Φροντίδα για τους Ηλικιωμένους Γονείς

«ΗΜΟΥΝ απασχολημένη μέρα νύχτα, αλλά εξακολουθούσα να το θεωρώ προνόμιο». Έτσι περιέγραψε μια γυναίκα τη φροντίδα που παρείχε στην ηλικιωμένη μητέρα της. Για αυτή τη γυναίκα, και για πολλά άλλα άτομα, η φροντίδα για τους ηλικιωμένους γονείς είναι μια θετική εμπειρία.

Επίσης, γίνεται όλο και πιο συνηθισμένη εμπειρία. Λέγεται ότι, με κριτήριο την ηλικία, η ταχύτερα αυξανόμενη ομάδα στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι εκείνη που περιλαμβάνει ανθρώπους ηλικίας 75 ετών και άνω. Το 1900, λιγότεροι από ένα εκατομμύριο Αμερικανοί ήταν 75 ετών ή μεγαλύτεροι. Ήδη το 1980 σχεδόν δέκα εκατομμύρια ήταν άνω των 75 ετών. Οι ηλικιωμένοι τώρα ζουν περισσότερο, και περίπου το ένα τρίτο εκείνων που είναι 85 ετών ή μεγαλύτεροι χρειάζονται βοήθεια σε τακτική βάση.

Μολονότι η παροχή βοήθειας μπορεί να είναι ανταμειφτική εμπειρία, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν συνοδεύεται από ένταση. Αν ο ένας ή και οι δυο γονείς σας είναι ηλικιωμένοι και χρειάζονται τη φροντίδα σας, μπορεί να διαπιστώνετε ότι είναι δύσκολο να αντιμετωπίσετε ορισμένες πλευρές του ζητήματος. Και μόνο το ότι βλέπετε την υγεία τους να χειροτερεύει ασφαλώς σας προξενεί πόνο. Μάλιστα, αν λαβαίνετε λίγη ή καθόλου βοήθεια από τα άλλα μέλη της οικογένειας, τότε εσείς έχετε επωμιστεί το μεγαλύτερο μέρος της παροχής φροντίδας.

Ίσως επίσης διαπιστώσετε ότι, άσχετα με την ηλικία σας, ποτέ δεν αισθάνεστε μεγάλοι μπροστά στους γονείς σας. Ίσως έχουν την τάση να σας συμπεριφέρονται σαν να ήσασταν παιδί, και η δική σας τάση μπορεί να είναι να ανταποκρίνεστε σαν παιδί. Η έλλειψη συναισθηματικής υποστήριξης από τους φίλους μπορεί να προσθέσει έναν παράγοντα έντασης στην παροχή φροντίδας από μέρους σας.

Παρ’ όλα αυτά, η αντιμετώπιση της ανάγκης για παροχή φροντίδας δεν είναι απαραίτητο να παρεμποδίζει τη διατήρηση μιας στενής σχέσης με τους γονείς σας. Οι Γραφές ξεκάθαρα κατευθύνουν τους ενηλίκους «να ασκούν θεοσεβή αφοσίωση μέσα στο ίδιο τους το σπιτικό και να εξακολουθούν να αποδίδουν την οφειλόμενη ανταμοιβή στους γονείς τους και στους παππούδες τους, γιατί αυτό είναι ευπρόσδεκτο ενώπιον του Θεού». Από την άλλη μεριά, εκείνος που «απωθεί την μητέρα, είναι υιός προξενών αισχύνην και όνειδος».—1 Τιμόθεο 5:4· Παροιμίαι 19:26.

Η θεοσεβής αφοσίωση η οποία εκφράζεται μέσω της παροχής φροντίδας μπορεί να είναι μια εποικοδομητική εμπειρία. Αλλά πρώτα, πρέπει να γνωρίζετε τι ακριβώς χρειάζονται οι γονείς σας από εσάς υπό μορφή βοήθειας. Τα άρθρα που ακολουθούν μπορεί να σας βοηθήσουν να καθορίσετε και να καλύψετε αυτές τις ανάγκες. Επίσης, ενώ αυτά τα άρθρα επικεντρώνουν την προσοχή στο τι μπορεί να γίνει στο σπίτι, είναι ευνόητο ότι σε μερικές περιπτώσεις, εξαιτίας της πολύ κακής υγείας ή της προχωρημένης ηλικίας, ένας γονέας ίσως χρειάζεται βοήθεια από ειδικούς, όπως αυτή που μπορεί να παρασχεθεί σε έναν οίκο ευγηρίας.

Πώς να Προσδιορίσετε τις Ανάγκες των Γονέων Σας

ΓΙΑ να παρέχετε πραγματική βοήθεια στους ηλικιωμένους γονείς σας, πρέπει να μάθετε ποιες είναι οι ανάγκες τους και οι προτιμήσεις τους. Αλλιώς μπορεί—έχοντας καλές προθέσεις—να προσφέρετε αγαθά και υπηρεσίες που οι γονείς σας δεν χρειάζονται ή δεν θέλουν, μολονότι μπορεί να διστάζουν να σας το πουν. Στη συνέχεια η σχέση σας, η οποία θα βασίζεται σε παρανοήσεις, θα είναι χωρίς να υπάρχει λόγος γεμάτη ένταση όχι μόνο για εσάς αλλά και για τους γονείς σας επίσης.

Τι Θέλουν Πραγματικά;

Πιστεύοντας ότι μια μέρα θα είναι απαραίτητο να μετακομίσουν οι γονείς της στο σπίτι της, κάποια γυναίκα διευθετεί να γίνει αμέσως αυτή η μετακόμιση. Αργότερα διαπιστώνει ότι οι γονείς της είναι αρκετά ικανοί να ζήσουν στο δικό τους σπίτι—και θα ήταν πιο ευτυχισμένοι έτσι!

Αφού έχει ήδη φέρει τους γονείς του να ζήσουν μαζί του, ένας γιος λέει: «Δεν πρόκειται να δίνετε χρήματα για να ζείτε στο σπίτι μου! Όχι έπειτα από όλα όσα έχετε κάνει για εμένα!» Ωστόσο, αυτό κάνει τους γονείς του να νιώθουν υπερβολικά εξαρτημένοι. Τελικά του λένε ότι θα προτιμούσαν την αξιοπρέπεια που τους δίνει το να συνεισφέρουν με κάποιον τρόπο.

Τα μέλη μιας οικογένειας παρέχουν ακόμα και τις μικρότερες υπηρεσίες στους ηλικιωμένους γονείς τους ώστε να αισθάνονται άνετα και να μην επιβαρύνονται με καμιά σωματική προσπάθεια. Αργότερα διαπιστώνουν ότι οι γονείς τους θέλουν να κάνουν περισσότερα πράγματα μόνοι τους.

Σε καθένα από τα παραπάνω παραδείγματα, οι υπηρεσίες που προσφέρθηκαν ήταν και περιττές και ανεπιθύμητες στους γονείς. Αυτό μπορεί εύκολα να συμβεί όταν ένας καλοπροαίρετος γιος ή μια καλοπροαίρετη κόρη υποκινείται από υπερβολικό αίσθημα καθήκοντος ή όταν υπάρχει έλλειψη κατανόησης όσον αφορά τις πραγματικές ανάγκες των γονέων. Σκεφτείτε την περιττή ένταση που προκαλεί αυτό σε όλους όσους περιλαμβάνονται. Η λύση, φυσικά, είναι να προσδιορίσετε τις πραγματικές ανάγκες και επιθυμίες των γονέων σας.

Χρειάζεται πράγματι να μετακομίσουν οι γονείς σας στο σπίτι σας αυτή τη στιγμή; Είναι κάτι που το θέλουν; Ίσως νιώσετε έκπληξη αν μάθετε ότι μερικά ηλικιωμένα άτομα επιθυμούν να ζουν όσο πιο ανεξάρτητα μπορούν. Από φόβο να μη φανούν αχάριστοι, μπορεί να διστάζουν να πουν στα παιδιά τους ότι θα προτιμούσαν να ζήσουν μόνοι τους στο δικό τους σπίτι, παρά τις κάποιες δυσκολίες. Μπορεί να αγαπούν τα παιδιά τους και να λαχταρούν να περάσουν κάποιο χρόνο μαζί τους. Αλλά να εξαρτώνται από τα παιδιά τους; Όχι, μπορεί να προτιμούν να κάνουν πράγματα μόνοι τους.

Πιθανώς κάποια μέρα θα είναι απαραίτητο να φροντίσετε να μετακομίσουν οι γονείς σας στο σπίτι σας. Ωστόσο, αν αυτός ο καιρός δεν έχει φτάσει ακόμα, και αν αυτοί ειλικρινά προτιμούν να ζουν μόνοι τους, γιατί να τους στερήσετε αυτά τα χρόνια της ανεξαρτησίας; Μήπως μερικές προσαρμογές που θα γίνουν στο σπίτι ή κάποιο προγραμματισμένο τηλεφώνημα ή επίσκεψη που θα γίνεται τακτικά θα μπορούσαν να τους βοηθήσουν να συνεχίσουν να ζουν στο δικό τους σπίτι; Μπορεί να αισθάνονται πιο ευτυχισμένοι στο δικό τους σπίτι, καθώς θα παίρνουν μόνοι τους τις καθημερινές αποφάσεις.

Μια γυναίκα που παρέχει τέτοιου είδους φροντίδα αιτιολόγησε τη δική της βιασύνη όσον αφορά το να πάρει τη μητέρα της στο σπίτι: «Όταν πέθανε ο μπαμπάς μου, πήραμε τη μητέρα μου στο σπίτι επειδή λυπόμασταν για αυτήν. Όπως τελικά αποδείχτηκε, έζησε 22 ακόμα χρόνια. Αντί να πουλήσουμε το σπίτι της, αυτή θα μπορούσε να συνεχίσει να ζει εκεί. Ποτέ να μη βιάζεστε να αποφασίσετε τι βήματα πρέπει να γίνουν. Εφόσον παρθεί μια τέτοια απόφαση, είναι δύσκολο να αντιστραφεί».—Παράβαλε Ματθαίος 6:34.

‘Αλλά’, ίσως διαφωνήσετε, ‘τι θα γίνει αν συμβεί κάτι σε έναν από τους γονείς μου ενώ θα ζει στο δικό του σπίτι; Αν η μαμά ή ο μπαμπάς πέσουν και χτυπήσουν, δεν θα το συγχωρήσω ποτέ στον εαυτό μου!’ Αυτή είναι μια βάσιμη ανησυχία, ειδικά αν η δύναμη ή η υγεία των γονέων σας έχει εξασθενήσει μέχρι του σημείου να υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να συμβεί κάποιο ατύχημα. Αν όμως δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, πρέπει να αναρωτηθείτε μήπως ανησυχείτε, όχι για τους γονείς σας, αλλά για τον εαυτό σας, δηλαδή για να προστατέψετε τον εαυτό σας από ακατάλληλη ενοχή.

Σκεφτείτε επίσης την πιθανότητα του να είναι οι γονείς σας σε καλύτερη κατάσταση στο δικό τους σπίτι. Στο βιβλίο Εσείς και οι Ηλικιωμένοι Γονείς Σας (You and Your Aging Parents), η Ίντιθ Μ. Στερν και η Δρ Μέιμπελ Ρος δηλώνουν: «Μελέτες έχουν δείξει ότι τα ηλικιωμένα άτομα παραμένουν πιο σφριγηλά και πραγματικά πιο ζωντανά στο δικό τους σπίτι από οπουδήποτε αλλού. Με λίγα λόγια, το μόνο που πετυχαίνουν πολλές ατυχείς προσπάθειες για να γίνει η δύση της ζωής εύκολη είναι να επιταχύνουν την εξασθένηση». Γι’ αυτό, βοηθήστε τους γονείς σας να ζήσουν όσο πιο ανεξάρτητα είναι δυνατόν, ενώ τους παρέχετε τη φροντίδα και τις υπηρεσίες που πραγματικά χρειάζονται. Θα πρέπει επίσης να κάνετε έναν περιοδικό επαναπροσδιορισμό και να αναπροσαρμόζεστε καθώς οι ανάγκες των γονέων σας αυξάνουν ή ακόμα και μειώνονται.

Να Είστε Ευαίσθητοι

Αφού λάβετε υπόψη σας την υγεία και τις περιστάσεις των γονέων σας, μπορεί, σε τελική ανάλυση, η καλύτερη επιλογή να είναι το να τους φέρετε στο σπίτι σας. Αν είναι έτσι, να είστε ευαίσθητοι όσον αφορά την πιθανότητα που υπάρχει να προτιμούν να κάνουν μόνοι τους όσο περισσότερα πράγματα μπορούν. Όπως οι άνθρωποι κάθε ηλικίας, αυτοί πιθανώς θα επιθυμούν να έχουν τη δική τους ξεχωριστή ταυτότητα, το δικό τους πρόγραμμα δραστηριοτήτων και το δικό τους κύκλο φίλων. Αυτό μπορεί να είναι ωφέλιμο. Ενώ θα είναι απολαυστικό να κάνετε μερικά πράγματα μαζί ως εκτεταμένη οικογένεια, μπορεί να είναι καλό για εσάς να κρατάτε μερικές δραστηριότητες μόνο για την άμεση οικογένειά σας και να επιτρέπετε στους γονείς σας να έχουν τις δικές τους δραστηριότητες. Μια γυναίκα που παρέχει τέτοιου είδους φροντίδα τόνισε σοφά: «Βεβαιωθείτε ότι οι γονείς σας έχουν μερικά οικεία έπιπλα και φωτογραφίες που έχουν ιδιαίτερη σημασία για αυτούς».

Στην προσπάθειά σας να διακρίνετε τις πραγματικές ανάγκες των γονέων σας, να τους μιλάτε. Να ακούτε τις ανησυχίες τους και να είστε ευαίσθητοι σε όσα ίσως προσπαθούν να σας πουν. Να τους εξηγείτε τι μπορείτε και τι δεν μπορείτε να κάνετε για αυτούς ώστε να μην πληγωθούν από εσφαλμένες προσδοκίες. «Να έχετε μια σαφή κατανόηση του τι πρέπει να αναμένεται από όλα τα μέλη της οικογένειας», πρότεινε ένα άτομο που παρέχει τέτοιου είδους φροντίδα. «Να έχετε τακτικές συζητήσεις για να αποφύγετε τα άσχημα αισθήματα και τις συσσωρευμένες πικρίες». Αν δώσετε κάποιες μακροπρόθεσμες υποσχέσεις («Θα σου τηλεφωνώ κάθε Δευτέρα απόγευμα»· «Θα σε βγάζω έξω κάθε σαββατοκύριακο»), ίσως να θέλετε να ξεκαθαρίσετε ότι θα επιθυμούσατε να το δοκιμάσετε για μια ορισμένη χρονική περίοδο και να δείτε πώς πάει. Με αυτόν τον τρόπο, αν αποδειχτεί μη πρακτικό, η πόρτα είναι πάντοτε ανοιχτή για να επανεξετάσετε την κατάσταση.

Τίποτα από όσα αναφέρθηκαν παραπάνω δεν θα πρέπει να εκληφτεί ως λόγος για να στερήσει κανείς τους γονείς του από την τιμή και τη βοήθεια που τους οφείλει. Η στάση του Δημιουργού πάνω σε αυτό το ζήτημα είναι ξεκάθαρη. Τα ενήλικα παιδιά οφείλουν στους γονείς τους σεβασμό, φροντίδα και υποστήριξη. Ο Ιησούς καταδίκασε τους αυτοδικαιούμενους Φαρισαίους επειδή διαστρέβλωναν εδάφια για να δικαιολογήσουν την παραμέληση των γονέων. Τα πολύ περιγραφικά λόγια του εδαφίου Παροιμίαι 30:17 αποκαλύπτουν την αηδία που νιώθει ο Θεός για εκείνους που δεν σέβονται τους γονείς τους: «Τον οφθαλμόν, όστις εμπαίζει τον πατέρα αυτού και καταφρονεί να υπακούση εις την μητέρα αυτού, οι κόρακες της φάραγγος θέλουσιν εκβάλει και οι νεοσσοί των αετών θέλουσι φάγει».—Βλέπε Μάρκος 7:9-13· 1 Τιμόθεο 5:4, 8.

Καθώς παρέχετε την απαραίτητη βοήθεια στους γονείς σας, μπορεί επίσης να συναντήσετε νέες πιέσεις. Πώς μπορείτε να τις αντιμετωπίσετε με επιτυχία; Το επόμενο άρθρο θα προσφέρει μερικές υποδείξεις.

[Εικόνες στη σελίδα 5]

Ένας γονέας που έχει την ανεξαρτησία του μπορεί να απολαμβάνει δραστηριότητες με φίλους καθώς και με την οικογένεια

Παροχή Φροντίδας—Αντιμετώπιση των Καθημερινών Πιέσεων

ΑΝ Η παροχή φροντίδας σάς προξενεί μερικές πιέσεις, ειδικά ορισμένες τις οποίες δεν περιμένατε, ίσως να έχετε την τάση να αισθάνεστε ένοχοι. Μπορεί να αναρωτιέστε: ‘Υπάρχει κάτι το εσφαλμένο στη σχέση μου με τους γονείς μου; Δεν ζουν οι ενήλικοι, σε πολλούς πολιτισμούς, ευτυχισμένα με τους γονείς τους όλη τους τη ζωή;’

Η δική σας κατάσταση μπορεί να διαφέρει. Οι γονείς σας μπορεί να μετακόμισαν στο σπίτι σας έπειτα από 20, 30, 40 ή και περισσότερα χρόνια στη διάρκεια των οποίων ζούσαν ξεχωριστά από εσάς. Αυτό σημαίνει ότι εσείς και οι γονείς σας διαμορφώσατε τρόπους ζωής και συνήθειες ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλον για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής σας. Με το πέρασμα αρκετών δεκαετιών, αυτοί οι τρόποι ζωής και οι συνήθειες μπορεί να έγιναν πολύ διαφορετικοί. Αλλά τώρα, ως άτομο που παρέχετε τέτοιου είδους φροντίδα, αντιμετωπίζετε την ανάγκη να συνδυάσετε τη ζωή σας αρμονικά με τη ζωή εκείνων των οποίων έχετε αναλάβει τη φροντίδα. Αυτό μπορεί να είναι πιο δύσκολο από το να ζούσατε μαζί από την αρχή.

Επίσης, μερικοί γονείς μπορεί να είναι πολύ άρρωστοι ή με άλλους τρόπους να χρειάζονται περισσότερη ειδικευμένη φροντίδα. Μολονότι, και είστε αξιέπαινοι για αυτό, εσείς μπορεί να παρέχετε ό,τι είναι αναγκαίο και να μη βλέπετε προς το παρόν κανένα λόγο να βάλετε τους γονείς σας σε οίκο ευγηρίας, αυτή η κατάσταση είναι ευνόητο ότι θέτει καθημερινές πιέσεις σε όλους σας. Το να φροντίζετε για τους γονείς σας είναι φυσικό. Το να γερνάει κανείς και να αρρωσταίνει δεν είναι. Ο Δημιουργός δεν σκόπευε ποτέ να χάνουν οι άνθρωποι τη δύναμη και την υγεία τους με τα χρόνια. Συνεπώς, μη νομίζετε πως κάτι δεν πάει καλά με εσάς επειδή η κατάσταση απαιτεί περισσότερα, από συναισθηματική και σωματική άποψη, από ό,τι είχατε προβλέψει.—Γένεσις 1:26-31· Ψαλμός 90:10.

Οι πιέσεις που συνδέονται με την παροχή φροντίδας δεν αντανακλούν κατ’ ανάγκη μια κακή σχέση ανάμεσα σε εσάς και στους γονείς σας. Ειδικά αν απολαμβάνατε μια καλή σχέση μαζί τους προτού χρειαστούν τη βοήθειά σας, πιθανότατα όλες οι δυσκολίες που αντιμετωπίζετε είναι αποτέλεσμα των δυσκολιών που μπορεί να παρουσιάσει η παροχή φροντίδας. Πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά τις καθημερινές πιέσεις;

Αντιμετώπιση των Αισθημάτων Ενοχής

Ακόμα και τα άτομα που κάνουν ό,τι μπορούν και ό,τι πρέπει για τους γονείς τους μερικές φορές αισθάνονται ένοχα επειδή δεν κάνουν περισσότερα. Η ακατάλληλη ενοχή, ωστόσο, μπορεί να αποτελεί πρόβλημα. Μπορεί να πιάσετε τον εαυτό σας να παίρνει αποφάσεις που είναι σχεδιασμένες για να σας ανακουφίσουν από την ενοχή που νιώθετε, αλλά οι οποίες δεν εξυπηρετούν απαραιτήτως τα δικά σας καλύτερα συμφέροντα ή εκείνα των γονέων σας. Για παράδειγμα, τι θα συνέβαινε αν, για να κατευνάσει τα δικά της αισθήματα ακατάλληλης ενοχής, μια γυναίκα απορροφιόταν από την παροχή φροντίδας και παραμελούσε τον ίδιο της το σύζυγο και τα παιδιά της; Εκείνη, ο σύζυγός της και τα παιδιά της θα υφίσταντο τις συνέπειες. Συνεπώς, μην αφήνετε την ακατάλληλη ενοχή να ελέγχει τη ζωή σας.

Μήπως μερικές φορές αισθάνεστε ένοχοι επειδή φαίνεται ότι ποτέ δεν θα μπορέσετε να κάνετε αρκετά για τους γονείς σας; Είναι πιθανόν ότι οι ανάγκες των γονέων σας ξεπερνούν τα όσα μπορείτε να προσφέρετε. Η κατάσταση μπορεί να είναι τέτοια ώστε, άσχετα με το τι κάνετε, να υπάρχουν πάντοτε περισσότερα που θα μπορούσαν να γίνουν. Επιπλέον, αν βλέπετε την παροχή φροντίδας ως μέσο για να ξεπληρώσετε τους γονείς σας για όλα όσα έκαναν για εσάς ενώ μεγαλώνατε κάτω από τη φροντίδα τους, θα αισθάνεστε πάντοτε ένοχοι, επειδή απλώς δεν μπορείτε να τους ξεπληρώσετε πλήρως.

Το βιβλίο Εσείς και οι Ηλικιωμένοι Γονείς Σας (You and Your Aging Parents) τονίζει την ανάγκη που υπάρχει να αποφασίσετε πόσα πράγματα θα κάνετε για τους γονείς σας. Αυτό αναφέρει: «Θα γλιτώσετε τον εαυτό σας από μεγάλη φθορά αν βασίζετε [τις αποφάσεις σας] πρωταρχικά, όχι στο τι θα θέλατε να κάνετε ή ακόμα και στο τι θα έπρεπε να κάνετε, αλλά στο τι μπορείτε να κάνετε».

Ναι, καθορίστε ρεαλιστικά το τι μπορείτε να αναμένετε από τον εαυτό σας. Θα μπορούσε να βοηθήσει το να ζητήσετε τη βοήθεια ενός έμπιστου φίλου που γνωρίζει τις ικανότητές σας, τους περιορισμούς σας και την κατάσταση της οικογένειάς σας. Μπορείτε να πάρετε τους γονείς σας στο σπίτι σας; Έχετε αρκετό χώρο; Εκείνοι θα συμφωνήσουν να μετακομίσουν; Αν οι γονείς σας δεν μείνουν μαζί σας, πόσο συχνά μπορείτε να τους επισκέπτεστε και πότε; Αν κάνετε ό,τι μπορείτε, δεν υπάρχει λόγος να αισθάνεστε ένοχοι. Αν όμως αισθάνεστε ένοχοι, παραδεχτείτε ότι αυτό το αίσθημα είναι ακατάλληλο και μην το αφήσετε να κατευθύνει τις αποφάσεις σας.

Μοιραστείτε το Φορτίο

Το Γραφικό βιβλίο του Εκκλησιαστή τονίζει τον κίνδυνο του να είναι κάποιος ‘υπέρμετρα πονηρός’ ή ‘υπέρμετρα δίκαιος’, και ότι το να είναι κάποιος υπέρμετρα δίκαιος μπορεί να ‘επιφέρει ερήμωση στον εαυτό του’. (Εκκλησιαστής 7:16-18, ΜΝΚ) Αυτό μπορεί να συμβεί αν προσπαθείτε να επιτύχετε περισσότερα από όσα θέλετε, μπορείτε ή ακόμα και πρέπει να κάνετε.

Αν ήδη είχατε ένα γεμάτο πρόγραμμα προτού αρχίσετε να φροντίζετε για τους γονείς σας, θα πρέπει να σταματήσετε μερικές άλλες δραστηριότητες ή να βρείτε βοήθεια. Εντούτοις, πολλοί που χρειάζονται βοήθεια διστάζουν να τη ζητήσουν. Μπορεί να νιώθουν πολύ διστακτικοί ή να ισχυρίζονται ότι οι άλλοι δεν είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν. Ωστόσο, θα κάνετε κακό στον εαυτό σας και σε όσους σας περιβάλλουν αν εξαντληθείτε. Στο βιβλίο της σχετικά με την παροχή φροντίδας, η συγγραφέας Ε. Τζέιν Μολ αποκαλεί αυτή την υπερβολική ανάληψη υποχρεώσεων το «σύνδρομο του οσιομάρτυρα». Η ίδια συμβουλεύει: «Θα πρέπει να έχετε έναν κατάλογο προτεραιοτήτων ως προς τη δαπάνη του χρόνου σας, και τρεις από τις προτεραιότητές σας θα πρέπει να είναι ο χρόνος με το [σύντροφό] σας, ο χρόνος με τα παιδιά σας και τους φίλους σας και ο χρόνος για τον εαυτό σας».

Ναι, ίσως χρειάζεται να μοιραστείτε το φορτίο. Έτσι, πού μπορείτε να απευθυνθείτε για βοήθεια; Η οικογένεια, οι φίλοι, οι γείτονες και οι ειδικοί μπορεί να βοηθήσουν. Αλλά πρέπει να ζητήσετε αυτή τη βοήθεια. Και πρέπει να τη ζητήσετε ευθέως. Οι υπαινιγμοί δεν φέρνουν πάντοτε αποτέλεσμα. Ίσως νιώσετε έκπληξη όταν δείτε ποιοι και πόσοι είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν αν εσείς γνωστοποιήσετε με σαφήνεια τις ανάγκες σας και συγκεκριμενοποιήσετε τα αιτήματά σας. Για παράδειγμα, μπορεί να ζητήσετε από κάποιον να σας βοηθήσει να καθαρίζετε το σπίτι. Αν αυτό πρόκειται να σας δώσει την ανακούφιση που χρειάζεστε, τότε δεν είναι ώρα να επιμένετε να καθαρίσετε το σπίτι μόνοι σας επειδή ‘κανένας άλλος δεν θα το κάνει σωστά’.

Αν έχετε αδελφούς ή αδελφές, αυτοί επίσης έχουν την ευθύνη να φροντίζουν για τους γονείς τους. Πιθανώς εσείς να έχετε παράσχει όλη ή την περισσότερη φροντίδα μέχρι τώρα, πιστεύοντας ότι οι αδελφοί και οι αδελφές σας δεν μπορούν ή δεν είναι πρόθυμοι να κάνουν κάτι. Ωστόσο, έχετε ζητήσει ευθέως τη βοήθειά τους; Μερικοί άνθρωποι θα ανταποκριθούν θετικά—αν τους εξηγήσετε με σαφήνεια ότι χρειάζεστε βοήθεια.

Μερικοί μονοπωλούν τη φροντίδα κάποιου γονέα στην προσπάθειά τους να κερδίσουν ή να διατηρήσουν την επιδοκιμασία του. Ή μπορεί να αναπτύσσουν ένα αίσθημα αφοσίωσης προς τους γονείς με το να αναλαμβάνουν όλη τη δουλειά μόνοι τους. Μπορεί να παραπονιούνται ότι οι άλλοι δεν θα τους βοηθήσουν σε ό,τι αφορά την παροχή φροντίδας, αλλά μπορεί επίσης να εκπέμπουν σήματα που δείχνουν ότι προτιμούν να γίνεται έτσι. Αυτό μπορεί να είναι μια μορφή τού να είναι κανείς υπέρμετρα δίκαιος. Αλλά γιατί να επιφέρετε περιττές δυσκολίες στον εαυτό σας; Αν υπάρχει διαθέσιμη βοήθεια, ζητήστε τη και χρησιμοποιήστε τη.

Μια προειδοποίηση: Μην περιμένετε ότι τα αδέλφια σας θα μοιραστούν εξίσου τις ευθύνες μαζί σας. Ενώ μερικές φορές έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν αυτό, συχνά οι δικές τους περιστάσεις κάνουν κάτι τέτοιο δύσκολο, αν όχι αδύνατον. Σε πολλές περιπτώσεις είναι πιο πρακτικό για ένα μέλος της οικογένειας να είναι το άτομο που βασικά θα παρέχει τη φροντίδα, ενώ τα άλλα μέλη της οικογένειας, ειδικά τα αδέλφια, συμβάλλουν οικονομικά καθώς επίσης με το να παίρνουν τηλέφωνο, να επισκέπτονται ή να παίρνουν κάπου-κάπου τους γονείς τους στο σπίτι τους ή σε εκδρομές το σαββατοκύριακο.

Στενή Συμβίωση

Το να ζει κανείς πολύ κοντά με άλλους μπορεί να δημιουργήσει μικρό εκνευρισμό. Συνήθειες που θα συγχωρούσατε εύκολα σε κάποιο φίλο μπορεί να μοιάζουν ανυπόφορες όταν τις έχει κάποιο συγγενικό πρόσωπο.

Επιπρόσθετα, ο γονέας σας ίσως πει κάτι σαν και αυτό: ‘Μακάρι να μπορούσες να περάσεις περισσότερο χρόνο μαζί μου, αλλά ξέρω ότι είσαι πολύ απασχολημένος για να κάνεις κάτι τέτοιο’. Αυτό το σχόλιο μπορεί να ενέχει την άποψη ότι δεν ενδιαφέρεστε αρκετά για το γονέα σας. Θα μπορούσατε να αντιδράσετε σε μια τέτοια δήλωση με το να ενοχληθείτε. Αντί να ενοχληθείτε, δεν θα ήταν καλύτερο να ασχοληθείτε με την πραγματική, βαθύτερη ανησυχία του γονέα σας, που είναι το να δαπανάει περισσότερο χρόνο μαζί σας; Ακόμα και αν δεν μπορείτε να ικανοποιήσετε το αίτημά του, το να εξηγήσετε καλοσυνάτα πώς έχουν τα πράγματα θα φέρει καλύτερα αποτελέσματα από μια σκληρή απάντηση.—Παροιμίαι 12:18.

Το να προσπαθείτε ειλικρινά να καλλιεργείτε τις ιδιότητες που ενθαρρύνει η Αγία Γραφή θα σας κάνει ικανούς να παραμείνετε καλοσυνάτοι αλλά σταθεροί όταν αυτό είναι αναγκαίο. Το Γραφικό βιβλίο Κολοσσαείς ρεαλιστικά αναγνωρίζει ότι μερικές φορές έχουμε «αιτία για παράπονο εναντίον κάποιου άλλου». Μας καθοδηγεί να ‘συνεχίσουμε να ανεχόμαστε ο ένας τον άλλον και να συγχωρούμε ο ένας τον άλλον ανεπιφύλακτα’. Επίσης μας προτρέπει να ντυθούμε με «την τρυφερή στοργή της συμπόνιας, με καλοσύνη, ταπεινοφροσύνη, πραότητα και μακροθυμία». (Κολοσσαείς 3:12-14) Φυσικά τέτοιες ιδιότητες θα συντελέσουν πολύ στο να μειωθεί στο ελάχιστο ο εκνευρισμός που προξενείται από τη στενή συμβίωση.

Ακόμα και έτσι, αν κάποια φορά σφάλετε, χάσετε την ψυχραιμία σας και πείτε κάτι που θα ευχόσασταν να μην το είχατε πει, «ο ήλιος ας μη δύει βρίσκοντάς σας σε κατάσταση θυμού». Ζητήστε γρήγορα συγνώμη και ξεχάστε το ζήτημα. Μην του επιτρέψετε να γίνει άλλη μια πηγή συναισθημάτων ενοχής.—Εφεσίους 4:26, 27.

Διατήρηση της Ιδιωτικής Ζωής

Αν εσείς και οι γονείς σας ζείτε στο ίδιο σπίτι, ίσως το βρίσκετε δύσκολο να έχετε ιδιωτική ζωή. Εντούτοις, και εσείς και οι γονείς σας χρειάζεστε σε κάποιο βαθμό ιδιωτική ζωή. Μπορείτε να συζητήσετε αυτό το πρόβλημα μαζί τους και να καταλήξετε σε αμοιβαία συμφωνία για το ότι ορισμένες ώρες και ορισμένα μέρη θα τα χρησιμοποιείτε ατομικά εσείς και η άμεση οικογένειά σας. Για παράδειγμα, για μερικές οικογένειες, αλλά όχι για όλες, μια κλειστή πόρτα με μια ταμπελίτσα «Μην Ενοχλείτε» μπορεί να κατανοηθεί από κοινού ως ένδειξη ιδιωτικής περιοχής ή ώρας για το άτομο που βρίσκεται μέσα.

Αν το δωμάτιο δεν έχει πόρτα, ένα φορητό παραβάν ή ένα χώρισμα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τον ίδιο σκοπό. Μια διακριτική υπενθύμιση ίσως θα ήταν κατάλληλη αν η απαραίτητη ιδιωτική ζωή διακοπεί αναπάντεχα. Το σημείο είναι ότι η ανάγκη που έχουν όλοι για ιδιωτική ζωή θα πρέπει να γίνεται σεβαστή από όλα τα μέλη της οικογένειας.

Προνόμιο

Να θυμάστε ότι, μολονότι η οποιαδήποτε επιδείνωση της υγείας του γονέα σας σάς προκαλεί πόνο, ο Δημιουργός μας, ο Ιεχωβά, θέλει να απολαμβάνουμε κάποιο μέτρο χαράς ακόμα και όταν περνάμε δύσκολες καταστάσεις. Αυτό το έργο μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να έρθετε πιο κοντά στον Ιεχωβά καθώς θα στηρίζεστε σε αυτόν με προσευχή. Ένα άτομο που παρείχε τέτοια φροντίδα εκφράστηκε με τον εξής τρόπο: «Ήμουν πάντοτε κοντά στον Ιεχωβά, αλλά η παροχή φροντίδας με δίδαξε να τον εμπιστεύομαι ολοκληρωτικά. Έμοιαζε με τη διαφορά που υπάρχει στο να κάνεις ένα υπεραστικό τηλεφώνημα και στο να έχεις το άτομο εκεί μαζί σου. Ο Ιεχωβά ήταν ακριβώς εκεί μαζί μου».

Η παροχή φροντίδας είναι προνόμιο καθώς και καθήκον. Να επικοινωνείτε με τους γονείς σας ώστε να γνωρίζετε τις ανάγκες τους. Να καλύπτετε τις ανάγκες τους και να διατηρείτε τη χαρά σας καθώς το κάνετε αυτό.—Φιλιππησίους 4:4-7· 1 Πέτρου 5:7.