Κεφάλαιο 109

Ο Ιησούς Καταγγέλλει τους Εναντίους Του

Ο ΙΗΣΟΥΣ έχει προξενήσει τόσο μεγάλη σύγχυση στους θρησκευτικούς του εναντίους, ώστε αυτοί φοβούνται να του υποβάλουν άλλες ερωτήσεις. Έτσι, παίρνει ο ίδιος την πρωτοβουλία να ξεσκεπάσει την άγνοιά τους. ‘Τι νομίζετε για τον Χριστό;’ τους ρωτάει. ‘Τίνος γιος είναι;’

‘Του Δαβίδ’, αποκρίνονται οι Φαρισαίοι.

Μολονότι ο Ιησούς δεν διαψεύδει το γεγονός ότι ο Δαβίδ είναι ο φυσικός πρόγονος του Χριστού, δηλαδή του Μεσσία, ρωτάει: ‘Πώς λοιπόν ο Δαβίδ τον αποκαλεί μέσω έμπνευσης [στον Ψαλμό 110] «Κύριο», λέγοντας, «Είπε ο Ιεχωβά στον Κύριό μου: ‘Κάθησε στα δεξιά μου μέχρι να βάλω τους εχθρούς σου κάτω από τα πόδια σου’»; Αν λοιπόν ο Δαβίδ τον αποκαλεί «Κύριο», πώς αυτός είναι ο γιος του;’

Οι Φαρισαίοι σιωπούν, επειδή δεν ξέρουν την πραγματική ταυτότητα του Χριστού, δηλαδή του χρισμένου. Ο Μεσσίας δεν είναι απλώς ένας άνθρωπος που κατάγεται από τον Δαβίδ, όπως φαίνεται να πιστεύουν οι Φαρισαίοι, αλλά έζησε στον ουρανό και ήταν ανώτερος από τον Δαβίδ, δηλαδή ήταν Κύριός του.

Απευθυνόμενος τώρα στα πλήθη και στους μαθητές του, ο Ιησούς τούς προειδοποιεί σχετικά με τους γραμματείς και τους Φαρισαίους. Αφού αυτοί διδάσκουν το Νόμο του Θεού, έχοντας ‘καθήσει στη θέση του Μωυσή’, ο Ιησούς δίνει την προτροπή: ‘Να κάνετε και να τηρείτε όλα όσα σας λένε’. Αλλά προσθέτει: ‘Μην ενεργείτε σύμφωνα με τις πράξεις τους, επειδή αυτοί λένε αλλά δεν εκτελούν’.

Αυτοί είναι υποκριτές και ο Ιησούς τούς καταγγέλλει, χρησιμοποιώντας την ίδια γλώσσα που χρησιμοποίησε ενώ γευμάτιζε στο σπίτι ενός Φαρισαίου, πριν από μερικούς μήνες. ‘Όλα τα έργα που κάνουν’, λέει, ‘τα κάνουν για να τους βλέπουν οι άνθρωποι’. Και δίνει παραδείγματα λέγοντας:

‘Μεγαλώνουν τις θήκες τους που περιέχουν εδάφια, τις οποίες φορούν ως φυλαχτά’. Αυτές οι σχετικά μικρές θήκες, που φοριούνται στο μέτωπο ή στο χέρι, περιέχουν τέσσερα τμήματα του Νόμου: τα εδάφια Έξοδος 13:1-10, 11-16· και Δευτερονόμιον 6:4-9· 11:13-21. Αλλά οι Φαρισαίοι μεγαλώνουν τις θήκες αυτές για να δώσουν την εντύπωση ότι είναι ζηλωτές για το Νόμο.

Ο Ιησούς συνεχίζει, αναφερόμενος στο γεγονός ότι ‘μακραίνουν τα κρόσσια των ενδυμάτων τους’. Στα εδάφια Αριθμοί 15:38-40 οι Ισραηλίτες διατάσσονται να φτιάχνουν κρόσσια στα ενδύματά τους, αλλά οι Φαρισαίοι φτιάχνουν πιο μακριά κρόσσια απ’ ό,τι όλοι οι άλλοι. Τα πάντα γίνονται για επίδειξη! ‘Τους αρέσει η πιο εξέχουσα θέση’, δηλώνει ο Ιησούς.

Δυστυχώς, οι ίδιοι οι μαθητές του έχουν επηρεαστεί από την επιθυμία για εξοχότητα. Έτσι αυτός συμβουλεύει: ‘Αλλά εσείς να μη λέγεστε Ραβί, γιατί ένας είναι ο δάσκαλός σας, ενώ όλοι εσείς είστε αδελφοί. Επιπλέον, να μην αποκαλείτε κανέναν πατέρα σας στη γη, γιατί ένας είναι ο Πατέρας σας, ο ουράνιος. Ούτε να αποκαλείστε «αρχηγοί», γιατί ένας είναι ο Αρχηγός σας, ο Χριστός’. Οι μαθητές πρέπει να απαλλαγούν από την επιθυμία να είναι πρώτοι! ‘Ο μεγαλύτερος ανάμεσά σας πρέπει να είναι διάκονός σας’, νουθετεί ο Ιησούς.

Στη συνέχεια, απαγγέλλει ορισμένα διαδοχικά ‘αλίμονο’ κατά των γραμματέων και των Φαρισαίων, αποκαλώντας τους επανειλημμένα υποκριτές. Αυτοί ‘κλείνουν τη βασιλεία των ουρανών μπροστά από τους ανθρώπους’, λέει ο ίδιος, και ‘είναι εκείνοι που καταβροχθίζουν τα σπίτια των χηρών και ως πρόφαση κάνουν παρατεταμένες προσευχές’.

‘Αλίμονό σας, τυφλοί οδηγοί’, λέει ο Ιησούς. Καταδικάζει το γεγονός ότι οι Φαρισαίοι δεν έχουν πνευματικές αξίες, κάτι που φαίνεται από τις αυθαίρετες συγκρίσεις που κάνουν. Για παράδειγμα, λένε: ‘Δεν είναι τίποτα το να ορκιστεί κάποιος στο ναό, αλλά αν ορκιστεί στο χρυσάφι που βρίσκεται στο ναό, τότε αναλαμβάνει υποχρέωση’. Δίνοντας περισσότερη έμφαση στο χρυσάφι του ναού απ’ ό,τι στην πνευματική αξία εκείνου του τόπου λατρείας, αυτοί αποκαλύπτουν την ηθική τους τύφλωση.

Κατόπιν, όπως έκανε και πιο πριν, ο Ιησούς καταδικάζει τους Φαρισαίους επειδή παραμελούν ‘τα πιο βαρυσήμαντα ζητήματα του Νόμου, δηλαδή τη δικαιοσύνη, το έλεος και την πιστότητα’, ενώ δίνουν μεγάλη σημασία στο δεκατισμό ασήμαντων βοτάνων.

Ο Ιησούς αποκαλεί τους Φαρισαίους ‘τυφλούς οδηγούς, που διυλίζουν το κουνούπι, αλλά καταπίνουν την καμήλα!’ Διυλίζουν το κουνούπι από το κρασί τους, όχι μόνο επειδή πρόκειται για έντομο, αλλά επειδή είναι τελετουργικά ακάθαρτο. Εντούτοις, το ότι περιφρονούν τα πιο βαρυσήμαντα ζητήματα του Νόμου είναι σαν να καταπίνουν καμήλα, που είναι κι αυτή τελετουργικά ακάθαρτο ζώο. Ματθαίος 22:41–23:24· Μάρκος 12:35-40· Λουκάς 20:41-47· Λευιτικόν 11:4, 21-24.

▪ Γιατί σιωπούν οι Φαρισαίοι όταν ο Ιησούς τούς υποβάλλει ερωτήσεις σχετικά με τα λόγια του Δαβίδ που αναφέρονται στον Ψαλμό 110;

▪ Γιατί οι Φαρισαίοι μεγαλώνουν τις θήκες τους που περιέχουν εδάφια, καθώς και τα κρόσσια των ενδυμάτων τους;

▪ Ποια συμβουλή δίνει ο Ιησούς στους μαθητές του;

▪ Ποιες αυθαίρετες συγκρίσεις κάνουν οι Φαρισαίοι, και πώς τους καταδικάζει ο Ιησούς επειδή παραμελούν τα πιο βαρυσήμαντα ζητήματα;