με την αγάπη του συζύγου για τη σύζυγό του θα μπορούσαν να γίνουν μόνο σε μια κοινωνία η οποία σεβόταν τις γυναίκες».

¹⁵ Ο Ιεχωβά αναμένει από τους άντρες που είναι λάτρεις του να σέβονται τις γυναίκες, επειδή ο ίδιος τις σέβεται. Στοιχεία που το καταδεικνύουν αυτό βρίσκονται σε εδάφια όπου ο Ιεχωβά χρησιμοποιεί τις εμπειρίες γυναικών ως παραδείγματα και παρομοιάζει τα δικά του αισθήματα με εκείνα των γυναικών. (Ησαΐας 42:14· 49:15· 66:13) Αυτό βοηθάει τους αναγνώστες να καταλάβουν πώς αισθάνεται ο Ιεχωβά. Είναι ενδιαφέρον ότι η εβραϊκή λέξη για το «έλεος», δηλαδή την «ευσπλαχνία», την οποία ο Ιεχωβά εφαρμόζει στον εαυτό του, σχετίζεται στενά με τη λέξη που σημαίνει «κοιλιά» και μπορεί να περιγραφεί ως «μητρικό αίσθημα».—Έξοδος 33:19· Ησαΐας 54:7.

16. Ποια παραδείγματα δείχνουν ότι θεωρούνταν πολύτιμες οι συμβουλές των θεοσεβών γυναικών;

¹⁶ Οι συμβουλές των θεοσεβών γυναικών θεωρούνταν πολύτιμες. Όταν ο θεοφοβούμενος Αβραάμ δίστασε σε μια περίπτωση να ακολουθήσει τη συμβουλή της θεοσεβούς συζύγου του, της Σάρρας, ο Ιεχωβά τού είπε: «Άκουε τους λόγους αυτής». (Γένεσις 21:10-12) Οι Χετταίες γυναίκες του Ησαύ «ήσαν πικρία ψυχής εις τον Ισαάκ και την Ρεβέκκαν». Με τον καιρό, η Ρεβέκκα εξέφρασε τη στενοχώρια που θα ένιωθε αν ο γιος τους ο Ιακώβ παντρευόταν κάποια Χετταία. Ποια ήταν η αντίδραση του Ισαάκ; «Προσκαλέσας ο Ισαάκ τον Ιακώβ», λέει η αφήγηση, «ευλόγησεν αυτόν, και παρήγγειλε προς αυτόν λέγων, Δεν θέλεις λάβει γυναίκα εκ των θυγατέρων Χαναάν». Ναι, αν και η Ρεβέκκα δεν είχε δώσει επίσημη συμβουλή, ο σύζυγός της πήρε μια απόφαση η οποία λάβαινε υπόψη τα συναισθήματά της. (Γένεσις 26:34, 35· 27:46· 28:1) Αργότερα, ο βασιλιάς Δαβίδ απέφυγε την ενοχή αίματος επειδή άκουσε την έκκληση της Αβιγαίας.—1 Σαμουήλ 25:32-35.

17. Τι δείχνει ότι οι γυναίκες είχαν κάποιο μέτρο εξουσίας μέσα στην οικογένεια;

¹⁷ Οι γυναίκες είχαν κάποιο μέτρο εξουσίας μέσα στην οικογένεια. Στα παιδιά δινόταν η προτροπή: «Άκουε, υιέ μου, την διδασκαλίαν του πατρός σου, και μη απορρίψης τον νόμον της μητρός σου». (Παροιμίαι 1:8) Η περιγραφή της ‘ικανής συζύγου’ στο 31ο κεφάλαιο των Παροιμιών αποκαλύπτει ότι η φιλόπονη παντρεμένη γυναίκα, όχι μόνο φρόντιζε το σπιτικό της, αλλά μπορούσε επίσης να χειριστεί συναλλαγές ακινήτων, να καλλιεργήσει κάποιο κτήμα ώστε να φέρει καρπό, να διευθύνει μια μικρή επιχείρηση και να είναι γνωστή για τα λόγια σοφίας της. Το πιο σπουδαίο από όλα ήταν ο ευλαβικός φόβος του Ιεχωβά που είχε η αξιέπαινη γυναίκα. Δεν απορούμε για το γεγονός ότι η αξία μιας τέτοιας γυναίκας ήταν ‘πολύ μεγαλύτερη από εκείνη των κοραλλιών’! Τα πολύτιμα κόκκινα κοράλλια θεωρούνταν μεγάλης αξίας ως κοσμήματα και είδη διακόσμησης.—Παροιμίαι 31:10-31, ΜΝΚ.

Γυναίκες που Έλαβαν Ειδική Εύνοια από τον Θεό

18. Με ποιους τρόπους εκδηλώθηκε ειδική εύνοια σε ορισμένες γυναίκες στους Βιβλικούς χρόνους;

¹⁸ Η εκτίμηση που έτρεφε ο Ιεχωβά για τις γυναίκες αντικατοπτριζόταν στην ειδική εύνοια που εκδήλωσε σε μερικές από αυτές στους Βιβλικούς χρόνους. Την Άγαρ, τη Σάρρα και τη σύζυγο του Μανωέ τις επισκέφτηκαν άγγελοι οι οποίοι τους μετέδωσαν θεϊκές οδηγίες. (Γένεσις 16:7-12· 18:9-15· Κριταί 13:2-5) Υπήρχαν γυναίκες που υπηρετούσαν στη σκηνή του μαρτυρίου και γυναίκες ψαλτωδοί στην αυλή του Σολομώντα.—Έξοδος 38:8· 1 Σαμουήλ 2:22· Εκκλησιαστής 2:8.

19. Κατά καιρούς, με ποιον τρόπο χρησιμοποίησε ο Ιεχωβά γυναίκες για να τον εκπροσωπήσουν;

¹⁹ Αρκετές φορές στην ιστορία του Ισραήλ, ο Ιεχωβά χρησιμοποίησε κάποια γυναίκα για να τον εκπροσωπήσει ή να μιλήσει για λογαριασμό του. Σχετικά με την προφήτισσα Δεβόρρα, διαβάζουμε: «Ανέβαινον προς αυτήν οι υιοί Ισραήλ δια να κρίνωνται». (Κριταί 4:5) Αφού νίκησε ο Ισραήλ τον Χαναναίο βασιλιά Ιαβείν, η Δεβόρρα απόλαυσε ένα πολύ ειδικό προνόμιο. Αυτή προφανώς συνέθεσε, τουλάχιστον εν μέρει, την ωδή νίκης η οποία τελικά αποτέλεσε μέρος του εμπνευσμένου υπομνήματος του Ιεχωβά.b (Κριταί, κεφάλαιο 5) Αιώνες αργότερα, προκειμένου να επικαλεστεί τον Ιεχωβά, ο Βασιλιάς Ιωσίας έστειλε στην προφήτισσα Όλδα μια αντιπροσωπεία η οποία περιλάμβανε και τον αρχιερέα. Η Όλδα μπορούσε με εξουσία να απαντήσει: ‘Ούτω λέγει Ιεχωβά ο Θεός του Ισραήλ’. (2 Βασιλέων 22:11-15) Σε εκείνη την περίπτωση ο βασιλιάς έδωσε στην αντιπροσωπεία την εντολή να πάνε σε μια προφήτισσα, αλλά αυτό έγινε για να λάβουν κατεύθυνση από τον Ιεχωβά.—Παράβαλε Μαλαχίας 2:7.

20. Ποια παραδείγματα καταδεικνύουν το ενδιαφέρον του Ιεχωβά για τα αισθήματα και την ευημερία των γυναικών;

²⁰ Το ενδιαφέρον του Ιεχωβά για την ευημερία των γυναικών φαίνεται επίσης από τις περιπτώσεις κατά τις οποίες ενήργησε για χάρη ορισμένων γυναικών που ήταν λάτρεις του. Δύο φορές παρενέβη για να προστατέψει την όμορφη σύζυγο του Αβραάμ, τη Σάρρα, από το βιασμό. (Γένεσις 12:14-20· 20:1-7) Ο Θεός έδειξε εύνοια στη σύζυγο την οποία ο Ιακώβ αγαπούσε λιγότερο, τη Λεία, ‘ανοίγοντας τη μήτρα της’ ώστε να γεννήσει γιο. (Γένεσις 29:31, 32) Όταν δυο θεοφοβούμενες Ισραηλίτισσες μαίες διακινδύνεψαν τη ζωή τους για να διατηρήσουν ζωντανά τα αρσενικά παιδιά των Εβραίων και να τα γλιτώσουν από βρεφοκτονία στην Αίγυπτο, ο Ιεχωβά δείχνοντας εκτίμηση ‘τους χάρισε οικογένειες’. (Έξοδος 1:17, 20, 21, ΜΝΚ) Απάντησε δε στην ένθερμη προσευχή της Άννας. (1 Σαμουήλ 1:10, 20) Επίσης, όταν η χήρα κάποιου προφήτη αντιμετώπιζε έναν πιστωτή ο οποίος ήταν έτοιμος να της πάρει τα παιδιά προκειμένου να εξοφληθεί το χρέος της, ο Ιεχωβά δεν την εγκατέλειψε. Με στοργικό τρόπο, ο Θεός βοήθησε τον προφήτη Ελισσαιέ να αυξήσει το απόθεμα του λαδιού που είχε εκείνη ώστε να μπορέσει να εξοφλήσει το χρέος. Έτσι, αυτή διατήρησε και την οικογένειά της και την αξιοπρέπειά της.—Έξοδος 22:22, 23· 2 Βασιλέων 4:1-7.

21. Ποια ισορροπημένη εικόνα παρουσιάζουν οι Εβραϊκές Γραφές σχετικά με τη θέση που κατείχαν οι γυναίκες;

²¹ Επομένως, οι Εβραϊκές Γραφές, όχι μόνο δεν ενθαρρύνουν το να θεωρούνται οι γυναίκες κατώτερες, αλλά παρουσιάζουν μια ισορροπημένη εικόνα της θέσης που κατείχαν ανάμεσα στους υπηρέτες του Θεού. Αν και ο Ιεχωβά δεν προφύλαξε τις γυναίκες που ήταν λάτρεις του από τις συνέπειες τις οποίες επέφερε η εκπλήρωση του εδαφίου Γένεσις 3:16, οι θεοσεβείς άντρες που ακολουθούσαν το παράδειγμα του Ιεχωβά και τηρούσαν το Νόμο του φέρονταν σε αυτές με αξιοπρέπεια και σεβασμό.

22. Τον καιρό που ήρθε ο Ιησούς στη γη, πώς είχε αλλάξει ο ρόλος των γυναικών, και ποια ερωτήματα εγείρονται;

²² Στους αιώνες που ακολούθησαν την ολοκλήρωση των Εβραϊκών Γραφών, ο ρόλος των γυναικών άλλαξε ανάμεσα στους Ιουδαίους. Τον καιρό που εμφανίστηκε ο Ιησούς στη γη, οι ραβινικές παραδόσεις είχαν επιβάλει μεγάλους περιορισμούς στα θρησκευτικά προνόμια και στην κοινωνική ζωή των γυναικών. Μήπως επηρέασαν αυτές οι παραδόσεις τον τρόπο με τον οποίο φερόταν ο Ιησούς στις γυναίκες; Πώς θα πρέπει να συμπεριφερόμαστε στις Χριστιανές γυναίκες σήμερα; Αυτά τα ερωτήματα θα εξεταστούν στο επόμενο άρθρο.

[Υποσημειώσεις]

Πώς θα Απαντούσατε;

◻ Τι υποδηλώνουν οι λέξεις ‘βοηθός’ και ‘συμπλήρωμα’ σχετικά με το θεόδοτο ρόλο της γυναίκας;

◻ Όταν εξετάζουμε διάφορα έθιμα που αφορούσαν τις γυναίκες στους Βιβλικούς χρόνους, τι θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας;

◻ Τι δείχνει ότι οι γυναίκες είχαν αξιοπρεπή ρόλο ανάμεσα στους υπηρέτες του Θεού στους αρχαίους καιρούς;

◻ Με ποιους τρόπους εκδήλωσε ο Ιεχωβά ειδική εύνοια σε γυναίκες στους προχριστιανικούς καιρούς;