Μετάφραση Νέου Κόσμου Η Αναθεωρημένη Έκδοση του 2013

ΣΤΟ διάβα των ετών, η Μετάφραση Νέου Κόσμου των Αγίων Γραφών έχει αναθεωρηθεί αρκετές φορές, αλλά η αναθεώρηση του 2013 ήταν μακράν η πιο εκτεταμένη. Για παράδειγμα, τώρα υπάρχουν περίπου 10 τοις εκατό λιγότερες αγγλικές λέξεις στη μετάφραση. Κάποιοι βασικοί Βιβλικοί όροι αναθεωρήθηκαν. Ορισμένα κεφάλαια εμφανίζονται σε ποιητική μορφή, και προστέθηκαν επεξηγηματικές υποσημειώσεις στην κανονική έκδοση. Θα ήταν αδύνατον να συζητήσουμε σε αυτό το άρθρο όλες τις αλλαγές, αλλά ας εξετάσουμε λίγες από τις πιο σημαντικές.

Ποιες βασικές Βιβλικές φράσεις άλλαξαν; Όπως αναφέρθηκε στο προηγούμενο άρθρο, οι αποδόσεις των λέξεων «Σιεόλ», «Άδης» και «ψυχή» αναθεωρήθηκαν. Προσαρμογές, όμως, έγιναν και σε αρκετούς άλλους όρους.

Για παράδειγμα, η φράση «χαλαρή διαγωγή» άλλαξε σε «έκλυτη διαγωγή», η οποία μεταδίδει την περιφρονητική στάση που εμπεριέχεται στην πρωτότυπη λέξη ἀσέλγεια. Η λέξη «πορνεία», που κατά βάση χρησιμοποιείται σήμερα με την έννοια του αγοραίου έρωτα, αντικαταστάθηκε με τη φράση «σεξουαλική ανηθικότητα», η οποία είναι πιο ευκολονόητη. Αντί για τη φράση «στοργική καλοσύνη», χρησιμοποιήθηκε η ακριβής απόδοση «όσια αγάπη». Αυτή η φράση αντανακλά το νόημα ενός Βιβλικού όρου που πολλές φορές χρησιμοποιείται παράλληλα με την «πιστότητα».​—Ψαλμ. 36:5· 89:1.

Μερικοί όροι που ως επί το πλείστον είχαν μεταφραστεί με μία φράση μεταφράζονται τώρα σύμφωνα με τα συμφραζόμενα. Λόγου χάρη, η εβραϊκή λέξη ‛ωλάμ, που προηγουμένως είχε αποδοθεί με φράσεις που περιείχαν τη λέξη «αιώνας», όπως «στον αιώνα» ή «στους αιώνες», μπορεί να σημαίνει «για πάντα». Παρατηρήστε πώς αυτή η κατανόηση επηρεάζει την απόδοση εδαφίων όπως το Ψαλμός 90:2, που μεταδίδει την έννοια της αιωνιότητας, και το Μιχαίας 5:2, που αναφέρεται σε πεπερασμένη περίοδο χρόνου.

Οι όροι της εβραϊκής και της ελληνικής γλώσσας που μεταφράζονται «σπόρος» και «σπέρμα» εμφανίζονται συχνά στις Γραφές, τόσο με την αγροτική έννοια όσο και μεταφορικά, με την έννοια του «απογόνου». Οι προηγούμενες εκδόσεις της Μετάφρασης Νέου Κόσμου στην αγγλική και σε άλλες γλώσσες χρησιμοποιούσαν με συνέπεια τη λέξη «σπέρμα», ακόμα και στο εδάφιο Γένεση 3:15. Ωστόσο, η χρήση της λέξης «σπέρμα» με την έννοια του «απογόνου» δεν συνηθίζεται πια, γι’ αυτό η αναθεώρηση χρησιμοποιεί τη λέξη «απόγονος» στο εδάφιο Γένεση 3:15 και σε άλλα σχετικά εδάφια. (Γέν. 22:17, 18· Αποκ. 12:17) Άλλες περιπτώσεις μεταφράστηκαν σύμφωνα με τα συμφραζόμενα.​—Γέν. 1:11· Ψαλμ. 22:30· Ησ. 57:3.

Γιατί άλλαξαν πολλές κυριολεκτικές αποδόσεις; Το Παράρτημα Α1 της αναθεώρησης του 2013 λέει ότι μια καλή μετάφραση της Γραφής θα «μεταδώσει την ορθή έννοια μιας λέξης ή φράσης όταν η κυριολεκτική απόδοση είναι δυνατόν να διαστρεβλώσει ή να συγκαλύψει το νόημα». Όταν οι ιδιωματισμοί των πρωτότυπων γλωσσών βγάζουν νόημα σε άλλες γλώσσες, αποδίδονται κυριολεκτικά. Ακολουθώντας αυτή την προσέγγιση, η φράση «ερευνάει . . . καρδιές» του εδαφίου Αποκάλυψη 2:23 βγάζει νόημα σε πολλές γλώσσες. Εντούτοις, η φράση του ίδιου εδαφίου «ερευνάει νεφρά» ίσως δεν κατανοείται εύκολα, γι’ αυτό η λέξη «νεφρά» αναθεωρήθηκε και έγινε «ενδόμυχες σκέψεις», αντανακλώντας έτσι την πρωτότυπη έννοια. Παρόμοια, στο εδάφιο Δευτερονόμιο 32:14, ο κυριολεκτικός ιδιωματισμός «το πάχος των νεφρών του σιταριού» αποδίδεται πιο ξεκάθαρα ως «το εκλεκτότερο σιτάρι». Για παρόμοιο λόγο, η φράση «είμαι απερίτμητος στα χείλη» είναι ασφαλώς λιγότερο κατανοητή στις περισσότερες γλώσσες από τη φράση «έχω πρόβλημα στην ομιλία».​—Έξοδ. 6:12.

Γιατί οι φράσεις «γιοι του Ισραήλ» και «αγόρια που είναι ορφανά από πατέρα» μεταφράζονται τώρα «Ισραηλίτες» και «παιδιά που είναι ορφανά από πατέρα»; Στην εβραϊκή, το αρσενικό ή το θηλυκό γένος προσδιορίζει συνήθως αν γίνεται αναφορά σε άντρα ή σε γυναίκα. Ωστόσο, μερικοί αρσενικοί όροι μπορεί να περιλαμβάνουν και άντρες και γυναίκες. Για παράδειγμα, τα συμφραζόμενα μερικών εδαφίων υποδηλώνουν ότι «οι γιοι του Ισραήλ» περιλάμβαναν και άντρες και γυναίκες, συνεπώς αυτή η φράση αποδίδεται τώρα συνήθως ως «οι Ισραηλίτες».​—Έξοδ. 1:7· 35:29· 2 Βασ. 8:12.

Με βάση αυτό το σκεπτικό, ο εβραϊκός αρσενικός όρος που σημαίνει «γιοι» στο εδάφιο Γένεση 3:16 είχε μεταφραστεί «παιδιά» σε προηγούμενες εκδόσεις της Μετάφρασης Νέου Κόσμου. Αλλά στο εδάφιο Έξοδος 22:24, η ίδια λέξη έχει τώρα αναθεωρηθεί ώστε το εδάφιο να λέει: «Τα παιδιά σας [«οι γιοι σας», στην εβραϊκή] ορφανά από πατέρα». Εφαρμόζοντας αυτή την αρχή σε άλλες περιπτώσεις, η φράση «αγόρι που είναι ορφανό από πατέρα» άλλαξε και έγινε «παιδί που είναι ορφανό από πατέρα» ή απλώς «ορφανό». (Δευτ. 10:18· Ιώβ 6:27) Αυτή είναι και η απόδοση της Μετάφρασης των Εβδομήκοντα.

Γιατί έχουν απλοποιηθεί οι αποδόσεις πολλών εβραϊκών ρημάτων; Οι δύο κύριες καταστάσεις των εβραϊκών ρημάτων είναι η μη τετελεσμένη, που υποδηλώνει συνεχιζόμενη ενέργεια, και η τετελεσμένη, που υποδηλώνει ολοκληρωμένη ενέργεια. Οι προηγούμενες εκδόσεις της Μετάφρασης Νέου Κόσμου απέδιδαν με συνέπεια τα εβραϊκά ρήματα μη τετελεσμένης κατάστασης με ένα ρήμα και έναν βοηθητικό όρο, όπως «άρχισε να», θέλοντας να δείξουν συνεχιζόμενη ή επαναλαμβανόμενη ενέργεια. Εμφατικές φράσεις όπως «ασφαλώς», «πρέπει» και «πράγματι» χρησιμοποιούνταν για να δείξουν την ολοκληρωμένη ενέργεια των ρημάτων τετελεσμένης κατάστασης.

Στην αναθεώρηση του 2013, τέτοιες βοηθητικές φράσεις χρησιμοποιούνται μόνο αν προσθέτουν κάτι στο νόημα. Για παράδειγμα, δεν υπάρχει ανάγκη να δοθεί έμφαση στο ότι ο Θεός έλεγε επανειλημμένα «Ας γίνει φως», οπότε στο αναθεωρημένο αγγλικό κείμενο το εβραϊκό ρήμα μη τετελεσμένης κατάστασης που σημαίνει «λέω» δεν αποδίδεται με συνεχιζόμενη έννοια. (Γέν. 1:3) Ωστόσο, ο Ιεχωβά προφανώς φώναξε τον Αδάμ επανειλημμένα, κάτι που τονίζεται στο εδάφιο Γένεση 3:9 με τη χρήση του εξακολουθητικού ρήματος «φώναζε». Γενικά, τα ρήματα αποδίδονται με απλούστερο τρόπο, εστιάζοντας στην ενέργεια παρά στην ολοκληρωμένη ή μη ολοκληρωμένη πτυχή των εβραϊκών ρημάτων. Ένα επακόλουθο όφελος είναι ότι αυτό βοηθάει σε κάποιον βαθμό να ανακτηθεί η λακωνικότητα της εβραϊκής.

Γιατί εμφανίζονται τώρα πολλά κεφάλαια σε ποιητική μορφή; Πολλά τμήματα της Γραφής γράφτηκαν αρχικά ως ποίηση. Στις σύγχρονες γλώσσες, η ποίηση καθορίζεται συχνά από την ομοιοκαταληξία, ενώ στην εβραϊκή ποίηση τα σημαντικότερα στοιχεία είναι ο παραλληλισμός και η αντίθεση. Ο ρυθμός επιτυγχάνεται στην εβραϊκή ποίηση, όχι με ομοιοκατάληκτες λέξεις, αλλά με τη λογική σειρά των σκέψεων.

Οι προηγούμενες εκδόσεις της Μετάφρασης Νέου Κόσμου στοιχειοθετούσαν το βιβλίο του Ιώβ και τους Ψαλμούς σε μορφή στίχων, ώστε να φαίνεται ότι αρχικά προορίζονταν να τραγουδιούνται ή να απαγγέλλονται. Αυτή η μορφή αναδεικνύει τα ποιητικά στοιχεία προσδίδοντας έμφαση και λειτουργεί ως βοήθημα της μνήμης. Στην αναθεώρηση του 2013, το βιβλίο των Παροιμιών, το Άσμα Ασμάτων και πολλά κεφάλαια των προφητικών βιβλίων εμφανίζονται τώρα και αυτά σε μορφή στίχων, ώστε να φαίνεται ότι αυτές οι περικοπές γράφτηκαν ως ποίηση και να τονίζεται ο παραλληλισμός και οι αντιθέσεις. Ένα παράδειγμα είναι το εδάφιο Ησαΐας 24:2, όπου κάθε γραμμή περιέχει μια αντίθεση, και η μια γραμμή «χτίζει» πάνω στην άλλη για να τονίσει ότι κανείς δεν θα εξαιρούνταν από την κρίση του Θεού. Όταν ο αναγνώστης αναγνωρίζει τέτοιες περικοπές ως ποίηση, καταλαβαίνει ότι ο Βιβλικός συγγραφέας δεν επαναλάμβανε απλώς τα λόγια του​—αντίθετα, χρησιμοποιούσε μια ποιητική τεχνική για να δώσει έμφαση στο άγγελμα του Θεού.

Η διάκριση μεταξύ εβραϊκού πεζού λόγου και ποίησης μπορεί να μην είναι πάντα ξεκάθαρη. Ως εκ τούτου, υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις μεταφράσεις της Γραφής ως προς το ποιες περικοπές είναι ποιητικές. Επαφίεται στην κρίση των μεταφραστών το ποια εδάφια θα τυπωθούν ως ποίηση. Μερικά περιέχουν πεζό λόγο ο οποίος έχει ποιητική φρασεολογία, χρησιμοποιώντας σε μεγάλο βαθμό παραστατική γλώσσα, λογοπαίγνια και παραλληλισμούς για να τονίσουν ένα σημείο.

Ένα νέο χαρακτηριστικό, η Περίληψη Περιεχομένων, είναι ιδιαίτερα υποβοηθητικό στον προσδιορισμό της συχνής εναλλαγής των προσώπων του αρχαίου ποιήματος Άσμα Ασμάτων.

Πώς επηρέασε την αναθεώρηση η μελέτη των χειρογράφων των πρωτότυπων γλωσσών; Η πρώτη Μετάφραση Νέου Κόσμου βασίστηκε στο εβραϊκό Μασοριτικό κείμενο και στο αξιοσέβαστο ελληνικό κείμενο των Γουέστκοτ και Χορτ. Η μελέτη των αρχαίων Βιβλικών χειρογράφων συνέχισε να εξελίσσεται, ρίχνοντας φως στην απόδοση συγκεκριμένων Γραφικών εδαφίων. Έγιναν διαθέσιμα αντίγραφα από τους Ρόλους της Νεκράς Θαλάσσης. Μελετήθηκαν περισσότερα ελληνικά χειρόγραφα. Πολλά νεότερα στοιχεία σχετικά με τα χειρόγραφα είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή, διευκολύνοντας την ανάλυση των διαφορών μεταξύ των χειρογράφων για να καθοριστεί ποια εκδοχή του εβραϊκού ή του ελληνικού κειμένου υποστηρίζεται καλύτερα. Η Επιτροπή Μετάφρασης Νέου Κόσμου εκμεταλλεύτηκε αυτές τις εξελίξεις για να μελετήσει συγκεκριμένα εδάφια, καταλήγοντας έτσι σε ορισμένες αλλαγές.

Για παράδειγμα, στο εδάφιο 2 Σαμουήλ 13:21, η Μετάφραση των Εβδομήκοντα περιέχει μια πρόταση που μεταφράζεται ως εξής: «Αλλά δεν ήθελε να πληγώσει τα αισθήματα του Αμνών του γιου του, επειδή τον αγαπούσε, εφόσον ήταν ο πρωτότοκός του». Οι προηγούμενες εκδόσεις της Μετάφρασης Νέου Κόσμου δεν περιλάμβαναν αυτά τα λόγια επειδή δεν υπάρχουν στο Μασοριτικό κείμενο. Ωστόσο, οι Ρόλοι της Νεκράς Θαλάσσης περιέχουν αυτά τα λόγια, τα οποία περιλαμβάνονται τώρα στην αναθεώρηση του 2013. Για παρόμοιους λόγους, το όνομα του Θεού αποκαταστάθηκε πέντε φορές στο βιβλίο Πρώτο Σαμουήλ. Η μελέτη των ελληνικών κειμένων είχε ως αποτέλεσμα και μια αλλαγή στη σειρά των σκέψεων στα εδάφια Ματθαίος 21:29-31. Έτσι λοιπόν, μερικές αλλαγές βασίστηκαν στη βαρύτητα των στοιχείων που παρέχουν τα χειρόγραφα παρά στην αυστηρή προσκόλληση σε ένα και μόνο κριτικό ελληνικό κείμενο.

Αυτές είναι λίγες μόνο από τις αλλαγές που έκαναν πιο εύκολη την ανάγνωση και την κατανόηση της Μετάφρασης Νέου Κόσμου, την οποία πολλοί βλέπουν ως δώρο από τον Θεό της επικοινωνίας.