Γιατί Πρέπει να Έχουμε Λογικές Προσδοκίες;
ΟΙ ΕΛΠΙΔΕΣ που πραγματοποιούνται και οι επιδιώξεις που εκπληρώνονται μας δίνουν ένα αίσθημα ικανοποίησης. Ομολογουμένως, όμως, πολλά από τα όνειρα και τις προσδοκίες μας δεν καταλήγουν όπως θα θέλαμε. Οι επαναλαμβανόμενες απογοητεύσεις στη ζωή μπορούν να μας κάνουν να νιώθουμε θυμωμένοι με τον εαυτό μας ή ίσως και με άλλους. Κάποιος σοφός άντρας επισήμανε εύστοχα: «Η προσδοκία που αναβάλλεται αρρωσταίνει την καρδιά».—Παροιμίες 13:12.
Ποιοι είναι μερικοί παράγοντες οι οποίοι μπορούν να οδηγήσουν σε αισθήματα απογοήτευσης; Τι μπορούμε να κάνουμε για να έχουμε λογικές προσδοκίες; Επίσης, γιατί είναι προς όφελός μας αυτό;
Προσδοκίες και Απογοητεύσεις
Καθώς ο ρυθμός της ζωής έχει γίνει ταχύτατος σήμερα, όσο περισσότερο προσπαθούμε να τον παρακολουθήσουμε τόσο φαίνεται να μένουμε πίσω. Οι απαιτήσεις όσον αφορά το χρόνο και την ενεργητικότητά μας μπορούν να είναι αδυσώπητες, και όταν δεν καταφέρνουμε να ολοκληρώσουμε αυτό που ξεκινήσαμε να κάνουμε, τείνουμε να επικρίνουμε τον εαυτό μας. Θα μπορούσαμε μάλιστα να αρχίσουμε να πιστεύουμε ότι απογοητεύουμε τους άλλους. Η Σίνθια, μια σύζυγος και μητέρα η οποία γνωρίζει τις πιέσεις που αντιμετωπίζει ένας γονέας, λέει: «Όταν είμαι ασυνεπής σε ό,τι αφορά τη διόρθωση των παιδιών μου και όταν νιώθω ότι δεν τα εκπαιδεύω επαρκώς, αναστατώνομαι». Η Στέφανι, μια έφηβη, λέει σχετικά με την εκπαίδευσή της: «Δεν έχω αρκετό χρόνο για να κάνω το καθετί που θα ήθελα, και αυτό με κάνει να χάνω την υπομονή μου».
Οι παράλογα υψηλές προσδοκίες μετατρέπονται εύκολα σε τελειομανία, και αυτό μπορεί να είναι πολύ απογοητευτικό. Ο Μπεν, ένας νεαρός σύζυγος, ομολογεί: «Όταν εξετάζω τις πράξεις, τις σκέψεις ή τα αισθήματά μου, πάντοτε διακρίνω πως θα μπορούσαν να είναι καλύτερα. Διαρκώς επιζητώ την τελειότητα, και αυτό οδηγεί σε ανυπομονησία, απογοήτευση και αποθάρρυνση». Η Γκέιλ, μια Χριστιανή σύζυγος, λέει: «Η τελειομανία δεν συγχωρεί την αποτυχία. Θέλουμε να είμαστε άριστες μητέρες και άριστες σύζυγοι. Πρέπει να είμαστε παραγωγικές για να νιώθουμε ευτυχισμένες, και έτσι οι προσπάθειες που πηγαίνουν χαμένες μας εκνευρίζουν».
Άλλος ένας παράγοντας που μπορεί να οδηγήσει σε προσωπική απογοήτευση είναι η κλονισμένη υγεία και τα γηρατειά. Καθώς η ευκινησία και η ενεργητικότητα μειώνονται, οι περιορισμοί μας φαίνονται μεγαλύτεροι και τα αισθήματα απογοήτευσης επιτείνονται. «Γινόμουν ανυπόμονη με τον εαυτό μου επειδή δεν μπορούσα να κάνω πράγματα που ήταν τόσο εύκολα και φυσιολογικά προτού αρρωστήσω», παραδέχεται η Ελίζαμπεθ.
Τα παραπάνω είναι ένα δείγμα των παραγόντων που μπορούν να προκαλέσουν αισθήματα απογοήτευσης. Αν μείνουν ανεξέλεγκτα, τέτοια αισθήματα μπορούν μάλιστα να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι οι άλλοι δεν μας εκτιμούν. Έτσι λοιπόν, ποια θετικά μέτρα μπορούμε να πάρουμε για να αντιμετωπίζουμε τις απογοητεύσεις και να καλλιεργούμε λογικές προσδοκίες;
Τρόποι για να Καλλιεργούμε Λογικές Προσδοκίες
Πρώτον, να θυμάστε ότι ο Ιεχωβά είναι λογικός και γεμάτος κατανόηση. Το εδάφιο Ψαλμός 103:14 μας υπενθυμίζει: «Αυτός γνωρίζει καλά την πλάση μας, θυμάται ότι είμαστε χώμα». Επειδή γνωρίζει τις ικανότητες και τους περιορισμούς μας, ο Ιεχωβά αναμένει από εμάς μόνο όσα είμαστε σε θέση να δώσουμε. Και ένα πράγμα που όντως ζητάει από εμάς είναι “να είμαστε μετριόφρονες καθώς περπατάμε με τον Θεό μας”.—Μιχαίας 6:8.
Ο Ιεχωβά μάς προτρέπει επίσης να στρεφόμαστε σε εκείνον με προσευχή. (Ρωμαίους 12:12· 1 Θεσσαλονικείς 5:17) Αλλά πώς μας βοηθάει αυτό; Η προσευχή σταθεροποιεί και εξισορροπεί τον τρόπο σκέψης μας. Η ένθερμη προσευχή αποτελεί αναγνώριση του ότι χρειαζόμαστε βοήθεια—είναι ένδειξη μετριοφροσύνης και ταπεινότητας. Ο Ιεχωβά είναι πρόθυμος να ανταποκρίνεται στις προσευχές μας δίνοντάς μας το άγιο πνεύμα του, οι καρποί του οποίου περιλαμβάνουν την αγάπη, την καλοσύνη, την αγαθότητα και την εγκράτεια. (Λουκάς 11:13· Γαλάτες 5:22, 23) Η προσευχή καταπραΰνει επίσης την ανησυχία και την απογοήτευση. Μέσω της προσευχής, «αντλείς παρηγοριά που δεν μπορεί να βρεθεί πουθενά αλλού», λέει η Ελίζαμπεθ. Ο Κέβιν συμφωνεί: «Προσεύχομαι ζητώντας ήρεμη καρδιά και καθαρό μυαλό ώστε να μπορέσω να αντιμετωπίσω το πρόβλημα. Ο Ιεχωβά ποτέ δεν με απογοητεύει». Ο απόστολος Παύλος γνώριζε την πολύτιμη αξία της προσευχής. Να γιατί σύστησε: «Ας γνωστοποιούνται τα αιτήματά σας στον Θεό· και η ειρήνη του Θεού η οποία υπερέχει από κάθε σκέψη θα περιφρουρήσει τις καρδιές σας και τις διανοητικές σας δυνάμεις μέσω του Χριστού Ιησού». (Φιλιππησίους 4:6, 7) Ναι, η επικοινωνία με τον Ιεχωβά πράγματι μας βοηθάει να καλλιεργούμε λογικές προσδοκίες για τον εαυτό μας και για τους άλλους.
Κατά καιρούς, όμως, χρειαζόμαστε άμεση καθησύχαση. Ο λόγος που λέγεται στην κατάλληλη στιγμή είναι καλός. Η εμπιστευτική συνομιλία με κάποιον αξιόπιστο και ώριμο φίλο μπορεί να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε καινούρια άποψη για αυτό που μας κάνει να νιώθουμε απογοητευμένοι ή ανήσυχοι. (Παροιμίες 15:23· 17:17· 27:9) Οι νεαροί που παλεύουν με διάφορες απογοητεύσεις μαθαίνουν ότι το να ζητούν συμβουλές από τους γονείς τους τούς βοηθάει να βρίσκουν ισορροπία. Η Κάντι αναγνωρίζει με εκτίμηση: «Η στοργική καθοδήγηση από τους γονείς μου με έχει κάνει πιο λογική και ισορροπημένη και πιο ευχάριστη στους γύρω μου». Ναι, η υπενθύμιση των εδαφίων Παροιμίες 1:8, 9 είναι πολύ επίκαιρη: «Άκου, γιε μου, τη διαπαιδαγώγηση του πατέρα σου και μην εγκαταλείπεις το νόμο της μητέρας σου. Διότι αυτά είναι στεφάνι θελκτικότητας στο κεφάλι σου και εξαίρετο περιδέραιο στο λαιμό σου».
Τις συνέπειες της τελειομανίας τις συνοψίζει εύστοχα το ρητό: «Αν αναμένουμε να είναι η ζωή κομμένη και ραμμένη στα μέτρα μας, επιδιώκουμε απογοήτευση». Για να το αποφύγουμε αυτό, απαιτείται προσαρμογή στον τρόπο σκέψης μας. Η ταπεινότητα και η μετριοφροσύνη—το να έχουμε ρεαλιστική άποψη για τους περιορισμούς μας—οπωσδήποτε θα καλλιεργούν μέσα μας ισορροπημένες και λογικές προσδοκίες. Κατάλληλα, το εδάφιο Ρωμαίους 12:3 μας προειδοποιεί “να μη σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας κάτι παραπάνω από όσο είναι απαραίτητο να σκεφτόμαστε”. Επιπλέον, το εδάφιο Φιλιππησίους 2:3 μας ενθαρρύνει να έχουμε ταπεινοφροσύνη και να θεωρούμε τους άλλους ανώτερους.
Η Ελίζαμπεθ, που αναφέρθηκε πιο πάνω, ήταν ανυπόμονη με τον εαυτό της λόγω της αρρώστιας της. Χρειαζόταν χρόνο προκειμένου να αποκτήσει την άποψη που έχει ο Ιεχωβά για τα ζητήματα και να παρηγορηθεί γνωρίζοντας ότι αυτός δεν ξεχνάει την υπηρεσία μας. Ο Κόλιν είναι καθηλωμένος εξαιτίας κάποιας εξουθενωτικής ασθένειας. Αρχικά, ένιωθε ότι η διακονία του δεν άξιζε σχεδόν καθόλου σε σύγκριση με τα όσα επιτελούσε τότε που είχε καλή υγεία. Κάνοντας στοχασμούς γύρω από εδάφια όπως το 2 Κορινθίους 8:12, μπόρεσε να απαλλαχτεί από αυτά τα αισθήματα. Αυτό το εδάφιο λέει: «Αν υπάρχει πρώτα η προθυμία, είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη σύμφωνα με ό,τι έχει κανείς, όχι σύμφωνα με ό,τι δεν έχει». «Αν και έχω πολύ λιγότερα να δώσω», λέει ο Κόλιν, «μπορώ ακόμη να δίνω, και αυτό είναι αποδεκτό στον Ιεχωβά». Το εδάφιο Εβραίους 6:10 μας υπενθυμίζει: «Ο Θεός δεν είναι άδικος ώστε να ξεχάσει το έργο σας και την αγάπη που δείξατε για το όνομά του».
Πώς, λοιπόν, μπορούμε να κρίνουμε αν είναι λογικές οι προσδοκίες μας; Αναρωτηθείτε: “Συμβαδίζουν οι προσδοκίες μου με τις προσδοκίες του Θεού;” Το εδάφιο Γαλάτες 6:4 δηλώνει: «Ο καθένας ας αποδεικνύει τι είναι το δικό του έργο, και τότε θα έχει λόγο για αγαλλίαση σε σχέση με τον εαυτό του μόνο και όχι σε σύγκριση με τον άλλον». Να θυμάστε ότι ο Ιησούς είπε: «Ο ζυγός μου είναι καλός και το φορτίο μου είναι ελαφρό». Ναι, ως Χριστιανοί, πράγματι έχουμε να βαστάξουμε έναν ζυγό, αλλά αυτός είναι «καλός» και “ελαφρός”, και ο Ιησούς υποσχέθηκε ότι θα είναι αναζωογονητικός ζυγός αν μάθουμε να τον σηκώνουμε σωστά.—Ματθαίος 11:28-30.
Οι Λογικές Προσδοκίες Φέρνουν Ανταμοιβές
Όντως, υπάρχουν άμεσες και διαρκείς ανταμοιβές όταν ακούμε και εφαρμόζουμε τις συμβουλές του Λόγου του Θεού καθώς προσπαθούμε να καλλιεργούμε λογικές προσδοκίες. Κατ’ αρχάς, αυτό μας επηρεάζει ευνοϊκά από σωματική άποψη. Η Τζένιφερ, η οποία έχει ωφεληθεί από τις υπενθυμίσεις του Ιεχωβά, αναγνωρίζει: «Έχω περισσότερη ενεργητικότητα και ενθουσιασμό για τη ζωή». Εύλογα, τα εδάφια Παροιμίες 4:21, 22 μας παροτρύνουν να προσέχουμε τα λόγια του Ιεχωβά με τα μάτια μας και την καρδιά μας, «διότι είναι ζωή για εκείνους που τα βρίσκουν και υγεία για όλη τους τη σάρκα».
Μια άλλη ανταμοιβή είναι η διανοητική και η συναισθηματική ευεξία. «Όταν εκθέτω το νου και την καρδιά μου στο Λόγο του Θεού, διαπιστώνω ότι πάντα είμαι πιο ευτυχισμένη», λέει η Τερέζα. Είναι αλήθεια ότι θα εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε απογοητεύσεις στη ζωή. Εντούτοις, θα είμαστε σε θέση να τις υπομένουμε πιο εύκολα. «Πλησιάστε τον Θεό, και αυτός θα πλησιάσει εσάς», προτρέπει το εδάφιο Ιακώβου 4:8. Ο Ιεχωβά υπόσχεται επίσης ότι θα μας ενισχύει ώστε να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις της ζωής και ότι θα μας ευλογεί με ειρήνη.—Ψαλμός 29:11.
Το να έχουμε λογικές προσδοκίες μάς καθιστά ικανούς να διατηρούμε την πνευματική μας σταθερότητα. Και αυτό επίσης αποτελεί ευλογία. Μπορούμε να μένουμε προσηλωμένοι στα πιο σπουδαία πράγματα της ζωής. (Φιλιππησίους 1:10) Οι στόχοι μας θα είναι τότε ρεαλιστικοί και εφικτοί, πράγμα που φέρνει μεγαλύτερη χαρά και ικανοποίηση. Θα είμαστε πιο πρόθυμοι να εμπιστευόμαστε τον εαυτό μας στον Ιεχωβά, γνωρίζοντας ότι εκείνος θα φέρει την καλύτερη έκβαση. «Ταπεινωθείτε, λοιπόν, κάτω από το κραταιό χέρι του Θεού, ώστε αυτός να σας εξυψώσει στον ορισμένο καιρό», λέει ο Πέτρος. (1 Πέτρου 5:6) Υπάρχει άραγε κάτι πιο ανταμειφτικό από το να μας τιμάει ο Ιεχωβά;
[Εικόνες στη σελίδα 31]
Το να καλλιεργούμε λογικές προσδοκίες μπορεί να μας βοηθήσει να αντιμετωπίζουμε με επιτυχία την απογοήτευση και την αποθάρρυνση