Πώς Ενέπνευσε ο Θεός την Αγία Γραφή;

Η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ γίνεται με πιο συναρπαστικούς τρόπους σήμερα παρά σε οποιονδήποτε άλλον καιρό της ιστορίας. Τηλέφωνα, φαξ, κομπιούτερ—ποιος θα μπορούσε να φανταστεί πριν από χρόνια ότι θα ερχόταν ένας καιρός οπότε διάφορα μηνύματα θα μπορούσαν να μεταδοθούν στη στιγμή, σχεδόν οπουδήποτε στον κόσμο;

Αλλά το πιο ενδιαφέρον είδος επικοινωνίας είναι κάποιο που δεν το κατέχει ο άνθρωπος—η θεοπνευστία. Ο Ιεχωβά ενέπνευσε 40 περίπου ανθρώπινους συγγραφείς να παραγάγουν το γραπτό του Λόγο, την Αγία Γραφή. Όπως οι άνθρωποι έχουν στη διάθεσή τους διάφορα μέσα επικοινωνίας, έτσι και ο Ιεχωβά χρησιμοποίησε αρκετές μεθόδους επικοινωνίας για να εμπνεύσει τις Γραφές.

Υπαγόρευση. Ο Θεός μετέδωσε ειδικά αγγέλματα τα οποία αργότερα καταχωρήθηκαν στο Βιβλικό υπόμνημα.a Παραδείγματος χάρη, υπάρχουν οι διατάξεις που απάρτιζαν τη διαθήκη του Νόμου. «Γράψον εις σεαυτόν τους λόγους τούτους», είπε ο Ιεχωβά στον Μωυσή, «διότι κατά τους λόγους τούτους έκαμα διαθήκην προς σε και προς τον Ισραήλ». (Έξοδος 34:27) Εκείνοι οι ‘λόγοι’, που ‘διαβιβάστηκαν από αγγέλους’, αντιγράφηκαν από τον Μωυσή και βρίσκονται τώρα στα Γραφικά βιβλία της Εξόδου, του Λευιτικού, των Αριθμών και του Δευτερονομίου.—Πράξεις 7:53.

Πολλοί άλλοι προφήτες, μεταξύ των οποίων ο Ησαΐας, ο Ιερεμίας, ο Ιεζεκιήλ, ο Αμώς, ο Ναούμ και ο Μιχαίας, έλαβαν ειδικά αγγέλματα από τον Θεό μέσω αγγέλων. Μερικές φορές αυτοί οι άντρες άρχιζαν τις εξαγγελίες τους με τη φράση: ‘Ούτω λέγει Ιεχωβά’. (Ησαΐας 37:6· Ιερεμίας 2:2· Ιεζεκιήλ 11:5· Αμώς 1:3· Μιχαίας 2:3· Ναούμ 1:12) Στη συνέχεια μετέφεραν σε γραπτή μορφή ό,τι είχε πει ο Θεός.

Οράματα, Όνειρα και Εκστάσεις. Το όραμα είναι μια εικόνα, μια σκηνή ή ένα άγγελμα που καταγράφεται πάνω στη διάνοια ενός ανθρώπου, ενώ ο ίδιος είναι ξύπνιος, συνήθως με κάποιο ασυνήθιστο μέσο. Για παράδειγμα, ο Πέτρος, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης «όταν ξύπνησαν εντελώς», είδαν ένα όραμα του μεταμορφωμένου Ιησού. (Λουκάς 9:28-36· 2 Πέτρου 1:16-21) Σε ορισμένες περιπτώσεις το άγγελμα μεταδόθηκε με όνειρο, δηλαδή με νυχτερινό όραμα, και εντυπώθηκε στο υποσυνείδητο του δέκτη ενώ ο ίδιος κοιμόταν. Έτσι, ο Δανιήλ γράφει για τις «οράσεις της κεφαλής μου επί της κλίνης μου»—ή, όπως το αποδίδει ο μεταφραστής Ρόναλντ Α. Νοξ, «καθώς ήμουν ξαπλωμένος και παρακολουθούσα το όνειρό μου».—Δανιήλ 4:10.

Ο άνθρωπος τον οποίο ο Ιεχωβά έκανε να έρθει σε έκσταση ήταν φανερά απορροφημένος σε μια κατάσταση βαθιάς συγκέντρωσης, αν και κατά μέρος ξύπνιος. (Παράβαλε Πράξεις 10:9-16.) Στην Αγία Γραφή, η λέξη έκστασις σημαίνει ‘εκτοπισμός ή μετατόπιση’. Ενέχει την ιδέα ότι η διάνοια βγαίνει από τη φυσιολογική της κατάσταση. Έτσι λοιπόν, ο άνθρωπος που βρισκόταν σε έκσταση δεν είχε συναίσθηση του περιβάλλοντός του, αλλά ήταν πλήρως απορροφημένος στο όραμα. Πιθανόν ο απόστολος Παύλος να βρισκόταν σε τέτοια έκσταση όταν «αρπάχτηκε στον παράδεισο και άκουσε ανείπωτα λόγια τα οποία δεν είναι θεμιτό να πει άνθρωπος».—2 Κορινθίους 12:2-4.

Αντίθετα με αυτούς που κατέγραψαν υπαγορευμένα αγγέλματα από τον Θεό, όσοι από τους Βιβλικούς συγγραφείς έλαβαν οράματα ή όνειρα, καθώς και εκείνοι που έζησαν την εμπειρία της έκστασης, είχαν συνήθως κάποια περιθώρια να περιγράψουν με δικά τους λόγια αυτά που είδαν. Στον Αββακούμ ειπώθηκε το εξής: ‘Κατάγραψε το όραμα και έκθεσέ το καθαρά πάνω σε πλάκες, ώστε αυτός που το διαβάζει μεγαλόφωνα να μπορεί να το κάνει αυτό με ευχέρεια’.—Αββακούμ 2:2, ΜΝΚ.

Μήπως αυτό σημαίνει ότι τα συγκεκριμένα τμήματα της Αγίας Γραφής είναι κατά κάποιον τρόπο λιγότερο θεόπνευστα από τα κείμενα που υπαγορεύτηκαν; Και βέβαια όχι. Μέσω του πνεύματός του, ο Ιεχωβά έθεσε σταθερά μέσα στη διάνοια κάθε συγγραφέα το άγγελμά του, ώστε αυτό που μεταδόθηκε ήταν οι σκέψεις του Θεού και όχι των ανθρώπων. Ενώ ο Ιεχωβά επέτρεπε στον συγγραφέα να διαλέγει κατάλληλες λέξεις, ο ίδιος καθοδηγούσε τη διάνοια και την καρδιά του συγγραφέα ώστε να μην παραληφθεί καμιά ουσιαστική πληροφορία, και στο τέλος αυτά τα λόγια μπορούσαν κατάλληλα να θεωρούνται λόγια του Θεού.—1 Θεσσαλονικείς 2:13.

Θεϊκή Αποκάλυψη. Η Αγία Γραφή περιέχει προφητείες—ιστορία που αποκαλύφθηκε και γράφτηκε εκ των προτέρων—οι οποίες υπερβαίνουν κατά πολύ τις απλές ανθρώπινες ικανότητες. Ένα παράδειγμα είναι η άνοδος και η πτώση ‘του βασιλιά της Ελλάδας’, του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η οποία προειπώθηκε 200 περίπου χρόνια προτού συμβεί! (Δανιήλ 8:1-8, 20-22) Επίσης, η Αγία Γραφή αποκαλύπτει γεγονότα που δεν είδαν ποτέ τα ανθρώπινα μάτια. Ένα παράδειγμα είναι η δημιουργία του ουρανού και της γης. (Γένεσις 1:1-27· 2:7, 8) Επιπλέον, μνημονεύει συζητήσεις που έλαβαν χώρα στον ουρανό, όπως εκείνες που έχουν καταγραφεί στο βιβλίο του Ιώβ.—Ιώβ 1:6-12· 2:1-6.

Στην περίπτωση που τέτοια γεγονότα δεν αποκαλύφτηκαν απευθείας από τον Θεό στον συγγραφέα, ο Θεός τα έκανε γνωστά σε κάποιον τρίτο, με αποτέλεσμα να αποτελέσουν μέρος της προφορικής ή της γραπτής ιστορίας και να μεταβιβάζονται από τη μια γενιά στην άλλη ώσπου να γίνουν μέρος του Βιβλικού υπομνήματος. (Βλέπε πλαίσιο στη σελίδα 7.) Όπως και να έχει, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι ο Ιεχωβά υπήρξε η Πηγή όλων αυτών των πληροφοριών, και εκείνος καθοδήγησε τους συγγραφείς με τέτοιον τρόπο ώστε οι αφηγήσεις τους δεν μολύνθηκαν από ανακρίβειες, υπερβολές ή μύθους. Ο Πέτρος έγραψε σχετικά με τις προφητείες: «Άνθρωποι μίλησαν από τον Θεό καθώς κατευθύνονταν από άγιο πνεύμα».b—2 Πέτρου 1:21.

Απαιτούνταν Επίπονη Προσπάθεια

Μολονότι οι Βιβλικοί συγγραφείς «κατευθύνονταν από άγιο πνεύμα», απαιτούνταν προσεκτική σκέψη από μέρους τους. Παραδείγματος χάρη, ο Σολομών «επρόσεξε και ηρεύνησε και έβαλεν εις τάξιν πολλάς παροιμίας. [Αυτός] εζήτησε να εύρη λόγους ευαρέστους· και το γεγραμμένον ήτο ευθύτης και λόγοι αληθείας».—Εκκλησιαστής 12:9, 10.

Μερικοί Βιβλικοί συγγραφείς χρειάστηκε να κάνουν αρκετή έρευνα για να τεκμηριώσουν την ύλη τους. Ο Λουκάς, για παράδειγμα, έγραψε τα εξής σχετικά με την αφήγηση του Ευαγγελίου του: ‘Έχω ερευνήσει τα πάντα από την αρχή με ακρίβεια, για να . . . τα γράψω με λογική σειρά’. Φυσικά, το πνεύμα του Θεού ευλόγησε τις προσπάθειες του Λουκά και, χωρίς αμφιβολία, τον έκανε να εντοπίσει έγκυρα ιστορικά έγγραφα και να μιλήσει με αξιόπιστους αυτόπτες μάρτυρες, όπως ήταν οι μαθητές που ζούσαν ακόμη, και ίσως η μητέρα του Ιησού, η Μαρία. Στη συνέχεια, το πνεύμα του Θεού οδήγησε τον Λουκά να καταγράψει αυτές τις πληροφορίες με ακρίβεια.—Λουκάς 1:1-4.

Αντίθετα από το Ευαγγέλιο του Λουκά, το Ευαγγέλιο του Ιωάννη είναι η αφήγηση ενός αυτόπτη μάρτυρα, η οποία γράφτηκε 65 περίπου χρόνια μετά το θάνατο του Ιησού. Ασφαλώς, το πνεύμα του Ιεχωβά ενδυνάμωσε τη μνήμη του Ιωάννη ώστε αυτή να μην εξασθενήσει με το πέρασμα του χρόνου. Αυτό ήταν σε αρμονία με ό,τι είχε υποσχεθεί ο Ιησούς στους ακολούθους του: «Ο βοηθός, το άγιο πνεύμα, το οποίο θα στείλει ο Πατέρας στο όνομά μου, εκείνος θα σας διδάξει τα πάντα και θα επαναφέρει στη μνήμη σας όλα όσα σας είπα».—Ιωάννης 14:26.

Σε μερικές περιπτώσεις οι Βιβλικοί συγγραφείς περιέλαβαν στοιχεία παρμένα από γραπτά αυτοπτών μαρτύρων που είχαν χρησιμοποιήσει αρχαιότεροι ιστορικοί συγγραφείς, οι οποίοι δεν ήταν όλοι τους θεόπνευστοι. Ο Ιερεμίας συνέλεξε τις πληροφορίες για τα βιβλία Πρώτο και Δεύτερο Βασιλέων κατά μεγάλο μέρος με αυτόν τον τρόπο. (2 Βασιλέων 1:18) Ο Έσδρας ανέτρεξε σε τουλάχιστον 14 μη θεόπνευστες πηγές προκειμένου να συλλέξει ύλη για τα βιβλία Πρώτο και Δεύτερο Χρονικών, μεταξύ των οποίων ήταν ‘τα χρονικά του βασιλιά Δαβίδ’ και ‘το βιβλίο των βασιλιάδων του Ιούδα και του Ισραήλ’. (1 Χρονικών 27:24· 2 Χρονικών 16:11) Μάλιστα, ο Μωυσής παρέθεσε από ‘το βιβλίο των πολέμων του Ιεχωβά’—προφανώς ένα αξιόπιστο υπόμνημα των πολέμων του λαού του Θεού.—Αριθμοί 21:14, 15.

Σε αυτές τις περιπτώσεις το άγιο πνεύμα συμμετείχε ενεργά, υποκινώντας τους Βιβλικούς συγγραφείς να επιλέγουν μόνο αξιόπιστη ύλη, η οποία γινόταν κατόπιν μέρος του θεόπνευστου Βιβλικού υπομνήματος.

Πρακτικές Συμβουλές—Από Ποιον;

Η Αγία Γραφή περιέχει πλούτο πρακτικών συμβουλών που βασίζονται σε οξυδερκείς προσωπικές παρατηρήσεις. Λόγου χάρη, ο Σολομών έγραψε: «Δεν είναι αγαθόν εις τον άνθρωπον να τρώγη και να πίνη και να κάμνη την ψυχήν αυτού να απολαμβάνη καλόν εκ του μόχθου αυτού; Και τούτο είδον εγώ, ότι είναι από της χειρός του Θεού». (Εκκλησιαστής 2:24) Ο Παύλος δήλωσε ότι η συμβουλή που έδωσε σχετικά με το γάμο ήταν «κατά τη γνώμη [του]», προσθέτοντας όμως: «Βεβαίως, νομίζω ότι και εγώ έχω πνεύμα Θεού». (1 Κορινθίους 7:25, 39, 40) Ασφαλώς και είχε ο Παύλος το πνεύμα του Θεού, γιατί, όπως επισήμανε ο απόστολος Πέτρος, όσα έγραφε ο Παύλος ήταν «σύμφωνα με τη σοφία που του δόθηκε». (2 Πέτρου 3:15, 16) Έτσι λοιπόν, οδηγούμενος από το πνεύμα του Θεού, πρόσφερε τη γνώμη του.

Όταν οι Βιβλικοί συγγραφείς εξέφραζαν τέτοιες προσωπικές πεποιθήσεις, το έκαναν ύστερα από μελέτη και εφαρμογή των Γραφών που είχαν στη διάθεσή τους. Μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι τα γραφόμενά τους εναρμονίζονταν με τον τρόπο σκέψης του Θεού. Ό,τι κατέγραψαν έγινε μέρος του Λόγου του Θεού.

Βέβαια, η Αγία Γραφή περιέχει δηλώσεις ορισμένων ατόμων που είχαν εσφαλμένο τρόπο σκέψης. (Παράβαλε Ιώβ 15:15 με 42:7.) Περιέχει επίσης μερικές εκφράσεις με τις οποίες κάποιοι υπηρέτες του Θεού έδωσαν διέξοδο στη θλίψη τους, αν και αυτές δεν μεταδίδουν την πλήρη εικόνα κάθε ζητήματος.c Ενώ προέβαινε σε τέτοιες προσωπικές δηλώσεις, ο συγγραφέας εξακολουθούσε να καθοδηγείται από το πνεύμα του Θεού ώστε να συντάξει ένα ακριβές υπόμνημα, το οποίο βοηθούσε να εντοπιστεί και να εκτεθεί οποιαδήποτε εσφαλμένη λογίκευση. Επιπλέον, σε κάθε περίπτωση τα συμφραζόμενα κάνουν φανερό στο λογικό αναγνώστη αν το σκεπτικό του συγγραφέα είναι βάσιμο.

Ανακεφαλαιώνοντας, μπορούμε να είμαστε πεπεισμένοι ότι ολόκληρη η Αγία Γραφή είναι το άγγελμα του Θεού. Πράγματι, ο Ιεχωβά φρόντισε ώστε όλα όσα περιέχει να εξυπηρετούν το σκοπό του και να παρέχουν ουσιαστική εκπαίδευση για εκείνους που επιθυμούν να τον υπηρετούν.—Ρωμαίους 15:4.

Ανθρώπινοι Συγγραφείς—Γιατί;

Το ότι ο Ιεχωβά χρησιμοποίησε ανθρώπους για να γράψουν την Αγία Γραφή φανερώνει τη μεγάλη σοφία του. Σκεφτείτε το εξής: Αν ο Θεός άφηνε αυτό το θέμα στα χέρια αγγέλων, θα ήταν η Αγία Γραφή εξίσου ελκυστική; Βέβαια, θα μας συνάρπαζε να διαβάσουμε για τις ιδιότητες και την πολιτεία του Θεού όπως θα τα αντιλαμβανόταν αυτά ένας άγγελος. Αλλά αν έλειπε τελείως το ανθρώπινο στοιχείο μπορεί να δυσκολευόμασταν να συλλάβουμε το άγγελμα της Αγίας Γραφής.

Παραδείγματος χάρη: Η Αγία Γραφή θα μπορούσε απλώς να αναφέρει ότι ο Βασιλιάς Δαβίδ διέπραξε μοιχεία και φόνο και ότι αργότερα μετάνιωσε. Πόσο καλύτερο είναι, όμως, το ότι έχουμε τα λόγια που είπε ο ίδιος ο Δαβίδ, καθώς εξέφραζε με συντετριμμένη καρδιά θλίψη για την πορεία ενεργείας του και εκλιπαρούσε τον Ιεχωβά να τον συγχωρήσει! «Η αμαρτία μου ενώπιόν μου είναι διαπαντός», έγραψε. «Καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην, Θεέ, δεν θέλεις καταφρονήσει». (Ψαλμός 51:3, 17) Επομένως, η Αγία Γραφή έχει τη θέρμη, την ποικιλία και την ελκυστικότητα που της προσδίδει το ανθρώπινο στοιχείο.

Ναι, ο Ιεχωβά επέλεξε τον καλύτερο τρόπο για να μας δώσει το Λόγο του. Παρ’ όλο που χρησιμοποιήθηκαν άνθρωποι με αδυναμίες και ελαττώματα, αυτοί κατευθύνονταν από το άγιο πνεύμα ώστε να μην υπάρξει σφάλμα στα γραφόμενά τους. Άρα, η Αγία Γραφή έχει ανυπέρβλητη αξία. Οι συμβουλές της είναι ορθές, και οι προφητείες της σχετικά με το μελλοντικό επίγειο Παράδεισο είναι αξιόπιστες.—Ψαλμός 119:105· 2 Πέτρου 3:13.

Γιατί να μην το κάνετε συνήθειά σας να διαβάζετε ένα τμήμα του Λόγου του Θεού κάθε ημέρα; Ο Πέτρος έγραψε: «Να αναπτύξετε λαχτάρα για το ανόθευτο γάλα που ανήκει στο λόγο, ώστε μέσω αυτού να αυξηθείτε προς σωτηρία». (1 Πέτρου 2:2) Εφόσον είναι θεόπνευστη, θα διαπιστώσετε ότι όλη η Γραφή είναι «ωφέλιμη για διδασκαλία, για έλεγχο, για τακτοποίηση ζητημάτων, για διαπαιδαγώγηση στη δικαιοσύνη, ώστε ο άνθρωπος του Θεού να είναι πλήρως ικανός, απόλυτα εξοπλισμένος για κάθε καλό έργο».—2 Τιμόθεο 3:16, 17.

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο/Εικόνες στη σελίδα 7]

Από Πού Έλαβε ο Μωυσής τις Πληροφορίες Του;

Ο ΜΩΥΣΗΣ έγραψε το Γραφικό βιβλίο της Γένεσης, αλλά όλα όσα κατέγραψε συνέβησαν πολύ καιρό προτού γεννηθεί ο ίδιος. Από πού, λοιπόν, έλαβε αυτές τις πληροφορίες; Μπο­ρεί να του ­αποκαλύφτηκαν απευ­θείας από τον Θεό· ή η γνώση μερικών γεγονότων μπορεί να μεταβιβάστηκε προφορικά από τη μια γενιά στην άλλη. Αφού οι άνθρωποι ζούσαν περισσότερο στους αρχαίους καιρούς, πολλά από αυτά που κατέγραψε ο Μωυσής στη Γένεση μπορεί να μεταβιβάστηκαν από τον Αδάμ στον Μωυσή μέσω πέντε μόνο ανθρώπινων κρίκων—του Μαθουσάλα, του Σημ, του Ισαάκ, του Λευί και του Αμράμ.

Επιπλέον, ο Μωυσής μπορεί να συμβουλεύτηκε διάφορα γραπτά υπομνήματα. Σχετικά με αυτό, είναι αξιοσημείωτο ότι ο Μωυσής χρησιμοποιεί συχνά τη φράση ‘αυτή είναι η ιστορία του’, προτού κατονομάσει το άτομο για το οποίο θα γίνει λόγος. (Γένεσις 6:9· 10:1· 11:10, 27· 25:12, 19· 36:1, 9· 37:2· ΜΝΚ) Ορισμένοι λόγιοι λένε ότι η εβραϊκή λέξη που μεταφράζεται εδώ ‘ιστορία’, τωλεδώθ, αναφέρεται σε ένα ήδη υπάρχον γραπτό ιστορικό έγγραφο το οποίο χρησιμοποίησε ο Μωυσής ως πηγή για τα γραφόμενά του. Φυσικά, αυτό δεν μπορεί να υποστηριχτεί κατηγορηματικά.

Πιθανόν οι πληροφορίες που περιέχονται στο βιβλίο της Γένεσης να έγιναν διαθέσιμες και με τις τρεις παραπάνω μεθόδους—μερικές με απευθείας αποκάλυψη, μερικές με προφορική μετάδοση και μερικές από γραπτά υπομνήματα. Το σπουδαίο είναι ότι το πνεύμα του Ιεχωβά ενέπνευσε τον Μωυσή. Έτσι, αυτό που έγραψε δικαιολογημένα θεωρείται ότι είναι λόγος Θεού.

[Εικόνα στη σελίδα 4]

Με διάφορους τρόπους, ο Θεός ενέπνευσε ανθρώπους για να γράψουν την Αγία Γραφή