Οι Νεαροί Ρωτούν . . .
Γιατί Συμβαίνει Αυτό το Πράγμα στο Σώμα Μου;
ΕΦΗΒΕΙΑ—ίσως μια από τις συναρπαστικές περιόδους στη ζωή σου. Σιγά-σιγά μεταμορφώνεσαι από παιδί σε ενήλικο άτομο!
Ίσως όμως οι γονείς σου να μη σου έχουν εξηγήσει εκ των προτέρων τι πρέπει να περιμένεις. Ακόμα κι αν σου έχουν εξηγήσει, η πραγματικότητα της ήβης μπορεί να ξεπερνάει όλα όσα περίμενες. Μπορεί να σου συμβαίνουν πράγματα που σε κάνουν να αναρωτιέσαι μήπως κάτι δεν πάει καθόλου καλά μ’ εσένα. Αλλά, πιθανότατα αληθεύει ακριβώς το αντίθετο!
Ο Εμμηνορρυσιακός Κύκλος—Κατάρα ή Ευλογία;
Περίπου δυο χρόνια μετά την έναρξη της ήβης, στη ζωή του κοριτσιού εμφανίζεται κάτι καινούριο—η αρχή του εμμηνορρυσιακού κύκλου. Ωστόσο, χωρίς κατάλληλη προετοιμασία, αυτό το γεγονός-σταθμός μπορεί να προκαλέσει τρόμο και σοκ.a «Στ’ αλήθεια φοβάμαι», έγραψε ένα κορίτσι που λέγεται Πόλα. «Πριν από τρεις περίπου μήνες, άρχισα να αιμορραγώ για μερικές μέρες το μήνα. Μήπως αυτό σημαίνει ότι έχω καρκίνο; . . . Είμαι τόσο αναστατωμένη μ’ αυτή την αιμορραγία που με πιάνουν τα κλάματα και τρέμω».
Το βιβλίο Έφηβοι και Νεότητα (Adolescents and Youth) αναφέρει ότι μερικά κορίτσια φτάνουν μέχρι του σημείου να νιώθουν ντροπή και ενοχή όταν αρχίζει ο κύκλος τους. Δεν είναι να απορεί λοιπόν κανείς που πολλά κορίτσια κρατούν το γεγονός αυτό μυστικό. Ένα κορίτσι είπε: «Δίσταζα να το πω στη μητέρα μου. Ποτέ δεν μου είχε μιλήσει γι’ αυτό κι εγώ πήγα να πεθάνω από το φόβο μου».
Αντί όμως να είναι κάτι για το οποίο πρέπει να ντρέπεσαι, ο εμμηνορρυσιακός κύκλος επιβεβαιώνει ότι οι αναπαραγωγικές σου δυνάμεις ωριμάζουν. Το σώμα σου είναι τώρα σε θέση να συλλάβει και να γεννήσει παιδί. Βέβαια, θα περάσουν χρόνια προτού να είσαι πραγματικά έτοιμη να γίνεις γονέας. Προς το παρόν όμως, βρίσκεσαι στο κατώφλι μιας σημαντικής αλλαγής: γίνεσαι γυναίκα. Είναι αυτό κάτι για το οποίο πρέπει να ντρέπεσαι και να αισθάνεσαι άσχημα; Σίγουρα, όχι!
Άλλωστε, αυτό είναι κάτι που συμβαίνει σ’ όλες τις γυναίκες σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Η Αγία Γραφή αναφέρεται στον εμμηνορρυσιακό κύκλο αποκαλώντας τον ‘σύνηθες στις γυναίκες φαινόμενο’. (Γένεσις 31:35, Απόδοση Ι. Θ. Κολιτσάρα) Και αντίθετα με το τι πιστεύουν μερικοί, δεν αποτελεί κατάρα.b Ίσως όμως καθησυχαστούν μερικοί φόβοι σου αν κατανοήσεις καλύτερα γιατί και πώς λαβαίνει χώρα αυτός ο κύκλος.
Το «Μηνιαίο Θαύμα»
Το πρώτο συνθετικό της λέξης «εμμηνόρροια» σημαίνει «μηνιαίος». Μια φορά το μήνα, το σώμα σου είναι σε θέση να συλλάβει παιδί. Πρώτα, αυξάνεται το επίπεδο των ορμονών στο σώμα σου, πράγμα που δίνει σήμα στη μήτρα σου. Αυτή προετοιμάζεται να συλλάβει και να θρέψει ένα γονιμοποιημένο ωάριο· ο βλεννογόνος της γεμίζει αίμα και θρεπτικά συστατικά. Εκεί κοντά, βρίσκονται δυο όργανα που έχουν σχήμα αμυγδάλου και λέγονται ωοθήκες· η καθεμιά απ’ αυτές περιέχει χιλιάδες μικροσκοπικά ωάρια. Κάθε ωάριο έχει τη δυνατότητα να γίνει μωρό, με μοναδική προϋπόθεση να γονιμοποιηθεί από ένα σπερματοζωάριο του άντρα. Μια φορά το μήνα, ένα ωάριο ωριμάζει και απελευθερώνεται από τις ωοθήκες.
Απαλά «δάχτυλα» παίρνουν τώρα το ωάριο και το βάζουν μέσα σε μια από τις σάλπιγγες. Το μικροσκοπικό ωάριο αρχίζει τώρα ένα ταξίδι διάρκειας τεσσάρων ως έξι ημερών μέσα στη σάλπιγγα κατευθυνόμενο προς τη μήτρα. Αν η γυναίκα δεν μείνει έγκυος στη διάρκεια αυτών των ημερών, το μικροσκοπικό ωάριο θρυμματίζεται. Επίσης, καταστρέφεται και ο πλούσιος σε αίμα βλεννογόνος της μήτρας. Η μήτρα αρχίζει να συσπάται και απαλά αποβάλλει αυτόν το βλεννογόνο μέσα από τον κολπικό σωλήνα.
Η έμμηνη ρύση διαρκεί από δύο ως εφτά μέρες (περίοδος που ποικίλλει από γυναίκα σε γυναίκα). Και η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνεται κάθε μήνα, μέχρι την εμμηνόπαυση.c Κατάλληλα ένας συγγραφέας την αποκάλεσε «μηνιαίο θαύμα»! Είναι μια διαδικασία που φέρει την αλάνθαστη υπογραφή ενός Αριστοτέχνη Δημιουργού. Αποτελεί ακόμα ένα λόγο για τον οποίο πρέπει να αναφωνήσουμε, όπως έκανε ο ψαλμωδός: ‘Θα σε υμνώ επειδή πλάστηκα με φοβερό και θαυμάσιο τρόπο’!—Ψαλμός 139:14.
Πού θα Βρεις Βοήθεια
Εντούτοις, ο εμμηνορρυσιακός κύκλος σού δημιουργεί αρκετές ανησυχίες για πράγματα που μπορεί κάλλιστα να συμβούν. Για παράδειγμα, πολλά κορίτσια τα απασχολεί η σκέψη: ‘Τι γίνεται, αν έρθει για πρώτη φορά όταν εγώ θα είμαι στο σχολείο;’ Ομολογουμένως, κάτι τέτοιο θα μπορούσε να λεκιάσει τα ρούχα σου και να σε φέρει σε δύσκολη θέση. Ωστόσο, η καθηγήτρια σεξουαλικής αγωγής Λίντα Μαντάρας μας διαβεβαιώνει ότι «τα περισσότερα κορίτσια δεν έχουν από την αρχή τόσο μεγάλη αιμορραγία ώστε να λεκιαστούν τα ρούχα τους». Παρ’ όλα αυτά, εσύ θα θέλεις να είσαι όσο το δυνατόν καλύτερα προετοιμασμένη.
Υπάρχουν πολλά βιβλία που προσφέρουν έγκυρες ιατρικές συμβουλές. Αλλά, γιατί να μην εκφράσεις τις ανησυχίες σου και στη μητέρα σου; Αναμφίβολα, θα έχει να σου κάνει πολλές πρακτικές υποδείξεις. «Η μητέρα μου ήταν σαν φίλη μου», λέει μια κοπέλα. «Κάναμε μακροσκελείς συζητήσεις κι εκείνη απαντούσε στις ερωτήσεις μου».
Πρέπει να παραδεχτούμε ότι μερικές μητέρες δυσκολεύονται να μιλήσουν για πολύ προσωπικά ζητήματα. Αν όμως την πλησιάσεις με σεβασμό και της πεις ότι αυτό έχει μεγάλη σημασία για εσένα, εκείνη μπορεί να υπερνικήσει το δισταγμό που έχει να μιλήσει ανοιχτά. Αν δεν καταφέρεις τίποτα έτσι, γιατί να μην εμπιστευτείς μια ώριμη Χριστιανή με την οποία έχεις το θάρρος;
Αν και οι περισσότερες γυναίκες είναι σε θέση να συνεχίσουν την καθημερινή τους ρουτίνα στη διάρκεια της περιόδου τους, το βιβλίο Αλλαγές στο Σώμα, Αλλαγές στη Ζωή (Changing Bodies, Changing Lives) μας υπενθυμίζει ότι σε μερικές γυναίκες παρουσιάζονται «πονοκέφαλοι, πόνοι στη μέση, δερματικά προβλήματα, αλλαγές στη διάθεση, κατάθλιψη, κράμπες, ναυτία και κατακράτηση νερού». Συχνά, αυτά τα συμπτώματα αντιμετωπίζονται με απλή ασπιρίνη. (Ο γιατρός σας μπορεί να προσδιορίσει αν χρειάζονται ισχυρότερα φάρμακα.) Και στο μέτρο του δυνατού, μπορείς να αποφύγεις την αδικαιολόγητη ένταση εκείνη την περίοδο, με το να προγραμματίζεις αυτά που έχεις να κάνεις λαβαίνοντας υπόψη και τον κύκλο σου.
Ονείρωξη
Και τα νεαρά αγόρια έχουν αρκετά προβλήματα να αντιμετωπίσουν καθώς ωριμάζει το αναπαραγωγικό τους σύστημα. Για παράδειγμα, τα γεννητικά σου όργανα αρχίζουν να παρασκευάζουν ένα υγρό που λέγεται σπέρμα. Αυτό περιλαμβάνει εκατομμύρια μικροσκοπικά σπερματοζωάρια, το καθένα από τα οποία είναι ικανό, αν εκλυθεί στη διάρκεια σεξουαλικής επαφής, να γονιμοποιήσει ένα θηλυκό ωάριο και να φέρει σε ύπαρξη ένα μωρό.
Εφόσον δεν είσαι παντρεμένος, το σπέρμα απλώς συσσωρεύεται. Μέρος του σπέρματος απορροφάται σταδιακά από το σώμα σου. Αλλά κατά καιρούς, κάποια ποσότητα εκλύεται τη νύχτα ενόσω κοιμάσαι. Αυτό ονομάζεται ονείρωξη, και συχνά αυτή η εκσπερμάτωση λαβαίνει χώρα από μόνη της, με ή χωρίς τη συνοδεία ερωτικού ονείρου.
Η πρώτη φορά που το αγόρι θα έχει την εμπειρία της ονείρωξης μπορεί να προκαλέσει ανησυχία. «Αυτό το πράγμα μου συνέβη για πρώτη φορά όταν ήμουν περίπου δωδεκάμισι χρονών», θυμάται ένας έφηβος. «Δεν ήξερα τι γινόταν. . . . Ξύπνησα, και το κρεβάτι ήταν κάπως βρεγμένο. Νόμιζα ότι είχα ουρήσει στον ύπνο μου ή κάτι τέτοιο». Να είσαι βέβαιος, όμως, ότι αυτές οι εκσπερματώσεις είναι φυσιολογικές. Μέχρι και η Αγία Γραφή αναφέρεται σ’ αυτές. (Λευιτικόν 15:16, 17) Αυτές αποτελούν ένδειξη για το ότι το αναπαραγωγικό σου σύστημα λειτουργεί και για το ότι προχωράς κανονικά προς την αντρική ηλικία.
Ομολογουμένως, η σκέψη ότι η μητέρα σου θα ανακαλύψει τα βρεγμένα σεντόνια μπορεί να σε τρομοκρατεί. Αλλά είναι πολύ απίθανο να τη σοκάρει ή να την καταπλήξει αυτό το γεγονός. Εντούτοις, μπορεί να βοηθηθείς αν συζητήσεις αυτό το θέμα με τον πατέρα σου ή κάποιον άλλο ώριμο ενήλικο. Αυτό μπορεί να καθησυχάσει τις όποιες ανησυχίες ίσως εξακολουθείς να έχεις. Ακόμα, ίσως μπορέσεις να βρεις κάποιον τρόπο να μην κοινοποιηθεί αυτό το ζήτημα.
Πώς να τα Βγάλεις Πέρα με τη Διέγερση
Καθώς το αναπαραγωγικό σύστημα ωριμάζει, τόσο τα αγόρια όσο και τα κορίτσια συχνά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στη σεξουαλική διέγερση. Όταν αυτό συμβαίνει στο αγόρι, τότε στο αντρικό γεννητικό όργανο, δηλαδή στο πέος, εισέρχεται μεγάλη ποσότητα αίματος, πράγμα που προξενεί τη στύση, δηλαδή τη σκλήρυνση του πέους. «Αλλά», υπενθυμίζει Το Νέο Βιβλίο για το Εφηβικό Σώμα (The New Teenage Body Book), «πολλές στύσεις συμβαίνουν χωρίς να υπάρχουν σεξουαλικά αίτια—και μερικές φορές, απ’ ό,τι φαίνεται, χωρίς καμιά απολύτως αιτία! Τα σκαμπανεβάσματα του λεωφορείου, τα στενά ρούχα, η έκθεση στο κρύο, ο φόβος και άλλα ερεθίσματα μπορούν να προκαλέσουν στύση». Με παρόμοιο τρόπο, και τα κορίτσια μπορεί να διαπιστώσουν ότι έχουν διεγερθεί, χωρίς να υπάρχει εμφανής αιτία.
Η ακούσια σεξουαλική διέγερση μπορεί να προκαλέσει αναστάτωση, αμηχανία. Ωστόσο, αποτελεί μέρος της ανάπτυξης και μπορεί να συμβαίνει συχνά. Μερικοί νεαροί πειράζουν τα όργανά τους ή παίζουν μ’ αυτά, για να εκτονωθούν σεξουαλικά. Αυτό είναι εσφαλμένο και μπορεί, μακροπρόθεσμα, να προξενήσει άλλα προβλήματα.d Το καλύτερο είναι απλώς να ηρεμήσεις και να βγάλεις αυτό το πράγμα από το μυαλό σου. Η διέγερση σύντομα θα περάσει. Καθώς θα μεγαλώνεις και τα επίπεδα των ορμονών σου θα κατεβαίνουν, θα διαπιστώσεις ότι η αυθόρμητη διέγερση θα συμβαίνει όλο και σπανιότερα.
Η ήβη δεν διαρκεί για πάντα. Ίσως κάποια μέρα να γελάς κιόλας με μερικά από τα πράγματα που τώρα σε καταθλίβουν. Στο μεταξύ, παρηγορήσου με τη σκέψη ότι είσαι φυσιολογικό άτομο.
[Υποσημειώσεις]
a Σε μια έρευνα, το 20 τοις εκατό των μητέρων που ρωτήθηκαν δεν είχαν πει τίποτα στις κόρες τους για την εμμηνόρροια. Άλλο ένα 10 τοις εκατό είχαν δώσει απλώς ελάχιστες πληροφορίες.
b Είναι αλήθεια ότι σύμφωνα με το Μωσαϊκό Νόμο η γυναίκα που είχε εμμηνόρροια θεωρούνταν ‘ακάθαρτη’. (Λευιτικόν 15:19-33) Αυτό όμως μόνο από τελετουργική άποψη. Προφανώς, αυτοί οι νόμοι χρησίμευαν στο να διδάξουν σεβασμό για την ιερότητα του αίματος. (Λευιτικόν 17:10-12) Ταυτόχρονα, οι νόμοι χρησίμευαν στο να υπενθυμίζουν στο Ιουδαϊκό έθνος ότι οι άνθρωποι γεννιούνται στην αμαρτία και χρειάζονται λυτρωτή.
c Μπορεί να περάσουν μήνες ή και χρόνια ώσπου ο κύκλος αυτός να σταθεροποιηθεί και να γίνει κανονικός.
d Βλέπε τα άρθρα σχετικά με τον αυνανισμό, στα τεύχη 8 Σεπτεμβρίου και 8 Νοεμβρίου 1987, καθώς και 8 Μαρτίου 1988 του Ξύπνα!
[Εικόνα στη σελίδα 15]
Οι γονείς μπορούν να σε βοηθήσουν να προσαρμοστείς στις αλλαγές της ήβης