Είναι Δικαιολογημένες οι Αμφιβολίες για τον Ιησού;
ΕΚΑΝΕ πράγματι θαύματα ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ; Αναστήθηκε από τους νεκρούς, όπως διακήρυτταν οι μαθητές του; Σε τελική ανάλυση, έζησε στ’ αλήθεια; Στη σύγχρονη εποχή μας, φαίνεται πως πολλοί δεν μπορούν να απαντήσουν σε αυτά τα ερωτήματα με βεβαιότητα. Γιατί; Επειδή διατηρούν αμφιβολίες για τον Ιησού· και αμφιβολία είναι το αίσθημα αβεβαιότητας, η άγνοια σχετικά με το αν κάτι είναι αληθινό ή πιθανό. Είναι όμως το αίσθημα αβεβαιότητας σχετικά με τον Ιησού δικαιολογημένο; Ας δούμε.
Πώς Σπάρθηκαν οι Αμφιβολίες για τον Ιησού
Ορισμένοι Γερμανοί θεολόγοι που έζησαν στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα περιέγραψαν τον Ιησού ως «μια προσωπικότητα που έπλασε η αρχαία Εκκλησία». Το γεγονός ότι αμφισβήτησαν την ιστορικότητα του Ιησού οδήγησε σε διαφωνία ανάμεσα στους λογίους στις αρχές αυτού του αιώνα, η οποία επεκτάθηκε στο κοινό εκείνης της εποχής και εξακολουθεί να ασκεί επιρροή σήμερα. Για παράδειγμα, μια πρόσφατη έρευνα που έγινε στη Γερμανία αποκάλυψε ότι το 3 τοις εκατό εκείνων που ρωτήθηκαν πιστεύουν ότι ο Ιησούς «δεν έζησε ποτέ» και ότι «τον επινόησαν οι απόστολοι». Ναι, οι σπόροι των αμφιβολιών για τον Ιησού, οι οποίοι σπάρθηκαν στις αρχές αυτού του αιώνα, βρίσκουν εύφορο έδαφος στην καρδιά των ανθρώπων ακόμη και τώρα.
Γιατί το συμπέρασμα ότι ο Ιησούς ‘επινοήθηκε’ απλούστατα δεν είναι δικαιολογημένο; Ο λόγιος της Αγίας Γραφής Βόλφγκανγκ Τρίλινγκ σχολιάζει: «Η διαφωνία όσον αφορά το αν έζησε ποτέ ο Ιησούς, με άλλα λόγια αν ήταν ιστορικό πρόσωπο ή μύθος, έληξε. Η επιστημονική έρευνα έδωσε απάντηση σε αυτό το ερώτημα, τουλάχιστον με τρόπο τέτοιον ώστε οι σοβαροί άνθρωποι να μην αντιμετωπίζουν πια το πρόβλημα ως ακαδημαϊκό ζήτημα». Ωστόσο, μερικοί εξακολουθούν να αμφιβάλλουν για το αν υπήρξε ποτέ ο Ιησούς. Συνεπώς, ας ερευνήσουμε πώς μπορεί κάποιος να εδραιώσει την ιστορικότητα του Ιησού καθώς και να απομακρύνει άλλες αμφιβολίες σχετικά με αυτόν.
Μαρτυρίες που Διαλύουν τις Αμφιβολίες
Η ατιμωτική εκτέλεση του Ιησού ως αξιοκαταφρόνητου εγκληματία παρέχει «το πιο πειστικό επιχείρημα ενάντια σε αυτούς που αντιτίθενται στην ιστορικότητα του Ιησού», δηλώνει ο Τρίλινγκ. Γιατί; Επειδή η εκτέλεση «εμπόδισε, μάλιστα αναχαίτισε, τη διάδοση της καινούριας πίστης ανάμεσα σε Ιουδαίους και σε μη Ιουδαίους». (Παράβαλε 1 Κορινθίους 1:23). Αν η εκτέλεση του Ιησού του Μεσσία θεωρούνταν τόσο προσβλητική και για τους Ιουδαίους και για τους Εθνικούς, οπωσδήποτε δεν θα μπορούσε να είναι επινόηση των αποστόλων! Επιπλέον, ο θάνατος του Ιησού επιβεβαιώνεται ως ιστορικό γεγονός όχι μόνο από τα τέσσερα Ευαγγέλια αλλά επίσης και από τον Ρωμαίο συγγραφέα Τάκιτο καθώς και από το Ιουδαϊκό Ταλμούδ.a
Άλλα γεγονότα που συνέβησαν στη διάρκεια της ζωής του Ιησού θεωρούνται επίσης εσωτερικές αποδείξεις της αξιοπιστίας των Ευαγγελίων και, επομένως, των όσων λένε για αυτόν. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να είχαν κατασκευάσει οι ακόλουθοι του Ιησού τον ερχομό του από τη Ναζαρέτ, ένα φαινομενικά ασήμαντο μέρος; Ή είναι πιθανό να είχαν επινοήσει την προδοσία του από τον Ιούδα, έναν έμπιστο σύντροφο; Φαίνεται ρεαλιστικό να πιστέψουμε ότι θα έπλαθαν κάποια ιστορία σχετικά με το ότι οι υπόλοιποι μαθητές εγκατέλειψαν τον Ιησού με τόση λιποψυχία; Ασφαλώς είναι παράλογο να είχαν εφεύρει οι μαθητές τόσο επιζήμιες λεπτομέρειες και στη συνέχεια να τις διακήρυτταν εκτεταμένα! Επίσης, την τέχνη της διδασκαλίας που χρησιμοποιούσε ο Ιησούς τη διέκρινε μοναδικό ύφος. Η Ιουδαϊκή λογοτεχνία του πρώτου αιώνα δεν περιέχει τίποτε που να συγκρίνεται με τις παραβολές του. Ποιο ανώνυμο άτομο θα μπορούσε ποτέ να ‘επινοήσει’ ένα τέτοιο αριστούργημα όπως είναι η Επί του Όρους Ομιλία; Όλα αυτά τα επιχειρήματα τείνουν να υποστηρίξουν την αξιοπιστία των Ευαγγελίων ως αφηγήσεων της ζωής του Ιησού.
Υπάρχουν επίσης και εξωτερικές αποδείξεις της ιστορικότητας του Ιησού. Τα τέσσερα Ευαγγέλια τον παρουσιάζουν μέσα σε ένα συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο που περιγράφεται με ακρίβεια. Τοποθεσίες, όπως η Βηθλεέμ και η Γαλιλαία· εξέχοντα άτομα και ομάδες, όπως ο Πόντιος Πιλάτος και οι Φαρισαίοι· καθώς και Ιουδαϊκά έθιμα και άλλες ιδιαιτερότητες δεν ήταν απλές επινοήσεις. Αποτελούσαν μέρος της δομής της ζωής τον πρώτο αιώνα και έχουν επιβεβαιωθεί από μη Γραφικές πηγές και από αρχαιολογικά ευρήματα.
Επομένως, υπάρχουν πειστικές αποδείξεις, τόσο εσωτερικές όσο και εξωτερικές, για το ότι ο Ιησούς είναι ιστορικό πρόσωπο.
Ωστόσο, αρκετοί άνθρωποι διατηρούν αμφιβολίες σχετικά με τα θαύματα που αποδίδονται σε αυτόν. Πράγματι, σύμφωνα με την έρευνα που προαναφέρθηκε, μόνο μια μειονότητα Γερμανών θρησκευομένων πιστεύει ακράδαντα ότι τα θαύματα και η ανάσταση του Ιησού «συνέβησαν στ’ αλήθεια». Είναι δικαιολογημένες οι αμφιβολίες για τα θαύματα και την ανάσταση του Ιησού;
Γιατί Μερικοί Αμφιβάλλουν για τα Θαύματα του Ιησού
Τα εδάφια Ματθαίος 9:18-36 αναφέρουν ότι ο Ιησούς θαυματουργικά γιάτρεψε αρρώστους, ανέστησε νεκρούς και εξέβαλε δαίμονες. Ο καθηγητής Ούγκο Στάουντινγκερ, ο οποίος είναι ιστορικός, σχολιάζει: «Απλούστατα είναι απίστευτο, και από ιστορική άποψη αδύνατον, να αποτελούν αυτές οι ασυνήθιστες αφηγήσεις προϊόν ζωηρής φαντασίας». Γιατί; Επειδή φαίνεται ότι τα πρώτα Ευαγγέλια γράφτηκαν σε έναν καιρό κατά τον οποίο οι περισσότεροι αυτόπτες μάρτυρες αυτών των θαυμάτων εξακολουθούσαν να ζουν! Επιπρόσθετη διαβεβαίωση παρέχει το γεγονός ότι, όπως λέει στη συνέχεια ο Στάουντινγκερ, οι Ιουδαίοι εναντιούμενοι «ποτέ δεν αρνήθηκαν ότι ο Ιησούς εκτέλεσε ασυνήθιστα έργα». Αν αγνοήσουμε όλες τις άλλες αποδείξεις, και αν βασίσουμε τη σκέψη μας σε αυτή την εξωτερική απόδειξη, διαπιστώνουμε ότι αξίζει σίγουρα να πιστεύουμε στα θαύματα του Ιησού.—2 Τιμόθεο 3:16.
Μολονότι «η πλειονότητα των Γερμανών είναι πεπεισμένοι ότι ο Ιησούς γιάτρεψε αρρώστους», πολλοί αμφιβάλλουν για τη δύναμη που κρυβόταν πίσω από αυτές τις θεραπείες. Για παράδειγμα, ένας γνωστός Γερμανός θεολόγος δήλωσε δημόσια ότι οι θεραπείες που έκανε ο Ιησούς ήταν αποτέλεσμα της δύναμης της υποβολής η οποία επηρέαζε τους ανθρώπους που υπέφεραν από διανοητικές διαταραχές. Είναι αυτή η εξήγηση βάσιμη;
Σκεφτείτε απλώς το εξής: Τα εδάφια Μάρκος 3:3-5 αναφέρουν ότι ο Ιησούς θεράπευσε το ξεραμένο χέρι κάποιου ανθρώπου. Είναι όμως ένα ξεραμένο χέρι αποτέλεσμα διανοητικής διαταραχής; Ασφαλώς όχι. Επομένως, αυτή η θεραπεία δεν θα μπορούσε να αποδοθεί στη δύναμη της υποβολής. Τι κατέστησε λοιπόν ικανό τον Ιησού να κάνει θαύματα; Ο καθηγητής Στάουντινγκερ παραδέχεται: «Αν δεν υπάρχουν νόμοι οι οποίοι να έχουν απόλυτη ισχύ, και αν κάποιος δεν απορρίπτει εντελώς τον Θεό, τότε ουσιαστικά δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να είναι σε θέση ο Θεός, του οποίου η δύναμη ξεπερνάει την ανθρώπινη, να επιτελεί ασυνήθιστα πράγματα». Ναι, πράγματι, με τη βοήθεια της ‘δύναμης του Θεού’, ο Ιησούς γιάτρεψε στην κυριολεξία ανθρώπους που ήταν άρρωστοι. Άρα, δεν υπάρχει λόγος να αμφιβάλλουμε για την αυθεντικότητα των θαυμάτων του.—Λουκάς 9:43· Ματθαίος 12:28.
Όπως αναφέρει Η Εγκυκλοπαίδεια των Αμερικανικών Λαών (The American Peoples Encyclopedia), αν συνέβη το μεγαλύτερο από όλα τα θαύματα—η ανάσταση του Ιησού—όλα τα άλλα θαύματα που αναφέρονται στα Ευαγγέλια «εμπίπτουν στα όρια του πιθανού». Εγέρθηκε όντως ο Ιησούς από τους νεκρούς;
Είναι Δικαιολογημένες οι Αμφιβολίες για την Ανάσταση του Ιησού;
Σκεφτείτε πρώτα μια σοβαρή ένδειξη που υποστηρίζει την αξιοπιστία της ανάστασης του Ιησού—το άδειο μνήμα του. Το γεγονός ότι ο τάφος του Ιησού βρέθηκε άδειος δεν αμφισβητήθηκε από τους συγχρόνους του, ακόμη και από τους εναντίους του. (Ματθαίος 28:11-15) Η απάτη θα είχε ξεσκεπαστεί εύκολα! Το εγκυκλοπαιδικό έργο που προαναφέρθηκε καταλήγει ορθά: «Καμιά βάσιμη εξήγηση δεν δόθηκε ποτέ για το άδειο μνήμα εκτός από τη βιβλική δήλωση: ‘Δεν είναι εδώ, γιατί εγέρθηκε’ (Ματθ. 28:6)».
Μερικοί αντιτάσσουν πως μόνο οι ίδιοι οι μαθητές του Ιησού διακήρυτταν παντού ότι αυτός ήταν ο αναστημένος Μεσσίας. Πράγματι, έτσι είναι. Δεν ήταν όμως σταθερά εδραιωμένη η αξιοπιστία του αγγέλματός τους σε ιστορικά γεγονότα, ιδιαίτερα στο θάνατο και στην ανάσταση του Ιησού; Φυσικά. Ο απόστολος Παύλος γνώριζε αυτόν το συσχετισμό όταν έγραψε: «Αν ο Χριστός δεν έχει εγερθεί, το κήρυγμά μας είναι βεβαίως μάταιο και η πίστη μας είναι μάταιη. Επιπλέον, βρισκόμαστε και ψευδομάρτυρες του Θεού, επειδή έχουμε δώσει μαρτυρία κατά του Θεού ότι ήγειρε τον Χριστό».—1 Κορινθίους 15:14, 15· παράβαλε Ιωάννης 19:35· 21:24· Εβραίους 2:3.
Τον πρώτο αιώνα, υπήρχαν πολλοί άνθρωποι των οποίων η ταυτότητα ήταν γνωστή και οι οποίοι μπορούσαν να πιστοποιήσουν την εμφάνιση του Ιησού μετά το θάνατό του. Ανάμεσά τους ήταν οι 12 απόστολοι και ο Παύλος, καθώς επίσης και περισσότεροι από 500 άλλοι αυτόπτες μάρτυρες.b (1 Κορινθίους 15:6) Να θυμάστε επίσης το λόγο για τον οποίο πληρούσε ο Ματθίας τις προϋποθέσεις για να διαδεχτεί τον άπιστο απόστολο Ιούδα. Τα εδάφια Πράξεις 1:21-23 αναφέρουν ότι ο Ματθίας μπορούσε να πιστοποιήσει την ανάσταση του Ιησού καθώς και προγενέστερα γεγονότα που σχετίζονταν με Αυτόν. Αν η ζωή και η ανάσταση του Ιησού ήταν πλασματικά και όχι πραγματικά γεγονότα, αυτή η απαίτηση για το διορισμό ασφαλώς θα ήταν εντελώς άσκοπη.
Επειδή μπορούσαν τόσο πολλοί αυτόπτες μάρτυρες του πρώτου αιώνα να πιστοποιήσουν τη ζωή, τα θαύματα, το θάνατο και την ανάσταση του Ιησού, η Χριστιανοσύνη διαδόθηκε σχετικά γρήγορα σε όλη τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, παρά τα εμπόδια που προαναφέρθηκαν. Οι ακόλουθοί του ήταν διατεθειμένοι να υπομείνουν δυσκολίες, διωγμό, ακόμη και θάνατο, προκειμένου να διακηρύξουν παντού την ανάσταση και τη θεμελιώδη αλήθεια που απορρέει από αυτήν. Ποια αλήθεια; Ότι η ανάστασή του είχε κατασταθεί δυνατή μόνο λόγω της δύναμης του Θεού. Γιατί ανέστησε ο Ιεχωβά Θεός τον Ιησού από τους νεκρούς; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δείχνει ποιο είναι το ιστορικό πρόσωπο Ιησούς.
Την ημέρα της Πεντηκοστής, ο απόστολος Πέτρος διακήρυξε ανοιχτά στους έκπληκτους Ιουδαίους που βρίσκονταν στην Ιερουσαλήμ: «Αυτόν τον Ιησού ανέστησε ο Θεός, γεγονός για το οποίο όλοι εμείς είμαστε μάρτυρες. Συνεπώς, επειδή αυτός εξυψώθηκε στα δεξιά του Θεού και έλαβε το υποσχεμένο άγιο πνεύμα από τον Πατέρα, εξέχυσε αυτό που εσείς βλέπετε και ακούτε. Στην πραγματικότητα, ο Δαβίδ δεν ανέβηκε στους ουρανούς, αλλά αυτός ο ίδιος λέει: ‘Είπε ο Ιεχωβά στον Κύριό μου: «Κάθησε στα δεξιά μου ώσπου να θέσω τους εχθρούς σου υποπόδιο για τα πόδια σου»’. Συνεπώς, ας γνωρίζει σίγουρα όλος ο οίκος Ισραήλ ότι ο Θεός τον έκανε και Κύριο και Χριστό, αυτόν τον Ιησού τον οποίο εσείς κρεμάσατε στο ξύλο». (Πράξεις 2:32-36) Ναι, ο Ιεχωβά Θεός έκανε τον Ιησού από τη Ναζαρέτ «και Κύριο και Χριστό». Είναι δικαιολογημένες οι αμφιβολίες σχετικά με το ρόλο που διαδραματίζει σε αυτή την πτυχή του σκοπού του Θεού;
Γιατί να Αμφιβάλλουμε για τον Τωρινό Ρόλο του Ιησού;
Πώς μπορούν να διαλυθούν όλες οι αμφιβολίες για την ταυτότητα και το ρόλο του Ιησού; Από το γεγονός ότι αυτός ήταν σαφώς αληθινός προφήτης. Προείπε τους πολέμους, τις πείνες, τους σεισμούς, το έγκλημα και την έλλειψη αγάπης που διακρίνουμε σήμερα. Επιπλέον, προείπε: «Αυτά τα καλά νέα της βασιλείας θα κηρυχτούν σε όλη την κατοικημένη γη για μαρτυρία σε όλα τα έθνη· και τότε θα έρθει το τέλος». (Ματθαίος 24:3-14) Η εκπλήρωση αυτών των προφητειών αποδεικνύει ότι ο Ιησούς είναι ο αναστημένος Χριστός, ο οποίος κυβερνάει αόρατα ‘εν μέσω των εχθρών του’, και σύντομα θα εισαγάγει το νέο κόσμο του Θεού.—Ψαλμός 110:1, 2· Δανιήλ 2:44· Αποκάλυψη 21:1-5.
Τώρα περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη φορά, η ανθρωπότητα χρειάζεται επειγόντως έναν Σωτήρα προικισμένο με υπερανθρώπινη σοφία. Γιατί θα πρέπει να αμφιβάλλουμε σχετικά με το ότι ο Ιησούς είναι εκείνος που έχει εκλεγεί ορθά για να σώσει την ανθρωπότητα; Ο Ιωάννης, ο οποίος ήταν αυτόπτης μάρτυρας των εντυπωσιακών θαυμάτων και της ανάστασης του Ιησού, διακήρυξε: «Επιπρόσθετα, εμείς οι ίδιοι έχουμε δει και δίνουμε μαρτυρία ότι ο Πατέρας απέστειλε τον Γιο του ως Σωτήρα του κόσμου». (1 Ιωάννη 4:14· παράβαλε Ιωάννης 4:42). Όπως ακριβώς δεν έχουμε βάσιμο λόγο να αμφιβάλλουμε για την ύπαρξη, τα θαύματα, το θάνατο και την ανάσταση του Ιησού, έτσι δεν έχουμε λόγο να αμφιβάλλουμε και για το γεγονός ότι ο Ιεχωβά Θεός τον έχει ενθρονίσει ως νόμιμο Βασιλιά στα δεξιά Του. Χωρίς αμφιβολία, ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ είναι ο Βασιλιάς της Βασιλείας του Θεού και ο ‘Σωτήρας του κόσμου’.—Ματθαίος 6:10.
[Υποσημειώσεις]
a Ορισμένες επικριτικές αναφορές στον Ιησού που υπάρχουν στο Ταλμούδ θεωρούνται αυθεντικές μόνο από ορισμένους λογίους. Από την άλλη μεριά, ορισμένες αναφορές που έχουν γίνει στον Ιησού από τον Τάκιτο, τον Σουητώνιο, τον Πλίνιο τον Νεότερο, καθώς και τουλάχιστον μία αναφορά από τον Φλάβιο Ιώσηπο, είναι γενικά παραδεκτές ως αποδείξεις της ιστορικής ύπαρξης του Ιησού.
b Σε κάποια περίπτωση, ο αναστημένος Ιησούς έφαγε ψάρι με τους μαθητές του, πράγμα που αποδεικνύει ότι η εμφάνισή του δεν ήταν απλώς όραμα, όπως ισχυρίζονται μερικοί σήμερα.—Λουκάς 24:36-43.